ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် SNLD ၸတ်းပၢင်ၶုၵ်းထူပ်း ပၢင်ၵႅဝ်ႈ ဝၼ်းၵေႃႇတင်ႈပႃႇတီႇ ၶွပ်ႈၶူပ်ႇ 32 ပီ၊ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၸဝ်ႈၶုၼ်ထုၼ်းဢူး တိုၵ်းသူၼ်းဝႃႈ လူဝ်ႇၽွမ်ႉၵၼ် သိုပ်ႇယၢင်ႈၵႂႃႇ ႁႂ်ႈဢွင်ႇပေႉၼမ်ၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။
ဝၼ်းတီႈ 26/10/2020 မိူဝ်ႈၼႆႉ ငဝ်ႈငုၼ်းတီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆး (SNLD) ႁိုဝ် ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် လႆႈၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၶုၵ်းထူပ်း ပၢင်ၵႅဝ်ႈဝၼ်းၵေႃႇတင်ႈ ငဝ်ႈငုၼ်းတီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆး ၶွပ်ႈၶူပ်ႇ 32 ပီ။ ပၢင်ၵႅဝ်ႈၼႆႉ ၸႂ်ႉတိုဝ်း Application (Zoom) သေၸတ်းၵႂႃႇ။ တူဝ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၸဝ်ႈၶုၼ်ထုၼ်းဢူး ယူႇတီႈလုမ်းငဝ်ႈငုၼ်း ဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈသေ မွၵ်ႇလၢတ်ႈၵႂၢမ်း တူင်ႉတၵ်ႉ/ ပၼ်ႁႅင်းၸႂ် ၽူႈတႅၼ်းၽွင်း/ ၼေႃႇတႅၼ်းၽွင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးလၢႆလၢႆၸႄႈဝဵင်း။ ဝၢႆးႁူဝ်ပဝ်ႈ မွၵ်ႇလၢတ်ႈ ၵႂၢမ်းယဝ်ႉ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈမွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း၊ ၽူႈၼမ်းၼႂ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ သိုပ်ႇလူဢၢၼ်ႇ ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ (Statement) ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼႆယဝ်ႉ။
ၸၢႆးဝၼ်းလႅင်းၶမ်း ၽူႈတႅၼ်းၽွင်းသၽႃးၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၶဵတ်ႇလိူၵ်ႈတင်ႈ မၢႆ 3 ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ဝႃႈ- “ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈမၼ်း ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၸဝ်ႈၶုၼ်ထုၼ်းဢူး မွၵ်ႇလၢတ်ႈၵႂၢမ်းဝႃႈ ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်မိူင်းတေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ မၼ်းပႆႇလီမႃး၊ ယင်းၸႃႉမႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇလူးၵွၼ်ႇ။ ပဵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ႁဝ်းလူဝ်ႇၽွမ်ႉၵၼ်၊ ႁဝ်းလူဝ်ႇသိုပ်ႇယၢင်ႈၵႂႃႇ၊ ႁဝ်းလူဝ်ႇဢွင်ႇပေႉၼမ်ၼမ်၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၵၢၼ်ၼမ် ၵၢၼ်လၢႆၾၢႆႇသေ ႁူဝ်ပဝ်ႈၵေႃႈႁိူဝ်ႉၵႂႃႇဢိတ်းၼိုင်ႈ၊ တေႃႈလဵဝ် ႁူဝ်ပဝ်ႈမႃးမီးၸွမ်းႁဝ်း ယဵပ်ႇယၢင်ႈပႆတၢင်းၵႂႃႇ” ဝႃႈၼႆ။
ပၢင်ၵႅဝ်ႈၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ်ပဵၼ်ၽွင်းၶၢဝ်းၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 သေ လႆႈၸႂ်ႉတိုဝ်း Technology ၵူႈပိူင်ပိူင် မိူၼ်ၼင်ႇ Projector ၊ ၶိူင်ႈၾူၼ်ႊ (မိုဝ်းထိုဝ်)သေၶိုၼ်ႈ Zoom ၊ ႁဵတ်း Facebook Live ၸွမ်း ၼႆယဝ်ႉ။
“ႁဝ်းၶႃႈၸတ်းတင်းမိူင်း၊ ၸတ်းၼိူဝ်လႅင်း၊ တီႈလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈၸတ်းတီႈ လုမ်းႁူဝ်သိူဝ် (ပွၵ်ႉ 10)၊ ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင်ႁဝ်းၵေႃႈတူင်ႉတၵ်ႉႁဝ်းၶႃႈသေ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈၶိုၼ်းတူင်ႉတၵ်ႉႁူဝ်ပဝ်ႈႁဝ်း၊ လႆႈႁၼ်တူဝ်ႈထိုင်ၵၼ်ပတ်းပိုၼ်ႉတင်းမိူင်း။ တီႈလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ မႃးၶွၼ်ႈၵၼ်တီႈလုမ်းတင်းမူတ်း၊ ဢဵၼ်ႁႅင်းႁူဝ်သိူဝ် မီးႁဵင်ပၢႆသေတႃႉ ဢိင်ၼိူဝ်ပဵၼ်ၶၢဝ်းတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉသေ ႁွင်ႉႁူဝ်ၼႃႈဢိူင်ႇ ႁူဝ်ၼႃႈၵူၼ်းၼုမ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉမႃးၵူၺ်း၊ ဢၼ်မႃးတီႈလုမ်း မီးမွၵ်ႈ 50-60 ၵူၺ်း” ၸၢႆးဝၼ်းလႅင်းၶမ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။
ပၢင်ၵႅဝ်ႈၸတ်းတင်း Zoom ပွၵ်ႈၼႆႉ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးသၢမ်ပွတ်းတွၼ်ႈ ပွတ်းႁွင်ႇ ပွတ်းၸၢၼ်း ပွတ်းဢွၵ်ႇ ၸိူဝ်းဢၼ်မီးလုမ်းပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ်ဝႆႉၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈဝႃႈၸတ်းၵူႈဝဵင်း/ ၶိုၼ်ႈမႃးၼိူဝ်လႅင်းၵူႈဝဵင်း ပႃးၸဵမ်မိူင်းၶၢင်၊ မိူင်းယၢင်းလႅင် လႄႈတိူင်းမၼ်းတလေး ၼႆယဝ်ႉ။
ၸၢႆးၼုမ်ႇတုၺ်ႈ ၼေႃႇၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၵူၼ်းမိူင်း ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လၢတ်ႈဝႃႈ-“တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ၸတ်းတီႈႁူင်းႁေႃၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးၾိင်ႈငႄႈတႆး တီႈပွၵ်ႉသိူဝ်ၶမ်း ဝၢၼ်ႈႁွင်ႈလိုၵ်ႉ။ ၸႂ်ႉ Projector သေတူၺ်းၸွမ်းၵၼ်။ မိူင်းတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၼႆႉ ၸတ်းၵူႈဝဵင်း၊ တႃႇတေၸတ်းၼႆၵေႃႈ ယူႇတီႈငဝ်ႈငုၼ်းသူင်ႇမႃးၶိူင်ႈ Projector ၵူႈတီႈၶႃႈဢေႃႈ ” ဝႃႈၼႆ။
မၢင်ဝဵင်းမီးလုမ်းပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ယူႇသေတႃႉ ဢမ်ႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ပၢင်ၵႅဝ်ႈၼႆႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ မီးၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင် ၼႄဢဵၼ်ႁႅင်း။
ၸၢႆးမိူင်းၶွၼ်း ၼေႃႇတႅၼ်းၽွင်းသၽႃးၸႄႈမိူင်း ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် (SNLD) ၶဵတ်ႇလိူၵ်ႈတင်ႈမၢႆ 2 ၸႄႈဝဵင်း ၼမ်ႉၸၢင် လၢတ်ႈ ဝႃႈ- “မိူဝ်ႈၼႆႉ တီႈၶူဝ်လမ်ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ဢမ်ႇမီးပၢင်ၵႅဝ်ႈ။ ႁဝ်းၶႃႈ မီးၵၢၼ်လဵပ်ႈဝဵင်း ၼႄဢဵၼ်ႁႅင်း၊ ႁဝ်းၶႃႈၶွၼ်ႈၵၼ်တီႈ ႁူဝ်တၢင်းလဵပ်ႈဝဵင်း (ပွၵ်ႉ 6)တီႈဝၢၼ်ႈၽုၺ်းသေ ၶၢဝ်းယၢမ်း 3 မူင်းဝၢႆးဝၼ်း ပၼ်ႇလဵပ်ႈဝဵင်းသေ ၶိုၼ်းမႃးၶွၼ်ႈၵၼ်တီႈလုမ်းႁူဝ်သိူဝ် (ပွၵ်ႉ 3)၊ ဢဵၼ်ႁႅင်းၵူၼ်းမွၵ်ႈ 150 ၵေႃႉ” ဝႃႈၼႆ။
ၵၢၼ်ၼႄဢဵၼ်ႁႅင်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆလႅမ်ၵေႃႈၸတ်းႁဵတ်း၊ မီးရူတ်ႉၵႃး မွၵ်ႈ 200 လမ်း ၼႆယဝ်ႉ။
ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ ယူႇတီႈၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) ၵေႃႈ ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁူမ်ၸူမ်းၸွမ်း။ ၼႂ်းလိၵ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ- ယွၼ်းသူးပၼ် ႁႂ်ႈၽူႈၼမ်းလႄႈ လုၵ်ႈၸုမ်း ငဝ်ႈငုၼ်းတီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆး တင်းသဵင်ႈ ၵတ်းၸိုၼ်ႈယဵၼ်ၸႂ်လႄႈ ႁႂ်ႈၸဵဝ်းႁွတ်ႈထိုင်တီႈယိူင်းဢၢၼ်းသေၵမ်း ၼႆယဝ်ႉ။
ငဝ်ႈငုၼ်းတီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆး (SNLD – Shan Nationalities League for Democracy) ၼႆႉ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈမႃးမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 26/10/1988 ။ ယၢမ်းလဵဝ် ႁူဝ်ပဝ်ႈပဵၼ်ၸဝ်ႈၶုၼ်ထုၼ်းဢူး၊ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ 1 ၸၢႆးၺုၼ်ႉလုၼ်ႇ(ၸၢႆးၼုတ်း)၊ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈမၢႆ 2 ၸဝ်ႈၶမ်းပိူင်ႇၾႃႉ၊ ၽူႈၼမ်းၼႂ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈၸၢႆးလဵၵ်ႉ၊ ၽူႈၼမ်းၼႂ်း 1 ၸၢႆးၵျေႃႇၺုၼ်ႉလႄႈ ၽူႈၼမ်းၼႂ်း 2 ၸၢႆးသၢမ်ၽူၼ်သႅင် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ငဝ်ႈငုၼ်းပၵ်းယူႇတီႈ ၵိဝ်ႇ 26B ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းပျေႇ လႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်းၸဝ်ႈၾႃႉ (ဝၢၼ်ႈတႆးၵဝ်ႈလၵ်း) ၸႄႈဝဵင်းမယၢၼ်းၵူင်း ၼႂ်းတိူင်းတႃႈၵုင်ႈ။
မိူဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်း ပီ 1990 ၼႂ်းမိူင်းတႆးလႆႈတီႈၼင်ႈ ၼမ်တီႈသုတ်း ပေႉထီႉ 1 သေ ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျႅၼ်ႇမႃႇ လႆႈထီႉ 2 ။ ဝၢႆးဢွင်ႇပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ 1990 ယဝ်ႉ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ဢမ်ႇမွပ်ႈဢႃႇၼႃႇပၼ်။ ထိုင်မႃးပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈပတ်းပိုၼ်ႉ မိူဝ်ႈပီ 2015 ၼၼ်ႉ လႆႈတီႈၼင်ႈၼမ်သုတ်း 46 တီႈၼင်ႈ၊ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ပေႉၼမ်သုတ်းထီႉ 3 ။
ပိူဝ်ႈတႃႇ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ 2020 ဢၼ်တေၸတ်းမိူဝ်ႈ 08/11/2020 ၼႆႉ ၼႂ်းၵၢၼ်ႁႃသဵင်ၶွင်ပႃႇတီႇ ႁူဝ်သိူဝ်ၼၼ်ႉ မီးၵႂၢမ်းၶႂၼ်ဝႆႉဝႃႈ “တႃႇသုၼ်ႇလႆႈထၢင်ႇႁၢင်ႈတိူဝ်းလိူဝ် ၽွမ်ႉသဵင်ပၼ်ႁႅင်းၸုမ်းႁူဝ်သိူဝ်” ၼႆယဝ်ႉ။
ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ်ၼႆႉ မီးယိူင်းဢၢၼ်းပိူင်လူင် ႁဵတ်းသၢင်ႈပိူဝ်ႈတႃႇႁႂ်ႈၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း မီးသုၼ်ႇလႆႈတႅပ်းတတ်း တူဝ်ၵဝ်ႇႁင်းၶေႃ၊ ႁႂ်ႈၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းမီးသုၼ်ႇလႆႈ ၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်၊ ၶတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင် ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆး၊ ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၸိုင်ႈတႆး ဢိၵ်ႇတင်း ၵၢၼ်ၵေႃႇတင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊၻရႄႊ ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ ၸွမ်းလွၵ်းပိူင်ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ။
