ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉၽႄႈလႄႈ သုၼ်ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလူင် ၶႄႇ – မၢၼ်ႈ တီႈမူႇၸေႊ ပႆႇၸၢင်ႈၶိုင်

ၶူင်းၵၢၼ်လူင်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး Economic Zone ဢၼ် ၶႄႇ- မၢၼ်ႈ လႆႈၸႂ်ၵၼ် တႃႇၵေႃႇသၢင်ႈ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ၊ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် ၶၢင် – ၶႄႇ ပႃးၸဵမ် ဢၼ်တေ ႁဵတ်းၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉတၢင်း ပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 သေ ပႆႇၸၢင်ႈတႄႇၵၢၼ် ၸိူင်ႉၵၢတ်ႇဝႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။

ၶူင်းၵၢၼ်လူင်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ႁိုဝ် သုၼ်ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်မီး Economic Zone ဢၼ်ဢၢၼ်းသၢင်ႈၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် တႆး- ၶႄႇၼႆႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵုၼ်လူင် ဝဵင်းၼမ်ႉၽႃႈ (ၶျိၼ်းသူၺ်ႇႁေႃႇ – တေႃႇၼႃႈ ဝဵင်းၵိုင်မ) တီႈၼိုင်ႈ၊ မူႇၸေႊ – ၸေႊၵဝ်ႇ၊ ပၢင်ႇသၢႆး – ဝၼ်းတဵင်ႈ ၊ ၼမ်ႉၶမ်း – ၼွင်တဝ်း – ၸိူဝ်းၼႆႉ တေပဵၼ်သုၼ်ယႂ်ႇလူင်တီႈၼိုင်ႈ၊ တၢင်းၸႄႈမိူင်းၶၢင်သမ်ႉ ၵမ်ႇပၢႆႇတီႇ – မိူင်းမႅၼ်း (ထိူၼ်ၶျူင်း) တီႈၼိုင်ႈ ၊ တင်းမူတ်း 3 တီႈ ၶႄႇ – မၢၼ်ႈ လႆႈၸႂ်ၵၼ်ဝႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈ ႁူဝ်ပီ 2019။ တႄႇလူင်းတႅၵ်ႈ ပိုၼ်ႉတီႈမႃးလၢႆၵမ်း – ႁၢင်ပီ 2019 မႃးတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် မိူင်းၶႄႇ တႄႇၽႄႈၶူဝ်ႊဝိတ်ႉမႃးသေ ၶူင်းၵၢၼ် တႃႇသၢင်ႈ သုၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၵေႃႈ ပႆႇၸၢင်ႈတူင်ႉတူဝ်မႃး။

လုင်းသွႆႈၶမ်းႁိူင်း ၵူၼ်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈဝႃႈ – “ တေႃႇထိုင်တေႃႈလဵဝ်တႄႉ ၶူင်းၵၢၼ်တေႁဵတ်းတီႈလႂ်ပႆႇလႆႈႁူႉတႅတ်ႈတေႃး။ တင်းသွင်မိူင်းတႄႉ လႆႈႁူႉဝႃႈ တူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ၵၼ်ယဝ်ႉ။ လွင်ႈတေမႃးႁဵတ်းၶူင်းၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ ၵူၼ်းမိူင်း တႄႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ်၊ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶဝ် မီးလွင်ႈၸႅင်ႈလႅင်းပူင်ႇသႂ် ၼႄၵူၼ်းမိူင်း၊ သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ/ မိူင်း ႁႂ်ႈလႆႈ ၵႃႈ သၢႆႈတႅၼ်း တဵမ်ထူၼ်ႈ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈလႆႈၶဝ်ႈပႃး ၼႂ်းၵၢၼ်လူင်းတိုၼ်းလၢင်းၸွမ်း။ ၼႂ်းၵၢၼ်လူင်းတိုၼ်းလၢင်းၸွမ်း ၼၼ်ႉ တႃႇပီႈၼွင်ႉတႆး ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ႁႂ်ႈလႆႈဝႆႉၸၼ်ႉသုင်ပဵင်းၵၼ် ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ လူင်းတိုၼ်းလၢင်းၸွမ်းယဝ်ႉ ဢဝ်ၵႂႃႇယဵတ်ႈဝႆႉတီႈၸၼ်ႉတႅမ်ႈၵူၺ်းၶႃႈ ႁႂ်ႈမီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်ၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။

ဢၼ်တေၵေႃႇသၢင်ႈ တီႈမူႇၸေႊ – ၸေႊၵဝ်ႇၼၼ်ႉ မၵ်းမၢႆဝႆႉ ပဵၼ် Core Zone သုၼ်ၵၢင်ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလူင်၊ ၵိဝ်ႇၵူတ်ႉ/ပၢင်ႇသၢႆး – ဝၼ်းတဵင်ႈ သမ်ႉ Export Product Manufacturing Processing and Warehouse Area ၊ တီႈၸေႊလၢၼ်ႉ၊ မၢၼ်ႈႁဵဝ်း ၊ ၼမ်ႉၶမ်း – ၼွင်တဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉတေ Import Processing and Warehouse Area ။

ၸၢႆးၶိၼ်ႇမွင်ႇ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ပၢင်ၵၢတ်ႇၵႃႉၶၢႆ တီႈ 105 လၵ်း လၢတ်ႈဝႃႈ – “ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၶူင်းၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၼႆႉ ၶႃႈၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉႁူဝ်ယွႆႈမၼ်းလီလီ ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ၼႆႉသေ ၵိုတ်းဝႆႉဢေႃႈ။ တေတႄႇႁဵတ်းမိူဝ်ႈလႂ်၊ ဢွင်ႈတီႈ တေႁဵတ်းၼၼ်ႉ တေၵႂၢင်ႈမွၵ်ႈၵႃႈႁိုဝ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ပႆႇႁူႉ။ ပေႃးၶူင်းၵၢၼ်ဢၼ်ၼႆႉ သၢင်ႈၶိုၼ်ႈမႃးၸိုင် တေမီးလွင်ႈၽွၼ်းလီလႄႈ ၽွၼ်းတုမ်ႉယွၼ်ႈမၼ်းယူႇ။ ၽွၼ်းလီမၼ်းတႄႉ တၢင်းသွင်မိူင်း တေလႆႈၵႃႉၶၢႆၵၼ်လီ ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈၶိုၼ်ႈမႃး။ ၵူၺ်းၵႃႈ လွင်ႈၽွၼ်းတုမ်ႉယွၼ်ႈမၼ်းတႄႉ တေတုမ်ႉတိူဝ်ႉသၽႃႇဝ ၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ တီႈယူႇတၼ်းသဝ်းၵူၼ်းမိူင်းၸိူင်ႉႁိုဝ် တေမီးယူႇၵူၺ်း ၼမ်လႄႈဢေႇ”- ဝႃႈၼႆ။

ပိုၼ်ႉတီႈသုၼ်ၵၢင်လူင် ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး မူႇၸေႊ – ၸေႊၵဝ်ႇ Core Zone ၼႆႉတႄႉ တေ တႄႇတီႈၼမ်ႉၽၵ်းၵႃ ၵႂႃႇတၢင်း ၵိဝ်ႇၵူတ်ႉပၢင်ႇသၢႆး တေႃႇပေႃးထိုင်ၵႂႃႇ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းတင်းဝဵင်း လႅၼ်လိၼ်ဢၼ်ပဵၼ် သၢမ်ၸဵင်ႇၼႆႉ တေမၢႆပဵၼ် သုၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလူင် လႅၼ်လိၼ်ၶႄႇမၢၼ်ႈၵႂႃႇၼႆ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢူးတၢၼ်းမိၼ်ႉလၢတ်ႈ တီႈပၢင်ၵုမ်လူင် ၼေႇပျီႇတေႃႇ ၶႄႇ – မၢၼ်ႈ လႆႈၸႂ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵၼ် မိူဝ်ႈႁူဝ်ပီ 2019 ။

ၸၢႆးၵျေႃႇတဵင်း ၽူႈတႅၼ်းသၽႃး ၸႄႈမိူင်း ၶဵတ်ႇလိူၵ်ႈတင်ႈမၢႆ 1 ၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး မွၵ်ႈ 2 လိူၼ်ၼၼ်ႉ ၶဝ်မႃးလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်း ဢွင်ႈတီႈမၼ်းယူႇ တႃႇတေၵေႃႇသၢင်ႈႁဵတ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်လႆႈႁႃႉ ဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈႁႃႉ ဢၼ် ဝႃႈၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ပေႃးပဵၼ်လႆႈၼႆၵေႃႈ တေပဵၼ်တၢင်းၾၢႆႇၼႃႈၸေႊၵဝ်ႇ တီႈပွၵ်ႉတေႃႇယွတ်ႈ တီႈလိၼ်ၸိူဝ်း ၼၼ်ႉ မွၵ်ႈ 300 ဢေႊၶိူဝ်ႊၼႆႉ ပဵၼ်လိၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊမူတ်းယဝ်ႉ။ ၵမ်းၼႆႉ တီႈၼႃႈၾၢႆႇၵျိၼ်ႊသၢၼ်းၵျေႃႉ ၼႂ်းၵႄႈ ပၢင်ႇသၢႆး – မူႇၸေႊ တႃႇ 500 ဢေႊၶိူဝ်ႊပၢႆ လိၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၶွင်ၵူၼ်းမိူင်းဝႆႉၶႃႈဢေႃႈ။ ၼင်ႇႁိုဝ် ၵူၼ်းမိူင်း ႁဝ်းၶႃႈ ပေႃးတေဢမ်ႇလႆႈသုမ်းလၢႆ ႁဝ်းၶႃႈ တေယူႇတီႈတၢင်းၵူၼ်းမိူင်းသေ တေၵႅတ်ႇၶႄၵႂႃႇၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။

ၸႄႈတွၼ်ႈမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်တိတ်းၸပ်းမိူင်းၶႄႇ ၊ ပဵၼ်ၽၵ်းတူ ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ ငိုၼ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၼမ်လိူဝ်တီႈသုတ်း ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။ ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၼမ်၊ ပႃးၸဵမ် သိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ၸုမ်းပျီႇတူႉတိတ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ တူင်ႉၼိုင်ၵႂႃႇမႃး တင်းၼမ်၊ လွင်ႈၵဵပ်းၶွၼ်ႇ ၵေႃႈၼမ်။ လွင်ႈလၵ်ႉ၊ လွင်ႈၸူၼ်ၵၼ်လႄႈ လွင်ႈၶႃႈႁႅမ်ၵၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးၼမ် ။ ၼင်ႇႁိုဝ်တေၵေႃႇသၢင်ႈလႆႈသုၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလူင် သေ လူတ်းယွမ်းၵၢၼ်ၽိတ်းမၢႆမီႈရႃႇၸဝၢတ်ႈ ၼၼ်ႉ ၾၢႆႇၶႄႇ ႁႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထွၼ်ႇပၼ် တပ်ႉပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ဢၼ်မီးၼႂ်းတူဝ် ဝဵင်းမူႇၸေႊ ဝႆႉသဵင်ႈသဵင်ႈ။

မိူင်းၶႄႇ ၼႆႉ ပဵၼ်မိူင်းဢၼ်ဢဵၼ်ႁႅင်းယႂ်ႇ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးယႂ်ႇ ၶိုင်ႁဵတ်းသဵၼ်ႈတၢင်းလူင်ႁွပ်ႈလူၵ်ႈ BRI တေမီးသဵၼ်ႈတၢင်းၵႃး သဵၼ်ႈတၢင်းရူတ်ႉၾႆး လုၵ်ႉမိူင်းၶႄႇ ၶဝ်ႈတၢင်း မိူင်းတႆး လူင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ(မၼ်းတလေး) ၵႂႃႇတႃႈၵုင်ႈ သၢႆၼိုင်ႈ၊ လုၵ်ႉဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၵႂႃႇတၢင်း မိူင်းရၶႅင်ႇသၢႆၼိုင်ႈ၊ လုၵ်ႉဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၵႂႃႇတၢင်း တူပ်းမိုဝ်း(တမူး)- မူဝ်ႊရေႊ မိူင်းဢိၼ်ႊတီးယိူဝ်းသၢႆၼိုင်ႈ။ သဵၼ်ႈတၢင်းလူင်ႁွပ်ႈလူၵ်ႈ BRI ၼႆႉၵေႃႈ သွင်ၾင်ႇမိူင်း လူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵူတ်ႇထတ်း လၢႆ လၢႆၵမ်းသေတႃႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈ လူင်ႉလႅင်းပူင်ႇသႂ်တေႃႇၵူၼ်းမိူင်း ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင် သုၼ်ႇလႆႈ မိူင်းတႆး လၢႆလၢႆ ၸုမ်းၵေႃႈ ၸၢင်ၸႂ်ၼိူဝ်လွင်ႈတၢင်းၸိူဝ်းၼႆႉဝႆႉယူႇ။