တႆးႁွတ်ႈမိူင်းထႆး ႁူမ်ႈႁႅင်းၵႂႃႇၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး တီႈလွႆလမ် လႅၼ်လိၼ် တႆး – ထႆး

ၵွင်တိုၼ်းၵၢင်ၸွႆႈၸၢတ်ႈ ႁူမ်ႈႁႅင်းတႆးယၢၼ်မိူင်း ၼႂ်းၵဵင်းမႆႇ ဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၵႃႈၶၼ်ငိုၼ်းၼပ်ႉ ႁူဝ်မိုၼ်ႇပႃးၸဵမ်ၶူဝ်းလဵင်း မိူဝ်းၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽႄးသိုၵ်းသိူဝ် တီႈပၢင်သဝ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးလွႆလမ် လႅၼ်လိၼ်တႆး-ထႆး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ်- တေႃႇၼႃႈပဵင်းလူင် ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႆႇ ။

မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 30/08/2020 ၼႆႉ ယူႇတီႈၵွင်တိုၼ်းၵၢင်ၸွႆႈၸၢတ်ႈ လႄႈ ပီႈၼွင်ႉတႆးယၢၼ်မိူင်း ၼႂ်းၵဵင်းမႆႇ မိူင်းထႆး ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ၸၢႆးလူႇဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈ ဢဝ်ၶူဝ်းၶွင် ၶိူင်ႈၵိၼ်ၶူဝ်းယႅမ်ႉ တႃႇရူတ်ႉၵႃး 2 လမ်း ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း မိူဝ်းၸွႆႈထႅမ်ပီႈၼွင်ႉတႆး တီႈပၢင်သဝ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေး မူႇဝၢၼ်ႈလွႆလမ် လႅၼ်လိၼ်တႆး- တႆး ဢၼ်တေႃႇၼႃႈမိူင်းထႆး ဢိူင်ႇပဵင်းလူင် ၸႄႈဝဵင်းဝႅင်းႁႅင် ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႆႇ- ၼႆယဝ်ႉ။

ၶူဝ်းၶွင်ၸိူဝ်းဢၼ်ၵႂႃႇၸွႆႈထႅမ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၶွင်ၵိၼ်ၶူဝ်းၸႂ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼမ်ႉမၼ်း၊ ပႃဢႅပ်ႇ၊ ၶဝ်ႈသွႆးမႃးမႃႉ၊ ၵိူဝ်၊ ၽွင်ဝၢၼ်၊ ၶႆႇ၊ မၢၵ်ႇၽိတ်ႉ၊ ၵျႃႇသၢၼ်ႇ၊ ၶဝ်ႈသၢၼ် (ၶဝ်ႈၼဵဝ်)၊ ၽၵ်းမီႇ၊ ဢႃႇလူး၊ တႅင်၊ ၽၵ်းၵၢတ်ႇလုင်း ပႃးၸဵမ်သိူဝ်ႈၶူဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၶူဝ်းၶွင်တင်းမူတ်း ၵဵပ်းဢဝ်တီႈ ပီႈၼွင်ႉတႆးယၢၼ်မိူင်း တီႈၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ ၼိုင်ႈတီႈၼိုင်ႈဢိတ်းၼိုင်ႈဢွတ်း တင်းမူတ်းမွၵ်ႈႁိမ်း 30,000 ဝၢတ်ႇ- ၼႆယဝ်ႉ။

ၸၢႆးသိူဝ်ၶမ်း ၽူႈမၢႆဝၢၼ်ႈ ႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႂ်းမူႇဝၢၼ်ႈပၢႆႈၽေး တီႈလွႆလမ် လၢတ်ႈဝႃႈ- “တီႈဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ယၢပ်ႇၵိၼ်းၶၢၼ်ၸႂ်ၼႆႉ ၵဵဝ်ႇၵပ်းႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈၶွင်ၸႂ်ႉၶူဝ်းတိုဝ်း ၶူးလႄႈလုၵ်ႈႁဵၼ်း၊ သိူဝ်ႈၶူဝ်း လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ပႃးၸဵမ်ၶိူင်ႈၸႂ်ႉသွႆႁူင်းႁဵၼ်းႁဝ်းၶႃႈ ၵူႈၸိူဝ်ႉၵူႈလွင်ႈ။ ႁူင်းယႃႁဝ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးယႃႈ ယႃတႃႇၸႂ်ႉ၊ ၶၢတ်ႇၸဵမ်ယႃႈမဵတ်ႉယႃႈသမ်း။ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ တိုၵ်ႉသၢင်ႈပႆႇ ယဝ်ႉတူဝ်ႈ၊ မုင်ႈမွင်းပႂ်ႉပီႈၼွင်ႉႁဝ်းၶဝ် ႁူမ်ႈလူႇႁွမ်းတၢၼ်းမႃးယူႇၶႃႈ”  – ဝႃႈၼႆ။

ႁဝ်းၶႃႈယူႇၸွမ်းမူႇဝၢၼ်ႈပၢႆႈၽေး ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ၼႆႉ ၵၢၼ်ၶိုၼ်ႈၵၢၼ်လူင်းႁဝ်းၶႃႈ ၵေႃႈယၢပ်ႇ၊ ၼိုင်ႈဝူင်ႈၼႆႉၼိုင်ႈဝၼ်း ႁဝ်းၶႃႈလႆႈလူင်းရူတ်ႉၵႃးၼိုင်ႈလမ်းၵူၺ်း၊ မၢင်ပွၵ်ႈဢမ်ႇလႆႈလူင်း (ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး ဢမ်ႇပၼ်လူင်း) ၵေႃႈမီး၊ တႃႇလူင်းသိုဝ်ႉၵိၼ်သိုဝ်ႉယႅမ်ႉၵေႃႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ။ ၵၢၼ်ငၢၼ်းၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းၵိၼ်ၵၢၼ်သင်တႄႉတႄႉ – ၸၢႆးသိူဝ်ၶမ်း လၢတ်ႈပႃးၼင်ႇၼႆ။

ပၢင်သဝ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးလွႆလမ်ၼႆႉ ယူႇတီႈၵွင်တိုၼ်းၵၢင်ၸွႆႈၸၢတ်ႈ ယၢမ်ႈမိူဝ်းၸွႆႈၵူႈလိူၼ်လိူၼ် ၸဵမ်မိူဝ်ႈတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ပႆႇပဵၼ်မႃးၼၼ်ႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ပေႃးပႃးပွၵ်ႈၼႆႉ လႆႈမိူဝ်းၸွႆႈဢမ်ႇယွမ်းမွၵ်ႈ 10 ပွၵ်ႈပၢႆယဝ်ႉ။ မၢင်ပွၵ်ႈလႆႈမိူဝ်းၸွႆႈၶူဝ်းၶွင် ရူတ်ႉၵႃး 3-4 လမ်းၵေႃႈမီး၊ မီးလင်ႁိူၼ်းၵူၼ်းမွၵ်ႈ 35-40 လင်- ၼႆယဝ်ႉ။

ၸၢႆးပျႃး ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း ဢၼ်တူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းၸုမ်းၵွင်တိုၼ်းၵၢင် ၸွႆႈၸၢတ်ႈ လၢတ်ႈတီႈ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ- “ပွၵ်ႈၼႆႉတႄႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈႁဝ်းၶႃႈႁူႉဝႃႈ ပီႈၼွင်ႉႁဝ်းတၢင်းလွႆလမ် တူၵ်းၵိၼ်းၶူဝ်းၶွင် ၵိၼ်ယႅမ်ႉလႄႈ လႆႈႁိပ်ႈၼႅတ်ႈသေ တၼ်းၵဵပ်းၶူဝ်းၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉ တီႈပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ 2-3 ဝၼ်းၵူၺ်း။ လႆႈမိူဝ်းတႃႇရူတ်ႉၵႃး 2 လမ်း။ လွႆလမ်ၼႆႉ လုၵ်ႉတၢင်းဝဵင်းႁႅင်ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇ ပဵၼ်တၢင်းလိၼ် တၢင်းလွႆ၊ ၶၢဝ်းၾူၼ်ၼႆႉပဵၼ်ပိူဝ်ႉပဵၼ်ဢုင်မူတ်း၊ လႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းမွၵ်ႈ 2 ၸူဝ်ႈမူင်းၼႆႉ” –  ဝႃႈၼႆ။

ပၢင်သဝ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ဝၢၼ်ႈလွႆလမ်ၼႆႉ တေႃႇၼႃႈ ပၢင်ၵမ်ႉၵေႃႇ၊ ပၢင်မႂ်ႇသုင် မိူင်းတေႃႉ-မိူင်းထႃး ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ ၸႄႈတွၼ်ႈလၢင်းၶိူဝ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ တေႃႇၼႃႈမိူင်းထႆး ဝဵင်းပဵင်းလူင် ၸႄႈဝဵင်းဝဵင်းႁႅင် ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႆႇ မိူင်းထႆးတွၼ်ႈၼိူဝ်၊ မီးၾၢႆႇၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းတူၵ်း ပဵင်းလူင်။