Friday, March 29, 2024

သိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ၶဵင်ႈၵၢၼ်သိုၵ်း ပိၵ်ႉဢိုတ်းတႃႈႁိူဝ်းၼမ်ႉမၢဝ်းၵူႈတႃႈ

Must read

သိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ တွၼ်ႈၾၢႆႇႁွင်ႇၼမ်ႉမၢဝ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ၊ ၼမ်ႉၶမ်း ၼၼ်ႉ ပိၵ်ႉဢိုတ်းတႃႈႁိူဝ်းၵူႈတႃႈသေ ၶၢၼ်းထူဝ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ႁွၼ်ႈထဝ်ႇၶိုၼ်ႈလူင်း ၶဵင်ႈၶႅင် လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ။

ႁၢင်ႈၽႅၼ်ႇတီႈ ဢိူင်ႇထုင်ႉမၢဝ်း ဢိၵ်ႇ ၼမ်ႉမၢဝ်း
Photo:by ႁၢင်ႈၽႅၼ်ႇတီႈဢိူင်ႇထုင်ႉမၢဝ်း

တင်ႈတႄႇဝၼ်းတီႈ 30-31/07/2020 မႃး တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 04/08/2020 မိူဝ်ႈၼႆႉ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 5-6 ဝၼ်းၼႆႉ ယူႇတီႈသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ဢဵၼ်ႁႅင်းၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇၵေႃႉ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းတူင်ႉၼိုင် ၽိုတ်ႉၸူး တပ်ႉပၢင်သဝ်း ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) လႄႈ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး / တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (SSPP/SSA) တၢင်းပွတ်းထုင်ႉမၢဝ်း လႅၼ်လိၼ်မိူင်းၶႄႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ယၢမ်းလဵဝ် တပ်ႉသိုၵ်းတင်းသွင်ၾၢႆႇ သၢမ်ပႃႈ မၢင်တီႈၵေႃႈၶဵင်ႈၶႅင် တေႃႇၵၼ်ဝႆႉ၊ မၢင်တီႈၵေႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းသိူဝ်ၼၼ်ႉ လႆႈၾၢင်ႉတူဝ် ငိူင်ႉဝႄႈၵၼ်ဝႆႉ ၼႆယဝ်ႉ။

- Subscription -

ၸဝ်ႈႁၢၼ်တၢၼ်းဢွင်ႇ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ SSPP/SSA လၢတ်ႈတီႈ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ- သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ထႅမ်ႁႅင်း သိုၵ်းသေဢဝ်တီႈယူႇဝႆႉ ပွတ်းလႅၼ်လိၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၸိူဝ်းၸွမ်းတႃႈႁိူဝ်းဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ႁဵတ်းဝႆႉ ၶၢမ်ႈၵႂႃႇ ၶၢမ်ႈမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၶဝ်ပိၵ်ႉဢိုတ်းဝႆႉၵူႈတႃႈ၊ ဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မီးယူႇမွၵ်ႈ 700 ပၢႆ၊ ၶဝ် လၢတ်ႈတီႈၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵူၼ်းလူင်ဝၢၼ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉဝႃႈ ၶဝ်မႃးဢဝ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ တႃႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၊ ၵႃႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ 2020 ၼႆႉပႆႇယဝ်ႉၶဝ်ပႆႇၸၢင်ႈမိူဝ်း။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၸိူဝ်းဢၼ်ၶဝ်ယူႇၼၼ်ႉ ၵူၼ်းႁဝ်းၵေႃႈဢမ်ႇၵႂႃႇသုၵ်ႉယုင်ႈ၊ ၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇပဵၼ် ပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းၵေႃႈလႆႈငိူင်ႉဝႄႈ၊ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈမၼ်းပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း”- ဝႃႈၼႆ။

ၶၢဝ်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈတႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ ပိူဝ်ႈၵၢၼ်ႁုၼ်ႈမုၼ်းမႂ်ႇသုင် သွင်ၸိုင်ႈမိူင်း မိူင်းၶႄႇ မိူင်းမၢၼ်ႈ သေ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ပႃးၸဵမ်ၸုမ်းပျီႇတုၸိတ်ႉ တူင်ႉၼိုင် ပႃးၵွင်ႈၵႂႃႇမႃး ၼႂ်းထုင်ႉမၢဝ်း။

ပွတ်းတွၼ်ႈၼၼ်ႉ ၼွၵ်ႈသေ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး ယင်းမီး ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA ၵေႃႈ တူင်ႉၼိုင်ပၵ်းသဝ်းဝႆႉ။

ၸဝ်ႈႁၢၼ်ၶမ်းၸၢမ်ႇ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ RCSS/SSA လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ- ၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈၶဝ်ႈတႄႉၶဝ်ၶဝ်ႈၸွမ်းတၢင်းလူင်သေတႃႉ မိူဝ်ႈထွႆတႄႉၶဝ်ထွႆ ၵၢင်ၶိုၼ်း။ လွင်ႈၶဵင်ႈၶႅင်ၵၼ်တႄႉ တိုၵ်ႉလႆႈၶဵင်ႈၶႅင်ၵၼ်ယူႇ။ ၾၢႆႇ RCSS ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ၼင်ႇႁိုဝ်မၼ်း တေဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ ၶတ်းၸႂ်ငိူင်ႉဝႄႈယူႇ၊ ပေႃးၶဝ်မႃးၶဝ်ႈတဝ်တိၵ်းတိၵ်းတႄႉ တေပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ယူႇဝႃႈၼႆ။

သိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ဢၼ်ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း သၢပ်ႇၼမ်ႉမၢဝ်း ၼႆႉ မီး တပ်ႉမ 88 ၊ တပ်ႉမ 77 ဢိၵ်ႇ တပ်ႉၵွင် ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ။ ငႃးသိုၵ်းၶဝ် တူင်ႉၼိုင်ၵႂႃႇမႃး တၢင်းၵိင်ႇၸႄႈဝဵင်းမၢၼ်ႈႁဵဝ်း၊ ထုင်ႉ 19 ဝၢၼ်ႈ၊ ထုင်ႉလိၼ် ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ဢၼ်တိတ်းၸပ်း ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် ၼွင်တဝ်း ၾင်ႇမိူင်းၶႄႇ။

ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈဢွၵ်ႇၸိုဝ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ဢဝ်ၶျေႃးထူဝ်ႈလၵျီႇၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 1 လမ်းဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ 2 လမ်း ႁွၼ်ႈထဝ်ႇၶိုၼ်ႈၶိုၼ်ႈလူင်းလူင်းၸွမ်းသၢပ်ႇၼမ်ႉမၢဝ်း ၵူႈဝၼ်း၊ လုၵ်ႉဢဝ်တၢင်းမၢၼ်ႈႁဵဝ်း လူင်းၵႂႃႇတၢင်းၼမ်ႉၶမ်း၊ လုၵ်ႉဢဝ်တၢင်းၼမ်ႉၶမ်းသေၶိုၼ်ႈမႃးတၢင်းၼႆႉ ထူင်ႇထဵဝ်ႈယူႇၵူႈဝၼ်းဝႃႈၼႆ။

တပ်ႉသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈၼႆႉ  ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်းၾၢႆႇလဵဝ်ဝႆႉ တေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 31 လိူၼ်ဢေႃႊ ၵတ်ႉသ်ၼႆႉသဵင်ႈသေတႃႉ ၽွင်းႁၢင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ တေႃႇထိုင်ႁူဝ်လိူၼ်ဢေႃႊၵသ်ႊတ်ၼႆႉ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၶဝ်ႈပွတ်းထုင်ႉမၢဝ်း ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ ငဝ်းလၢႆးပၢင်တိုၵ်း ၸၢင်ႈၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈၵူႈၶၢဝ်း။

ပွတ်းထုင်ႉၼႆႉ မီးတပ်ႉသိုၵ်း RCSS (ဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း NCA ) ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်း 701 ဢၼ်ပၵ်းသဝ်းဝႆႉ။ မိူဝ်ႈပီ 2013 ၽွင်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၸၼ်ႉမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ယဝ်ႉၼၼ်ႉ သိုၵ်း RCSS  ထုၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉလိုပ်ႈတိုၵ်းမႃးယဝ်ႉၵမ်းၼိုင်ႈ။ ထုင်ႉၼႆႉ ၼွၵ်ႈသေ RCSS ယင်းမီး တပ်ႉသိုၵ်း SSPP  ဢၼ်ပဵၼ်ၸုမ်း လူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၵိုတ်းတိုၵ်း ၸၼ်ႉမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ဝႆႉၼၼ်ႉၵေႃႈ ယူႇသဝ်းဝႆႉ ၼႆယဝ်ႉ။

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း