Friday, March 29, 2024

ၼၢင်းၸိူင်း ႁေႃးလီးဝုတ်ႉ တိုၵ်းသူၼ်း UN ႁႂ်ႈသႂ်ႇၸႂ်ဢဝ်လိူင်ႈ ၼၢင်းယိင်းလႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၺႃးလူလၢႆ

Must read

ဢဵင်ႊၵျလီႊၼႃႊၵျူဝ်ႊလီႊ ၼၢင်းၸိူင်း ၸိုဝ်ႈလိုဝ်း ၸၼ်ႉႁေႃးလီးဝုတ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ်ၽွင်းတၢင်ၶိုၵ်ႉတွၼ်း ၼႂ်းႁွင်ႈၵၢၼ်ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းတုၵ်ႉယၢၵ်ႈ UNHCR  လၢတ်ႈၼႂ်းပၢင်ၵုမ် ဝႃႈ ႁႂ်ႈၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ သႂ်ႇၸႂ်ႇဢဝ်လိူင်ႈပၼ် လွင်ႈ ၼၢင်းယိင်းလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းၺႃးလူလၢႆ ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်လႄႈ လၢႆလၢႆၸိုင်ႈမိူင်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ဝႃႈၼႆ။

ဝၼ်းတီႈ 17/7/2020 ၼၼ်ႉ UNSC ပဵၼ်ၽူႈၼမ်းၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်လူင် တႃႇၸွႆႈထႅမ်ၵႄႈလိတ်ႈပၼ် ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းထုၵ်ႇ ၵၼ်ႉၸၼ်လူလၢႆ ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ပၼ်ႁႃပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်  – ႁႂ်ႈလႆႈလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း ။ မီးတူဝ်တႅၼ်း 15 ၸိုင်ႈမိူင်း ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ၶွင်ႊသီႊ UNSC ၊ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ယူႇၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်၊ ၽွင်းတၢင် ၼႂ်းၸုမ်း UN  ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။

- Subscription -

ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်လွင်ႈဢၼ်ၼၢင်းယိင်းလႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ထုၵ်ႇတဵၵ်းတဵင်လူလၢႆၵၼ်ႉၸၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။

ဢဵင်ႊၵျလီႊၼႃႊၵျူဝ်ႊလီႊ လၢတ်ႈဝႃႈ ပၼ်ႁႃ ၼၢင်းယိင်းလႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းၺႃးၵၼ်ႉၸၼ်လူလၢႆၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း တီႈဢၼ်မီးပၼ်ႁႃ ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် – ပိူင်လူင် ၼႂ်းမိူင်း မၢၼ်ႈလႄႈ မိူင်း သီးရီးယႃး ဢမ်ႇတွၼ်ႉတီႉၺွပ်းလႆႈၵူၼ်းၸိူဝ်းပူၼ်ႉပႅၼ်လူလၢႆ သေပွၵ်ႈ။ ပဵၼ်းၸိုင်ႈမိူင်း ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ သေ ဢမ်ႇၸတ်းၵၢၼ်ဢဝ်လိူင်ႈပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇလႆႈၼႆႉ လီမီးၶေႃႈထၢမ်ဝႃႈ တေသိုပ်ႇပွႆႇဝၢင်းပၼ် ႁႂ်ႈမီးလွင်ႈၵၼ်ႉၸၼ်လူလၢႆၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆတိၵ်းတိၵ်းၵူၺ်းယဝ်ႉႁိုဝ် ၼႆယူႇ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ၸွမ်းၼင်ႇၶေႃႈတႅပ်းတတ်းပၢင်ၵုမ်လူင် ၺီႇလႃႇၶၢမ်ႇ UNSC  မၢႆ 2467 – ဢၼ်ဝႃႈ တႃႇတေၸတ်းၵၢၼ်ႁႂ်ႈၵူၼ်းၸိူဝ်းၺႃးၵၼ်ႉၸၼ်လႆႈလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းပဵၼ်ထမ်း၊ တႃႇပူၵ်းပွင်ပၼ်ပၢႆးၸႂ်ၶဝ်လႄႈ တႃႇတူၺ်းလူပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢၼ်တေၵိူတ်ႇမႃး (ယွၼ်ႉၺႃးၵၼ်ႉၸၼ်) ၸိူဝ်းၼႆႉ မီးဝႆႉလႄႈ ၶႂ်ႈတိုၵ်းသူၼ်းႁႂ်ႈသႂ်ႇၸႂ် ႁဵတ်းပၼ်သေၵမ်း ဝႃႈၼႆ။

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ မၶိၼ်ႇဢူင်ႇမႃႇ ၸုမ်း NGO working group for Women Peace and Security  လၢတ်ႈဝႃႈ – “ႁဝ်းၶႃႈမီးလၵ်းထၢၼ်သၢၵ်ႈသေႇ ဢၼ်တပ်ႉသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၵၼ်ႉၸၼ်လူလၢႆ ၼၢင်းယိင်း ရူဝ်ႊႁိၼ်ႊၵျႃႊ ၼႂ်းမိူင်းရၶႅင်ႇ မိူဝ်ႈပီ 2016-2017 ယူႇ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ဢၼ်သိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ၵၼ်ႉၸၼ်လူလၢႆၼၢင်းယိင်းတႆး မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး 20 ပီပၢႆၼၼ်ႉၵေႃႈ  ၸုမ်းၵပ်းသၢၼ်လွင်ႈၼၢင်းယိင်းတႆး လႆႈတႅမ်ႈမၢႆၶေႃႈမုလ်းဝႆႉယူႇ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ၽိုၼ်မၢႆတွင်း ၸုမ်းၼၢင်းယိင်း ၶၢင် ၊ ယၢင်း လႄႈတဢၢင်းၶဝ်မီးဝႆႉၼၼ်ႉၵေႃႈ ပႃးဝႆႉဝႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼႆႉ မီးယိူင်းမၢႆ ယိူင်းဢၢၼ်းတမ်းဝၢင်းၽႅၼ်ၵၢၼ်သေ ၵၼ်ႉၸၼ်လူလၢႆၼၢင်းယိင်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၊ ဢဝ်ႁဵတ်းၶိူင်ႈမိုဝ်းၵၢၼ်သိုၵ်း။ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ တီႈၼႂ်းၽိုၼ်ႁၢႆးငၢၼ်း မူႇၸုမ်းမိတ်ႇသျိၼ်ႇ ႁႃၶေႃႈမုလ်း ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ၵေႃႈပႃးဝႆႉဝႃႈ ပဵၼ်လွင်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်ၽိတ်းမၢႆမီႈသိုၵ်း၊ ပူၼ်ႉပႅၼ်ပၵ်းပိူင် ၶိူဝ်းၵူၼ်းလႄႈ ပူၼ်ႉပႅၼ် ၶႃႈႁႅမ် ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ၶိူဝ်းၵူၼ်း ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ၊ တပ်ႉသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈတႄႉ တိုၼ်းဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉဝႃႈ သိုၵ်းပူၼ်ႉပႅၼ်မၢႆမီႈ ။ ယင်းတိုၵ်ႉထဵင်ယူႇမႅၵ်းမႅၵ်း ”- ဝႃႈၼႆ။

ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ မၶိၼ်ႇဢူင်ႇမႃႇလၢတ်ႈဝႃႈ ၾၢႆႇတၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇၶိုင်ပွင်ပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇၵူၼ်းၽိတ်းသေပွၵ်ႈလႄႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈ UN ဢဝ်လွင်ႈၼႆႉမွပ်ႈပၼ်လုမ်းတြႃးလုမ်ႈၾႃႉ ICC ၊ ဢမ်ႇၼၼ်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈၸုမ်းၵူတ်ႇထတ်းပၼ်ႁင်းၶေႃသေ သိုပ်ႇၵူတ်ႇထတ်းၵႂႃႇဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မၼ်းၼၢင်းတုၵ်းယွၼ်းဝႃႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈမီးပႃး ၸုမ်းပၵ်းတႃပႂ်ႉတူၺ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈ တပ်ႉသိုၵ်း ၸွင်ႇႁဵတ်းၸွမ်းၶေႃႈပူင် ICJ  တမ်းဝၢင်းပၼ်ၼၼ်ႉ – ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း