ပႃႇတီႇၵွင်ၸႆး (ESSDDP) တေဢမ်ႇၶဝ်ႈၶေႉၶႅင်ႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ပီ 2020 ၊ ယွၼ်ႉပႃႇတီႇလႆႈပူတ်းယႃႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။
ယူႇတီႈၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တေၸတ်းႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 8/11/2020 ဢၼ်တေထိုင်ထႅင်ႈ 4 လိူၼ်တၢင်းၼႃႈၼႆႉ တႃႇၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ပတ်းပိုၼ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်တီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇ မိူင်းတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ (ESSDDP) ႁိုဝ် ပႃႇတီႇၵွင်ၸႆး၊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းတႄႉ တေဢမ်ႇၶဝ်ႈၶေႉၶႅင်ႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈယဝ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။
လုင်းၸၢႆးႁွင်ၶမ်း ႁူဝ်ပဝ်ႈ ပႃႇတီႇၵွင်ၸႆး (ESSDDP) လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ“ ပႃႇတီႇၵွင်ၸႆးႁဝ်းၶႃႈ လႆႈပူတ်းယႃႉ ယဝ်ႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈလိူၼ်မေႊပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ၊ မၼ်းဢမ်ႇပေႉတူဝ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းႁဝ်းမၼ်းဢမ်ႇၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ် ၵေႃႈပႃး၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ႁႅင်းငိုၼ်းႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးတႃႇတေတေႃႇသူႈထႅင်ႈ။ လုင်းၵေႃႈ ဢမ်ႇပေႃးယူႇလီ၊ ၵေႃႉတေမႃးတႅၼ်းလုင်း ၵေႃႈဢမ်ႇမီး၊ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ၸင်ႇဝႃႈယႃႉပႅတ်ႈၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ” ဝႃႈၼႆ။
ပႃႇတီႇၵွင်ၸႆးၼႆႉ တႄႇတင်ႈမႃး ၵွၼ်ႇၼႃႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ မိူဝ်ႈပီ 2015 သေ ၶဝ်ႈၶေႉၶႅင်ႇၼႂ်းမိူင်းတႆး ပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းပဵင်း၊ မိူင်းၶၢၵ်ႇလႄႈ ဝဵင်းၵဵင်းတုင် ၸိူဝ်းၼႆႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇဢွင်ႇပေႉလႆႈတီႈၼင်ႈမႃးသေတီႈ ၼႂ်းသၽႃး။
ၸၢႆးၼုမ်ႇ ၵူၼ်းၵဵင်းတုင် လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “မိူဝ်ႈပီ 2015 ၼၼ်ႉ တၢင်းပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ မီးပႃႇတီႇတႆး 3 ဢၼ် ၶဝ်ႈၶႅင်ႇၵၼ်။ ႁဝ်းၶႃႈတေတွတ်ႈပႃႇတီႇဢၼ်လႂ်ၼႆၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ၵႂင်ၵၼ်ၶႃႈဢေႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈ မၢင်ႁိူၼ်း ဢမ်ႇၵႂႃႇတွတ်ႈၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ်ၵေႃႈမီး၊ ပေႃးၺႃးၶၢဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ပၢတ်ႇၶဝ်ႈ ပေႃႉၶဝ်ႈၼႆၵေႃႈ ၵူၼ်းႁိူၼ်းမီး 3-4 ၵေႃႉၼႆ ၶဝ်ၵႂႃႇတွတ်ႈပၼ်သဵင် 1 ၵေႃႉ – 2 ၵေႃႉ ၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇတွတ်ႈၶႅပ်းၵၼ်မူတ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ်တႆးႁဝ်းၶႃႈ ၵႂႃႇတွတ်ႈၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ်ပၼ် တၢင်ႇပႃႇတီႇၼၼ်ႉ ၼမ်လိူဝ်သေ တႆးၵႂႃႇတွတ်ႈပၼ် ပႃႇတီႇတႆးၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ” ဝႃႈၼႆ။
သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ “ တႃႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ပီ 2020 ၼႆႉ ယူႇတီႈႁဝ်းၶႃႈ လၢမ်းၶၢတ်ႈတူၺ်းတႄႉ တႃႇပႃႇတီႇတႆး တေဢွင်ႇပေႉၼႂ်းၵဵင်းတုင်ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ၶႂ်ႈယၢပ်ႇၶႃႈဢေႃႈ ယွၼ်ႉႁႅင်းဢေႇ၊ လႅပ်ႈတေပဵၼ်တၢင်ႇပႃႇတီႇထႅင်ႈၵူၺ်း” ဝႃႈၼႆ။
မိူဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ပီ 2015 ၼၼ်ႉ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ပႃႇတီႇတႆး 3 ဢၼ် ပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ SNDP ၊ ပႃႇတီႇၵွင်ၸႆး ESSDDP လႄႈ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် SNLD ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ႈၶႅင်ႇၵၼ်၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇဢွင်ႇပေႉသေပႃႇတီႇ။
ၸၢႆးသဝ်ၵႅဝ်ႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ တူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းတႆး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “မိူဝ်ႈပီ 2010 ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉတိုၵ်ႉပိုတ်ႇမိူင်းမႂ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈ တိုၵ်ႉၵူဝ်ၵၼ်သေ ဢမ်ႇၵႂႃႇတွတ်ႈၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ်ၵၼ်ၵေႃႈမီး၊ ယွၼ်ႉၼၼ် ပႃႇတီႇတႆးဢမ်ႇပေႉ။ ပီ 2015 သမ်ႉ ယွၼ်ႉပႃႇတီႇတႆး 3 ပႃႇတီႇ ၶဝ်ႈၶႅင်ႇၵၼ်သေ ဢဵၼ်ႁႅင်းၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇၶွၼ်ႈၵၼ်ၵေႃႈႁင်းမၼ်း၊ ၵူၼ်းမိူင်းမၢင်ၸိူဝ်း ဢမ်ႇမႃးတွတ်ႈၵေႃႈမီး ၸိူဝ်းၼႆသေ လႆႈသုမ်းပိူၼ်ႈၵႂႃႇ” ဝႃႈၼႆ။
သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ “ တွၼ်ႈတႃႇ ပီ 2020 တီႈၵဵင်းတုင်ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ပႃႇတီႇၵွင်ၸႆးၵေႃႈ ပူတ်းပႅတ်ႈယဝ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ လႆႈငိၼ်းထႅင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈတႄႉဝႃႈ ပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇၵေႃႈ တေဢမ်ႇၶဝ်ႈၶေႉၶႅင်ႇၼႆ။ ၵမ်းၼႆႉ မီးပႃႇတီႇတႆးဢၼ်လဵဝ်ၵူၺ်း ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် မၼ်းတေမီးတိုဝ်ႉတၢင်း တႃႇတေပေႉလႆႈယူႇ ပေႃးဝႃႈမၼ်းဢမ်ႇၺႃး လွၵ်းလၢႆးလိင်ႉလႅၼ်တႄႉ။ သင်ဝႃႈ ၶဝ်ၶတ်းၸႂ်လႄႈ လၢတ်ႈၼႄၵူၼ်းမိူင်း ႁႂ်ႈၶဝ်ႈၸႂ်ဝႃႈ ပေႃႇလသီႇၶဝ်ပဵၼ်ဢီႈသင် ၶဝ်ႁဵတ်းတွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈတႄႉႁႃႉ၊ ပေႃးဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ်ၼႆႉ မၼ်းဢွၼ်ႁူဝ် ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈယူႇ ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉ ၵင်ႈၵူၼ်းမိူင်းလႆႈယူႇၼႆ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းတေတွတ်ႈပၼ်ယူႇ။ ပေႃးဝႃႈတႆးၼႆ မၼ်းၵေႃႈႁၵ်ႉတႆးၵၼ် ၵူႈၵေႃႉယူႇၶႃႈလူး” ဝႃႈၼႆ။
ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ပီ 2020 ၼႆႉ ယူႇတီႈၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႆႉ မိူဝ်ႈႁူဝ်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉဝႃႈ တီႈ ၼင်ႈၽူႈတႅၼ်းသၽႃး ဢၼ်တေၶဝ်ႈၶေႉၶႅင်ႇၵၼ်ၼၼ်ႉ တီႈၼင်ႈၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၵူၼ်းမိူင်း 330 တီႈၼင်ႈ၊ ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ 168 တီႈၼင်ႈလႄႈ တီႈၼင်ႈ ၽူႈတႅၼ်း မိူင်းလႄႈ တိူင်း 644 တီႈၼင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။