Thursday, April 25, 2024

ပၢႆႉလိၵ်ႈၸွမ်းၵိဝ်ႇ သဵၼ်ႈတၢင်းဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ လိၵ်ႈတႆးတင်းလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ပိူင်ႈၵၼ်

Must read

ပၢႆႉၸွမ်းၼႂ်းၵိဝ်ႇ သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ဢၼ်ပူၵ်းယဝ်ႉၵႂႃႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လိၵ်ႈတႆး တင်း လိၵ်ႈမၢၼ်ႈ တီႈပၢႆႉမၢင်ဢၼ်ဢမ်ႇငၢမ်ႇမႅၼ်ႈၵၼ်၊ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵမ်ႈၽွင်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇၵိုင်ႇလီပဵၼ်။

မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 28/6/2020 ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇၸႄႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ တႄႇပူၵ်းပၢႆႉသႂ်ႇ ၸွမ်းၼႂ်းၵိဝ်ႇ ၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ၼႂ်းၵၢင်ဝဵင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပၢႆႉဢၼ်ပူၵ်းသႂ်ႇၵႂႃႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လိၵ်ႈတႆး တင်း လိၵ်ႈမၢၼ်ႈ တီႈပွင်ႇဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်၊ ဢမ်ႇငၢမ်ႇမႅၼ်ႈၵၼ်၊ ပိူင်ႈၵၼ်ဝႆႉ မီးတင်းၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။

- Subscription -

ၵူၼ်းၼုမ်ႇလၢႆးၶႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈဢွၵ်ႇၸိုဝ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈယူႇၼႆႉ ပဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၾႅတ်ႊၻရႄႊဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၵိုင်ႇလီမီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း၊ လိၵ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵေႃႈ ၵိုင်ႇလီၸႂ်ႉၸွမ်းၵူႈတီႈ ၵူႈတၢင်း၊ ၸဵမ်မိူဝ်ႈႁဵတ်းပၢႆႉၵၢတ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉမႃး။ လွင်ႈဢၼ်မႃးတႅမ်ႈလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ တင်းလိၵ်ႈတႆးၼႆႉ တီႈပွင်ႇမၼ်း ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်ၶႃႈ၊ ဢမ်ႇပဵင်းၸႂ် ဢမ်ႇမိူၼ်ၸႂ် ဢမ်ႇၵိုင်ႇလီပဵၼ်ၸိူင်ႉၼႆ။ ပေႃးဝႃႈ သဵၼ်ႈတၢင်းၸဝ်ႈသူၺ်ႇတႅၵ်ႈၼႆၵေႃႈ တၢင်းမၢၼ်ႈ ၵေႃႈလူဝ်ႇလႆႈသႂ်ႇပၼ် ၸဝ်ႈသူၺ်ႇတႅၵ်ႇလၢၼ်း ၼႆၶႃႈဢေႃႈ” ဝႃႈၼႆ။

  မိူၼ်ၼင်ႇ သဵၼ်ႈတၢင်းဢၼေႃႇရထႃႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ  မီးမႃးႁိုင် ယဝ်ႉလႄႈ ယၢမ်းလဵဝ်ၵူၼ်းမိူင်းတုၵ်းယွၼ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈ ႁႂ်ႈပဵၼ်ၸိုဝ်ႈတႆး  ။  ယၢမ်းလဵဝ်ၸဝ်ႈၼႃးတီႈယင်းပႆႇသႂ်ႇပၼ်လိၵ်ႈမၼ်း၊ တိုၵ်ႉပူၵ်းတင်ႈဝႆႉသဝ်မၼ်းလၢႆလၢႆၵူၺ်းလႄႈ  တေ ဢုပ်ႇၵၼ်  ထႅင်ႈယူႇ ၵူၼ်းၼုမ်ႇလၢႆးၶႃႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။  

Photo by – Nang Kham Lao

တႃႇသႂ်ႇပၢႆႉၸွမ်းၵိဝ်ႇ ၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းလူင်၊ ၸွမ်းပၢင်လဵၼ်ႈႁႅင်းလႄႈ ၸွမ်းၵၢတ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ သင်ၶၸဝ်ႈ၊ ၵူၼ်းမိူင်း၊ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ၊ ၽူႈတႅၼ်းသၽႃး၊ ၽူႈၵွၼ်းဢိူင်ႇ/ပွၵ်ႉလႄႈ ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၼ် မိူဝ်ႈလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ 2020 ပူၼ်ႉမႃး၊ ၼင်ႇႁိုဝ် ပေႃးတေလႆႈတႅမ်ႈသႂ်ႇလိၵ်ႈတႆး တင်း လိၵ်ႈမၢၼ်ႇ 2 ၽႃႇသႃႇ ၵိုၵ်းၵၼ် ၼႆယဝ်ႉ။

ၸၢႆးၵွင်ၶမ်း ၽူႈတႅၼ်းသၽႃး ၵူၼ်းမိူင်း ၸႄႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “လွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈၽူႈတႅၼ်းသၽႃး ၸႄႈမိူင်းႁဝ်းၶႃႈ ၸၢႆးၵျေႃႇၸေႇယ တင်း ၸၢႆးထုၼ်းဢွင်ႇ၊ သင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း ႁူမ်ႈၵၼ် ႁဵတ်းလိၵ်ႈသေ တိူင်ႇတီႈ ၶွမ်ႊမတီႊၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇ။ ယူႇတီႈၶွမ်ႊမတီႊၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇၸင်ႇႁဵတ်းလိၵ်ႈထိုင်တီႈၶွမ်ႊမတီႊ ၾၢႆႇၸတ်းသၢင်ႈ၊ ယူႇတီႈၶွမ်ႊမတီႊၾၢႆႇၸတ်းသၢင်ႈ ၸင်ႇသိုပ်ႇတၢင်ႇထိုင် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းတႆး။ ဢၼ်တၢင်ႇဝႆႉ လွင်ႈၸိုဝ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းၸိူဝ်းဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈတေသႂ်ႇၼၼ်ႉ မၼ်းထုၵ်ႇမႅၼ်ႈမူတ်းယဝ်ႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ လွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းတႆးသမ်ႉ ၵိုတ်းလိုဝ်ႈ(ဆိုင်းငံ့) ဝႆႉ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ တၢင်ႇၵႂႃႇၼၼ်ႉ” ဝႃႈၼႆ။

သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ “ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈတၢင်ႇဝႆႉတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းတႆးသေ လႆႈၵိုတ်းလိုဝ်ႈ(ဆိုင်းငံ့) ဝႆႉၼၼ်ႉ ပေႃးဢဝ်ပၵ်းပိူင်မၼ်းဝႃႈတႄႉ တေလႆႈတႅမ်ႈ ၸွမ်းၼင်ႇ မၵ်းမၼ်ႈဝႆႉမိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉၵူၺ်းၶႃႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် တႅၼ်းၽွင်းႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းသၢင်ႈပၼ်ယူႇ၊ ထႅင်ႈဢိတ်းၼိုင်ႈ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈတူဝ်ႈတၼ်းလီငၢမ်းယဝ်ႉ ၼင်ႇဢၼ်ပီႈၼွင်ႉႁဝ်းၶႃႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈမၼ်းမႅၼ်ႈငၢမ်ႇၵၼ် လိၵ်ႈတႆး တင်းလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတေၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇယူႇ” ဝႃႈၼႆ။

ပၢႆႉၸႄႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ဢၼ်တေသႂ်ႇၸွမ်းၵိဝ်ႇ သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ၸွမ်းပွၵ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ တင်းမူတ်းမီး 50 ပၢႆ၊ ယၢမ်းလဵဝ် ယူႇတီႈၶွမ်ႊမတီႊၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇ လၢႆးၶႃႈ လႆႈသႂ်ႇၵႂႃႇယဝ်ႉ ၶိုင်ႈၼိုင်ႈ၊ ၵိုတ်းၶိုင်ႈၼိုင်ႈပႆႇလႆႈသႂ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။

ၼႂ်းမိူင်းတႆးၼႆႉ ၸွမ်းသဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း ၸွမ်းၵိဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸႄႈဝဵင်းဢၼ်လႆႈသႂ်ႇလႆႈပူၵ်းပၢႆႉလိၵ်ႈယဝ်ႉၵႂႃႇ မီးမိူၼ်ၼင် မိူင်းၵိုင်၊ ၵေးသီး လႄႈ ၼမ်ႉလၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ၊ ပႃးလိၵ်ႈတႆး တင်း လိၵ်ႈမၢၼ်ႈၼင်ႇၵၼ် ၼႆယဝ်ႉ။

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း