Tuesday, March 19, 2024

တပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်း ပဵၼ်ပိူဝ်ႈတႃႇ ၾၢႆႇလဵဝ်ၸုမ်းလဵဝ်ပေႉပုၼ်ႈ

Must read

ပိူဝ်ႈတႃႇသိုပ်ႇၵုမ်းၵမ်လွင်ႈမႅင်းတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ၸပ်းၽႄႈၼၼ်ႉ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈယိုတ်ႈတိူဝ်းထႅင်ႈ ဝၼ်းဢၼ်တေလႆႈၵုမ်းတူဝ်ၽႂ်မၼ်း ယူႇဝႆႉၼႂ်းႁိူၼ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ထိုင်ၵႂႃႇ 31 ဝၼ်း လိူၼ်မေႊ 2020 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပွင်ႇဝႃႈတႄႉ တႄႇဢဝ်မိုဝ်ႉၼႆႉဝၼ်းၼႆႉၵႂႃႇ လူဝ်ႇယူႇထႅင်ႈ 15 ဝၼ်း ၸင်ႇတေၸၢင်ႈလႆႈဢွၵ်ႇတၢင်းၼွၵ်ႈ ၶႂ်ႈဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ်။

ၶူးႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း
ၶူးႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း

တႃႇႁူမ်ႇလူမ်ႈတေႃႇသူႈတၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ၼႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈလိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် 23 ဝၼ်းပူၼ်ႉမႃး ယူႇတီႈၽူႈၼမ်းၼႂ်းလူင် ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ဢႅၼ်ႊထူဝ်ႊၼီႊယိူဝ်ႊ ၵူႊတိူဝ်ႊရႅသ်ႉ ပေႃးလႆႈ ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈတိုၵ်းသူၼ်းထိုင် တၢင်းလုမ်ႈၾႃႉမႃးဝႃႈ ႁႂ်ႈၵိုတ်းယိုတ်းပႅတ်ႈပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ တင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈၼႆႉဝႃႈၼႆ။

- Subscription -

မိူဝ်ႈယၢမ်းၼင်ႇၼၼ် ၽူႈၼမ်းၼႂ်းၸုမ်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈ ၶွင်တပ်ႉမတေႃႇတွပ်ႇလၢတ်ႈ ၵႂႃႇဝႃႈ- လွင်ႈတၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်းၵေႃႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၶႄယူတ်းယႃၵၼ်လႆႈယူႇ ဝႃႈၼၼ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽိူဝ်ႇထိုင်မႃးမိူဝ်ႈလိူၼ်မေႊ 9 ဝၼ်းပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉတႄႉ ယူႇၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇ သမ်ႉ ၶိုင်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်း ၽိုၼ်ၼိုင်ႈ။

ယိူင်းၸူးတႃႇတိူဝ်းလိူဝ်ၵုမ်းၵမ် ၵႅတ်ႇၶႄယူတ်းယႃလႆႈတၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ႁႂ်ႈထိုင်တီႈၼၼ်ႉ သေလႄႈ ပိူဝ်ႈတႃႇတေလႆႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ထႃႇဝရ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉသေယဝ်ႉ ယူႇတီႈတပ်ႉမတေႃႇ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်း တႄႇတီႈလိူၼ်မေႊ 10 ဝၼ်း တေႃႇထိုင်လိူၼ်ဢေႃႊၵသ်ႊတ် 31 ဝၼ်း ဝႃႈၼႆ။

ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းဢၼ်ၵိုတ်းတိုၵ်းၼၼ်ႉ ၼႂ်းလိၵ်ႈၵိုတ်းတိုၵ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပႃးၼႃႈတီႈၸိူဝ်းဢၼ်ၶဝ် မၵ်းမၼ်ႈပဵၼ်ၸုမ်း ၽူႈၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ ၸိူဝ်းၶဝ်ယူႇသဝ်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆလႄႈ ပွင်ႇဝႃႈတႄႉ တၢင်းမိူင်းရၶႅင်ႇတင်းမိူင်းၶျၢင်းၵမ်ႈၽွင်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇပႃးၼႂ်းသဵၼ်ႈမၢႆတႃႇၶဝ်တေၵိုတ်းတိုၵ်းၼၼ်ႉ။

တီႈဢၼ်ဝႃႈၵိုတ်းတိုၵ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးၶေႃႈႁႄႉႁၢမ်ႈ မီးၶေႃႈၶၢတ်ႈၶွပ်ႇမၼ်းတင်းၼမ်ၶႃႈ၊ မိူၼ်ၸိူင်ႉဝႃႈ တေလႆႈႁပ်ႉႁဵတ်းၸွမ်းၵႂၢမ်းမၼ်ႈၵႅၼ်ႇ တေဢမ်ႇလႆႈၸဵၼ်းဢဝ်ၼမ်ႉတွၼ်း တီႈၼိူဝ်ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ်၊ တေဢမ်ႇႁႂ်ႈလႆႈပဵၼ်လွင်ႈၼၵ်းၼႃပႃးပၢၼ်ႈ တီႈပေႃႈမႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ၊ တေလႆႈႁပ်ႉႁဵတ်းၸွမ်း ပၵ်းပိူင်ၾိင်ႈမိူင်း ဢၼ်တမ်းမီးၸဵင်မၼ်ႈဝႆႉယူႇ ၸိူင်ႉၼႆ ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈၼင်ႇၵၼ်ၵေႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈပိၼ်ႇပႆႇတိုၵ်းတေႃးၵၼ် ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းႁၢႆႉပေႉၵိၼ်တေႃႇၵူၼ်းမိူင်း ပိုၼ်ႉတီႈၶဝ်။

လိူဝ်ၼၼ်ႉသမ်ႉ တေဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ လွင်ႈၽွင်းငမ်းၶွင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူႈၶၵ်ႉၶၵ်ႉ၊ လွင်ႈသဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်းၵႂႃႇမႃးပႆလူမ် ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈပႃးတင်း သၢႆၸႂ်ႁိူၼ်းယေးၶူဝ်းၶွင်ၵူၼ်းမိူင်းလႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉ တေဢမ်ႇလႆႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ၊ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်းၸိူင်ႉၼင်ႇၼၼ်ၼႆႉ ယူႇတီႈ တပ်ႉမတေႃႇတေဢဝ်လိူင်ႈၵႂႃႇ ပႅင်ႈၼင်ႇဢၼ်ၶဝ်လူဝ်ႇႁဵတ်းၼၼ်ႉၼႆ ပၢႆမီးၸွမ်းၶေႃႈၶၢတ်ႈၶွပ်ႇ မၼ်းၸိူင်ႉၼၼ်ဝႆႉၵွၼ်ႇ။

ယူႇတီႈတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ တေဢဝ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ထႃႇဝရ မွပ်ႈပၼ်ၼႂ်းမိုဝ်းၵူၼ်းမိူင်း ၽၵ်းၵႃႇၼႆ ၶၢၼ်ပၢၵ်ႇမႃးႁိုင်ၼႃႇယဝ်ႉၶႃႈ၊ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵေႃႈ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပႃးဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ် ယူႇၶႃႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ ပႆႇႁၼ်ပဵၼ်တူၼ်ႈပဵၼ်လမ်းမႃး၊ ပႆႇၸၢင်ႈမုင်ႈမွင်းဝႃႈ တေဢွၵ်ႇမွၵ်ႇတေဢွၵ်ႇမၢၵ်ႇမႃးၵွၼ်ႇ။

ၵွပ်ႈၼႆ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်း ၶွင်တပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇႁၼ်ၸုမ်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈၶဝ် ႁူမ်ၸူမ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈမႃးမိူၼ်ၵူႈပွၵ်ႈ။ ဝႃႈလႃးၵေႃႈ ယူႇတီႈသေၸုမ်းၸုမ်း ယူႇတီႈသေမိူင်းမိူင်း ဢမ်ႇတိုၵ်းသူၼ်းလႄႈ ဢမ်ႇဢွၵ်ႇလိၵ်ႈႁူမ်ၸူမ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈႁႃႉၼႆၵေႃႈ တေလႆႈဝူၼ်ႉယူႇၶႃႈ။

ၵူၺ်းပဵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ တီႈတႄႉၵေႃႈပေႃးထိုင်ၼႂ်းလိူၼ်ၼႆႉ လိူၼ်မေႊ 23 ဝၼ်း တေလႆႈပဵၼ် ဝၼ်းလိုၼ်းသုတ်း တႃႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ယိုၼ်ႈသူင်ႇလိၵ်ႈႁၢႆးငၢၼ်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈမိူင်းၵမ်ႊၿီႊယႃႊ ႁဵတ်းလိူင်ႈတိူင်ႇၸႅင်ႈမၢပ်ႇမႂ်ဝႆႉ တီႈလုမ်းတတ်းသိၼ်ၵူႈမိူင်းမိူင်း ICJ ၼၼ်ႉ၊ လွင်ႈဝႃႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပူၼ်ႉပႅၼ်လူလၢႆတေႃႇသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း၊ ႁဵတ်းလွင်ႈၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉၶိူဝ်းၵူၼ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ထိုင်မႃးၼႂ်းလိူၼ်ၼႆႉ 23 ဝၼ်း ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ တေလႆႈတၢင်ႇလိၵ်ႈႁၢႆးငၢၼ်းယဝ်ႉ၊ ၵွၼ်ႇပႆႇတၢင်ႇလိၵ်ႈႁၢႆးငၢၼ်းၼၼ်ႉ ၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၶိုပ်ႈၼႃႈၼပ်ႉယမ်ၸွမ်း သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းယူႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈလႆႈၸႅင်ႈၼႄလွၵ်းဢၼ်ၼႆႉသေ ၸင်ႇတေဢွၵ်ႇ ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမႃးၼႆၵေႃႈ ၸၢင်ႈထတ်းသၢင်ၵၼ်လႆႈပွတ်းဢွၼ်ႇတွၼ်ႈၼိုင်ႈ။

ၵူၺ်းၵႃႈ ႁူမ်ႈဝႃႈၶဝ်ၼႄလွင်ႈၼပ်ႉယမ်တေႃႇ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းမႃးယူႇသေတႃႉၵေႃႈ ၼမ်ႉၸႂ်ဢၼ်ပႅင်းၸင်းတေႃႇသိုၵ်း AA ရၶႅင်ႇၶဝ်လႂ်၊ လွင်ႈမႆႈၸႂ်ၼွင်ႇတႃႉၸွမ်းသိုၵ်းရူဝ်ႇႁိၼ်ႇၵျႃႇ ဢႃႇၸႃႇၶဝ်ၼၼ်ႉလႂ်တႄႉ ပႆႇၸၢႆႇႁၢႆလႃးလႃး။ ၵွပ်ႈၼႆ လွင်ႈဢၼ်တပ်ႉမတေႃႇၼပ်ႉယမ် သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၼႆႉၵေႃႈ တိုၵ်ႉမီးလွင်ႈၶၢတ်ႇၶွပ်ႇ တိုၵ်ႉမီးလွင်ႈၵႅတ်ႇႁၢမ်ႈၵၼ်ယူႇၼႆ တေလႆႈႁၼ်ၸႅင်ႈလႅင်းၶႃႈ။

ၵမ်းၼႆႉ ပေႃးတင်းဝႃႈဢမ်ႇၶိုင်ႁႃသုတ်ႉၸူးဢုပ်ႇၵၼ်တင်း သိုၵ်း AA ရၶႅင်ႇၶဝ် ပိူဝ်ႈတႃႇၵႅတ်ႇၶႄ ယူတ်းယႃပၼ် တၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 1 9 တီႈၵူၼ်းမိူင်းၽၵ်းၵႃႇၼႂ်းမိူင်းရၶႅင်ႇလႄႈ မိူင်းၶျၢင်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၶႃႈလူး တေၶိုင်သၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်ပၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆ မီးမႃးၶေႃႈထၢမ်ယဝ်ႉ။ ယူႇတီႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ လႄႈသင်၊ ယူႇတီႈတပ်ႉမတေႃႇလႄႈသင် မီးဝႆႉၽႅၼ်ၵၢၼ်လူင်ႈၼႃႈၸိူင်ႉႁိုဝ် ၶိုင်ဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇႁၼ်လၢတ်ႈဢွၵ်ႇမႃးလႃးလႃး။

ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ပေႃးမႃးထတ်းတူၺ်းၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ၼၼ်ႉၼႆၵေႃႈ ႁူမ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ၵေႃႈယႃႇ တႃႇတေၶိုင်သၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်ၸွမ်းၼင်ႇ ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ ၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း NCA ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတူင်ႉတူဝ်လႃးလႃး။ ပေႃးတူၺ်းတီႈ လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ ၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း NCA တီႈၵၼ်ၼိုင်ႈ မတ်ႉတႃ 1 ၊ မတ်ႉတႃၽႄ (ၶ)ၼၼ်ႉ တႅမ်ႈပႃးဝႆႉဝႃႈ တႃႇဢုပ်ႇၵုမ်ၵႄႈၶႆႁႂ်ႈမွတ်ႇယဵၼ်လႆႈ ပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢၼ်ၵိူတ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း ယိုၼ်းႁိုင်မႃးၼႂ်း မိူင်းမၢၼ်ႈ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပၼ်ႁႃၵၢၼ်မိူင်းၼႆႉ ဢမ်ႇၵႄႈလိတ်ႈလူၺ်ႈလၢႆးၵၢၼ်သိုၵ်းသေ တေပူၵ်းပွင် လွင်ႈယဵၼ်ႇငႄႈမႂ်ႇ ဢၼ်တေၵႄႈလိတ်ႈလူၺ်ႈလၢႆးၵၢၼ်မိူင်း ဝႃႈၼႆဝႆႉ။

ၵူၺ်းၵႃႈၼႂ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆၵိုတ်းတိုၵ်းၼၼ်ႉ ယိူင်းဢၢၼ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ တူၵ်းလူင်းၵၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈယႃႇ ၼင်ႇႁိုဝ်တေၸၢင်ႈဢဝ်လၢႆးၵၢၼ်မိူင်း ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ၼၼ်ႉသမ်ႉ ယူႇၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶတ်းၸႂ်သႂ်ႇႁႅင်းမႃးၵႃႈႁိုဝ်၊ ဢမ်ႇၼၼ် တႃႇမွတ်ႇယဵၼ်လႆႈပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇၼၼ်ႉ ယူႇၾၢႆႇ တပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ဝႆႉၸႂ်သိုဝ်ႈၸႂ်ယူဝ်း တူၺ်းထိုင်တေႃႇပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႃး မွၵ်ႈၵႃႈႁိုဝ်သေယဝ်ႉ ႁဵတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်မႃး ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တေလႆႈၶိုၼ်းၼပ်ႉသၢင်ႈၶိုၼ်းယူႇ။

တေႃႈၼင်ႇ လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း ဢၼ်သွင်ပႃႈသွင်ၾၢႆႇတူၵ်းလူင်းၵိၼ်ၵႅၼ်ႇၵၼ်မႃး လိုဝ်းလင်တူဝ်ႈလူၵ်ႈလုမ်ႈၾႃႉယူႇၼႆႉ ယင်းဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်းလႆႈ ႁႂ်ႈပဵၼ်ၼမ်ႉပဵၼ်တူဝ်၊ ပေႃးၼႆ မွၵ်ႈဢၼ်ယူႇတီႈတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်းၾၢႆႇလဵဝ်ၵူၺ်းတႄႉ တေဢမ်ႇပဵၼ် လွင်ႈလီၸႂ်မီးၸႂ်မၼ်း ပုၼ်ႈတႃႇၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းဢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉယူႇ၊ ဢၼ်မုင်ႈၼႃႈၸူး သုၼ်ႇလႆႈၸတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်ႁင်းၶေႃလႄႈ လွင်ႈငမ်းယဵၼ်မၼ်ႈၵိုမ်းယိုၼ်းႁိုင်ၼၼ်ႉၼႆ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉထတ်းႁၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်။

ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်း ဢၼ်တပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇထႅင်ႈၵမ်းၼႆႉၵေႃႈ တိုၼ်းတေပဵၼ်ပိူဝ်ႈတႃႇၾၢႆႇလဵဝ်ၸုမ်းလဵဝ် မီးၽွၼ်းလီပေႉပုၼ်ႈတေႃႇၵူၼ်းၼမ်ၵူၺ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယွၼ်းထတ်းႁၼ်ၼင်ႇၼႆသေ ၶွတ်ႇယွတ်ႈပၢႆၵႂၢမ်းတီႈၼႆႈ။ မႂ်ႇသုင်ၵၼ်ၵူႈၵေႃႉသေၵမ်းၶႃႈ။

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း