ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၶႄႇ ပၼ်ဢၼုယၢတ်ႈႁႅင်းၵၢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်ၵႂႃႇမႃး ၶိုၼ်းမိူၼ်ၵဝ်ႇယဝ်ႉ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၶၢတ်ႇႁႅင်းၵၢၼ် ဝႃႈၼႆ။
ဝၼ်းတီႈ 30/3/2020 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 3 မူင်းပၢႆ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ တၢင်းသွင်ၾင်ႇ မိူင်းၶႄႇ တင်း မိူင်းတႆး ဢုပ်ႇဢူဝ်းငူပ်ႉငီႉၵၼ် သေ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈတၢင်းၾင်ႇမိူင်းၶႄႇ ပၼ်ၶႂၢင်ႉၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၶဝ်ႈၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် တၢင်းၾင်ႇမိူင်းၶႄႇၶိုၼ်း ။ ၵူၺ်း ၵႃႈ တေလႆႈႁႅင်းၵၢၼ် ၸိူဝ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇမႃးတႃႇသေႇဝႃႈၼႆ။
လုင်းသႅင်ၶမ်းႁိူင်း ၵူၼ်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ တႄႇဢဝ် မိူဝ်ႈဝႃး ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်းမႃးၼႆႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ တၢင်း သွင်မိူင်း ငူပ်ႉငီႉၵၼ်သေ ပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ႁႅင်းၵၢၼ်ၶဝ်ႈၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်တၢင်းၾင်ႇမိူင်းၶႄႇၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ တၢင်းမိူင်းၶႄႇ ၶၢတ်ႇၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႆ။ ၵူၼ်းဢၼ်ၶဝ်ႈၵႂႃႇၼၼ်ႉတေလႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် တေလႆႈပဵၼ်ၵူၼ်း ဢၼ်ၵႆႉၶဝ်ႈဢွၵ်ႇယူႇတႃႇသေႇ။ ႁိုင်ႁိုင်ၼၢၼ်းၼၢၼ်းၸင်ႇၶဝ်ႈၵႂႃႇယေႈပွၵ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉဢမ်ႇလႆႈ ” ဝႃႈၼႆ။
မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး 2 ဝၼ်းၼၼ်ႉ တၢင်းပလိၵ်ႈၾင်ႇမိူင်းၶႄႇ ႁၢမ်ႈဢမ်ႇပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၶဝ်ႈၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်။ ၵူၺ်း ပၼ်ဢၼုယၢတ်ႈ ၵူၼ်းၼမ်ႉၶမ်းတင်း မူႇၸေႊၵူၺ်း ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ႁႅင်းၵၢၼ်ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်ႇတီႈတၢင်ႇဝဵင်းမႃး တေၶဝ်ႈၵႂႃႇႁဵတ်း ၵၢၼ်တၢင်းၾင်ႇမိူင်းၶႄႇၼၼ်ႉ ၶမ်ဝႆႉ တီႈ မူႇၸေႊ တင်းၼမ်။
ၸၢႆးမၢဝ်း ၵူၼ်းႁေႃႈၵႃးတၢင်ႇၵုၼ်ႇ ပွတ်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ တၢင်းၾင်ႇမိူင်းၶႄႇ ပၼ်ၵူၼ်းၶဝ်ႈၵႂႃႇႁဵတ်း ၵၢၼ်ၶိုၼ်း တၢင်းၸေႊၵဝ်ႇၼၼ်ႉ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ယုၵ်ႉၶွင်၊ ယုၵ်ႉၶူဝ်း၊ ၶၢႆႉၶူဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇမီးဢေႃႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ တၢင်းၶႄႇၶဝ် ပၼ်ၶႂၢင်ႉၶဝ်ႈၵႂႃႇ။ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး ဝၼ်းသွင်ဝၼ်းၼၼ်ႉတႄႉပၼ်ၵူၼ်းတၢင်းမူႇၸေႊ၊ ၼမ်ႉၶမ်းၶဝ်ႈၵူၺ်း၊ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ မိူဝ်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းတေၶဝ်ႈၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်တၢင်းမိူင်းၶႄႇ တေလႅပ်ႈၼမ်ၶႃႈယဝ်ႉ” ဝႃႈၼႆ။
ၽၵ်းတူမိူင်း ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ လႅၼ်လိၼ်တီႈတႆး – ၶႄႇၼႆႉ ပိုတ်ႇပၼ်ၵူၼ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇလႄႈ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇ တီႈၽၵ်းတူၸၢင်ႉၽိူၵ်ႇ၊ ၽၵ်းတူႁေႃၶမ်းလူင်လႄႈ ၽၵ်းတူမၢၼ်ႈဝဵင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။
တေႃႈလဵဝ် တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ တေမႃးသိုဝ်ႉမၢၵ်ႇမႆႉ တီႈပၢင်ၵၢတ်ႇ 105 လၵ်းသေ တေႃႉၶဝ်ႈၼႂ်းမိူင်းၶႄႇ ၼၼ်ႉ ၵေႃႈ ယင်းဢမ်ႇလႆႈၶႂၢင်ႉ မႃးသိုဝ်ႉ ယဝ်ႉလႄႈ ၵူၼ်းၵႃႉၶၢႆ မၢၵ်ႇမၢႆႉ တၢင်း မူႇၸေႊ လႆႈတေႃႉဢဝ် ၵႂႃႇၶၢႆတီႈၵျိၼ်ႊသၢၼ်ႊၵျေႃႉ ဝႃႈၼႆ။
ၸၢႆးမၢဝ်း လၢတ်ႈဝႃႈ “ မၢၵ်ႇမႆႉ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းႁဝ်းသေ ၶၢႆတေႃႇတၢင်းမိူင်းၶႄႇၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉၶႄႇ ဢမ်ႇပၼ်ၵူၼ်းၶဝ်ဢွၵ်ႇမိူင်း လႄႈ လႆႈတေႃႉၵႂႃႇၶၢႆ တၢင်းၵျိၼ်ႊသၢၼ်ႊၵျေႃႉၼၼ်ႉ တေမီး 2-3 ဝၼ်းၼႆႉယဝ်ႉ” ဝႃႈၼႆ။
ယူႇတီႈၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီလုမ်ႈၾႃႉ worldometers ဢွၵ်ႇဝႆႉ မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 31/3/2020 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၼႆႉ ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်း ပဵၼ် တၢင်းလုမ်ႈၾႃႉ မီးၵႂႃႇ 785,777 ၵေႃႉ၊ တၢႆ 37,815 ၵေႃႉလႄႈ ယႃၶႅၼ်း 165,607 ၵေႃႉ။
