Thursday, March 28, 2024

ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၸွမ်းၼင်ႇ NCA မီးဝႆႉၼၼ်ႉ လိုၼ်းသုတ်းၸွင်ႇတေမၵ်းမၼ်ႈငၢႆႈယူႇႁိုဝ်?

Must read

ၼႂ်းလိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉ တႄႇဢဝ်ဝၼ်းတီႈ 10 ယူႇတီႈသၽႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်သေ ၶိုင်ၵၢၼ်ပိူဝ်ႈတႃႇမူၼ်ႉမႄး ပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်း 2008 ၼႆႉမႃးမီးၵႂႃႇသၢမ်ဝၼ်းယဝ်ႉ။ ပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်းဢၼ်ၼႆႉ ယူႇတီႈပႃႇတီႇ NLD သေယဝ်ႉ ဢွၼ်ႁူဝ်ၶိုင်သၢင်ႈမႃးပိူဝ်ႈတႃႇမူၼ်ႉမႄးၼႆႉ မီးမႃးပီပၢႆသေ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ်မၼ်း တႄႉယဝ်ႉ။ ပေႃးၼႆ ဢၼ်ၶဝ်ဢၢင်ႈမႄးၼၼ်ႉ လၢႆးၵၢၼ်မၼ်းမီးၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵူၺ်းၵူၺ်း၊ သမ်ႉမူၼ်ႉမႄးထိုင်လႆႈ ၶၵ်ႉတွၼ်ႈလႂ်ယဝ်ႉ၊ ယွၼ်ႉသင်လႄႈမီးလွင်ႈသုတ်ႈႁူၼ်ႁိုဝ် ၶိုပ်ႈၼႃႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈယွၼ်းတေႃႉတႆႇ ၶႆႈၼႄၵၼ်ပွတ်းဢွၼ်ႇတွၼ်ႈၼိုင်ႈ။

ပၢင်တွတ်ႈၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ်တႃႇမူၼ်ႉမႄးပိူင်ပိုင်းလၵ်းမိူင်းၶေႃႈ 59 (ၸ) တီႈပၢင်ၵုမ်သၽႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဝၼ်းတီႈ 11/3/2020

လွင်ႈမူၼ်ႉမႄး ပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်း 2008 ၼႆႉ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉပဵၼ်ၵမ်းတီႈ 2 ၊ မိူဝ်ႈပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသၢင်ႇသီႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်ႈမူၼ်ႉမႄးမႃးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈၼွၵ်ႈသေၶေႃႈၵႂၢမ်းဢွၼ်ႇၶေႃႈၼိုင်ႈ ဢမ်ႇပဵၼ်မူၼ်ႉမႄး သင်လႆႈမႃးတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ။ ၵမ်းၼႆႉမႃး ၶဝ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉၸိူင်ႉၼင်ႇႁိုဝ် ပေႃးမႃးတူၺ်းၼႆ မတ်ႉတႃလႄႈ တင်း မတ်ႉတႃၽႄမၼ်း တႃႇတေမူၼ်ႉမႄးၼႆႉမီးယူႇတင်းမူတ်း 135 ၶေႃႈ၊ ၼႂ်းၼၼ်ႉယူႇတီႈၾၢႆႇသၢင်ႇသီႈ ယိုၼ်ႈတၢင်ႇဝႆႉမီး 23 ၶေႃႈ၊ ယူႇတီႈၼူၵ်ႉယုင်းသမ်ႉမီးယူႇ 112 ၶေႃႈ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉပေႃးမႃးႁုပ်ႈတူၺ်း ပဵၼ်ဢၼ်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈမတ်ႉတႃ 436 (ၵ)လႄႈ 436 (ၶ) သွင်ဢၼ်ၼၼ်ႉၵူၺ်း၊ ၼႂ်းသွင်ဢၼ်ၼၼ်ႉ ၶဝ်မႃးၸႅၵ်ႇပဵၼ် 9 တွၼ်ႈ၊ တွၼ်ႈလႂ်ၼိုင်ႈဝၼ်း ၶဝ်ၸႅၵ်ႇသေယဝ်ႉ ပၼ်သဵင်ၵႂႃႇ။

- Subscription -

ၵူၺ်းပဵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ပေႃးမႃးတူၺ်းၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ မတ်ႉတႃ 436 (ၶ)ၼၼ်ႉ ပေႃးဝႃႈတေမႄးၼႆၸိုင် ၸိူဝ်းပဵၼ် ၽူႈတႅၼ်းၽွင်းသၽႃးၼႆႉ တႃႇ 75% ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်ႁူမ်ႈၵၼ်လႆႈၸႂ်ၸင်ႇတေမႄးလႆႈ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈမတ်ႉတႃ 436 (ၵ)သမ်ႉ ၽူႈတႅၼ်းၽွင်းသၽႃးၼႆႉ တႃႇ 75% ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်ဢမ်ႇၵႃး ပႃးၸဵမ်တင်းၵူၼ်းမီးသုၼ်ႇပၼ်သဵင် ၼႂ်းမိူင်းပတ်းပိုၼ်ႉၼႆႉ ၶိုင်ႈပႃႈယႂ်ႇၵမ်ႉထႅမ်ၸွမ်း ၸင်ႇတေၸၢင်ႈမူၼ်ႉမႄး မၼ်းမီးဝႆႉၶေႃႈမၵ်းတတ်းႁၢမ်ႈႁႄႉ ဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်။

ပေႃးၼႆ ၼႂ်းသၽႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉသမ်ႉ ႁူဝ်ၵူၼ်းၽူႈတႅၼ်းၽွင်းၼႆႉ မိူဝ်ႈလဵဝ်မီးယူႇ 654 ၵေႃႉ၊ ၼႂ်းၼၼ်ႉပေႃးဝႃႈ 75% ၶိုၼ်ႈၼိူဝ် တေလႆႈပဵၼ်/မီး 492 ၵေႃႉ ႁူမ်ႈၽွမ်ႉလႆႈၸႂ်ၸင်ႇတေၸၢင်ႈမူၼ်ႉမႄးလႆႈ။ ၼႂ်းၼင်ႇၼၼ် ပေႃးမႃးတူၺ်းၽူႈတႅၼ်းၽွင်းၸုမ်းလႂ်ၸုမ်းၼၼ်ႉၼႆၸိုင် မိူၼ်ၸိူင်ႉၾၢႆႇ NLD တေမီး 380 ၵေႃႉ၊ ၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇ တေမီး 166 ၵေႃႉ၊ ၾၢႆႇသၢင်ႇသီႈတေမီး 40 ၵေႃႉလႄႈ ယူႇတီႈၸုမ်းသုၼ်ႇလဵဝ် ဢမ်ႇၼၼ် ၵူၼ်းသုၼ်ႇလဵဝ် ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈတင်းပႃႇတီႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူမ်ႈၵၼ်တင်းမူတ်း တေမီးယူႇတူဝ်တႅၼ်း 68 ၵေႃႉ။

တီႈၼႆႈ ပေႃးႁဝ်းမႃးတူၺ်းဝႃႈ ၾၢႆႇဢၼ်ၸုၵ်းတင်းၾၢႆႇၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ မိူၼ်ၸိူင်ႉပႃႇတီႇ NLD လႄႈ ပႃႇတီႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႆၵွၼ်ႇ သွင်ၸုမ်းၼႆႉမႃးႁူမ်ႈၵၼ်တေမီး 448 ၵေႃႉၵူၺ်း၊ ပေႃးၼၼ် တိူၵ်ႈတီႈဝႃႈ NLD လႄႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉတင်းသဵင်ႈ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်ၵေႃႈယင်းပႆႇမီး 75% ၊ တႃႇတေမူၼ်ႉမႄးၼႆႉဢမ်ႇငၢႆႈ။

တီႈၼႆႈယူႇတီႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢိၵ်ႇတင်းတႅၼ်းၽွင်းသုၼ်ႇလဵဝ်ၶဝ် ဝူၼ်ႉမႆႈၸႂ်မီးလွင်ႈၼိုင်ႈ၊ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းလႄႈ NLD ႁူမ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇလူး တႃႇတေမူၼ်ႉမႄးပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်းၼႆႉ ၸွင်ႇပဵၼ်ၵႂႃႇလႆႈငၢႆႈငၢႆႈႁိုဝ်၊ ပေႃးၶဝ်သွင်ၸုမ်းႁူမ်ႈၵၼ်ၼႆတႄႉ တေမီးယူႇတူဝ်တႅၼ်း 546 ၵေႃႉၵွၼ်ႇ။ မၼ်းဢမ်ႇၵႃး 75% ၊ မီး 80% ပၢႆပၢႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈလၢႆးဢၼ်ၼႆႉ မႆႈၸႂ်ၸွမ်းသေတႃႉၵေႃႈ တႃႇတေပဵၼ်မႃးတိုၼ်းဢမ်ႇမီး ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်သၢၵ်ႈသေႇလၵ်းထၢၼ်မၼ်းယူႇၼႂ်း 3 ဝၼ်းၼႆႉယဝ်ႉ။

ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၶႃႈလႃႇ ဝၼ်းထူၼ်ႈၼိုင်ႈ ပေႃးမႃးတူၺ်းၼႆ လၵ်းမိူင်း 2008 ၼႂ်းၵၼ်တွၼ်ႈၼိုင်ႈ မတ်ႉတႃ ဢိၵ်ႇမတ်ႉတႃၽႄ မီး 14 ဢၼ်၊ ဢၼ်ၶဝ်မႃးတႄႇၸႅၵ်ႇသဵင်ၵၼ်တွတ်ႈမႄးၼၼ်ႉ။ ပေႃးမႃးတူၺ်းၼႂ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈမၼ်း တေမီးယူႇ သီႇႁႃႈၶေႃႈၵူၺ်း၊ ဢၼ်ၶဝ်မႃးတႅၵ်ႇသဵင်ၵၼ်ၼႆႉ။

ၼႂ်းၶဝ်လၢတ်ႈၵၼ်ယူႇတင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ပေႃးတေမႃးႁုပ်ႈတင်းမူတ်း 5 ၶေႃႈ- 1.ပိူဝ်ႈတႃႇမူၼ်ႉမႄး ၶိုၼ်း ၵႃႇ/လူင်ႇ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈၶွင်ႇသီႇႁူမ်ႇလူမ်ႈ ဢၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇၵွၼ်းၵုမ်းၸိုင်ႈမိူင်း။ 2.ပိူဝ်ႈတႃႇလူတ်းယွမ်း ပႅတ်ႈ တူဝ်တႅၼ်းၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇ ဢၼ်မီးယူႇၼႂ်းသၽႃး။ 3.ပိူဝ်ႈတႃႇမူၼ်ႉမႄးပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်းၼႆႉ ယႃႇပေၸူးဢဝ် မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ 436 တမ်းဝႆႉဝႃႈ 75% ၶိုၼ်ႈၼိူဝ် ၸင်ႇတေမႄးလႆႈ၊ ႁႂ်ႈလႆႈမူၼ်ႉမႄးပဵၼ်ၵႂႃႇ ၽူႈတႅၼ်းၽွင်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တင်းသဵင်ႈ၊ ပွင်ႇဝႃႈ 2 ပုၼ်ႈၼႂ်း 3 ပုၼ်ႈ မူၼ်ႉမႄးၵူၺ်းၵေႃႈ ႁႂ်ႈလႆႈပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ၵႂႃႇ။ ထႅင်ႈၶေႃႈၼိုင်ႈ 4.ပိူဝ်ႈတႃႇပူတ်းယႃႉပႅတ်ႈ 59 (ၸလူင်း) ဢၼ်မၵ်းတတ်းဝႆႉ ၼင်ႇႁိုဝ်ၵူၼ်းၸိူင်ႉၼင်ႇ ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းသူႉၵျီႇ ပေႃးတေဢမ်ႇပဵၼ်မႃးလႆႈၸွမ်ၸိုင်ႈ။

လိုၼ်းသုတ်း ပဵၼ်သုၼ်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇငဝ်းလၢႆးၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉၸိုင်ႈမိူင်း။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ ထူပ်းၽေးၶိုၵ်ႉလိုၵ်ႉ မႃး ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈၵိုင်ႉၵၢင်ႉပဵၼ်မႃးယဝ်ႉၼႆၸိုင် ယူႇတီႈၸွမ်ပွင်သိုၵ်း ယိပ်းၵမ်လႆႈဢႃႇၼႃႇၼၼ်ႉ ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈပဵၼ်၊ ႁႂ်ႈလႆႈယူႇတီႈၸွမ်ၸိုင်ႈ ယိပ်းၵမ်ဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းၵႂႃႇ ဢဝ်ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵႂႃႇ တေမီးယူႇ 4-5 ၶေႃႈ ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈသုတ်းမၼ်း။ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸွင်ႇမူၼ်ႉမႄးလႆႈႁႃႉ။ ဝၼ်းဢွၼ်တၢင်းသုတ်းၼၼ်ႉ ၼွၵ်ႈသေ ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢွၼ်ႇ 2 ၶေႃႈ ဢၼ်ဝႃႈ (အိုမင်းမစွမ်း  ႁႂ်ႈပဵၼ်ၵႂႃႇ သက်ကြီးရွယ်အို ၊ မသန်မစွမ်း ႁႂ်ႈလႆႈမႄးပဵၼ် မသန်စွမ်း) မႄးလႆႈၶေႃႈၵႂၢမ်းဢွၼ်ႇ 2 ၶေႃႈၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ၽိူဝ်ႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 2 ပႃးတင်းဝၼ်းတီႈ 3 မႃး တႃႇတေသိုပ်ႇမူၼ်ႉမႄးၸိူဝ်းၼႆႉ တိုၼ်းဢမ်ႇပဵၼ်သင်လႆႈမႃးလႃးလႃး၊ ဢမ်ႇႁၼ်ၼမ်ႉႁၼ်တူဝ်လႃးလႃး။

တီႈၼႆႈ ယူႇတီႈႁဝ်းၶႃႈလီသူၼ်ၸႂ်ၼႆႉ ပိူဝ်ႈတႃႇတေမူၼ်ႉမႄး ၼမ်ႉၵတ်ႉတၢင်းၶႅၼ်ႇၶွင်ၸွမ်ၸိုင်ႈၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ ပိူဝ်ႈတႃႇတေမူၼ်ႉမႄးၵႃႇလူင်ႇလႄႈသင် ဢဝ်ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉဝႆႉၵမ်းၼိုင်ႈ။ ယူႇတီႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၸိူဝ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈမၢၼ်ႈၼႆႉ တေလႆႈဝူၼ်ႉၼႆႉတႄႉ ပဵၼ်မတ်ႉတႃ 8 ။ ၼႂ်းမတ်ႉတႃ 8 တႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ လၢႆးၽွတ်ႈႁႅၼ်းၸိုင်ႈမိူင်းၼၼ်ႉဝႃႈဝႆႉ ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ ၽွတ်ႈႁႅၼ်းၵေႃႇသၢင်ႈလူၺ်ႈ လွၵ်းပိူင်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။ ၵူၺ်းၵႃႈၽိူဝ်ႇ NLD မႃးမႄးပဵၼ် ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉၶွတ်ႇၽွတ်ႈၵေႃႇသၢင်ႈလူၺ်ႈ လွၵ်းပိူင်ၾႅတ်ႊၻရႄႊလႄႈ ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ၶိုၼ်းဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ်။

ဢၼ်ၼႆႉယူႇၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇလႄႈသင်၊ ယူႇတီႈပႃႇတီႇသၢင်ႇသီႈလႄႈသင် တိုၼ်းဢမ်ႇႁပ်ႉလႃးလႃး။ ပေႃးဝႃႈ ဢမ်ႇႁပ်ႉၸိူင်ႉၼႆ ၼႆႉဝႆႉတွၼ်ႈၼိုင်ႈ၊ ယူႇၼႂ်းသၽႃးသေမူၼ်ႉမႄးပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်းၼႆႉ ဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈယဝ်ႉႁႃႉ လွတ်ႈထၢမ်ယဝ်ႉ တိုၼ်းဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈၼႆ ႁဝ်းၶႃႈႁၼ်ထၢင်ႇၸႅင်ႈယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ မၼ်းတေမီးထႅင်ႈလၢႆးတၢင်းဢၼ်ၼိုင်ႈ၊ ဢၼ်ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၶဝ် မႃးႁူပ်ႉထူပ်းတင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်း သေယဝ်ႉ ႁူမ်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်သေ ၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈယုမ်ႇယမ်ၵၼ်၊ လုၵ်ႉတီႈၼၼ်ႈသေယဝ်ႉ ၶိုင်သၢင်ႈပိူဝ်ႈတႃႇမူၼ်ႉမႄး ပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်းၼၼ်ႉၶႃႈလူး ၸွင်ႇတေမီးတၢင်းမုင်ႈမွင်းၶႃႈႁိုဝ် ႁဝ်းမႃးတူၺ်း။

ဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ႁဝ်းတူၺ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း NCA ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈတင်း EAO ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ် ႁူမ်ႈလႆႈၸႂ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းဝႆႉၼၼ်ႉ တီႈၶေႃႈတီႈ 20 (င)ၼၼ်ႉ ၼႄဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ် တေလႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။ တီႈ (ၸလူင်း) သမ်ႉဝႃႈ လူင်းလၢႆးမိုဝ်း ယဝ်ႉတူဝ်ႈၸိုင် တေလႆႈယိုၼ်ႈထိုင်သၽႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်သေ ဢဝ်ၶေႃႈမၵ်းမၼ်ႈ ဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ်။

ပေႃးၼႆ တႃႇတေဢဝ်ၶေႃႈမၵ်းမၼ်ႈ တီႈသၽႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼၼ်ႉသမ်ႉ ငဝ်းလၢႆးမၼ်းတေပဵၼ်ႁိုဝ်မႃးၶႃႈလႃႇ၊ ပေႃးမႃးတူၺ်း ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်လႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵၼ်မႃး မိူဝ်ႈပီ 2017 လိူၼ်မေႊ 29 ဝၼ်းၼၼ်ႉ မၼ်းတေမီးယူႇပွတ်းတွၼ်ႈၼိုင်ႈ ဢၼ်ဝႃႈ (ပြည်ထောင်စုသဘောတူစာချုပ်အစိတ်အပိုင်း ၁)၊ တီႈၼၼ်ႈတီႈၶေႃႈ 4 (ၵ)ၼၼ်ႉ ၼႄဝႆႉဝႃႈ ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ တေလႆႈၶွတ်ႇၽွတ်ႈပဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်သိူဝ်ႇ ပိုၼ်ႉတီႈ လွၵ်းပိူင်ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊလႄႈ ၾႅတ်ႊၻရႄႊ ဝႃႈဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်ၸႅင်ႈလႅင်း။ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ၼႂ်းၶေႃႈတူၵ်းလူင်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼၼ်ႉ ၼႄဝႆႉၸိူင်ႉၼႆယူႇၸႅင်ႈလႅင်းသေတႃႉၵေႃႈ ၽိူဝ်ႇမႃးမူၼ်ႉမႄးပၵ်းပိူင် လၵ်းမိူင်း ၼႂ်းသၽႃးၼႆႉသမ်ႉ ၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇ တင်းၾၢႆႇသၢင်ႇသီႈၼႆႉ တိုၼ်းဢမ်ႇႁပ်ႉလႃးလႃး၊ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁၼ်ၸႅင်ႈဝႆႉယဝ်ႉ။

ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ်မႃး ဢၼ်ဝႃႈတေၵႂႃႇဢဝ်ၶေႃႈမၵ်းမၼ်ႈ တမ်ႈတီႈၼႂ်းသၽႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈမၼ်ႈၸႂ်ဢၼ်လႂ်ၶႃႈလႃႇ၊ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇၼႂ်းပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်းတႄႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈဝႆႉ တႅတ်ႈတေႃး ပေႃးဝႃႈတပ်ႉမတေႃႇဢမ်ႇၽွမ်ႉ တိုၼ်းဢမ်ႇႁဵတ်းသင်လႆႈၼႆ ၼႆႉတႄႉဝႆႉတွၼ်ႈၼိုင်ႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ် NCA ၼႆႉ မိူဝ်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵေႃႈ သၢမ်ပႃႈသၢမ်ၾၢႆႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢိၵ်ႇပႃးတပ်ႉမတေႃႇၾၢႆႇၼိုင်ႈ၊ ၾၢႆႇ EAO ဢၼ်ပဵၼ်ၾၢႆႇၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၾၢႆႇၼိုင်ႈ၊ လူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵၼ်မႃးယဝ်ႉ။ လုၵ်ႉတီႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ယဝ်ႉ သမ်ႉၶိုၼ်းသိုပ်ႇၶိုၼ်ႈထႅင်ႈၶၵ်ႉၼိုင်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပွတ်းတွၼ်ႈ ၼိုင်ႈမႃးယဝ်ႉ၊ ပွတ်းတွၼ်ႈသွင်ၵေႃႈယဝ်ႉၵႂႃႇယဝ်ႉ၊ လႆႈမႃး 57 ၶေႃႈ။

ၼႂ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်ဝႃႈတေႁူမ်ႈၵၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်သိူဝ်ႇပိုၼ်ႉၼိူဝ် လွၵ်းပိူင်ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ၾႅတ်ႊၻရႄႊၼၼ်ႉ ယူႇတီႈတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယင်းဢမ်ႇႁပ်ႉ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉႁၼ်ၸႅင်ႈဝႆႉယဝ်ႉၶႃႈလူး။ ၼႂ်း 2 ဝၼ်းပူၼ်ႉမႃး ဝၼ်းဢၼ်တႄႇၸႅၵ်ႇသဵင်ၵၼ်တွတ်ႈမႄး၊ တႃႇတေမူၼ်ႉမႄးပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်းၼၼ်ႉ ၵမ်းသိုဝ်ႈ၊ ယူႇတီႈၸွမ်ပွင်သိုၵ်း မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ သင်ႇလၢတ်ႈတီႈၵူၼ်းတပ်ႉမၼ်း တီႈငဝ်ႈငုၼ်းတိူင်းသိုၵ်း ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းတူၵ်းၼၼ်ႉ ဝႃႈပႃးၵႂႃႇဝႃႈ ၸူဝ်ႈၵႃႈတိုၵ်ႉယိပ်းဝၵ်ႉဝႆႉ လၢႆးတၢင်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇယူႇတႄႉ လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ တေႁၢင်ႇၵႆယူႇၵူၺ်း ဝႃႈၼၼ်ထႅင်ႈ။ ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ်မႃး ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈၼပ်ႉသၢင်ႈ ၵၢင်ၸႂ်လႄႈ လၢႆးဝႆႉဝၢင်းၸႂ်ၶွင် တပ်ႉမတေႃႇယဝ်ႉ။

ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈပီ 2016 လိူၼ်မေႊ 3 ဝၼ်း ယူႇတီႈၸွမ်ပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆႉ ယၢမ်ႈဝႃႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 5 ပီ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈလႆႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်သေယဝ်ႉ တပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးယူႇ 25% ၼႂ်းသၽႃးၼၼ်ႉ တေထွႆဢွၵ်ႇၵႂႃႇလုမ်းလုမ်း လႆႈဝႃႈဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ႁႃႈပီၵေႃႈတဵမ်မႃးၶႃႈယဝ်ႉ၊ တႃႇတေထွႆဢွၵ်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇႁၼ်တၢင်းမၼ်း၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈၼႂ်း NCA ဢၼ်ပႃးၸွမ်းလႄႈ လႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵၼ်မႃး ၸွမ်းၼင်ႇ NCA မီးဝႆႉၼၼ်ႉသေယဝ်ႉ လႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵၼ်မႃး ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပွတ်းတွၼ်ႈၼိုင်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ယူႇတီႈတပ်ႉမတေႃႇဢမ်ႇၼပ်ႉယမ်၊ ဢမ်ႇဝႆႉပဵၼ်ၵၢၼ်ယႂ်ႇၵၢၼ်လူင်သေယဝ်ႉ ဢမ်ႇၼပ်ႉသွၼ်ႇပႃး ပိူဝ်ႈတႃႇတေၵေႃႇသၢင်ႈ တႃႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇမိူဝ်းၼႃႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁၼ်ၸႅင်ႈယဝ်ႉ။

တီႈၼႆႈၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းမၼ်း ႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈႁုပ်ႈသေထတ်းသၢင်ၵၼ်တႄႉ ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပွတ်းတွၼ်ႈၼိုင်ႈ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ (ပြည်ထောင်စုသဘောတူစာချုပ်အစိတ်အပိုင်း ၁)၊ ဢၼ်ႁဵတ်းၸွမ်းလူၺ်ႈ NCA ၼၼ်ႉလူး ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း တႃႇတေမၵ်းမၼ်ႈမၼ်းၼၼ်ႉ ၵႃႈလႆႈယိုၼ်ႈသူင်ႇထိုင်တီႈၼႂ်းသၽႃး မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်၊ ယူႇတီႈသၽႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၵ်းမၼ်ႈ ၸင်ႇတေပဵၼ်မႃးတၢင်းၵၢၼ် ပိူဝ်ႈတႃႇတေၵေႃႇသၢင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊၻရႄႊ။

မိူဝ်ႈၼၼ်ႉမႃး တီႈၼႂ်းသၽႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼၼ်ႉ ယူႇၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇတိုၵ်ႉမီးတူဝ်တႅၼ်းၶဝ် 25% ယူႇ၊ ၸွင်ႇၶဝ်သမ်ႉတေႁပ်ႉႁွင်း/မၵ်းမၼ်ႈပၼ် ပိူဝ်ႈတႃႇတေမူၼ်ႉမႄး ဢၼ်ၼႆႉယူႇႁိုဝ်၊ ယူႇတီႈတပ်ႉမတေႃႇ ၸွင်ႇပၼ်ဝႆႉၶေႃႈႁပ်ႉပၢၵ်ႇ ပိူဝ်ႈတႃႇတေမူၼ်ႉမႄးယူႇႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တေမႃးပဵၼ်ၶေႃႈ ပိူဝ်ႈတႃႇႁဝ်းၶႃႈ လႆႈဝူၼ်ႉၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈၶႃႈယဝ်ႉ။ တေႃႈၼင်ႇ ပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်း ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းပတ်းပိုၼ်ႉ ႁူမ်ႈၵၼ်ယိုၼ်ႈယွၼ်း ဝႃႈ ႁႂ်ႈမူၼ်ႉမႄးၼၼ်ႉ ယူႇၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇ တူၺ်းႁၼ်ပုၼ်ႈသုၼ်ႇတူဝ်ၶဝ်သေ ယင်းဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉ မူၼ်ႉမႄး။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၸုမ်း EAO ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈ ယိုၼ်ႈယွၼ်းၼၼ်ႉၶႃႈလူး ထိုင်တီႈၼႂ်းသၽႃး မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မႃး ၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇ တေမီးၸႂ်လီၸႂ်ၵႂၢင်ႈသေ မူၼ်ႉမႄးပၼ်ယူႇႁႃႉ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တိုၼ်းတေပဵၼ်ၶေႃႈထၢမ်ၼၵ်းၼႃဝႆႉယူႇ၊ ႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈပၼ်ၶေႃႈႁုပ်ႈမၼ်းၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆသေယဝ်ႉ ၶွတ်ႇယွတ်ႈပၢႆၵႂၢမ်းတီႈၼႆႈ။

မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ။

ႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း

13/3/2020

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း