သင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵိုင် ႁူမ်ႈၵၼ်သၢၼ်ၶတ်း ၶွမ်ႊပၼီႊ ဢၼ်တေမႃးၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ထႅင်ႈ

သင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵိုင် ႁိမ်း 130 ၵေႃႉ ႁူမ်ႈၵၼ် သၼ်ၶတ်းၶွမ်ႊပၼီႊ ဢၼ်တေမႃးၸၢမ်းၶုတ်းတူၺ်း ထၢၼ်ႇ ႁိၼ် တီႈဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈယၢတ်ႇ – ၶၢမ်းၼႃး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵိုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။

ဝၼ်းတီႈ 19/11/2019 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 1 မူင်းၶိုင်ႈ ထိုင် 3 မူင်းပၢႆ သင်ၶၸဝ်ႈ၊ ၵူၼ်းမိူင်း၊ ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးလႄႈ ႁွင်ႈၵၢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၼ်တီႈတိူၵ်ႈသွၼ်လိၵ်ႈဝတ်ႉလွႆလႅင် ပွၵ်ႉ 6 ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵိုင် ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆလႅမ် ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း။ သင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း ႁူမ်ႈၵၼ် သၢၼ်ၶတ်း လွင်ႈၶွမ်ႊပၼီႊသူၺ်ႇမျေႇတွင်ႇၵျီး ဢၼ်တေ မႃးၶုတ်းတူၺ်း ထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼႃႈလိၼ် ပိုၼ်ႉၵႂၢင်ႈ 500 ဢေႊၶိူဝ်ႊပၢႆ ၼႂ်းဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈယၢတ်ႇ – ၶၢမ်းၼႃး ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵိုင်။

ၸဝ်ႈၶူး သေႃးတေႇယ မိူင်းၵိုင် လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉၸွမ်မႁႃၸုလႃးလူင်းၵွၼ်း Ph.D မိူင်းၵွၵ်ႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 20 ၼႆႉ ႁဝ်းၸဝ်ႈၶဝ် တေၵႂႃႇတၢင်ႇလိၵ်ႈသၢၼ်ၶတ်း တီႈလုမ်းၾၢႆႇၽွင်းငမ်း (ၽူႈဢုပ်ႉပိူင်ႇ) လႄႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တီႈမိူင်းၵိုင်ၼႆႉ ဢၼ်ႁဝ်းၸဝ်ႈၶဝ် တင်း ၵူၼ်းမိူင်း ဢုပ်ႇဢူဝ်းလႆႈၸႂ် ၶေႃႈတႅပ်းတတ်းလႄႈ လၢႆးမိုဝ်း လၢႆးၸိုဝ်ႈ တီႈၼႂ်း ပၢင်ၵုမ် မိူဝ်ႈဝႃးၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတေဢဝ်ၵႂႃႇတၢင်ႇမိူဝ်ႈၼႆႉ မူတ်းမူတ်း ဝႃႈၵူၼ်းမိူင်းၵိုင်ႁဝ်း သၢၼ်ၶတ်းလွင်ႈၶဝ် တေမႃး ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼႆႉ” ဝႃႈၼႆ။

လုင်းၸၢႆးလူင် ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၸႄႈမိူင်း ၶဵတ်ႇလိူၵ်ႈတင်ႈမၢႆ 2 ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵိုင် လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ လုၵ်ႉတီႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းတႆးသေ ၸီႉသင်ႇလူင်းမႃးတီႈၶွမ်ႊမတီႊၾၢႆႇၸတ်းတီႈလိၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ မိူင်းၵိုင်ႁဝ်း ၵမ်းၼႆႉ ၶဝ် ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈဝႃႈ တေႃႇထိုင်လိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ ဝၼ်းတီႈ 9 ၼႆႉ ပေႃးၶႂ်ႈသၢၼ်ၶတ်းၵေႃႈ သၢၼ်ၶတ်းလႆႈယူႇ ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်။ တေႃႈလဵဝ် ၸိုဝ်ႈၸဝ်ႈၶွင် ၶွမ်ႊပၼီႊၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၽႂ်ၼႆ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉတႅၵ်ႇတႅၵ်ႇလႅင်းလႅင်း။ လိူဝ် ၼၼ်ႉ ၶဝ်ဢမ်ႇၶဝ်ႈၸူးၵူၼ်းမိူင်း ယူႇတီႈတၢင်းၼိူဝ်သေ လူင်းမႃးၵမ်းသိုဝ်ႈၼႆႉ မၼ်းပႆႇၸႂ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းမၼ်း လွင်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၶႂ်ႈဝႃႈတႄႉ ပဵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းသၢၼ်ၶတ်းဝႆႉၼႆႉ တေသၢင်ႇထုၵ်ႇယူႇၵူၺ်း”ဝႃႈၼႆ။

ၶွမ်ႊပၼီႊသူၺ်ႇမျေႇတွင်ႇၵျီးၼႆႉ ဢၢင်ႈတေမႃးၶုတ်းတူၺ်း ထၢၼ်ႇႁိၼ် ဢၼ်မီးဝႆႉၼႂ်း ဢိူင်ႇ ဝၢၼ်ႈယၢတ်ႇ – ၶၢမ်းၼႃး ၼၼ်ႉ တင်းမူတ်း တႃႇ 500 ဢေႊၶိူဝ်ႊပၢႆ ဝႃႈၼႆ။

လုင်းၸၢႆးလူင် သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ “ ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶဝ် ပၼ်ဝႆႉ ႁၢင်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ် ဢၼ်တေပၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ် ၶုတ်း ၸၢမ်းတူၺ်း ထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼၼ်ႉ ၶဝ်ပၼ်ဝႆႉ ႁၢင်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ်မၼ်းၵူၺ်း ဢွင်ႈတီႈၶုတ်းမၼ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ဢမ်ႇလၢတ်ႈ ၸီႉၼႄပႃး ဝႃႈတေၶုတ်းတီႈလႂ်။ ၵမ်းၼႆႉ ႁဝ်းထၢမ်ၵႂႃႇတီႈၼႂ်းပၢင်ၵုမ် ဝၼ်းၸၼ်ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ၽူႈၵွၼ်းၸႄႈဝဵင်းၵေႃႈ ဝႃႈ ၾၢႆႇတႅၵ်ႈၼႃႈလိၼ်ၶဝ်ႁူႉ၊ ၵမ်းၼႆႉ ၾၢႆႇတႅၵ်ႈၼႃႈလိၼ်ၶဝ်ၵေႃႈ သမ်ႉဝႃႈဢမ်ႇလႆႈႁူႉၸွမ်း။ ႁၢင်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ် ဢွင်ႈတီႈၶုတ်း ၼၼ်ႉ သူလူဝ်ႇလူင်းပိုၼ်ႉတီႈသေ ၵႂႃႇၸီႉၼႄႁဝ်းဢိူဝ်ႈ ဝႃႈပဵၼ်တီႈလႂ်။ ၵမ်းၼႆႉ ႁဝ်းၵႂႃႇထၢမ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵေႃႈ ၶဝ်တွပ်ႇ ဝႃႈ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉလွင်ႈၼႆႉ။ ထိုင်ပၢင်ၵုမ်ၼႆႉမႃး သပ်းလႅင်းလၢတ်ႈၼႄၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈၵၼ်သၢၼ် ၶတ်းၶႃႈ ယဝ်ႉ လွင်ႈၶွမ်ႊပၼီႊ ဢၼ်တေမႃးၶုတ်းၼႆႉ” ဝႃႈၼႆ။

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈထၢၼ်ႇႁိၼ် တီႈဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈယၢတ်ႇ – ၶၢမ်းၼႃးၼႆႉ ယူႇတီႈသင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈၵၼ် လုၵ်ႉႁိုၼ်ႇ သၢၼ်ၶတ်းၶွမ်ႊပၼီႊမႃး မီး 2 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

ၸဝ်ႈၶူး သေႃးတေႇယ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ “ ပဵၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊသင်ၵေႃႈယဝ်ႉ ၽႂ်ၵေႃႈယဝ်ႉ သင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵိုင် ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ တိုၼ်းဝႃႈ ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉ တိုၼ်းတေသၢၼ်ၶတ်းၵူႈဢၼ်ၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ လွင်ႈၼႆႉ သင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵိုင် ပေႃးပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႆႉတႅၵ်ႇလႅင်းယဝ်ႉ” ဝႃႈၼႆ။

တီႈမိူင်းၵိုင်ၼႆႉ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး 2017 ၼၼ်ႉ ၶွမ်ႊမၼီႊပျေႉဢွင်ႇႁဵင်းလႄႈႁဵင်းမဵတ်ႉတႃႇ မႃးၶိုင်ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ် ၼႂ်းပႃႇ ပႅၵ်ႇၶွင်ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်တၢင်းၵႂၢင်ႈမွၵ်ႈ 1000 ဢေႊၶိူဝ်ႊ။ သင်ႇၶၸဝ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း မိူင်းၵိုင် ႁူမ်ႈၵၼ်ၼႄၵၢင်ၸႂ်သၢၼ် ၶတ်းသေ ၶွမ်ႊပၼီႊယင်ႉၵိုတ်းပႅတ်ႈၵၢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ၵႂႃႇမိူဝ်ႈပီ 2018 ။ ၵူၺ်းၵႃႈပီ 2019 ၼႆႉ ၶွမ်ႊမၼီႊပျေႉဢွင်ႇ ႁဵင်း၊ ႁဵင်း မဵတ်ႉတႃႇလႄႈ Nobel Global ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ၶိုင်ဢၢင်ႈမႃးၶုတ်း။ ဢၼ်ပဵၼ်ပၼ်ႁႃယူႇယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ ပဵၼ်ၶွမ်ႊ ပၼီႊတၢင်းတူၼ်ႈတီးၸိုဝ်ႈ “သူၺ်ႇမျေႇတွင်ႇၵျီး”။