လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ငဝ်းလၢႆး ပိူင်းၼေဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ်

မႂ်ႇသုင်ၵူႈၵေႃႉၶႃႈ။ တွၼ်ႈတႃႇဝူင်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈဢုပ်ႇၸွမ်း လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵိုင်ႇလႅပ်ႈ တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းမိူင်း ၼႆၼၼ်ႉၶႃႈဢေႃႈ ။   မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 3 လိူၼ်ၼႆႉ ပူႇမိူင်းပူႇႁဵင် 3 ၵေႃႉ  လႆႈထုၵ်ႇယိုဝ်းတၢႆ ၼႂ်းၵၢင်မိူင်း ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး။ ဢွၼ်ၼႃႈၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 20 ၸဝ်ႈသြႃႇၵွၼ်းဝတ်ႉၶိူဝ်းၼိမ်း ၸေႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးယိုဝ်းသေ လွၼ်ႇၵႂႃႇ။  ပီၵၢႆပူၼ်ႉမႃးမွၵ်ႈၶၢဝ်းၼႆႉၼင်ႇၵဝ်ႇ ၸဝ်ႈသြႃႇ ၵလျႃႇၼ ဝမ်သ ဝတ်ႉသွၼ်ထမ်းၵျွင်းယွတ်ႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၺႃးယိုဝ်းသေလႆႈလွၼ်ႇၵႂႃႇ။  လိူဝ်ၼၼ်ႉၼႂ်းပီၼႆႉၼင်ႇၵဝ်ႇ  မိူဝ်ႈလိူၼ်ႈၾႅပ်ႉပိဝ်ႇရီႇ လႄႈလိူၼ်မၢတ်ႉၶျ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼႆၵေႃႈ ပဵၼ်လိူင်ႈလၢဝ်းပိုတ်းယိုဝ်း မိူၼ်ၼႆ ၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးလႄႈ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼွင်ပိင် ၸိူဝ်းၼႆႉ။

လိူင်ႈလၢဝ်းၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆၼႆႉ ဢမ်ႇၵႃးမိူင်းတႆးၵူၺ်း။ ၼႂ်းမိူင်းရၶႅင်ႇ ဢိၵ်ႇပႃးလၢႆလၢႆတီႈၵေႃႈ ၵိူတ်ႇပဵၼ် ဢမ်ႇယဝ်ႉဢမ်ႇဝၢႆး ။ လိူင်ႈလၢဝ်းၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆၼႆႉ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ယူပ်ႈယွမ်းၼႆၵေႃႈဝႃႈလႆႈၶႃႈၼေႃႈ။

မိူၼ်ၸိူင်ႉဝၼ်းတီႈ 25 လိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊပိူဝ်ႊ ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ၼႆၵေႃႈ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသေ ၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁၢမ်ႈတၢပ်ႈၽႅၼ်ၵၢၼ်ၶၢဝ်းတၢင်း ၸွမ်သိုၵ်းလူင်ယွတ်ႈသိုၵ်းသေလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶၵ်ႉၵၢၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ် လႆႈတိူၵ်ႈတၼ် ၵႂႃႇပႅတ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈတေႁူႉၵၼ် ယူႇၶႃႈ ၼေႃႈ။ တီႈၼႆႈၼႆႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသေ ႁဝ်းၶႃႈလီလႆႈလမ်းလူၺ်း ထတ်းသၢင်ၸွမ်းၽွင်ႈယူႇ။  ပေႃးလၢတ်ႈလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈမႃးၼႆ တီႈမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူႈသိုပ်ႇၵူႈပၢၼ် ၵူၺ်းဢွၼ်ဝႆႉၼၵ်း လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၶုၼ်မိူင်း လႄႈ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ပဵၼ်ယူႇၶိုၵ်ႉတွၼ်းၵူၺ်းၶႃႈၼႃ။ မိူၼ်တင်း ၶႂ်ႈပိုတ်ႇတီပွင်ႇ ထွႆႈၵႂၢမ်းဝႃႈ ႁူမ်ႇဝႆႉလူမ်ႈလူမ်ႈ  ၸင်ႇတေလွတ်ႈၽေးၼႆၵေႃႈမီးမီးလႄႈ ပၢႆးဝူၼ်ႉဢၼ်ဝႃႈ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ႁူမ်ႇငမ်းဝႆႉပၼ်ၸင်ႇ ၸိုင်ႈမိူင်းတင်းလုၵ်ႈၼႆႉ တေလွတ်ႈၵႆၽေးၼႆ ပၢႆးဝူၼ်ႉဢၼ်ၼႆႉ ၼႆ ပၢႆးဝူၼ်ႉဢၼ်ၼႆႉဢဝ်ၸပ်းပဵၼ်းမႃးပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်ၶႃႈၼေႃႈ။

ၵူၺ်းၵႃႈ တူဝ်ထူပ်းမိုဝ်းသမ်ႉ ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ တႄႇၸဵမ်မိူဝ်ႈလႆႈလွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်းၶေႃမႃး ႁၼ်ႉတေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ  ပႆႇလႆႈထူပ်းႁၼ်ၸၢမ်ႇပူၺ်ႈလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ  ထိုင်တီႈလီငၢမ်းၶႃႈၼႃ။

ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉလႆႈထုၵ်းထူ ၽိုၼ်ႉၶဵင်ႇၸွမ်းပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈယူႇ ၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈယၢမ်းၼႆႁဝ်းၶႃႈတေႁူႉၵၼ်ယူႇ။  တေဝႃႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းလႄႈ ၸိူဝ်းၵိုၵ်းမိူင်းၼႆၵေႃႈ  လႆယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈၸွမ်းလွင်ႈဢမ်ႇႁူမ်ႇလူမ်ႈၼၼ်ႉမႃး ႁၢင်ႈပေႃးၶႂ်ႈမိုၼ်ႈလိုၼ်ႈၵႂႃႇပႅတ်ႈယဝ်ႉၶႃႈၼႃႈ။

ဢၼ်ၼႆႉပဵၼ်ယွၼ်ႉလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၵူႈသိုပ်ႇၵူႈပၢၼ် ၵူၺ်းၵုမ်ႇပၵ်းႁၼ်တူၺ်းၸွမ်း ဢႃႇၼႃႇပၢၼ်ႇပွင်  ၶွပ်ႇၼမ်ႉလႅၼ်လိၼ်လႄႈ လွင်ႈၶွတ်ႇလိူတ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း သၢမ်လွင်ႈၼႆႉပဵၼ်လၵ်းသဝ်ပိူင်လူင်သေယဝ်ႉ  ၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းမႃးပဵၼ်သုၼ်ၵၢင်ၼၼ်ႉၶႃႈၼႃႇၼေႃႈ။

တီႈတႄႉမၼ်း လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉတေလႆႈၼပ်ႉသွၼ်ႇသွင်ၶၢင်ႈ လၢႆလၢႆၶၵ်ႉတွၼ်ႈၵွၼ်ႇၸင်ႇတေလွတ်ႈၽေးလႆႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈလီလႆႈၾၢင်ႉႁၼ်ထိုင်ၵၼ်ၶႃႈ။

ပေႃးမႃးလၢတ်ႈလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၼႆ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈပၢႆးမိူင်း ၊လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၾၢႆႇၵၢၼ်သိုၵ်း၊ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၶွပ်ႇၼမ်ႉလႅၼ်လိၼ်၊ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၾၢႆႇမၢၵ်ႈမီး ၊ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း၊ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း၊ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၶူဝ်းႁႄႈငဝ်ႈတိုၼ်း၊ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉတိုၼ်းပဵၼ်၊ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၶေႃႈမုၼ်းၶၢဝ်ႇငၢဝ်း၊ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းမိူင်းၵူႈၵေႃႉ၊ တေႃႇထိုင်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈတင်းၵိၼ်တင်းယႅမ်ႉလႄႈ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ပၢႆးယူႇလီ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉတေလႆႈဝူၼ်ႉၼပ်ႉသွၼ်ႇပႃးႁဵတ်းၵႂႃႇၵူႈဢၼ် ၽူႈႁူႉၶဝ်တႄႉ ၸိၸမ်ႈၸိူင်ႉၼႆ။

ၵမ်းၼႆႉယူႇတီႈလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၽႂ်မၼ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၵူႈၵေႃႉၸိူဝ်းဢၼ်ယူႇၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းၽႂ်မၼ်းၼႆႉ တေလႆႈမီးသုၼ်ႇလႆႈလၢတ်ႇဢွၵ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈၽႂ်မၼ်းလွတ်ႈလႅဝ်း၊ တေလႆႈမီးသုၼ်ႇၵိူဝ်းယမ် တၢမ်ၼင်ႇမၼ်းယုမ်ႇယမ်ၼၼ်ႉလွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်း ။ ယဝ်ႉၵေႃႈဢမ်ႇမီးလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်း ဢၼ်ယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈ ၾၢႆႇသွၼ်ႁဵၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉသင်သေယဝ်ႉ ၶီးၸိုၼ်ႈၵႂႃႇလႆႈလွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်း။ လိူဝ်ၼၼ်ႉသမ်ႉဢမ်ႇတၢပ်ႈလႆႈမႆႈၸႂ်ၵူဝ်ႁႄသင်ၽႂ်သေ ၶီးၸိုၼ်ႈသိုပ်ႇသၢၵ်ႈၵႂႃႇလႆႈ လွတ်ႈလႅဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉပဵၼ် ပိုၼ်ႉမၼ်းယဝ်ႉၶႃႈၼႃ။တႃႇတေမီးလႆႈလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသုၼ်ႇလဵဝ်ၶွင်ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ  တေလႆႈမီလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်း တၢမ်ၼင်ႇ ပၵ်းပိူင်သၽႃႇဝ တိုၼ်းပဵၼ် ၸွမ်းမီးပၼ်။ ၼႆႉၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး တေလႆႈမီးလွင်ႈပၵ်းပိူင်ၸိုင်ႈမိူင်းသုမ်ႇငမ်းဢၼ်ဝႃႈ  Rule of Law ၼၼ်ႉၶႃႈၼေႃႈ။  တေလႆႈၵႅတ်ႇၶႄႁေႉၵင်ႈပၼ်လိူင်ႈလၢဝ်းသိုၵ်းသိူဝ် လွင်ႈၶႃႈတၢႆ မူၺ်ႉႁၢႆပႅတ်ႈၶိူဝ်းၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ  ၽေးၶဵၼ်လွင်ႈလၢၵ်ႈၼၢၵ်ႈလိူင်ႇၽႄႈၸိူင်းၼႆႉ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်း တၵ်းတေလႆႈတမ်းဝၢင်းၽႅၼ်ၵၢၼ်သေ ဝႆႉၼၵ်းပၵ်းၸႂ်ႁႄႉၵင်ႈပၼ်ၵၼ်  ၼႆႉၸင်ႇၵူၼ်းမိူင်းၵူႈၵေႃႉၼႆႉ  တေမီးလွင်ႈ  ႁူမ်ႇလူမ်ႈသုၼ်ႇလဵဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တဵမ်တီႈၶႃႈၼေႃႈ ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃးတေလႆႈမီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း  လႄႈထမ်းတြႃးပိူင်ၵူၼ်း ဢၼ်ဝႃႈ  လူမှုတရားမျှတမှု ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈသုတ်းၶႃႈၼေႃႈ။

ပေႃးဝႃၽႅဝ်ၵႂႃႇတီႈ ဢုႇပတေႇပၵ်းပိူင်ယဝ်ႉၼႆ တေဢမ်ႇလႆႈ​ ၸၵ်းထႅင်ႈလွင်ႈဝႃႈ မၼ်းမီးႁိုဝ်ၽၢၼ် မၼ်းယွမ်ႁိုဝ်ပီး မၼ်းပဵၼ်ၶိူဝ်းၼၼ်ႉႁိုဝ်ၶိူဝ်းၼႆႉ တေဢမ်ႇလႆႈၸႅၵ်ႇၵၼ်သေ ႁႂ်ႈလႆႈႁူပ်ႉႁၼ်ၸၢမ်ႇပူၺ်ႈ ၽွၼ်းပၢင်ႈဢၼ်ဢုပတေႇ ပၼ်ၼၼ်ႉၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ် ၼၼ်ႉလမ်ႇလွင်ႈသုတ်း။

ၵွပ်ႈၼၼ်ႉပေႃးႁဝ်းမႃးထတ်းသၢင်တူၺ်းတႄႉ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၼႆႉ တေမီးယူႇ သၢမ်ၶၼ်ႈတွၼ်ႈဝႃႈၼၼ်သေတႃႉ ပေႃးၵူၺ်းတေ ၵႂႃႇပၵ်းၸႂ်သေႁဵတ်းၸွမ်း ဢၼ်လဵဝ်ၼၼ်ႉတိုၼ်းတေဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်လႆႈ ။  လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ သၢမ်ၶၵ်ႉတွၼ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ မၼ်းတေပဵၼ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၸိူဝ်ႈၶိူဝ်းဝၢၼ်ႈမိူင်း၊ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ သုၼ်ႇလဵဝ်ၵူၼ်းမိူင်းၶႃႈၼေႃႈ။

သၢမ်ဢၼ်ၼႆႉပေႃးတေဝႆႉ ၶၵ်ႉတွၼ်ႈလူင်ဢၼ်ၼိုင်ႈ ပဵၼ်ယႂ်ႇမႅၵ်းမႅၵ်းသေယဝ်ႉ ၼေၶၢမ်ႈၵႂႃႇဢၼ်ၵိုတ်းထႅင်ႈသွင်ဢၼ် ပေႃးႁဵတ်းၸိူင်ႉၼၼ်ၸိုင် လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၼႆႉမၼ်းတေဢမ်ႇၵႂႃႇ လူမ်ႈပၼ်လႆႈပိူဝ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်း  ယၢၼ်ၵႆၵၢင်းၽေးဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ  ႁဝ်းၶႃႈလႆႈထူပ်း ႁူပ်ႉမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 70 ပီမိူင်းယဝ်ႉလႄႈ  တႄႇဢဝ်မိုဝ်ႉၼႆႉယၢမ်းၼႆႉၵႂႃႇ ၵူၼ်းမိူင်းၵူႈၵေႃႉ  ႁႂ်ႈလႆႈထူပ်းႁၼ်ၸၢမ်ႇပူၺ်ႈ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈတင်း သၢမ်ၶၼ်ႈတွၼ်ႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵၼ်သေၵမ်းၼႆ သူးယွၼ်းတိူင်ႇၵၢဝ်ႇပၼ်သေ ႁႂ်ႈလႆႈယွၼ်းၶွတ်ႇယွတ်ႈပၢႆၵႂၢမ်းဝႆႉတီႈၼႆႈၼေႃႈ။

မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ

ႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း

8/11/2019