လုမ်းၽွင်းတၢင် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၶိုင်ပွင်တႃႇတၢင်ႇလိၵ်ႈတုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထႆးၸွႆႈထႅမ်တူၺ်းလူမဵတ်ႉတႃႇပၼ်ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် 2 ၵေႃႉဢၼ်ၺႃးတူတ်ႈတၢမ်ႇတၢႆ ဝႆႉၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈပူၼ်ႉလွတ်ႈတၢင်းၽိတ်း ဝႃႈၼႆ။
ယူႇတီႈတူဝ်ၽွင်းလူင်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၊ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇဢဵၼ်ႁႅင်းၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ထတ်းၵူၼ်းၶဝ်ႈၵူၼ်းဢွၵ်ႇ ဢူးတဵင်းသူၺ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ -ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈတေတႅမ်ႈလိၵ်ႈထိုင် ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထႆး။ လွင်ႈၼႆႉ ၽွင်းတၢင်လူင်မိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးတီႈဝဵင်းလူင်ၵုင်းထဵပ်ႈ ၶတ်းၸႂ်ၸတ်းလွင်ႈၼႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။
ဢူးဢွင်ႇမဵဝ်းတၢၼ်ႉ ၽူႈပၼ်တၢင်းၶႆႈၸႂ် ၾၢႆႇပၵ်းပိူင်မၢႆမီး ၼႂ်းဢမုၶၻီး ႁႅင်းၵၢၼ်သွင်ၵေႃႉၼႆႉ လႆႈတၢင်တူဝ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈသေ ၶတ်းၸႂ်တူင်ႉၼိုင်တႃႇၸွႆႈထႅမ် သွင်ၵေႃႉၼႆႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမိူဝ်ႈဝႃးတီႈၼေႇပီႇတေႃႇဝႃႈ-
ႁဝ်းၶႃႈၶိုင်တႃႇတႅမ်ႈလိၵ်ႈတၢင်ႇထိုင်ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထႆး ၶႃႈဢေႃႈ။ ယၢမ်းလဵဝ်ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ဢၼ်မီးယူႇၼႂ်းမိူင်းထႆးၵေႃႈ တိုၵ်ႉၶတ်းၸႂ်ယူႇလွင်ႈၼႆႉ။ ၾၢႆႇတၢင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၵေႃႈ ပၼ် တၢင်းၶႆႈၸႂ် ၸိၸမ်ႈၼႄပၼ်လွၵ်းလၢႆး၊ ၾၢႆႇတၢင်းလုမ်းတၢင်မိူင်းမၢၼ်ႈလႆႈႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်တင်း ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင် တႃႇႁႅင်းၵၢၼ်ဢၼ်လႄႈသင်၊ ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆးၾၢႆႇႁႅင်းၵၢၼ်ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈသင် ဢၼ်တိုၵ်းၶတ်းၸႂ်လွင်ႈၼႆႉၼၼ်ႉယူႇ- ဝႃႈၼႆ။
ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉဢူးဢွင်ႇမဵဝ်းတၢၼ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် ၶေႃႈပူင်တႅပ်းတတ်းပၼ်တူတ်ႈႁႅင်းၵၢၼ် သွင်ၵေႃႉၼႆႉ ပဵၼ်ၽႃသႃထႆးဝႆႉလႄႈ တိုၵ်ႉပိၼ်ႇပဵၼ်ၽႃႇသႃႇလိၵ်ႈမၢၼ်ႈယူႇ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉတေႁူပ်ႉၵၼ်တင်းၸုမ်းၽူႈတၢင်ၼႃႈမိူင်းထႆးသေ တေဢဝ်တၢင်းၶႆႈၸႂ်တီႈၶဝ် တႃႇသိုပ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်ၵႂႃႇဝႃႈၼႆ။
မိူဝ်ႈပီ 2014 ၼၼ်ႉ ဝိၼ်းၸေႃႇထုၼ်းလႄႈ ၸေႃႇလိၼ်း သွင်ၵေႃႉၼႆႉ ၺႃးတိၺွပ်းတီႈၵေႃႇတဝ်ႇ (ၵုၼ်တဝ်ႇ) ၊ ပလိၵ်ႈထႆးၸိၼႄးဝႃႈ ၶဝ်သွင်ၵေႃႉပဵၼ်ၵူၼ်းၶႃႈႁႅမ် ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း ၼၵ်းတွင်ႈတဵဝ်း 2 ၵေႃႉ ၼႆသေ တိၺွပ်းဢဝ်လိူင်ႈၶဝ်လူၺ်ႈ တၢင်းၽိတ်း ၶႃႈႁႅမ်ၵူၼ်း၊ ၵၼ်ႉၸၼ်၊ လၵ်ႉၸူၼ်ၶူဝ်းၶွင် ၸိူဝ်းၼႆႉ မီး 7 ။ မိူဝ်ႈပီ 2017 ၼၼ်ႉ လုမ်းတြႃးၵေႃႇသမုၺ် တႅပ်းတတ်းဝႃႈ ၶဝ် 2 ၵေႃႉထုၵ်ႇလႆႈႁပ်ႉတူတ်ႈတၢမ်ႇတၢႆ ၼႆသေ ၶင်ဝႆႉတီႈၶွၵ်ႈလူင် ပၢင်ႊၶွမ်ႊ ။
