ဝၼ်းထီႉ 15 လိူၼ်ထူၼ်ႈပႅတ်ႇ ပီ 2019 ၼႆႉ တီႈတၢင်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်လႅၼ်လိၼ် တိတ်းၸပ်းၵၼ်တင်း တိူင်းတႃႈလိူဝ်ႇ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ မၼ်းတလေး၊ တီႈဝဵင်းပၢင်ႇဢူႈလူင် ဢၼ်မီးဝႆႉႁူင်းႁဵၼ်း ၾၢႆႇဢိၼ်ႊၵျီႊၼီႊယိူဝ်ႊ ပၢႆးသိုၵ်းၶဝ်ၼၼ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇတင်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၶဝ် လႆႈမႃးပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် သေယဝ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလွင်ႈလူႉယႂ်ႇသုမ်းလူင်ၵေႃႈပဵၼ်မႃး။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပိူင်ပဵၼ်ႁၢႆႉၸႃႉသုတ်းတႄႉ တီႈၼႂ်း ႁူၺ်ႈၵိုတ်ႈမီးဝႆႉၶူဝ်လင်ၼိုင်ႈ၊ ဢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇတေႃႇမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇလႄႈ ပႃးတင်းမိူင်းမၢၼ်ႈပတ်းပိုၼ်ႉၼၼ်ႉ ဢဝ်ၶၢတ်ႇယၢတ်ႇလူႉၵွႆၵႂႃႇယဝ်ႉ။ လွင်ႈဢၼ်ၼႆႉ မၼ်းတေတုမ်ႉယွၼ်ႈၵၢၼ်သၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ် ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈပႃးတင်း လွင်ႈၵိၼ်ယႅမ်ႉၵႂႃႇမႃးၵႃႉၶၢႆၶွင်ၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉ တေပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်မီးၸိူင်ႉႁိုဝ်မႃးၽွင်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈလႆႈယွၼ်းတေႃႉတႆႇၶႆႈၼႄပွတ်းဢွၼ်ႇတွၼ်ႈၼိုင်ႈ။
တႃႇတေပဵၼ်မႃးလွင်ႈပိူင်ပဵၼ်ဢၼ်ၼႆႉ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈမႃးတူၺ်းငိူၼ်ႈငၢႆးမၼ်းၼႆၸိုင် တီႈၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈယူႇသဝ်းၸွမ်းၵၼ်ယူႇၼႆႉ ပိူင်ပဵၼ်ဢၼ်ၼိုင်ႈလႄႈဢၼ်ၼိုင်ႈၼႆႉ ပေႃးဢဝ်ၵူၼ်းၵၢၼ်မိူင်း ၶဝ်ဝႃႈတႄႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ႁိုၵ်ႉတေႃႇလေႃႇၺႃးၵၼ်သေလႄႈ ၸင်ႇပဵၼ်မႃး၊ တိုၼ်းမၼ်းမီးဝႆႉ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ဢၼ်လႂ်ဢၼ်ၼၼ်ႉသေ ၸင်ႇပဵၼ်မႃးၼႆၵေႃႈၸၢင်ႈဝႃႈလႆႈ။
တႃႇတေပဵၼ်မႃးပၢင်တိုၵ်းဢၼ်ၼႆႉ ၵွၼ်ႇပႆႇပဵၼ်ၸဵမ်မိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 12 ၼၼ်ႉ ၸုမ်းလွႆ TNLA ၊ ၸုမ်းၵူဝ်းၵၢင်ႉ MNDAA ပႃးတင်းၸုမ်းရၶႅင်ႇ AA ၶဝ်သၢမ်ၸုမ်းႁူမ်ႈၵၼ်သေ မီးလိၵ်ႈၽိုၼ်ၼိုင်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇ ပၼ်ၾၢင်ႉထိုင်တီႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တပ်ႉမတေႃႇ။ ပေႃးမႃးတူၺ်းၼႂ်းလိၵ်ႈၼၼ်ႉၼႆၸိုင် ယူႇတီႈတပ်ႉမတေႃႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ႁွမ်ႁႅင်းသိုၵ်းသေယဝ်ႉတင်ႈၸႂ်ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉတိုၵ်းတေႃးတေႃႇ ၸုမ်းရၶႅင်ႇၶဝ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ သေယဝ်ႉ ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉဢဝ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းမႃး၊ ယႂ်ႇၵႂၢင်ႈမႃးတိူဝ်းလိူဝ်သေယဝ်ႉ ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ လႆႈလူႉလႆႈတၢႆ၊ သမ်ႉၸိူဝ်းဢၼ်လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၼႆၵေႃႈမီးႁူၵ်းမိုၼ်ႇလိူဝ်မႃး။
လိူဝ်သေၼၼ်ႉဢမ်ႇၵႃး ပၢင်တိုၵ်းဢၼ်တေသိုပ်ႇပဵၼ်ထႅင်ႈၵေႃႈ သမ်ႉတိုၵ်ႉႁၼ်ယူႇယိုတ်ႈယိုတ်ႈ၊ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼႆႉမၼ်းဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပဵၼ်။ ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉ တီႈတၢင်းထုင်ႉဢၼ်ပီႈၼွင်ႉ TNLA လႄႈတင်း ၵူဝ်းၵၢင်ႉၶဝ် ယူႇသဝ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လွင်ႈပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်းသေထူဝ်းၶိုၼ်ႈမႃးၼႆႉ တိုၵ်ႉမီးယူႇယႂ်းယႂ်း။ မိူၼ်ၸိူင်ႉတင်း ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး SSPP ၵေႃႈ လႆႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ၵႂႃႇၼႂ်းၶၢဝ်းၶိဝ်း ပႆႇပေႃးႁိုင်ၼႆႉ ၵေႃႈမီးမႃး။ လွင်ႈပဵၼ်လူႉၸိူဝ်းၼႆႉ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈမၼ်းတိုၵ်ႉသိုပ်ႇပဵၼ်ထႅင်ႈယူႇ ယူႇတီႈၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေယၼ်ႇသိုၵ်းသေယဝ်ႉ သိုပ်ႇလၢမ်းၶိုၼ်ႈထူဝ်းၶိုၼ်ႈယူႇတိၵ်းတိၵ်းၼႆၸိုင် ၽွၼ်းၵၢၼ်မၼ်း တေပဵၼ်ႁိုဝ်မႃး၊ တေၸႃႉႁိုဝ်တေလီမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ပဵၼ်ႁိုဝ်မီးႁိုဝ်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈလႆႈၵႂႃႇပဵၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ပိူဝ်ႈတႃႇတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၵူၺ်းၼႆ လႆႈႁၼ်ၶဝ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ။
ပေႃးဝႃႈၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃးယဝ်ႉ ဝၼ်းထီႉ 12 ၼႆၵေႃႈ ထိုင်မႃးဝၼ်းထီႉ 15 လႆႈႁၼ်ပဵၼ်မႃးပၢင်တိုၵ်း ၵၼ်တီႈႁိမ်း ဝဵင်းပၢင်ႇဢူႈလူင်ၼႆႉ၊ ပၢင်တိုၵ်းဢၼ်လၢမ်းၵႂႃႇပေႃးထိုင်တီႈ ၶူဝ်ၼႂ်းႁူၺ်ႈၵိုတ်ႈ ပေႃးလႆႈလူႉ ၵႂႃႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈတေလႆႈငိၼ်းၸွမ်းယဝ်ႉ။
ပေႃးမႃးတူၺ်းၸိူင်ႉၼႆ ၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵိုတ်းတိုၵ်းတိူင်း 5 တိူင်း ဢၼ်ဢမ်ႇပႃးမိူင်းရၶႅင်ႇၼၼ်ႉ မီးၵႂႃႇၶၢဝ်းတၢင်းၸဵတ်းလိူၼ်ယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 7 လိူၼ်ၼႆႉ ၶဝ်တိုၵ်ႉႁႃပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵႂႃႇမိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 13 ဝၼ်း 8 လိူၼ်ၼၼ်ႉဝႃႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းၸဵတ်းလိူၼ် ဢၼ်ၶဝ်လႆႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ၼႆႉ မီးယူႇ 97 ပွၵ်ႈ၊ ၼႂ်း 97 ပွၵ်ႈၼၼ်ႉ တင်းၸုမ်းလွႆပဵၼ်လႆႈပၢင်တိုၵ်းၵၼ်မႃး 25 ပွၵ်ႈ၊ ၼႆႉပဵၼ်ဢၼ်ၼမ်လိူဝ်သုတ်း-ဝႃႈၼႆ။
ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉ ဢၼ်ၶဝ်မီးသဵၼ်ႈသၢႆမၢႆမၼ်းတႄႉဝႃႈ လွင်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်ၼႃႈတီႈၼႆၵေႃႈ ယူႇတီႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၶဝ်ပူၼ်ႉပႅၼ်ၼႃႈတီႈမႃးၼႆႉ မီးပဵၼ် 585 ပွၵ်ႈ၊ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၸုမ်း TNLA ၼႆႉၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ ပူၼ်ႉပႅၼ် ၼႃႈတီႈမႃးၼႆႉမီး 210 ပွၵ်ႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉသမ်ႉမီးလွင်ႈၵဵပ်းၶွၼ်ႇၵဵပ်းငိုၼ်း၊ လွင်ႈၵဵပ်းၶွၼ်ႇၵဵပ်းငိုၼ်းၼႆႉၵေႃႈ တင်းလုမ်ႈၼႆႉမီးယူႇ 66 ပွၵ်ႈသေ ၼႂ်းၼၼ်ႉၸုမ်း RCSS ၸုမ်းလဵဝ်ၼႆႉ လႆႈလူင်းၵဵပ်းၶွၼ်ႇမီးပဵၼ် 31 ပွၵ်ႈ၊ ၼႆႉပဵၼ်ဢၼ်ၼမ်လိူဝ်သုတ်းပိူၼ်ႈ။
လိူဝ်သေၼၼ်ႉ လွင်ႈႁႃၵူၼ်းမႂ်ႇ၊ ၸူႉၵူၼ်းမႂ်ႇၵဵပ်းသိုၵ်းမႂ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈမီး 86 ပွၵ်ႈသေယဝ်ႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉ RCSS ၵေႃႈလႆႈႁဵတ်းၵႂႃႇမီး 27 ပွၵ်ႈ။ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈမၼ်းမီးမႃးၸိူဝ်းၼႆႉသေတႃႉၵေႃႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းၸဵတ်းလိူၼ် ဢၼ်ၶဝ်ၵိုတ်းတိုၵ်းသေယဝ်ႉ ဢမ်ႇႁၢင်ႈႁႅၼ်းသိုၵ်းတေႃႇသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်တိုၵ်ႉပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵႂႃႇဝႃႈ- လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉတေႃႇၵၼ်ဢိတ်းဢီႈ မီးမႃးယူႇသေတႃႉၵေႃႈ ပေႃးၸႃႇတင်းၵၼ်ၵူႈပွၵ်ႈပဵၼ်ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ လႆႈဝႃႈယွမ်းလူင်းၵႂႃႇတႄႉတႄႉ။ ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉၵေႃႈ သမ်ႉဢမ်ႇမီးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ဢၼ်ယႂ်ႇဢၼ်လူင်ၼႆ လႆႈႁၼ်ၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇတႄႉ ယူႇၾၢႆႇႁၼ်လီသေယဝ်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃး။
ၵူၺ်းၵႃႈ ဝၢႆးပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢၼ်ၼႆႉယဝ်ႉလႆႈသွင်ဝၼ်း သမ်ႉပဵၼ်မႃးပၢင်တိုၵ်းဢၼ်ယႂ်ႇႁၢဝ်ႈသေယဝ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ သဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်းၵေႃႈၶၢတ်ႇယၢတ်ႇသေယဝ်ႉ လွင်ႈၵႃႉၵူးသိုဝ်ႇသၢၼ်တေႃႇၵၼ်ၵေႃႈ ဢဝ်ၶၢတ်ႇပႅတ်ႈ ၵၼ်မူတ်း။ ပေႃးပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်မႃး ၵုၼ်ႇသိၼ်ၵေႃႈၵႃႈၶၼ်တေယႂ်ႇ၊ လွင်ႈဢၼ်ၵုၼ်ႇသိၼ်လွင်ႈလႆသူင်ႇ ၸူးၵၼ်ၼႆႉၵေႃႈ တေၵိုတ်းယိုတ်းၶၢတ်ႇၵႂႃႇသေယဝ်ႉ ထိုင်တီႈၵမ်းလိုၼ်းမႃး တေတုမ်ႉတိူဝ်ႉထိုင်ပေႃႈမႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းဢၼ်ၵႂႃႇမႃးၵိၼ်သၢင်ႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွမ်းယူႇၼိူဝ်သၢႆတၢင်း မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇလႄႈ တင်းမိူင်းမၢၼ်ႈၵပ်းတိတ်းၵၼ်ၼၼ်ႉ။
ဢၼ်ၼႆႉမၼ်းတေတုမ်ႉယွၼ်ႈထိုင်တီႈလႂ်ၶႃႈလႃႇ၊ ႁဝ်းၶႃႈမႃးတူၺ်းထိုင်တႄႉ တၢင်းပီႈၼွင်ႉမိူင်းၶႄႇ တႃႇတေၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇၵၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ သဵၼ်ႈတၢင်းဢၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈသုတ်း။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ႁူဝ်ႁူၺ်ႈၵိုတ်ႈၼႆႉ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 3 ဝၼ်း 5 ဝၼ်း ဢမ်ႇလီလႆႈမႃးပေႃးၼႆၸိုင် ပၼ်ႁႃလူင်ဢၼ်ၼႆႉ တေလုၵ်ႉတီႈပၼ်ႁႃလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉဢွၼ်ႇသေ တေၸၢင်ႈၵိူတ်ႇၽႄႈလၢမ်းထိုင် တင်းမိူင်းပတ်းပိုၼ်ႉ ႁႂ်ႈပေႃးတုၵ်ႉယၢၵ်ႈၽၢၼ်ၵိၼ်းၵႂႃႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၸၢင်ႈလၢမ်းဢၼ်ၼိုင်ႈ။
မိူၼ်ၼင်ႇၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆ ၼႂ်းဝူင်ႈသိလ်ဢၼ်ၼႆႉၵူၺ်း ယူႇတီႈၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ လႆႈႁူပ်ႉထူပ်းတၢင်း ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလၢႆလွင်ႈလၢႆတၢင်းၼႆ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈတေႁူႉၸွမ်းၵၼ်ယူႇ။ မိူၼ်ၸိူင်ႉယူႇတီႈလုမ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈ လုမ်ႈၾႃႉၶဝ်ၵေႃႈ မီးဝႆႉၵိင်ႇၽႄၾၢႆႇၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း၊ လုၵ်ႉတီႈၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊၼၼ်ႉ သေယဝ်ႉ ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈသေမၢပ်ႇမႂ်ထိုင်ၸွမ်ပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်း ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈပႃးတင်းၸုမ်းၸၢဝ်းမၼ်း 5 ၵေႃႉ ၼၼ်ႉလႂ်၊ ၸဝ်ႈငိုၼ်းသႃးၶဝ်ၸိူဝ်းပဵၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊ ၵူၼ်းမီးငိုၼ်းၼမ်လၢႆ ဢၼ်လႆႈၵမ်ႉထႅမ်တေႃႇ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈလႆႈဢဝ်လိူင်ႈၼႆၵေႃႈ ယူႇတီႈၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းတိုၵ်းသူၼ်းဝႆႉၵေႃႈမီး။
လိူဝ်ၼၼ်ႉသမ်ႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 12 ၼၼ်ႉၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ မီးမႃးဝၼ်းၽူႈႁတ်းငၢၼ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းယၢင်းၽိူၵ်ႇၶဝ် ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ (ၵယိၼ်ႇဢႃႇၸႃႇၼီႇၼေႉၼၼ်ႉ) ၊ ၵွၼ်ႇပႆႇၽႅဝ်ဝၼ်းၼၼ်ႉ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸႄႈမိူင်းယၢင်း ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈဝႃႈ တၵ်းတေဢမ်ႇလႆႈၸႂ်ႉတိုဝ်းၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ဝႃႈ (ဢႃႇၸႃႇၼီႇ) ဢၼ်ဝႃႈ ၽူႈႁတ်းငၢၼ်ၼၼ်ႉ။ ဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ်သေတႃႉၵေႃႈ ၽိူဝ်ႇထိုင် 12 ဝၼ်း 8 လိူၼ် 2019 ၼႆႉမႃး၊ ယႃႇၵူၺ်းဝႃႈတီႈၼႂ်းမိူင်းယၢင်းၽိူၵ်ႇၵူၺ်းၵွၼ်ႇ တီႈမိူင်းယၼ်ႇၵုင်ႇ (တႃႈၵုင်ႈ)ၵေႃႈ ၸိူဝ်းပဵၼ်ပီႈၼွင်ႉယၢင်း ႁူမ်ႈတုမ်ၵၼ် ဢမ်ႇသုတ်ႈဢမ်ႇႁူၼ် ဢမ်ႇၵူဝ်ဢမ်ႇႁႄသေယဝ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၶိုင်ပွင်ၵႂႃႇ ဝၼ်းမၢႆတွင်းၽူႈႁတ်းငၢၼ်ၶဝ်တဵမ် 69 ပီ။
ဢၼ်ၼႆႉမၼ်းမိူၼ်တင်းဝႃႈ ယူႇတီႈၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ ပေႃးတင်းဝႃႈမီးလွင်ႈဢမ်ႇထမ်းတြႃး မီးလွင်ႈတဵၵ်းတဵင် ၵၼ်မႃး တိုၼ်းတေဢမ်ႇၵူမ်ႈႁူဝ်ယိူၼ်ႉၶၢမ်ႇယဝ်ႉဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၼႄလႆႈသၢၵ်ႈသေႇဢၼ်ၼိုင်ႈသေယဝ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈႁူဝ်ၶႆႈဝႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈ။ ၼႂ်းၼင်ႇၼၼ်ၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ တီႈတၢင်းမိူင်းမွၼ်းၼႆၵေႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈလိၼ်ၵူၼ်ႇ ၼမ်ႉထူမ်ႈသေယဝ်ႉၵူၼ်းၸမ်ႁိမ်းပၢၵ်ႇလူႉတၢႆႁၢႆသေယဝ်ႉ ၸိူဝ်းဢၼ်ပႆႇႁႃလႆႈ တူဝ်တၢႆၶဝ်ၵေႃႈ သမ်ႉတိုၵ်ႉမီးဝႆႉ၊ ၸိူဝ်းၼႆႉမၼ်းပဵၼ်လွင်ႈပၼ်ႁႃလူင်တႃႇၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသေလႆႈၵႄႈမီးတင်းၼမ်။
ၼႂ်းၽွင်းၼင်ႇၼႆ ပၼ်ႁႃၵၢၼ်မိူင်းဢၼ်မီးမႃးၼၼ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ်တေလႆႈဢဝ်လၢႆးတၢင်းၵၢၼ်မိူင်းသေ ၵႄႈလိတ်ႈၵၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယူႇတီႈတပ်ႉမတေႃႇလႄႈသင်၊ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈသင်၊ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈမီးသူပ်းၵႂၢမ်းလၢတ်ႈယူႇသေတႃႉၵေႃႈ ပိူဝ်ႈတႃႇတေၵႄႈၶႆပၼ်ႁႃၸိူဝ်းဢၼ်ပိုၼ်ႉငဝ်ႈမၼ်း ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈတေႃႇသူႈယူႇ လႆႈတိူဝ်ႉသၢင်ႈပႃးၵူၼ်းမိူင်းယူႇၼႆႉ ပေႃးဝႃႈပႆႇၵႄႈလိတ်ႈလႆႈၼႆၸိုင် ပိူဝ်ႈတႃႇတေမုင်ႈမွင်းဝႃႈ ႁႂ်ႈၵႄႈလႆႈပၼ်ႁႃၵၢၼ်မိူင်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈပႆႇၸၢင်ႈမုင်ႈမွင်း။
ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆလႄႈ လုၵ်ႉတီႈပၼ်ႁႃဢၼ်လဵၵ်ႉလဵၵ်ႉၼႆသေယဝ်ႉ တေႃႇထိုင်ပေႃးတေၸၢင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉထိုင် လွင်ႈပၼ်ႁႃၵၢၼ်မိူင်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉသင်လႄႈမၼ်းပဵၼ်မႃးၶႃႈလႃႇ ပေႃးတေမႃးဝႃႈငၢႆႈငၢႆႈ၊ ဢၼ်ၾၢႆႇဢိင်းၵလဵတ်ႈႁွင်ႉဝႃႈ Rule of Law လွင်ႈၾိင်ႈမိူင်း (မၢႆမီႈ)သုမ်ႇငမ်းၼၼ်ႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈမၼ်း ဢမ်ႇပေႃးမီး၊ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ မၼ်းလူမ်လၢဝ်ႉၼႃႇဢႃးလႃးသေလႄႈ ၸင်ႇထိုင်တီႈၵူၼ်းမိူင်း ပေႃးလႆႈ သုၵ်ႉယုင်ႈဢူၼ်မေႃးဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈမၼ်းပဵၼ်ဢၼ်ၼႆႉလႄႈ ၸင်ႇတေပဵၼ်မႃးၵူၺ်းႁႃႉ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ တိုၼ်းဢမ်ႇသၢင်ႇတေႃႇသေပဵၼ်မႃးႁႃႉ၊ တၢင်းၼႃႈဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈယၢမ်ႈလၢတ်ႈမႃးၼၼ်ႉ ပၼ်ႁႃၼိုင်ႈဢၼ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈမၼ်းသၢင်ႇတေႃႇႁိုၵ်ႉၺႃးၵၼ်သေပဵၼ်မႃး၊ မၼ်းတႄႇမႃးတီႈမိူဝ်ႈ ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်လွင်ႈၵိုတ်းတိုၵ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၸိူဝ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈၶဝ်တၢင်းၵၢၼ်သေယဝ်ႉ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၵ်းမၼ်ႈ ၶဝ်ပဵၼ်ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉဢိူဝ်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉမီးယူႇ 21 ၸုမ်း၊ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၽိူဝ်ႇဝႃႈတေမႃးႁူမ်ႈၵၼ်ဢုပ်ႇ NCA ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆၵိုတ်းတိုၵ်းၼၼ်ႉ ၸိူဝ်းတေမႃးႁူမ်ႈၵၼ် လူင်းလၢႆးမိုဝ်းၼၼ်ႉ ၸုမ်းၼၼ်ႉယႃႇပေပႃး၊ ၸုမ်းၼႆႉယႃႇပေပႃးၼႆ မီးလွင်ႈမၵ်းတတ်းၸႅၵ်ႇၽႄၵၼ်မႃးလႄႈ ၸင်ႇထိုင်တီႈဢမ်ႇပဵၼ်ဢုပ်ႇၵၢၼ်မိူင်းသေယဝ်ႉ လႆႈၸိူင်ႉၸိူဝ်ႈသေယဝ်ႉ ဢဝ်ၶၢတ်ႇယၢတ်ႇၵၼ်ၵႂႃႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈႁၼ်။
ၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆၼႆႉ မၼ်းလုၵ်ႉတီႈလႂ်ပဵၼ်မႃးၶႃႈလႃႇ၊ မၼ်းလုၵ်ႉတီႈၸေႇတၼႃႇၵၢၼ်မိူင်း ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ “ၸႂ်ၽႂ်ႇၶႂ်ႈၵၢၼ်မိူင်း” Political Will ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇသိုဝ်ႈၽဵင်ႈ ဢမ်ႇသိုဝ်ႈယူဝ်းတေႃႇၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းဢၼ်တေမႃးဢုပ်ႇတင်းၶဝ်ၼၼ်ႉလႄႈ ၸင်ႇတေၵိူတ်ႇပဵၼ် ပၼ်ႁႃၸိူဝ်းၼႆႉ၊ ပဵၼ်ၽွၼ်းၵၢၼ်သိုပ်ႇယွတ်ႈမၼ်းၵူၺ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈယွၼ်းတေႃႉတႆႇ ၶႆႈၼႄၵၼ်သေ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းတႄႉ ပၼ်ႁႃဢၼ်လဵၵ်ႉဢၼ်ၼွႆႉ ၸိူဝ်းဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇၾၢင်ႉထိုင် ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၽႅၼ်ၵၢၼ်ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ၊ ၾၢႆႇၵေႃႉပဵၼ်ၽူႈၶဵင်ႇတႃႉႁဝ်းၼၼ်ႉ ၽၢၼ်ႇသႂၢင်း ႁဵတ်းပဵၼ်မႃးလႄႈ ႁဝ်းၸင်ႇလႆႈၺႃးၸၢၵ်ႇမၼ်းၵူၺ်းႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈလႆႈဝူၼ်ႉထိုင်ၵၼ်သေၵမ်း၊ ယွၼ်းတူင်ႉတၵ်ႉၵၼ်ၸိူင်ႉၼႆသေ ၶွတ်ႇယွတ်ႈပၢႆၵႂၢမ်းတီႈၼႆႈ။ မႂ်ႇသုင်ၵၼ်ၶႃႈ။
ႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း
16/8/2019