ၸုမ်းပၵ်းတႃသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း တူၵ်ႇတၵ်ႉ ဢမ်ႇလီဝႆႉမဝ်ၼိူဝ်သုၼ်ႇလႆႈလွတ်ႈလႅဝ်း သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ (မီႊတီႊယႃႊ)

လူင်ပွင်ၸိုင်ႈပွႆႇပၼ်ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈယူႇၶိူဝ်းယႂ်းသေတႃႉ ၼၵ်းၶၢဝ်ႇဢၼ်ၺႃးတိဝႆႉ ၼၼ်ႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတိုၵ်ႉပွႆႇပၼ် 2 ၵေႃႉၵူၺ်းလႄႈ ၸုမ်းပၵ်းတႃပႂ်ႉတူၺ်းသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း HRW တူၵ်ႇတၵ်ႉ ဝႃႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၼၼ်ႉယင်းပႆႇမီးတဵမ်ထူၼ်ႈ ၊ ပႆႇထုၵ်ႇလီပွႆႇမၢင်ဝၢင်းႁဵဝ်ႇၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။

လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပွႆႇပၼ်ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈၵမ်းထူၼ်းသၢၼ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 7 လိူၼ်မေႊ။ ပွႆႇပၼ်ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈ 6500 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉပႃးၼၵ်းၶၢဝ်ႇရၢႆႇထိူဝ်ႇ 2 ၵေႃႉ ။ ပဵၼ် ၵူဝ်ႇဝလူင်းလႄႈ ၵူဝ်ႇၵျေႃႇၸူဝ်းဢူး။

ၵူၺ်းၵႃႈ HRW ၸိၸမ်ႈဝႃႈ ပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼူၵ်ႉယုင်းၼႆႉ ၼၵ်းၶၢဝ်ႇဢၼ်ၺႃးတိၺွပ်းမီး 47 ၵေႃႉ။ ၵမ်ႈၼမ်ပဵၼ်ၼၵ်းၶၢဝ်ႇတႅမ်ႈလွင်ႈ ပၼ်ႁႃမိူင်းရၶႅင်ႇ၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ဢၼ်တိုၵ်ႉပိုတ်ႇဢမု ၶၻီး ဢဝ်လိူင်ႈထႅင်ႈသမ်ႉမီးၸုမ်းၶၢဝ်ႇ Development Media Group ၊ ယၢမ်းလဵဝ် ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼႂ်းမိူင်း ႁွင်ႉဢဝ် ၽူႈထတ်းထွင်လိၵ်ႈ (ဢႄႊတီႊတိူဝ်ႊ) ၵူဝ်ႇမိၼ်းဢူး သေထဵတ်ႈထၢမ်ဝႆႉယူႇ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၽူႈထတ်းထွင်လိၵ်ႈ ဢေႊတီႊတိူဝ်ႊ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇ ဢီႊရႃႊဝတီႊ ၵူဝ်ႇယႄးၼီႇၵေႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းဢဝ်လိူင်ႈဝႆႉလူၺ်ႈတၢင်းၽိတ်း ယႃႉသလေႇၼႃႈတႃ တပ်ႉသိုၵ်း ၼႆမိူဝ်ႈလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊၼႆႉ ။

ဝၢႆးလင် ၸွမ်ၸိုင်ႈပွႆႇပၼ် ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈ ၵမ်းထူၼ်ႈသၢမ်ယဝ်ႉ ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈတီႈၶွၵ်ႈသူၺ်ႇပူဝ်ႇ (တိူင်းၸေႈၵႅင်း)၊ ၶွၵ်ႈ တွင်ႇၵလေး (ၸေႈမိူင်းယၢင်း)၊ ၶွင်ႈ တႃႇယႃဝတိႇ တိူင်းပႃႇၵိူဝ် လႄႈ ၶွၵ်ႈ မျိတ်ႉၵျီးၼႃး ၸေႈမိူင်းၶၢင် ၊ၶွၵ်ႈပတဵင်ႇ တိူင်းၼမ်ႉၵဵဝ် ၶဝ်ၵေႃႈၼႄၵၢင်ၸႂ်တေႃႇၸွမ်ၸိုင်ႈ ။ တုၵ်းယွၼ်း 4 ၶေႃႈ ပႃၸဵမ် ႁႂ်ႈၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ပၼ်ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈ ႁူပ်ႉထူပ်းတင်း ၸုမ်းၶၢဝ်ႇ (မီႊတီႊယႃႊ) – ဝႃႈၼႆ။

လွင်ႈၼႆႉ လုမ်းၸွမ်ၸိုင်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈလၢႆလၢႆၸေႈဝဵင်း ၼေၵၢင်ၸႂ်မိူဝ်ႈၵၼ်၊ ၶေႃႈတုၵ်းယွၼ်း 4 ၶေႃႈၵေႃႈမိူၼ်ၵၼ်လႄႈ လွင်ႈၼႆႉပဵၼ်လွင်ႈၽႅၼ်ၵၢၼ်ႁဵတ်းၼႆသေ တေၶိုၼ်းၸွပ်ႇတူၺ်းလီလီသေ ဢဝ်တၢင်းၽိတ်းၵႂႃႇ – ဝႃႈၼႆ။