ၼေႇပျီႇတေႃႇ တေဢဝ်ၾႅတ်ႊၻရႄႊၸိူင်ႉႁိုဝ် ၼမ်းမိူင်း

ပေႃးႁဝ်းၶႃႈမႃးထတ်းသၢင်တူၺ်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၾႅတ်ႊၻရႄႊၼႆၸိုင် ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ တႄႇလႆႈတူၵ်ႇ လၢတ်ႈ/ ဢုပ်ႇလၢတ်ႈၵၼ်မႃး တႅၵ်ႇတႅၵ်ႇလႅင်းလႅင်း ၼႂ်းပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢူးတဵင်းၸဵင်ႇမိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး 5-6-7 ပီ ၼၼ်ႉ။ ထိုင်မႃးပၢၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး တပ်ႉသိုၵ်းဢိၵ်ႇလူၺ်ႈပႃးၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈ၊ သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်းၼႂ်းဝဵင်းၸိူဝ်းၼႆႉ တင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈ၊ ပႃးၸဵမ်ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ဢွၼ်ႁူႉ ၸၵ်းၵၼ်ဝႃႈ ၾႅတ်ႊၻရႄႊၼႆႉ ဢမ်ႇမီးဢမ်ႇပဵၼ်။ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်လူင်ႁဝ်းၼႆႉ တၵ်းတေလႆႈပဵၼ်လၢႆးတၢင်း ၵေႃႇ သၢင်ႈၸွမ်းလၢႆးၾႅတ်ႊၻရႄႊၼၼ်ႉ ၸင်ႇတေတူၵ်းထုၵ်ႇယဝ်ႉၼႆ ဢွၼ်ၵၼ်လၢတ်ႈထိုင်ၵၼ်ယူႇ။

ၵူၺ်းၵႃႈ ၾႅတ်ႊၻရႄႊၼႆႉ ႁဝ်းမႃးလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်းၼႂ်းၵမ်ႇၽႃႇလုမ်ႈၾႃႉဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ တီႈၸိုင်ႈမိူင်း 28 ၸိုင်ႈမိူင်း ဢွၼ်ၵၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းလၢႆးတၢင်းၾႅတ်ႊၻရႄႊဝႆႉယူႇသေတႃႉၵေႃႈ လၢႆးၾႅတ်ႊၻရႄႊဢၼ်ဝႃႈၾႅတ်ႊၻရႄႊၸိူင်ႉႁိုဝ် ၼၼ်ႉသမ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်မူတ်း။ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ၵူၼ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းမၼ်းမီးယူႇ 28 ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆသေတႃႉၵေႃႈ လၢႆးတၢင်း ၾႅတ်ႊၻရႄႊၼႆႉ မီးယူႇထိုင် 35 ယၢင်ႇ။

ၵမ်းၼႆႉ ပေႃးဝႃႈမႃးတူၺ်းပိုၼ်းၾႅတ်ႊၻရႄႊၼႆ မၼ်းဢိင်ၼိူဝ်ပိုၼ်းပဵၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းလႄႈ သၢႆတၢင်းလႅၵ်ႈလၢႆႈလွၵ်း ပိူင်ၸိုင်ႈမိူင်းၽႂ်မၼ်းသေယဝ်ႉ မၼ်းတေပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်ၵႂႃႇ။ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းလုၵ်ႈလဵဝ်ၵူၺ်းၵေႃႈ ၾႅတ်ႊ ၻရႄႊၼႆႉ ၸွမ်းလူၺ်ႈၼႃႈတီႈတူင်ႇတၢင်ႇၽႂ်မၼ်းသေ လၢႆးၸႂ်ႉတိုဝ်းမၼ်းပိူင်ႈလၢႆးၵၼ်ၵႂႃႇၵေႃႈတေမီး။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ ၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ ၸင်ႇဝႃႈၼႂ်း 28 ၸိုင်ႈမိူင်းၵူၺ်း မီးယူႇ 35 ယၢင်ႇၼႆၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။

ပေႃးမႃးတူၺ်းပိူၼ်ႈဝႃႈၾႅတ်ႊတရႄႊ၊ ႁဝ်းၶႃႈ ၵေႃႈဝႃႈ တေဢဝ်ၾႅတ်ႊၻရႄႊ၊ တေဢဝ်ၾႅတ်ႊၻရႄႊလၢႆးလႂ်။ တေ ၵႂႃႇၸွမ်းလၢႆးလႂ်၊ တေဢဝ်ၸွမ်းလၢႆးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ဢမေႊရိၵၢၼ်ႊ ဢၼ်ဝႃႈ USA ၼၼ်ႉၶႃႈၼႄႇ၊ တေဢဝ်ၸွမ်းလၢႆး မိူင်းသဝိတ်ႊသိူဝ်ႊလႅၼ်ႊ ဢၼ်ၵူႈမိူင်းမိူင်းပေႃးလႆႈၼပ်ႉယမ်ယိူင်ႈၸွမ်းၼၼ်ႉၶႃႈၼႄႇ။ ပေႃးဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ်ၸိုင် ဢဝ်ပိူင်တီႈငၢႆႈမၼ်းဝႃႈတႄႉ USA ၼႆႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၶဝ်ဢမ်ႇၸႅၵ်ႇၸွမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း၊ ၶဝ်ၸႅၵ်ႇၸွမ်းၼႃႈတီႈသေ မၵ်းတတ်း တီႈလိၼ်ပၼ်ၵၼ်၊ မၵ်းတတ်းၸႄႈမိူင်းပၼ်ၵၼ်။ ပေႃးတူၺ်းတီႈမိူင်းသဝိတ်ႊသိူဝ်ႊလႅၼ်ႊၼႆသမ်ႉ ၶဝ်ဢမ်ႇၸႅၵ်ႇ ၸွမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း၊ ၶဝ်ၸႅၵ်ႇၸွမ်းၵႂၢမ်းလၢတ်ႈသေယဝ်ႉ ၽႄၶၼ်ႈတွၼ်ႈၵၼ်ဝႆႉ။

ၵမ်းၼႆႉ ထႅင်ႈတူဝ်ယၢင်ႇဢၼ်ၼိုင်ႈ လၢႆးၾႅတ်ႊၻရႄႊၼႆႉ ႁူမ်ႈဝႃႈမၼ်းပဵၼ်ၸႄႈမိူင်းလႄႈ တင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသုၼ် ၵၢင် တေႁဵတ်းႁိုဝ်ၸႅၵ်ႇမႅင်ႇဢႃႇၼႃႇၵၼ်ၼႆ၊ လွင်ႈပိၼ်ႇပႆႇၵွၼ်းၵိူင်ႈၵၼ် ၼႂ်းၵႄႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸိုင်ႈမိူင်းလႄႈ လူင် ပွင်ၸိုင်ႈသုၼ်ၵၢင်ၼၼ်ႉ ၾၢႆႇလႂ်တေလႆႈၼမ်၊ ၾၢႆႇလႂ်တေလႆႈဢေႇ၊ ၾၢႆႇလႂ်ထုၵ်ႇလီဢဝ်မွၵ်ႈၵႃႈႁိုဝ်ၵူၺ်း ဢၼ်ဝႃႈ ၼၼ်ႉ သွင်ပႃႈသွင်ၾၢႆႇႁူမ်ႈတူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ၵၼ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်လၢႆးဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်းၾႅတ်ႊၻရႄႊၼႆ ႁဝ်းၶႃႈ ဝႃႈ လႆႈၶၢဝ်ႉၶၢဝ်ႉမၼ်းၼင်ႇၼႆ။

တီႈၼၼ်ႈ ပိူင်ယႂ်ႇသုတ်းမၼ်းတႄႉ တေပဵၼ်ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း၊ ယင်ႇဢဝ်ၵၢင်ၸႂ်ပေႃႈမႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းသေတႅပ်းတတ်း ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ပိူင်ယႂ်ႇမၼ်း။ ၵူၺ်းတီႈၼၼ်ႈၵေႃႈ သမ်ႉတေမီးလွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်ထႅင်ႈဢိတ်းၼိုင်ႈၵွၼ်ႇ။ မိူၼ်ၸိူင်ႉတီႈ မိူင်းသဝိတ်ႊသိူဝ်ႊလႅၼ်ႊ ၶဝ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းလွင်ႈယင်ႇဢဝ်ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းသေယဝ်ႉ ၶဝ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းတီႈလႂ်ၶႃႈလႃႇ၊ ပိူဝ်ႈတႃႇ ၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃ ႁႂ်ႈပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း ပေႃးသၢင်ႇထုၵ်ႇၼၼ်ႉ ၶဝ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းလၢႆး ယင်ႇၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း။

ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးမိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇမိူင်းဢွတ်ႊသတြေးလီႊယိူဝ်ႊၼၼ်ႉသမ်ႉ ၶဝ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းလၢႆးယင်ႇၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ ပိူဝ်ႈတႃႇလွၵ်ႇငိုတ်ႈတေႃႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ ပေႃးဝႃႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢမ်ႇမူၼ်ႉမႄးဢၼ်ၼၼ်ႉဢၼ်ၼႆႉပၼ် ဢမ်ႇႁဵတ်း ၵၢၼ်ပၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူင်ႉၼၼ်ၸိူင်ႉၼႆ ႁဝ်းတေၶႂမ်ႈၶတ်းသူ ၸိူင်ႉၼၼ်ၸိူင်ႉၼႆ လၢႆးၸႂ်ႉတိုဝ်းမၼ်း ပိူင်ႈၵၼ်။ လၢတ်ႈတီႈငၢႆႈတႄႉ မိူင်းသဝိတ်ႊသိူဝ်ႊလႅၼ်ႊၼႆႉ ၸႂ်ႉတိုဝ်းလွင်ႈၼႄၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ ပိူဝ်ႈတႃႇၵႄႈ လိတ်ႈပၼ်ႁႃ။ တီႈမိူင်းဢွတ်ႊသတြေးလီႊယိူဝ်ႊသမ်ႉ ပိူဝ်ႈတႃႇလွၵ်ႇငိုတ်ႈတေႃႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ ၵူၺ်းတင်းသွင်လၢႆးၼႆႉ မၼ်းၽႄ ဢွၵ်ႇမႃးတီႈၾိင်ႈပိူင်မိူင်းၾႅတ်ႊၻရႄႊၼင်ႇၵၼ်။

ၵမ်းၼႆႉ ပေႃးႁဝ်းမႃးထတ်းသၢင်တူၺ်း ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ႁဝ်းၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈပဵၼ်ၸုမ်း NLD ၼူၵ်ႉယုင်း၊ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ တေမီးတပ်ႉမတေႃႇတပ်ႉသိုၵ်း၊ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတေမီးၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၸိူဝ်းဢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ပိူဝ်ႈ တႃႇတေတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။ လွင်ႈၼႆႉယူႇတီႈတပ်ႉမတေႃႇႁပ်ႉႁၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉၼင်ႇႁိုဝ်၊ ၶဝ်တႄႉၵေႃႈလၢတ်ႈဝႃႈ တေၵႂႃႇ ၸွမ်းလၢႆးတၢင်းၾႅတ်ႊၻရႄႊယူႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၾႅတ်ႊၻရႄႊဢၼ်တပ်ႉမတေႃႇတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈတေၵႂႃႇၼၼ်ႉ တေမီး တႂ်ႈပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်း 2008၊ တေႁဵတ်းၸွမ်းမူႇပိူင်ဢၼ်ဝႃႈ 7 တိူင်းလႄႈ 7 မိူင်း၊ ယဝ်ႉၵေႃႈတေမီးၸွမ်း လၢႆးတပ်ႉမ တေႃႇ တပ်ႉသိုၵ်းလုၵ်ႈလဵဝ်ဢၼ်လဵဝ်ၵူၺ်း၊ ၼႆႉပဵၼ်လၢႆးတၢင်းဢၼ်တပ်ႉမတေႃႇ တေၵႂႃႇၼႆ ၶဝ်တိုၼ်းလၢတ်ႈဝႆႉ တႅၵ်ႇလႅင်းယဝ်ႉ။

ၵမ်းၼႆႉ ပေႃးမႃးတူၺ်းၾၢႆႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႆၵေႃႈ တေၵႂႃႇၸွမ်း 7 တိူင်းႁိုဝ် 7 မိူင်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇႁပ်ႉလႆႈ၊ တေႁဵတ်းတပ်ႉမ တေႃႇလုၵ်ႈလဵဝ် တေႁဵတ်းတပ်ႉသိုၵ်းလုၵ်ႈလဵဝ်ၵူၺ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းၼၼ်ႉ မၼ်းတေပဵၼ်တႃႇၵူၼ်း ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၵူၼ်းၵူႈထၢၼ်ႈထၢၼ်ႈလႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃးၸွမ်းၵွၼ်ႇတေၽွမ်ႉၸွမ်း။ ပိူင်ယႂ်ႇသုတ်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈမၵ်း တတ်းၼႃႈတီႈၵၼ်ၼၼ်ႉ တေလႆႈပဵၼ် ၶၢင်၊ ၶျၢင်း၊ ယၢင်း၊ တႆး၊ မွၼ်း၊ ရၶႅင်ႇ တင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈ ၼိုင်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းယႂ်ႇ လႂ် တေမီး 1 မိူင်းၵူၺ်း၊ ပွင်ႇဝႃႈ 8 ၸႄႈမိူင်း။

ၵမ်ႈၽွင်ႈသမ်ႉတေဝႃႈ 8 ၸႄႈမိူင်း ဢမ်ႇၵႃးသေတႃႉၵေႃႈ တိူၵ်ႈတီႈမိူၼ်ၸိူင်ႉတိူင်းဢီႇရႃႇဝၻီႊႁိုဝ် တိူင်းပၵူဝ်း ဢၼ် မီးၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼမ်လၢႆလၢႆၶိူဝ်း ႁူမ်ႈၵၼ်ယူႇၼၼ်ႉသမ်ႉ ႁႂ်ႈလႆႈပဵၼ်မႃး(ဢမဵဝ်းတႃးပျီႇၼႄႇမျႃး) ဢၼ်ဝႃႈ – ၸႄႈမိူင်း ဢၼ်ၵူၼ်းလၢႆၸၢဝ်းၶိူဝ်းႁူမ်ႈၵၼ် ၸတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်ၼၼ်ႉ ၼမ်ၼႃႇၵေႃႈ မၼ်းတေမီးမႃး 8 ၸႄႈမိူင်း၊ 9 ၸႄႈမိူင်း၊ 10 ၸႄႈမိူင်း။ ဢၼ်ဝႃႈ 7 တိူင်း 7 ၸႄႈမိူင်းၼၼ်ႉ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတိုၼ်းတေဢမ်ႇႁပ်ႉလႆႈၼႆ ႁဝ်းၶႃႈႁၼ် တႅၵ်ႇလႅင်း ယူႇ။

လီယဝ်ႉ ၵၢင်ၸႂ်ဢၼ်ဝႃႈ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႄႈသင်၊ ၵၢင်ၸႂ်ၶွင်တပ်ႉမတေႃႇလႄႈသင် လႆႈႁူႉၸႅင်ႈ လႅင်းယဝ်ႉသေတႃႉ ၵေႃႈ ယူႇၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ NLD ၼႆႉ ႁၢၼ်ႉတေႃႇဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် ပႆႇမီးပေႃႇလသီႇၵဵဝ်ႇ လူၺ်ႈၾႅတ်ႊၻရႄႊ၊ ဢၼ်ၶဝ် တႅမ်ႈဢွၵ်ႇလၢတ်ႈဢွၵ်ႇ တႅတ်ႈတေႃးလူင်ႉလႅင်းပႆႇမီးမႃး။

ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ် ဢၼ်မႃးဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းၵၼ်ယူႇဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ တပ်ႉသိုၵ်းလႄႈ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တႃႈမုင်ႈၶေႃႈယိူင်းဢၢၼ်း ပဵၵ်ႉသမ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈတေၵေႃႇတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၾႅတ်ႊၻရႄႊ ၼင်ႇၵၼ် ယူႇသေတႃႉၵေႃႈ ၾႅတ်ႊၻရႄႊၸိူင်ႉၼင်ႇႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပႆႇမီးၶေႃႈဢၼ်ယိူင်းဢၢၼ်း မိူၼ်ၵၼ် ၶေႃႈတႃႈမုင်ႈ မိူၼ်ၵၼ်လႄႈ ဢၼ်ၼႆႉ တေႁဵတ်းႁိုဝ် သိုပ်ႇၵႂႃႇၼႃႈလႆႈၶႃႈလႃႇ၊ ဢၼ်ၼႆႉႁဝ်းၶႃႈတႃႉလီငမ်း ငဝ်းဝႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈ။

ပေႃးတေမႃးႁုပ်ႈထတ်းတူၺ်းၼႆ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈဝႃႈတေတႄႇတင်ႈမိူင်းၾႅတ်ႊၻရႄႊဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပိူင်ယႂ်ႇသုတ်း တေလႆႈငူပ်ႉငီႉၵၼ် ႁႂ်ႈပေႃးလႆႈမႃးၶေႃႈတူၵ်းလူင်းမိူၼ်ၵၼ် ဢၼ်ဝႃႈ(Regulation Federal) လၢႆးတၢင်းဢၼ်လႂ် ဢၼ်ၼၼ်ႉ ၼႆႉပဵၼ်ၶေႃႈလမ်ႇလွင်ႈသုတ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈပေႃးၶိုၼ်ႈထႅင်ႈၶၵ်ႉၼိုင်ႈ တႃႇတေတူၵ်းလူင်းႁႂ်ႈလႆႈၸႂ်ၵၼ်ဝႃႈ တေၵႂႃႇလၢႆး တၢင်းၾႅတ်ႊၻရႄႊဢၼ်လႂ်ၼၼ်ႉ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈမၼ်းယၢပ်ႇသေတႃႉၵေႃႈ ယၢပ်ႇထူၼ်ႈသေမၼ်းၼၼ်ႉ သမ်ႉမီးထႅင်ႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈၵွၼ်ႇ၊ ဢၼ်ၼၼ်ႉပဵၼ်တႃႈမုင်ႈဢၼ်ႁဝ်းႁူမ်ႈၵၼ်ဝႃႈတေၵႂႃႇ၊ ၾႅတ်ႊၻရႄႊဢၼ်ႁဝ်းဝႃႈ တေႁူမ်ႈၵၼ် ၵေႃႇသၢင်ႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇႁိုဝ်တႄႉတႄႉဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈတေလူင်းသပ်းလႅင်းတေႃႇပေႃႈမႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း ႁႂ်ႈ ပေႃးႁူႉတၼ်းၶိုၼ်းၵူႈၶၢဝ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ ၼၼ်ႉပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇလိူဝ်ပိူၼ်ႈ။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈပႃးတင်းၵူၼ်းၵၢၼ်မိူင်းၶဝ်ၼႆႉ ၵူၼ်းဢွၼ်ႁူဝ် ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်တင်းမူတ်း တင်းသဵင်ႈၼႆႉ တေလႆႈႁဵတ်းဢီႈသင်ၼႆ ပေႃးဝႃႈႁဝ်းႁႃလႆႈၶေႃႈတႃႈမုင်ႈမိူၼ်ၵၼ်ယဝ်ႉ တေလႆႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ႁူႉပွင်ႇႁၼ်ၸႅင်ႈၸွမ်း ၶၵ်ႉၵၢၼ်ဢုပ်ႇၵုမ်ႁဝ်းၶဝ် ၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်း၊ ဝၼ်းလႂ်ၽႅဝ်ၶၵ်ႉတွၼ်ႈလႂ်ယဝ်ႉ၊ ၶၵ်ႉတွၼ်ႈလႂ်မီး တၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ တေၵႄႈလိတ်ႈလွၵ်းလၢႆးၸိူင်ႉႁိုဝ် တေသၢင်ႇထုၵ်ႇၵႂႃႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပေႃးဝႃႈပေႃႈမႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇႁူႉၶိုတ်းတၼ်းၸွမ်းၼႆ ဢမ်ႇၸၢင်ႈထိုင်လႆႈတီႈတႃႈယိူင်းမၢႆၼႆ ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၵူႈမိူင်းမိူင်း ၶဝ်လဵပ်ႈႁဵၼ်းႁူႉႁၼ်ဝႆႉၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈၸၢင်ႈလႆႈမႃးတေႃႉတႆႇၶႆႈၼႄၵၼ်။

တွၼ်ႈတီႈသၢမ်ၵေႃႈ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈ ပႃးတင်းၵူၼ်းၵၢၼ်မိူင်း ၸိူဝ်းတေၵေႃႇသၢင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈ တုမ်ၾႅတ်ႊၻ ရႄႊဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ တေဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလႆႈ ယိၼ်းၵူဝ်ၼႃႇၽႅဝ်၊ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်း မိူင်းႁႅင်ႉမၢင်ႇၵိူဝ်း မုင်ႈမွင်းၼႃႇၽႅဝ်။ ပေႃးႁဵတ်းႁႂ်ႈပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း ယိၼ်း ၵူဝ်ဝႃႈ ပေႃးဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ၵမ်းၼႆႉ ဢမ်ႇ ဢွင်ႇဢမ်ႇယဝ်ႉဢမ်ႇတူဝ်ႈၼႆၸိုင် ၸၢင်ႈပဵၼ်မႃးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ထႅင်ႈဢိူဝ်ႈ။ ပေႃးပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်း သိူဝ်ၵၼ်မႃး ၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ တၵ်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတုၵ်ႉယၢၵ်ႈထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈဢိူဝ်ႈ၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉမႃး ပၢႆးပၺ်ၺႃလႄႈသင်၊ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး လႄႈသင်၊ ပၢႆးႁုၼ်ႈမုၼ်းလႄႈသင် တေၶိုၼ်းယူဝ်ႉလူင်းတူၵ်းတႅမ်ႇၵႂႃႇထႅင်ႈဢိူဝ်ႈၼႆ ႁႂ်ႈပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း ပေႃးယိၼ်း ၵူဝ်သေ တိုၼ်ႇၽၢၼ်ႈယူႇတင်းဝၼ်းၸိူင်ႉၼၼ်ၵေႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်း။ တေလႆၾၢင်ႉသေၸႂ်ႉတိုဝ်းၶေႃႈၵႂၢမ်း၊ ၼင်ႇ ႁိုဝ်ၶဝ်တေဢမ်ႇလႆႈယိၼ်းၵူဝ်ၼႃႇတႃႇသေႇၼၼ်ႉ တေလႆႈၾၢင်ႉဝႆႉပႃး။

ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈၵေႃႈ ပေႃးႁႅင်ႉပၼ်တၢင်းမုင်ႈမွင်းႁႂ်ႈၶဝ်ပေႃးလွမ်မၢင်ႇၵိူဝ်းဝႆႉဝႃႈတၵ်းတေလီမႃး၊ တၵ်းတေထိုင် တီႈယိူင်းမၢႆလႆႈဝႆးဝႆးယူႇၸိူင်ႉၼၼ်ၵေႃႈ ပေႃးလၢတ်ႈႁႅင်ႉမီးတီႈၸႂ်ယႂ်ႇၵႂ်ႈၼႃႇပူၼ်ႉတီႈ သင်ၸိူဝ်ႉၵိုင်ႉၵၢင်ႉဢမ်ႇပေႃႇ ပဵၼ်မႃး၊ ဢမ်ႇႁၼ်ၼမ်ႉႁၼ်တူဝ်မႃးဝႆးဝႆးၼႆၸိုင် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၸၢင်ႈထၢင်ႇထိူမ်ၼိူဝ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈ ၵူၼ်း ၵၢၼ်မိူင်းၶဝ်။ မိူဝ်းၼႃႈမႃးၵေႃႈ ၸၢင်ႈမႃးတုမ်ႉတိူဝ်ႉ လွင်ႈၼိမ်တဵင်ႈၼႂ်းမိူင်းလႄႈ လွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်ၼႂ်းမိူင်း ဢိၵ်ႇ လူၺ်ႈပႃးတင်းပၢႆးၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း ၸၢင်ႈတူၵ်းယွမ်းၼႆ ၼႆႉၵေႃႈၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ်ထတ်းႁၼ်ၵၼ်ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

တီႈၼႆႈပေႃးႁဝ်းၶႃႈတေမႃးထတ်းႁၼ်တူၺ်းတႄႉ ၾႅတ်ႊၻရႄႊၼႆႉလီႁႃႉ ဢမ်ႇလီႁႃႉၼႆတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇတၢပ်ႈ ထၢမ် ထိုင်တီႈပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းယဝ်ႉ၊ ၵူၼ်းမိူင်းၵူႈၵေႃႉတိုၼ်းႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ၾႅတ်ႊၻရႄႊၼႆႉ ၵူၺ်းၸင်ႇတေတူၵ်း ထုၵ်ႇပိူဝ်ႈတႃႇၸိုင်ႈမိူင်းႁဝ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်တေလႆႈထၢမ်ၵၼ်လိုၵ်ႉလိုၵ်ႉ လမ်ႇလမ်ႇ ပဵၼ်သင်ၶႃႈလႃႇ၊ ၾႅတ်ႊၻ ရႄႊၸိူင်ႉၼင်ႇႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၶေႃႈထၢမ်လမ်ႇလွင်ႈလူင်ပိူဝ်ႈတႃႇႁဝ်း ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉၶႃႈယဝ်ႉ။

ၵူၺ်းၵႃႈ တႃႇတေႁူႉၸၵ်းၾႅတ်ႊၻရႄႊၸိူင်ႉၼင်ႇႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉသမ်ႉ သွင်ပႃႈသၢမ်ၾၢႆႇ ႁဝ်းၶႃႈပႆႇလႆႈတူၵ်း လူင်းၵၼ်၊ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းလႄႈ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းပႆႇလႆႈၶေႃႈတႃႈမုင်ႈမိူၼ်ၵၼ်၊ ဢၼ်တူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ၵၼ် ပႆႇမီး၊ သမ်ႉတေတဵၵ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈပေႃးဢွၵ်ႇပဵၼ်မႃး Union Accord ဢၼ်ဝႃႈ ၶေႃႈၽွမ်ႉၸႂ် ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 တိုၵ်ႉႁဵတ်းယူႇၶိူဝ်းယႂ်းၼၼ်ႉ ပေႃးသမ်ႉၵူၺ်းတေၵႂႃႇၸွမ်းလၢႆးဢၼ် ယူႇၾၢႆႇၼိူဝ်တဵၵ်းႁႂ်ႈတၢင်းတႂ်ႈၽွမ်ႉၸွမ်းႁႂ်ႈဢွၵ်ႇမႃး Union Accord ၼၼ်ႉ တိၵ်းတိၵ်းၵူၺ်းၼႆၸိုင် ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈတႃႈ မုင်ႈႁဝ်းပႆႇမိူၼ်ၵၼ်၊ ယိူင်းဢၢၼ်းႁဝ်းပႆႇတၼ်းၶွႆႈလဵဝ်ၵၼ်လႄႈ တေမိူၼ်တင်းပႆႇႁၼ်တူဝ် တင်ႈၼမ်ႉထႃႈၵူၺ်းႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈယွၼ်းထတ်းႁၼ်ၼင်ႇၼႆသေ ယွၼ်းၾၢၵ်ႇၵႂၢမ်းမင်ႇၵလႃႇ ထိုင်ပေႃႈမႄႈပီႈၼွင်ႉတင်းသဵင်ႈ ႁႂ်ႈၸဵဝ်းလႆႈၸဵဝ်းပူၺ်ႈ ထူပ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းၾႅတ်ႊၻရႄႊၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇၼၼ်ႉသေၵမ်း။

ႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း

ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ 001 November 2017