သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တဵၵ်းၸႂ်ႉ ၸတ်းပွႆးႁူင်းမိၼ်ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ

ယၢမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းလူႉ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၵူႈပႃႈၾၢႆႇတူၵ်းသုမ်းယူႇၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိုၵ်ႉၶႂ်ႈၼႄလုမ်ႈၾႃႉဝႃႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်း တိုၵ်ႉၼိမ်သဝ်းၵတ်းယဵၼ်ၼႆသေ ၶိုင်ၸႂ်ႉၵူၼ်းမိူင်း ၸတ်းပွႆးလၢမ်းတီႈၼိုင်ႈယဝ်ႉတီႈ ၼိုင်ႈ။

မိူဝ်ႈၸမ်ဢွၵ်ႇဝႃႇၼၼ်ႉၵေႃႈ တဵၵ်းၸႂ်ႉၵူၼ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ၸတ်းပွႆးၽြႃးၸၢမ်ၵဝ်ႈတွၼ်ႈ ၽွင်ႇတေႃႇ ဢူး ။ တီႈတူၼ်ႈတီးၼႆႉၵေႃႈ ၸမ်ထိုင်လိူၼ်သိပ်းသွင်မူၼ်းယဝ်ႉလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶိၼ်ၸႂ်ႉၵူၼ်းမိူင်း ၸတ်းပွႆးႁူင်းၾႆးမိၼ်ထႅင်ႈ။

တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 09/10/2024 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸီႉသင်ႇ ၵေႃပွင်ၵၢၼ်ပၢင်ပွႆး ၼႂ်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ႁႂ်ႈ ၸတ်းပွႆး ႁူင်းၾႆးမိၼ် တေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 15/10/2024 (မႅၼ်ႈဝၼ်းလိူၼ် 12 မူၼ်း)။

ၸဵမ်မိူဝ်ႈၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 တႄႇမႃးသေ ငဝ်းလၢႆး ၼႂ်းမိူင်းတႆးမီးလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈလၢႆလွင်ႈ ၸဵမ် ဢဝ်ၵၢၼ်မိူင်း ၵၢၼ်သိုၵ်း သုၵ်ႉယုင်ႈဢူၼ်ႈၵဝ်း။ ၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇလႆႈယူႇၵတ်းတူဝ်ၵတ်းၸႂ် လႆႈယူႇ လူၺ်ႈလွင်ႈၵူဝ်ႁႄ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၵေႃႈတူၵ်း ၶၼ်ၵုၼ်ႇၵိၼ်ယႅမ်ႉလႄႈ ၶၼ်ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈဢမ်ႇၼိမ် ယၢမ်းၼႆႉ မႅၼ်ႈၽွင်းၵူၼ်းမိူင်းၵိၼ်းၸႂ်။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ တဵၵ်းၸႂ်ႉႁႂ်ႈၵူၼ်းတူၼ်ႈတီး ၸတ်းႁဵတ်း  ပွႆးႁူင်းၾႆးမိၼ်။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶႂ်ႈၼႄဝႃႈ တိုၵ်ႉၵုမ်းၵူၼ်းမိူင်းတႆး လႆႈလီယူႇၼႆသေၸတ်းႁတ်း။

ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၸိူဝ်းယူႇတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ ဢဝ်ၼမ်ႉမႅတ်ႈၼမ်ႉတွၼ်းၼိူဝ် ၸဝ်ႈ ႁၢၼ်ႉတၢင်းၶၢႆ ၸိူဝ်းမႃးဝၢင်းၶၢႆ ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈၼႂ်းပွႆး။ ႁၢၼ်ႉတၢင်းၼွၵ်ႈဝၢင်းၼႆႉ လႆႈပၼ်ၼိုင်ႈႁၢၼ်ႉလႂ် 4 သႅၼ်ထိုင် 6 သႅၼ်ပျႃး၊ ႁၢၼ်ႉဢၼ်ပိုတ်ႇၶၢႆၼႂ်းဝၢင်းပွႆးမီး 10 သႅၼ် ထိုင် 20 ပျႃး တေႃႇလိူၼ်သိပ်း သွင်မူၼ်းၼႆ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။

ပွႆးႁူင်းၾႆးမိၼ် တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းၶၢဝ်း လိူၼ်သိပ်းသွင်မႃးၵူႈပီၼႆႉ ၸဵမ်ပၢၼ်ၸဝ်ႈ ၾႃႉမိူင်းတႆးႁိူင်း ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင်တူဝ်ႈလုမ်ႈၾႃႉ။ ၽွင်းငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်းလီၼၼ်ႉ – ပဵၼ်ပၢင်ပွႆး ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈငိုၼ်းၶဝ်ႈ ၸိုင်ႈမိူင်းၼမ်သုတ်း ဢၼ်ၼိုင်ႈၼႆၵေႃႈ ဝႃႈလႆႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇမီးတၢင်းသိူဝ်း တႃႇၸတ်းႁဵတ်းပွႆးၾိင်ႈထုင်းၼႆႉ။ ၼၢင်းယိင်းဢႃယု သႅၼ်းပၢၼ်မွၵ်ႈ 40 ပီ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ –

“မိူဝ်ႈပီၵၢႆၵေႃႈ ၶဝ်ႁဵတ်းၵႂႃႇယူႇ၊ ပီၼႆႉၵေႃႈ ႁဵတ်းၵႂႃႇၸိူင်ႉၼၼ် ၵူၺ်းၶႃႈယူဝ်ႉ။ ၽႂ်ၵႂႃႇဢမ်ႇၵႂႃႇၵေႃႈ ၶဝ် ႁဵတ်းယူႇႁဵတ်းၼၼ် ၵူၺ်းၶဝ်။ ႁႂ်ႈပေႃးမီးၵူၼ်းသၢၼ်ၶတ်း ယႃႇႁႂ်ႈၵႂႃႇပွႆး ယႃႇႁႂ်ႈမီးပွႆးၼႆ တႄႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၸွင်ႇတေလႅပ်ႈၵိုၼ်းႁႃႉၼႆတႄႉပႆႇႁူႉ။ ငဝ်းလၢႆးၾူၼ်လူမ်းၵေႃႈ ငိၼ်းဝႃႈ ၾူၼ် လူမ်း တေႁႃႇယႂ်ႇၼႆ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 6 တေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 9 ၼႆ။ သမ်ႉမႃးမႅၼ်ႈၽွင်းပွႆး။ ပေႃးၾူၼ် ႁႃႇယႂ်ႇတႄႉ တေဢမ်ႇပေႃးၵိုၼ်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပေႃးၽွင်းပွႆးတႄႉ ၵူဝ်မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇႁႃႉ သင်ႁႃႉ ၼႆၼၼ်ႉ တႄႉၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူႉယဝ်ႉ ၼၼ်ႉတႄႉ မိူဝ်ႈပီၵၢႆတႄႉ ဢမ်ႇပဵၼ်သင်ၶႃႈလူးၼေႃ။ ပေႃးဢမ်ႇၸႂ်ႈၸုမ်း တၢင်းၼွၵ်ႈမႃးႁဵတ်းတႄႉ ဢမ်ႇမီးၼင်ႇၵဝ်ႇၶႃႈယူဝ်ႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈလၢမ်းလႆႈ”- ဝႃႈၼႆ။

ဢိင်ၼိူဝ် ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်မိူင်း ၵၢၼ်သိုၵ်း ယၢမ်းလဵဝ်သေ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးတူၵ်း။ ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ယၢပ်ႇၵိၼ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မႃးသွၼ်ႈယူႇ သဝ်းဝႆႉၵေႃႈၼမ်။ ပႆႇဝႃႈတႃႇၶဝ်ႈပွႆး ၸၢႆႇငိုၼ်းတွင်းလိူင်ႇလိူဝ်၊ တေႃႈၼင်ႇ တႃႇၸႂ်ႉၸၢႆႇလဵင်ႉၼႃႈ ႁိူၼ်းတႃယေး ယင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ။ ၽူႈၸၢႆးဢႃယု 40 ပၢႆ ဢၼ်တူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းၵၢၼ်ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈ ထုင်းလႄႈ တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ –

“လိူဝ်သေဝႃႈ ႁတ်းၵႂႃႇ ဢမ်ႇႁတ်းၵႂႃႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ လၢမ်းယၢပ်ႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ပေႃးတေၵႂႃႇ ၶဝ်ႈပွႆး ငိုၼ်းသမ်ႉ တေသဵင်ႈၼၼ်ႉၼႃႇ ၽိူဝ်သေလိူဝ် သမ်ႉလႆႈၶၢတ်ႈယူႇႁိူၼ်းယေး။ ပၢႆႈသိုၵ်းပၢႆႈ သိူဝ်မႃး လႆႈၶၢတ်ႈယူႇ လႆႈပၼ်ၵႃႈၶၢတ်ႈပိူၼ်ႈ။ ၵၢၼ်ၵေႃႈဢမ်ႇမီးသေ သမ်ႉလႆႈၸူၵ်းၸူၵ်းၸၢႆႇၸၢႆႇ ၵိၼ်သေ သမ်ႉတေၵႂႃႇၶဝ်ႈပွႆးၼႆတႄႉ လႅပ်ႈတေဢမ်ႇပဵၼ်ၼင်ႇၵဝ်ႇယူဝ်ႉ။ မၢင်ၸိူဝ်း ဢမ်ႇမီးၵႃႈ ၶၢတ်ႈႁိူၼ်း ပေႃးလႆႈပွၵ်ႈၶိုၼ်းၵေႃႈ မီးလူး မိူၼ်ၼင်ႇ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ယွၼ်ႉ ၼၼ် လႅပ်ႈတေဢမ်ႇၵိုၼ်း”- ဝႃႈၼႆ။

ပၢင်ပွႆးႁူင်းၾႆးမိၼ် တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ပီၼႆ ဢမ်ႇၵႃးၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၵူၺ်း ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တႃႇၶဝ်ႈပွႆး၊ ၵူၼ်းမိူင်းထုင်ႉၵုၼ်ပွၼ် – ႁူဝ်ပူင်း ၊ ထုင်ႉသၢႆလေး ယေးၶဝ်ႈလူင်မိူင်းတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း လႄႈသင်၊ ဝဵင်းလူင်ၵၢတ်ႇလေႃႉ ဢၼ်ယူႇတီႈလွႆသုင်ၵတ်းယဵၼ် မီးၶႅၵ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်းမႃးဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈၼမ်၊ ထုင်ႉၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ပိုၼ်ႉတီႈဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈ ၸိုဝ်ႈလိုဝ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႄႈသင်။ ပီၼႆႉ ထူပ်းၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈ ၼမ်ႉၼွင်းလူႉသုမ်းယႂ်ႇလူင်လႄႈ တိုၵ်ႉမၢင်ႉတႃႇပူၵ်းပွင် ႁိူၼ်းယေး လိၼ်သူၼ်ႁႆႈၼႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၶိုၼ်းယူႇ။

ၾၢႆႇၼိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုၼ်းသင်ႇ ႁႂ်ႈၵူၼ်းၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇ ဢဝ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၶိုၼ်းႁင်းၵူၺ်း။ တႄႇ ၸဵမ် ယၢမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပေႃးထတ်းထဵတ်ႈရူတ်ႉၵႃး ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းၵႂႃႇမႃး ၼႂ်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ယူႇယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းၼႆႉႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ် ဢၼ်သုၵ်ႉၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းတႃႇမႃးဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈပွႆး – ၵူၼ်းမိူင်းလၢတ်ႈ ၼင်ႇၼႆ။

ၵူၺ်းဝႃႈၼၼ်သေတႃႉ – ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ တူင်ႈပဵင်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢမ်ႇထူပ်းၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈ၊ ဢမ်ႇ  မီးၽေးသိုၵ်းသိူဝ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ် သိုပ်ႇၾူၼ်း သင်ႇၶၢတ်ႈႁွင်ႈၼွၼ်းတီႈႁူင်းႁႅမ်းဝႆႉ ၸဵမ်ႁၢင်လိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊပိူဝ်ႊယဝ်ႉ။ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၼႂ်းလုၵ်ႈမေး ၵူၼ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸၼ်ႉသုင် – ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ဢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်တီႈႁူင်းႁႅမ်း ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈၵေႃႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈ တွႆႇႁွၵ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ 

တွၼ်ႈတႃႇ ၸဝ်ႈပၢႆးမေႃ ႁူင်းၾႆးမိၼ်ၶဝ်ၵေႃႈ ဢိင်ၼိူဝ် ၶေႃႈပူင်လႄႈ ႁႅင်းဢီးသိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ ဢမ်ႇ ၸၢင်ႈထဵင်ၸၢင်ႈဝႄႈလႄႈ ၵႃႈလႆႈႁဵတ်းႁူင်းၾႆးမိၼ်တႃႇၶေႉၶဵင်ႇ။ ၽွင်းဝၢၼ်ႈမိူင်းလီ မီးႁူင်းၾႆးမိၼ် မႃးၶေႉၵၼ် ဢမ်ႇယွမ်း 400 လုၵ်ႈ။ ပီၼႆႉတႄႉ ႁူင်းၾႆးမိၼ်မီး 250 ၵူၺ်း။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်ၼႄမွၵ်ႇ ၾႆးႁၢင်ႈလီယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်းမီး 47 လုၵ်ႈ ၵူၺ်း။ ႁူင်းၾႆးမိၼ် ၼိုင်ႈလုၵ်ႈၵေႃႈ ၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇတိုၼ်းလၢင်း တေမီး 40 သႅၼ် တေႃႇထိုင် 70 သႅၼ်ပျႃး – ၸုမ်းၸဝ်ႈႁူင်းၾႆးမိၼ် ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး တႅမ်ႈတၢင်ႇပိုၼ် ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။