Wednesday, November 6, 2024

ပီၼႆႉ ၼမ်ႉထူမ်ႈႁႅင်း ပၢင်တိုဝ်းၵမ်တြႃး တီႈဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း – မွၵ်ႇမႆႇ တေပႆႇပဵၼ်ပိုတ်ႇ

Must read

ၼႂ်းပီ 2024 ၼႆႉ ၾူၼ်လိူင်ႇၼမ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉလုပ်ႇထူမ်ႈဝၢၼ်ႈထူမ်ႈမိူင်း လၢႆပိုၼ်ႉတီႈ ၵၢၼ်ငၢၼ်း ၵူႈသႅၼ်းထၢၼ်ႈ လႆႈၸိူင်ႉၵၢတ်ႈ ၵိုတ်းယင်ႉယွၼ်ႉၽေးၼမ်ႉၼွင်း။ လိၼ်ၵူၼ်ႇတၢင်းၵွႆ တိူၵ်ႇႁႆႈလွၵ်းၼႃး ဢွင်ႈတီႈၵူၼ်းမိူင်းတူင်ႉၼိုင်ယူႇသဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လူႉၵွႆသုမ်းၼမ်။ တေႃႈၼင်ႇ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ဢွင်ႈတီႈသႃႇသၼႃႇၵူၺ်းၵေႃႈ ယင်းဢမ်ႇလွတ်ႈ။

မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈတိူၵ်ႈၵမ်မထၢၼ်းဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်းလႄႈ မွၵ်ႇမႆႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၺႃးၼမ်ႉလုပ်ႇထူမ်ႈမႃး လၢႆၵမ်းသေ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ပႆႇၸၢင်ႈမႄးၵုမ်း လုမ်းလႃးလႆႈလီလီ ယွၼ်ႉၶီႈၵူမ်ႇၶီႈငႂ်ႈ တိုၵ်ႉၵိုတ်းၶၢင်ႉဝႆႉတင်းၼမ်။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ပီၼႆႉ တႃႇတေပိုတ်ႇပၢင်တြႃး ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တေပႆႇၸၢင်ႈပိုတ်ႇယဝ်ႉ။

- Subscription -
Lankhur
Photo by – ၸဝ်ႈၶူး မိူင်းမိတ်ႈ/ ၼမ်ႉထူမ်ႈ တိူၵ်ႈၵမ်မထၢၼ်း ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း

တိူၵ်ႈၵမ်မထၢၼ်း ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်းၼႆႉ တီႈတႄႉမၼ်း သြႃႇလႄႈတၵႃႇ ႁူမ်ႈၵၼ်သေ တေဢၢၼ်းပိုတ်ႇပၢင်တြႃး ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 15/10/2024 ၼႆႉ ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်း 73  ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ယွၼ်ႉၼမ်ႉတဵင်း လုပ်ႇထူမ်ႈလၢႆၵမ်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶိူင်ႈ ၸႂ်ႉၶူဝ်းသွႆ ၼႂ်းဝတ်ႉဝႃး လူႉၵွႆၸွမ်းၼမ်ႉထူမ်ႈပႅတ်ႈမူတ်း။ ၶူဝ်းၶွင် ဢၼ်ၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈသႂ်ႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၵိုတ်းလိူဝ်သင်ယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢဝ်မႃးၸႂ်ႉတိုဝ်းၶိုၼ်းလႆႈလႄႈ ပီၼႆႉ တႃႇပိုတ်ႇပၢင်တြႃးတႄႉ တေၸိူင်ႉၵၢတ်ႇဝႆႉ။ သင်ဝႃႈ ငဝ်းလၢႆးမၼ်းပၼ်ၵေႃႈ ၼႂ်းလိူၼ် ၸဵင် – လိူၼ်ၵမ်ၼႆႉ ၸင်ႇဝႃႈၵၼ်ထႅင်ႈ ၵမ်းၼိုင်ႈ – ၸဝ်ႈသြႃႇလူင် ဝိၸိၵ်ႉတ ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် တိူၵ်ႈၵမ်မထၢၼ်း ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ –

“တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် လၢင်ႉလၢင်ႉသိမ်းသိမ်း ယင်းပႆႇတူၵ်းၶိုင်ႈ။ ဢၼ်လူဝ်ႇမႄးၵေႃႈ လူဝ်ႇမႄး။ မၼ်းၵွႆ မၼ်းပင်း ၵႂႃႇၼမ်ၼႃႇယဝ်ႉ။ ၼမ်ႉၵေႃႈပႆႇႁႅင်ႈလႄႈ ၼႂ်းဝၢင်းၵျွင်းၼႆႉ ၼမ်ႉပေႃး ပဵၼ်ဢိူင်ႇပဵၼ်ဢိူင်ႇယူႇၼေႈ။ ၶႂ်ႈပိုတ်ႇပၢင်တြႃးယူႇၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ်။ ဢၼ်လူႉဢၼ်ၵွႆၵႂႃႇၼႆႉ တေဢမ်ႇ ယွမ်း 3 ႁဵင်သႅၼ်ယဝ်ႉ။ ဢၼ်လႆႈပႅတ်ႈၵေႃႈ ပႅတ်ႈၼမ်ၼႃႇယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။  

Lankhur
Photo by – ၸဝ်ႈၶူး မိူင်းမိတ်ႈ/ ၼမ်ႉထူမ်ႈ တိူၵ်ႈၵမ်မထၢၼ်း ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း

သုၼ်တိုဝ်းၵမ် – တိူၵ်ႈၵမ်မထၢၼ်း မူႇလမိၼ်းၵုၼ်းၼႆႉ ၼႂ်းမိူင်းတႆး ပတ်းပိုၼ်ႉ မီး 36 ဢွင်ႈတီႈ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တိူၵ်ႈၵမ်မထၢၼ်း တီႈဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်တိူၵ်ႈငဝ်ႈ၊ တီႈတႄႇပၢင်တိုဝ်းၵမ် – ၵမ်မထၢၼ်း မႃးပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ တင်ႈတႄႇပီၶရိတ်ႉ 1947 (ပီၵေႃးၸႃႇ 1309 ၼီႈ) ၼၼ်ႉမႃး တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်။

လိူဝ်ၼၼ်ႉ တီႈတိူၵ်ႈၵမ်မထၢၼ်း ဝဵင်းမွၵ်ႇမႆႇ ၸႄႈတွၼ်ႈလၢင်းၶိူဝ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပီၼႆႉၵူၺ်း ၼမ်ႉထူမ်ႈ 4 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ ဢၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေပိူၼ်ႈၵေႃႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 06/10/2024 ၼႆႉ။ ပွၵ်ႈၼႆႉတႄႉ ၼမ်ႉထူမ်ႈထိုင်ပႃး ႁူင်းထမ်းလူင်ယဝ်ႉ။

Lankhur
Photo by – ၸဝ်ႈၶူး မိူင်းမိတ်ႈ/ ၼမ်ႉထူမ်ႈ တိူၵ်ႈၵမ်မထၢၼ်း ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း

မိူဝ်ႈပွၵ်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ ၵမ်းသွင်ၼၼ်ႉတႄႉ တၵႃႇသတ်းထႃး ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းဝဵင်း မႃးႁူမ်ႈၵၼ် ၽဵဝ်ႈလၢင်ႉႁဵတ်းလွင်ႈမူတ်းသႂ်ပၼ်။ တၼ်းလႆႈ 5 – 6 ဝၼ်းၵူၺ်း ၼမ်ႉၶိုၼ်းၼွင်းထူမ်ႈမႃးထႅင်ႈ ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်း 3 ။ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပႆႇတၼ်းလႆႈၽဵဝ်ႈ ၵူမ်ႇဢုင်သင် ၼမ်ႉပေႃးမႃးထူမ်ႈထႅင်ႈ ပွၵ်ႈၵမ်း 4 ယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ တိူၵ်ႈၵမ်မထၢၼ်း ဝဵင်းမွၵ်ႇမႆႇၼႆႉ မီးလွင်ႈလူႉသုမ်း ၶိူင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်း ၼႂ်းၵၼ်ႇၼႂ်းၵျွင်းတင်းၼမ်လၢႆ။ ဢၼ်လိူဝ်ႁႅင်းတႄႉ ၼႂ်းဝတ်ႉၼႂ်းဝႃးပဵၼ်ၶီႇၵူမ်ႇၶီႇငႂ်ႈတဵမ်ဝႆႉလႄႈ ထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် တႃႇမႄးၵုမ်းလုမ်းလႃးတႄႉ ယၢပ်ႇယဵၼ်းဝႆႉ။

Lankhur
Photo by – ၸဝ်ႈၶူး မိူင်းမိတ်ႈ/ ၼမ်ႉထူမ်ႈ တိူၵ်ႈၵမ်မထၢၼ်း ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း

တိူၵ်ႈၵမ်မထၢၼ်း ဝဵင်းမွၵ်ႇမႆႇၼႆႉ ဢၢၼ်းပိုတ်ႇပၢင်တြႃး ၼႂ်းလိူၼ်ၸဵင်ထိုင် လိူၼ်သၢမ်။ တူၺ်းငဝ်း လၢႆးၼမ်ႉထူမ်ႈ ပီၼႆႉ ႁႅင်းလိူဝ်သေၵူႈပီလႄႈ တႃႇတေမႄးၵုမ်းလုမ်းလႃး ႁႂ်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈ ၵွၼ်ႇၼႃႇ တေပိုတ်ႇပၢင်တြႃးၼႆႉတႄႉ ဢမ်ႇငၢႆႈ ပေႃးတၵႃႇသတ်းထႃး ဢမ်ႇမႃးႁူမ်ႈၸွႆႈၵၼ် ၶိုင်ၸတ်းလွင်ႈမူတ်းသႂ်တႄႉ ၸဝ်ႈၶူး ၼၼ်ႇတိယ ဝဵင်းမွၵ်ႇမႆႇ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ –

“တီႈမွၵ်ႇမႆႇၼႆႉ ယွၼ်ႉၼမ်ႉၵႆႉၼွင်းထူမ်ႈၵူႈပီလႄႈ ပၢင်တြႃးၼႆႉ ၸင်ႇပိုတ်ႇၽုၺ်ႇ ၼႂ်းလိူၼ်ၸဵင် ထိုင်လိူၼ်သၢမ်။ တိူၵ်ႈၵမ်မထၢၼ်းၼႆႉ လႆႈပိုတ်ႇပၢင်တြႃးမႃး ပေႃးႁူမ်ႈပႃး ပီၼႆႉၸိုင် ပိုတ်ႇမႃး ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်း 39 ပီယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။

ၵႄးၼမ်ႉ ဢၼ်လုပ်ႇၼွင်းထူမ်ႈ တီႈဝဵင်းမွၵ်ႇမႆႇၼႆႉ ပဵၼ်ၵႄႈၼမ်ႉလႃႈ၊ ၼမ်ႉယုမ်း၊ ၼမ်ႉပိင် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵႄးၼမ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ မီးၾၢႆႇၼိူဝ်တိူၵ်ႈၵမ်မထၢၼ်းလႄႈ ၵွပ်ႈၼႆ ၸင်ႇၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈငၢႆႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် တႃႇမႄးၵုမ်းလုမ်းလႃးၼႆႉ လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ် တင်းၼမ်။ မိူၼ်ၼင်ႇ သဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း ၶိုၼ်ႈ မိူဝ်းတီႈတိူၵ်ႈၵမ်မထၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ လူႉၵွႆၼမ်။ လူဝ်ႇႁိၼ်လူဝ်ႇသၢႆး သိူဝ်ႇတၢင်းၶိုၼ်း ၽႂ်ၶႂ်ႈၵပ်းသိုပ်ႇ လူႇတၢၼ်းၸိုင် ၵပ်းၸူးမၢႆၾူၼ်း ၸဝ်ႈၶူး ၼၼ်ႇတိယ တိူၵ်ႈၵမ်မထၢၼ်း ဝဵင်းမွၵ်ႇမႆႇ မၢႆၾူၼ်း 09890574767 ဢမ်ႇၼၼ်ႉ ပႃႈၶျေႃး ပွၵ်ႉၵုၼ်ၵႅင်း ဝဵင်းမွၵ်ႇမႆႇ 09455466016 ၼႆႉ ၵေႃႈလႆႈ။

လိူဝ်သေ ၼမ်ႉထူမ်ႈတိူၵ်ႈၵမ်မထၢၼ်း ဝဵင်းမွၵ်ႇမႆႇယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ပွၵ်ႉၵၢတ်ႇ၊ ပွၵ်ႉမူၺ်ႇတေႃႇ ၸိူဝ်း ၼႆႉၵေႃႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ထူပ်းၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈ မိူၼ်ၵၼ်။ မၢင်ၸိူဝ်း ၶၢႆႉယူႇဝႆႉပိုၼ်ႉတီႈသုင် ၸိူဝ်းပဵၼ်ႁိူၼ်း 2 ၸၼ်ႉၵေႃႈ ၶၢႆႉ ၶူဝ်းယူႇဝႆႉၸၼ်ႉၼိူဝ် ႁႂ်ႈလွတ်ႈၼမ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။  

ၼွၵ်ႈလိူဝ်သေ တိူၵ်ႈၵမ်မထၢၼ်း ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း၊ ဝဵင်းမွၵ်ႇမႆႇ ၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ တိူၵ်ႈၵမ်မထၢၼ်း ဝဵင်းမိူင်းတူၼ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၵေႃႈ ၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈၵူႈပီ။ ပီၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း လိူဝ်ၵူႈပီ။ ၵူၼ်းၾၢႆႇၼွၵ်ႈ တေၶဝ်ႈမိူဝ်းၸႂ်းဝတ်ႉၵူၺ်းၵေႃႈ ပေႃးယၢပ်ႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း