ၵူၼ်းတၢႆတူႇၼဝ်ႈမဵၼ်သိင်ႉ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၽႂ်ပႆႇႁတ်းမိူဝ်းၵဵပ်း

သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၶဝ်ႈလေႃႇတိုၵ်း တိူင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်း တၢႆမၢၵ်ႇတၢႆ မိူဝ် တူႇၼဝ်ႈတူဝ်ႈဝဵင်း ပႆႇမီးၸုမ်းလႂ် ႁတ်းမိူဝ်းၵဵပ်းၽဵဝ်ႈၶၢပ်ႈတူဝ်။ ၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၵႂႃႇယူႇဝႆႉ တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇဝဵင်းၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇၸူး ၵူၼ်းၸိူဝ်းပႂ်ႉႁိူၼ်းၵိုတ်းတၢင်းလင်၊ တၢႆႁႃႉ လိပ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူႉၶၢဝ်ႇငၢဝ်းၵၼ် ဢွၼ်ၵၼ်ၶဵင်ႇမႆႈၸႂ် ၵၼ်ဝႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ငဝ်းလၢႆးယဵၼ်ဝႆႉၵေႃႈ ၽႂ်ပႆႇ ႁတ်းမိူဝ်းၸႂ်းႁိူၼ်းတႄႉတႄႉ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။

ပၢင်တိုၵ်း တီႈၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ တႄႇပဵၼ်မႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 02/07/2024 ၼၼ်ႉသေ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 25/07/2024 ၼၼ်ႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ယိုတ်းလႆႈ တပ်ႉတိူင်းသိုၵ်း ယမၶ ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ။

တႄႇဢဝ်ၼၼ်ႉမႃႈ ထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ သဵင်ၵွင်ႈသဵင်မၢၵ်ႇယဵၼ်ဝႆႉ၊ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ မၢၵ်ႇလူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈတူၵ်းသႂ်ႇ ၸွမ်းၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇ ႁိူၼ်းယေး ၊ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ၊ ႁူင်း ႁဵၼ်း ၊ ႁူင်းယႃ ၸိူဝ်းၼႆႉ လူႉၵွႆ ၸွမ်းၼမ် ထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ပႆႇမီးၽႂ်ႁတ်းမိူဝ်းလုမ်းလႃ။

ၵူၼ်းၸိူဝ်းၺႃးမၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇသေ တၢႆၶမ်ဝႆႉ ၸွမ်းၼႂ်းႁိူၼ်းၼႂ်းယေးၵေႃႈ ယင်းပႆႇၸၢင်ႈမိူဝ်းၵဵပ်း၊ ၽွင်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၺႃးမၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇသေ တၢႆၶမ်တၢင်းဝႆႉၵေႃႈမီး။ မၢင်မုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း ၵူၼ်းႁူမ်ႈႁိူၼ်းလူႉတၢႆသေ တေဢဝ်ၵႂႃႇလုမ်းလႃးၵဵပ်းၽဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁတ်းဢဝ်ၵႂႃႇလႄႈ ပေႃးလႆႈၶုတ်း ၾင်ၼႂ်းဝၢင်းႁိူၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၵေႃႈမီး။ ၸိူဝ်းပၢႆႈၵႂႃႇ ၵေႃႉႁူး ၵေႃႉတၢင်းသေ ပႆႇလႆႈၶၢဝ်ႇလႆႈငၢဝ်း ၵၼ်ၶိုၼ်းၵေႃႈ မီးတင်းၼမ်ၼႆ ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ –

“မၢင်ႁိူၼ်းၼႆႉ ၵူၼ်းၼႂ်းႁိူၼ်းတၢႆသေ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပႅတ်ႈတီႈလႂ်။ ၵႃးပရႁိတၵေႃႈ ဢမ်ႇမီး ၊ ၵႃးၵူၼ်း ၸွႆႈထႅမ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇမီး ။ မၢင်မုင်ႉႁေႃႁိူၼ်းၼႆႉ ၵူၼ်းႁူမ်ႈႁိူၼ်းတၢႆလႄႈ တေၵႂႃႇပႅတ်ႈတၢင်းၼွၵ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈ သမ်ႉပေႃးလႆႈၶုတ်းလုၵ်းလိၼ် ၼႂ်းဝၢင်းႁိူၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶိုၼ်းၼႆ။ ၵမ်ႉၽွင်ႈၵေႃႈဝႃႈ သူ ဢွၼ်ၵႂႃႇလႄႈ ႁဝ်းတေပႂ်ႉႁိူၼ်းလႂ်ၼႆသေ ယူႇပႂ်ႉတီႈႁိူၼ်းသေ တၢႆၶမ်ႁိူၼ်းဝႆႉၵေႃႈ မီးထႅင်ႈတင်းၼမ်။ တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ပႆႇမီးၽႂ်ၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆမၼ်းလႆႈဝႃႈ ၵူၼ်းတၢႆၵႃႈႁိုဝ် လူႉသုမ်းၵႃႈႁိုဝ်ၼႆ ၼၼ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။

ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၺႃးမၢၵ်ႇသေ တၢႆၶမ်ၵႃးတူႇၼဝ်ႈဝႆႉၵေႃႈမီး။ ၶၢပ်ႈတူဝ်တၢႆဝႆႉ ၶၢင်ႈတၢင်း ဢမ်ႇမီးၽႂ်မႃးၵဵပ်းၼၼ်ႉ တူႇၼဝ်ႈလၢၼ်ႈ – မူ မႃ ၵႃ ၵႆႇ မႃးလၢၵ်ႈၵိၼ် သႆႉၵိၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၽႄႈၼႂ်းသူဝ်ႊသျႄႊမီႊတီႊယိူဝ်ႊ။ ငဝ်းႁၢင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးၸႂ် ၵူၼ်းမိူင်းၵူႈသႅၼ်းထၢၼ်ႈ။ ၽႂ်တူၺ်းမႅၼ်ႈၵေႃႈ တူဝ်ၸႂ်ယုပ်းၽၢၼ်ႈ ယိၼ်းမိူဝ်ႇယိၼ်းၸၢၼ်ႈ ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်။

ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းယူႇႁိမ်းၸမ်တပ်ႉမၢၼ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ပွၵ်ႉ 4 ပွၵ်ႉ 5 ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ မီးၵူၼ်းတၢႆဝႆႉယူႇၵေႃႈ ၽႂ်ဢမ်ႇႁတ်းၵႂႃႇၵၢႆ။   

ၼႂ်းဝၼ်းသွင်ဝၼ်းၼႆႉ မီးၸုမ်းၸွႆႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ မိူဝ်းတူၺ်းငဝ်းလၢႆးပိုၼ်ႉတီႈသေ ႁဵတ်းလွင်ႈမူတ်းသႂ်ယူႇသေတႃႉ ပႆႇၶဝ်ႈထိုင်လႆႈၵူႈယွမ်ႇ။ ယွၼ်ႉမီးသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁႄႉႁၢမ်ႈဝႆႉ မၢင်ပွတ်းမၢင်တွၼ်ႈ၊ မၢင်တီႈၵေႃႈ ၵူတ်ႇထတ်းထဵတ်ႈထၢမ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ပႆႇၸၢင်ႈတူင်ႉၼိုင်လႆႈ မိူၼ်ၵဝ်ႇ ဝႃႈၼႆ။

ယၢမ်းလဵဝ် ပၢင်တိုၵ်းယဵၼ်ဝႆႉသေတႃႉ ဝၢႆးၼႆႉမႃး ၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉလွၵ်းလၢႆးမိူၵ်ႈမႂ်ႈသေ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃး ပွႆႇထႅင်ႈ ၵူၺ်းယဝ်ႉၼႆ ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ –

“မိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ ယဵၼ်ဝႆႉယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇလၢမ်းလႆႈၸႂ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ၶႃႈၼႃ။ ဝၢႆးၼႆႉမႃး ၸၢင်ႈမႃးပွႆႇ မၢၵ်ႇယူႇႁိုဝ်ၽႂ်ပႆႇလၢမ်းလႆႈ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ၶဝ်လုၵ်ႉတၢင်းပွတ်းၸၢၼ်းသေ ထႅမ်မႃးတၢင်းပွတ်း ႁွင်ႇၼႆႉၵေႃႈ သမ်ႉတိုၵ်ႉမီးယူႇလႄႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶဝ်မင်ၵၼ်ယူႇတၢင်းႁူဝ်ယၼႆႉၵေႃႈ တိုၵ်ႉမီးယူႇလူး”- ဝႃႈၼႆ။

ပေႃးၸူးၸႂ် ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇတႄႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵၢၼ်ႉသုမ်းသေတႃႉ ယွၼ်ႉၸွမ်သိုၵ်းၸွမ်ႁၢၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ ဢမ်ႇမီးႁႅင်းၸႂ် တႃႇတိုၵ်းတေႃးယဝ်ႉလႄႈ လႆႈဝႃႈၾၢႆႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မီးလွင်ႈၵၢၼ်ႉသုမ်းမႃးၶိူဝ်းယႂ်း၊  ဢၼ်ဝၢင်းၶိူင်ႈၸူးသိုၵ်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇၵေႃႈမီး ။

ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိူဝ်းလူႉတၢႆၵေႃႈ ပဵၼ်ယွၼ်ႉ လၢႆလွင်ႈ ၵမ်ႈၼမ်ႉတႄႉ ၺႃးယိုဝ်းလႄႈ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမီးတၢင်းပဵၼ်လိူဝ်ႁႅင်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ လွင်ႈယူတ်းယႃ တူဝ်ၶိုတ်းတၼ်းသေ လူႉတၢႆပႅတ်ႈၵေႃႈမီး။

“ယၢမ်းလဵဝ် ငဝ်းလၢႆးယဵၼ်ဝႆႉသေတႃႉၵေႃႈ ပႆႇထုၵ်ႇလီမိူဝ်းယူႇ။ ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေမႃးပွႆႇမၢၵ်ႇထႅင်ႈ မိူဝ်ႈလႂ်ဢမ်ႇႁူႉ။ ပၢင်တိုၵ်း ပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ တေသိုပ်ႇပဵၼ်ထႅင်ႈတီႈလႂ်ၵေႃႈ ပႆႇႁူႉ”- ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး လႃႈသဵဝ်ႈလၢတ်ႈ ။

ၼႂ်းဝဵင်းလူင်လႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ မီးဝႆႉ 12 ပွၵ်ႉ ၊ ဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉႁႅင်းၵေႃႈ ပဵၼ်ပွၵ်ႉ 4 ပွၵ်ႉ 5 ယွၼ်ႉဝႃႈ ၸမ်တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ 41 လႄႈ 522 ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵၢင်ဝဵင်း၊ ႁိမ်းႁူင်းယႃလူင်လႄႈ ႁူင်းႁေႃးလူင် ဝဵင်း လႃႈသဵဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လူႉယႂ်ႇသုမ်းလူင်တႄႉတႄႉ။ ဝၢၼ်ႈဢၼ် ယူႇၸွမ်းၶႅပ်ႇဝဵင်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇလွတ်ႈၽေးသိုၵ်းသိူဝ်။ ႁိူၼ်းမၢင်လင် ၼႆႉ တိူဝ်ႉၺႃးမၢၵ်ႈၵွင်ႈလူင် ၵွင်ႈဢွၼ်ႇ လႅဝ်ၽႅဝ်ႉ မူတ်း။ ႁိူၼ်းမၢင်လင်ၵေႃႈ ၺႃးယႃႉသွၵ်ႈတဝ် လၵ်ႉဢဝ်ၶူဝ်းၶွင် ၵႂႃႇသမ်ႉပေႃးဢမ်ႇၵိုတ်းသင်။

ႁိမ်းတႃႈရူတ်ႉၾႆး ဢၼ်မီးဝႆႉတၢင်း ပွၵ်ႉ 9 ပွၵ်ႉ 10 ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လူႉၵွႆၼမ် ယွၼ်ႉဝႃႈ ၸမ်တိူင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ။  

ယၢမ်းလဵဝ် သဵင်ၵွင်ႈသဵင်မၢၵ်ႇယဵၼ်ဝႆႉလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိူဝ်းၵိုတ်းၶင်ႉလွတ်ႈၽေးဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ် ဢွၵ်ႇသိုဝ်ႉၶၢႆ ၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉၵၼ်ယူႇ။ ၵၢတ်ႇလူင်တႄႉ ပႆႇၸၢင်ႈပိုတ်ႇၶိုၼ်း။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းပၢႆႈၽေး ၵမ်ႈၽွင်ႈ ပွၵ်ႈၸႂ်း ႁိူၼ်းၶိုၼ်းယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁႂ်ႈပွၵ်ႈယူႇၵိၼ်ၶိုၼ်းမိူၼ်ၵဝ်ႇတႄႉ ပႆႇမီးၽႂ်။

ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵမ်ႈၼမ် ပၢႆႈသွၼ်ႈယူႇဝႆႉ ၼႂ်းဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီး ၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ႁွတ်ႈထိုင် ပၢင်လူင်၊ လၢႆးၶႃႈ၊ လွၵ်ႉၸွၵ်ႇ၊ ယွင်ႁူၺ်ႈ၊ သူၺ်ႇၺွင်ႇ ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ပၢႆႈထိုင်ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၵေႃႈမီး။