ၵူၼ်းၼမ်ႉၶမ်း ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ် လူၺ်ႈၶၼ်ၵုၼ်ႇၶိုၼ်ႈႁႅင်း

ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းၼမ်ႉၶမ်း ဢွၼ်ၵၼ်ၶၢင်း ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ် ယွၼ်ႉၶၼ်ၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ပုင်ႈ ၶိုၼ်ႈႁႅင်း ပဵၼ်လၢႆပုၼ်ႈလႄႈ ၶႆႇၵႆႇ 1 ၵၢပ်ႈ (30) လုၵ်ႈ ဢမ်ႇယွမ်း 10,000 ပျႃးယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။

တႄႇဢဝ် ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း ႁႅၼ်းသိုၵ်း လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇသေ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် သဵင်ၵွင်ႈ ယဵၼ်လူင်းယဝ်ႉသေတႃႉ သဵၼ်ႈတႃႇသၢႆတၢင်းတႄႉ ပႆႇပိုတ်ႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶၼ်ၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ပုင်ႈၶိုၼ်ႈႁႅင်း မွၵ်ႈ 10 ပုၼ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။

ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တီႈၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉ ၽၵ်းမီႇလႅင်/ ၽိူၵ်ႇ ၵူႈပွၵ်ႈ 1 ၸွႆႉ 1,000 ပျႃး။ ယၢမ်းလဵဝ် 1 ၸွႆႉ 6,000 – 7,000 ပျႃး။ ၶႆႇၵႆႇ 1 ၵၢပ်ႈ ၵူႈပွၵ်ႈ 6,000 ပျႃး ယၢမ်းလဵဝ် 11,000 ပျႃး။ မိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်း ပဵၼ်ႁႅင်းၼၼ်ႉ 20,000 ပျႃးၵေႃႈ ထိုင်ဢေႃႈ။ ပၼ်ႁႃ လွင်ႈၶူဝ်းၵုၼ်ႇၶိုၼ်ႈၼႆႉ တေမီး 3 တွၼ်ႈ။ တွၼ်ႈၼိုင်ႈ ယွၼ်ႉလႆႈသႂ်းၶွၼ်ႇ ၸူးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၼမ်၊ တွၼ်ႈသွင် ၶၼ်ၼမ်ႉမၼ်းၵႃး ၵႃႈ။ တွၼ်ႈသၢမ်တႄႉ ယွၼ်ႉလႆႈၵႂႃႇတၢင်းလတ်း သဵၼ်ႈတၢင်းလိၼ်/ ႁိၼ်ၼမ်လႄႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလိူဝ်ႁႅင်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။

မိူၼ်ၼင်ႇ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ဢၼ်သႂ်ႇလႅင်းၵႃး လုၵ်ႉဝဵင်းလိူဝ်ႇမႃး ၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉ ယၢမ်းလဵဝ် 1 ထူင် 70,000 ပျႃး ၵူႈပွၵ်ႈ 1 ထူင်ႈ 10,000 ပျႃး ဝႃႈၼႆ။

တေဝႃႈ ၸႂ်ယႂ်ႇၶူဝ်းၵုၼ်ႇ တၢင်းၾင်ႇမိူင်းၶႄႇ တေႃႉၶဝ်ႈမႃးၼႆၵေႃႈ ယိုင်ႈၶႅၼ်းၶၼ်ၵႃႈ ယွၼ်ႉလႆႈသႂၢင်း ၶွၼ်ႇပၼ် ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၼမ်။

ၸဝ်ႈၵႃး ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းၶႄႇၶဝ်ႈမႃးၼႆႉ ယိုင်ႈ ၶႅၼ်းၵႃႈ ၵႃးလူင် 1 လမ်းၼႆႉ 10 သႅၼ်ပျႃး တေႃႇထိုင် 50 သႅၼ်ပျႃး လႆႈသႂၢင်းၶွၼ်ႇပၼ် ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈ ၵၢင်ႇၶဝ် ပႆႇပႃးၵႃႈၸရိတ်ႉတၢင်းသင်ၶႃႈ။ ၵူႈပွၵ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇထိုင်ၵႃႈၼၼ်ႉ။ ယွၼ်ႉလႆႈသႂၢင်းၶွၼ်ႇၼမ် လႄႈ ၵွပ်ႈၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းဢွၼ်ၵၼ် တုၵ်းယွၼ်းၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ႁႂ်ႈယွမ်းပၼ်ၵႃႈၶွၼ်ႇပၼ်ၽွင်ႈ  ယွၼ်ႉဝႃႈ ႁႃၵိၼ်ယၢပ်ႇ”- ဝႃႈၼႆ။

ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵႃႈလႅင်းၵႃး ၼမ်ႉၶမ်း – ဝဵင်းလူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး) ယၢမ်းလဵဝ် 1 ၵေႃႉ 350,000 ပျႃး။ ၼမ်ႉၶမ်း – လႃႈသဵဝ်ႈသမ်ႉ 250,000 ပျႃး ၼႆယဝ်ႉ။

“ၵူႈပွၵ်ႈ မိူဝ်ႈပႆႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ ၼမ်ႉၶမ်း – လႃႈသဵဝ်ႈ 1 ၵေႃႉ 35,000 – 40,000 ပျႃး။ ယၢမ်းလဵဝ် 250,000 ပျႃ။ ၼမ်ႉၶမ်း – ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၵူႈပွၵ်ႈ 1 ၵေႃႉ 120,000 ပျႃး။ ယၢမ်းလဵဝ် 350,000 ပျႃး။ မိူဝ်ႈပဵၼ် ပၢင်တိုၵ်း ႁၢဝ်းႁႅင်းၼၼ်ႉ ၼမ်ႉၶမ်း – ဝဵင်းလိူဝ်ႇ 1 ၵေႃႉ 500,000 ပျႃးဢေႃႈ”- ၸဝ်ႈၵႃး ၼမ်ႉၶမ်း သိုပ်ႇ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။

ဢိင်ၼိူဝ် ၵႃႈလႅင်းၵႃး ၶိုၼ်ႈၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ယွၼ်ႉသဵၼ်ႈတၢင်းလူင် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဝဵင်းလိူဝ်ႇ – မူႇၸေႊ ပႆႇ ပိုတ်ႇ တိုၵ်ႉလႆႈၵႂႃႇၸွမ်း တၢင်းလတ်း/ တၢင်းထိူၼ်ႇ တၢင်းၵူတ်ႉၸၼ်းငွၵ်းၵေႃႈ ပိူင်ၼိုင်ႈ။ ယွၼ်ႉလႆႈ သႂၢင်းၶွၼ်ႇပၼ် ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼမ်ၵေႃႈ ပိူင်ၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။  

သဵၼ်ႈတၢင်း ဢၼ်ၵႂႃႇမႃး မူႇၸေႊ – လႃႈသဵဝ်ႈ – ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၼႆႉသမ်ႉ ယၢမ်းလဵဝ် ၵႂႃႇမႃး မိူၼ်ၼင်ႇ မူႇၸေႊ – ၼမ်ႉၶမ်း – ၼမ်ႉၽၵ်းၵႃ – ၵူတ်ႉၶၢႆ – သႅၼ်ဝီ – ၵျႃႇယၢင် – မိူင်းယေႃ – လႃႈသဵဝ်ႈ – ၵျွၵ်ႉမႄး – ၼွင်ၶဵဝ် – ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၼႆႉသဵၼ်ႈ ၼိုင်ႈ။

ထႅင်ႈသဵၼ်ႈၼိုင်ႈသမ်ႉ မူႇၸေႊ – ၼမ်ႉၶမ်း – မိူင်းဝီး – ၼမ်ႉတူႈ – ၼမ်ႉသၼ်ႇ – မိူင်း ငေႃႉ – ၵျွၵ်ႉမႄး- ၼွင်ၶဵဝ် – ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၼႆႉသဵၼ်ႈၼိုင်ႈ။ ထႅင်ႈသဵၼ်ႈၼိုင်ႈ မူႇၸေႊ – ၼမ်ႉၶမ်း – မိူင်းဝီး – မၢၼ်ႈတူင်ႈ – ၼမ်ႉသၼ်ႇ – မိူင်းငေႃႉ – ၵျွၵ်ႉမႄး – ၼွင်ၶဵဝ် – ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၼႆႉသဵၼ်ႈၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။

“ယွၼ်ႉၸဝ်ႈၵႃးၶဝ် လႆႈပၼ်ႇသဵၼ်ႈတၢင်းၵႆ ၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ၵႃႈၵႃးၼႆႉ လႆႈပၼ်ၼမ်။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈႁိမ်း မိူင်းဝီးၼၼ်ႉ မီးၸုမ်းပႂ်ႉလၢၵ်ႈၸၼ်ပၼ်ၵႃး ယွၼ်ႉဝႃႈ ဢွင်ႈတီႈၼၼ်ႈ တၢင်းယၢပ်ႇၸၼ်းႁႅင်းလႄႈ ၸၼ်ၵႃးၼိုင်ႈၵမ်းလႂ် လႆႈပၼ် 35,000 ပျႃး၊ ၵႃးလူင် 50,000 ပျႃး ဢၼ်ၶဝ်ၸၼ် တၢင်းၵႆမၼ်း တေမီး 5 ဝႃး – 10 ဝႃး ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တီႈႁိမ်းၵျႃႇယၢင် မိူင်းယေႃၼၼ်ႉၵေႃႈ တီႈၼိုင်ႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈပၼ်မိူၼ်ၵၼ်။ ၵူၼ်းဢၼ် ပႂ်ႉလၢၵ်ႈၸၼ်ပၼ်ၵႃးၼႆႉ ပဵၼ်ၸၢဝ်းၶႄႇ ၶဝ်သႂၢင်းၶွၼ်ႇတီႈသိုၵ်းလွႆသေ ႁဵတ်းၶႃႈဢေႃႈ” – ၵူၼ်းဢွၵ်ႇတၢင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။

ၵူႈပွၵ်ႈ ပေႃးလုၵ်ႉမူႇၸေႊမႃး လႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ တေၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းမွၵ်ႈ 5 – 6 ၸူဝ်ႈမူင်း။ မိူဝ်ႈလဵဝ် လႆႈၸႂ်ႉ ၶၢဝ်းယၢမ်းမွၵ်ႈ 1 ဝၼ်း။ ပေႃးၽႅဝ် ဝဵင်းလိူဝ်ႇသမ်ႉ တေၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းမွၵ်ႈ 2 ဝၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။