ၸုမ်းဢူၺ်းလီ ႁၢမ်ႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ဢွၵ်ႇဝဵင်းမူႇၸေႊ

ၽွင်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇဝဵင်းယူႇၼႆႉ ထုၵ်ႇၸုမ်းဢူၺ်းလီ ပွတ်းႁွင်ႇ ႁႄႉႁၢမ်ႈၸွမ်းသဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း ဢမ်ႇပၼ်ဢွၵ်ႇဝဵင်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈရူတ်ႉၵႃးၵိုတ်းၶမ်ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ။

တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 13/12/2023 ၼၼ်ႉမႃး တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းတၢင်ႇတီႈသီႇလႅၼ် ၸိူဝ်းမႃးႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃ ၵိၼ် လဵင်ႉတွင်ႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊၼႆႉ ထုၵ်ႇၸုမ်းဢူၺ်းလီ ပွတ်းႁွင်ႇ တင်ႈလၢၼ်ႇႁႄႉႁၢမ်ႈ တီႈဝၢၼ်ႈၼမ်ႉမွၼ်း ၼႂ်းဢိူင်ႇ ၸေႊလၢၼ်ႉ ႁိမ်းလွႆၵိဝ်ႇလွၵ်ႇ (လွႆသူးတွင်း) ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ ဢမ်ႇပၼ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးဢွၵ်ႇဝဵင်း ၼႆယဝ်ႉ။

ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ပဵၼ်ၸုမ်းဢူၺ်းလီ ၶဝ်ႁၢမ်ႈ ဢမ်ႇပၼ်ဢွၵ်ႇဝဵင်းၶႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၶမ်ဝႆႉတီႈၼၼ်ႈ မီး 4-5 ဝၼ်းယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၶဝ်ႁႄႉႁၢမ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၼႂ်းၵႄႈၼမ်ႉမွၼ်း – ၼွင်မူဝ် ၸမ်လွႆသူးတွင်း ၼၼ်ႉဢေႃႈ။ ပေႃးပဵၼ်ၵႃးၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ မိူၼ်ၼင်ႇ မူႇၸေႊ – ၸေႊလၢၼ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ပေႃးလၢတ်ႈၶဝ်ၼႆ ၶဝ်ပၼ်ၵႂႃႇမႃး ယူႇ။ ပေႃးပဵၼ်ၵႃးၵူၼ်းပၢႆႈၽေး တေဢွၵ်ႇဝဵင်းတႄႉ ၶဝ်ဢမ်ႇပၼ်ဢွၵ်ႇၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။

ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၸိူဝ်းၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် တေဢၢၼ်းလတ်းၽၢၼ်ႇၵႂႃႇတၢင်းၼမ်ႉၶမ်း – မၢၼ်ႈတူင်ႈ – ၼမ်ႉတူႈသေ ၶဝ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ တေၵႂႃႇတၢင်းၼမ်ႉၶမ်းသေ လတ်းၵႂႃႇတၢင်းလွႆၸေႊ ပၼ်ႇၵႂႃႇတၢင်းမၢၼ်ႈမူဝ်ႇ ၶဝ်ႈၸူးဝဵင်းလိူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး) ၸိူဝ်းၼႆႉ။

“ၵူၼ်းမူႇၸေႊတႄႉ လိူဝ်သေသဵၼ်ႈတၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵူၺ်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈပၢႆႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇတၢင်းလႂ်။ တီႈ 105 လၵ်း ၼၼ်ႉ ၵေႃႈ လတ်းၵႂႃႇမႃးဢမ်ႇလႆႈ။ ၽိူဝ်ႇမႃးတၢင်းၼႆႉသမ်ႉ ထုၵ်ႇၸုမ်းဢူၺ်းလီ ၶဝ်ႁၢမ်ႈဝႆႉထႅင်ႈ ၵႃးၼႆႉ ၵိုတ်းၶမ်ဝႆႉ ၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်း ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇမၼ်းၶႃႈဢေႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။

ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၸုမ်းဢူၺ်းလီ ပွတ်းႁွင်ႇ ႁႄႉႁၢမ်ႈ ဢမ်ႇပၼ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ဢွၵ်ႇဝဵင်းၼႆႉ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၼႂ်းၵူၼ်းပၢႆႈ ၽေးၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈ တေပႃးၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၵေႃႈမီးလႄႈ ၵွပ်ႈၼႆ ၶဝ်ၸင်ႇတင်ႈလၢၼ်ႇသေ ၵူတ်ႇထတ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း။

“ၸိူဝ်းဢၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇဝဵင်းၼႆႉ တေပႃး ၵူၼ်းၼႂ်းမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်းပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ၊ ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢေႃႈ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ လူဝ်ႇပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီၶဝ် ႁႄႉႁၢမ်ႈသေ ၵူတ်ႇထတ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း ႁိုင် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵႃးမၢင်လမ်ၶမ်ဝႆႉ ပဵၼ် 5-6 ဝၼ်းၵေႃႈမီးဢေႃႈ။ ထိုင်တီႈၵူၼ်းမူႇၸေႊ ပေႃးလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်း ဢဝ်ၶဝ်ႈၽၵ်းၵႂႃႇ ၸႅၵ်ႇပၼ်ၵေႃႈမီး။ တီႈၼွၼ်းၵေႃႈ ယၢပ်ႇၸႂ် ၵမ်ႈၽွင်း ပွၵ်ႈၼွၼ်းၶိုၼ်းၼႂ်းဝဵင်းမူႇၸေႊ၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၼွၼ်းၼိူဝ်ၵႃး၊ ၵိၼ် ၼိူဝ်ၵႃး ၸိူင်ႉၼႆၶႃႈယဝ်ႉ”- ၸဝ်ႈၵႃး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။

ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းဢၢၼ်းပၢႆႈဢွၵ်ႇဝဵင်းမူႇၸေႊၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းလုၵ်ႉတၢင်ႇတီႈသီႇလႅၼ် မႃးႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်းဢမ်ႇၼိမ်လႄႈ တေဢၢၼ်းပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး ၽႂ်မၼ်း။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈ တေပႃး ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸိူဝ်းမီးၵၢၼ်လွင်ႈယႂ်ႇ၊ ၸိူဝ်းလူဝ်ႇၵႂႃႇယူတ်းယႃတူဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးၼမ် – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။

ၸွမ်းၼင်ႇ ၽႅၼ်ၵၢၼ် 1027 ၸုမ်းဢူၺ်းလီ ပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း ႁႅၼ်းသိုၵ်း လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ မီးၶၢဝ်းတၢင်းလိူၼ်ပၢႆယဝ်ႉ ပၢင်တိုၵ်းပႆႇယဵၼ်။ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် ယိုဝ်းၸွႆႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်း တၢင်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ၊ သႅၼ်ဝီ၊ လၢဝ်ႇၵၢႆး၊ ၼမ်ႉၽႃႈ(ၶျိၼ်းသူၺ်ႇႁေႃႇ)၊ ၼမ်ႉ ၶမ်း၊ မူႇၸေႊ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ သီႇပေႃႉလႄႈ ၼွင်ၶဵဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇ။