ႁႅင်းဢီး ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ တႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉ မီးတီႈပေႃႈမႄႈ  

“တႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဝ်း ပေႃးတေလႆႈႁဵၼ်းထိုင်ၸၼ်ႉသုင်ၼၼ်ႉ ပိူင်လူင်မၼ်း လူဝ်ႇလႆႈမီးႁႅင်းဢီး။ ႁႅင်းဢီးဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ လူဝ်ႇလႆႈမီးတီႈပေႃႈမႄႈလႄႈ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် လူဝ်ႇပွင်ႇၸႂ် ၼိူဝ်ၵၢၼ်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇသေ သူင်ႇလုၵ်ႈလၢင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈ ၶိုၼ်းႁဵၼ်းလီလီၼၼ်ႉယဝ်ႉ” – ၼၢင်းၸၢမ်ၽွင်း ၽူႈၵုမ်းပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇထၢၼ်ႈငဝ်ႈ ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႉ ၵေႃတႆး ဝဵင်းၵႃလီႉလၢတ်ႈ။

ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ပေႃးမႃးတူၺ်း ၵၢၼ်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆးၼႆႉၸိုင် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်လႆႈႁၢမ်း ၵၢၼ်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇၼႆႉ တိုၵ်ႉ မီးတင်းၼမ် မိူၼ်ၼင်ႇ – လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းယူႇၵႆဝဵင်း ၸွမ်းထိူၼ်ႇၶိူဝ်းႁူၺ်ႈလွႆလႄႈ ၸိူဝ်းပေႃႈမႄႈ ဢမ်ႇပွင်ပဵၼ်လႆႈငိုၼ်းတွင်း ၵႃႈသွၼ်ႁဵၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 2 ပီပၢႆၼႆႉ ယိုင်ႈၶႅၼ်းႁၢႆႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႂ်းမိူင်းတႆး လႆႈႁၢမ်းသုၼ်ႇႁဵၼ်း၊ ၶၢတ်ႇ ၵၢၼ်ႁဵၼ်းမႃးၼမ် ယွၼ်ႉႁူင်းႁဵၼ်းလႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်း လူၺ်ႈမေႃသွၼ် ဢမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈ ယွၼ့်ပိူဝ်ႈဢွၼ်ၵၼ် ႁဵတ်း CDM ၊ လုၵ်ႉၾိုၼ်ႉသၢၼ်ၶတ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်း ။ ၵူၺ်းၵႃႈ လွၵ်းလၢႆးႁဵတ်းသၢင်ႈၸိူင်ႉၼႆ ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈတႃႇမေႃ သွၼ်ၶဝ်ၵႂႃႇသေတႃႉၵေႃႈ တႃႇၵၢၼ်သွၼ်ႁဵၼ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇတႄႉ ပဵၼ်ဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉမႃး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ။

ၵမ်းလိုၼ်းမႃး လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းဢႃယု 14-15 ပီ ၶိုၼ်ႈၼိူဝ် ဢမ်ႇသိုပ်ႇၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းထႅင်ႈသေ ဢွၼ်ၵၼ်လႆၵႂႃႇႁဵတ်း ၵၢၼ် ဢွၼ်ႊလၢႆႊ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ၊ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ မႃးၼမ်သေဢမ်ႇၵႃး ပၢႆႈ ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းမိူင်းထႆး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးတင်းၼမ် ။

ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ပေႃႈမႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ မၢင်ၸိူဝ်း တၼ်းႁူႉၶိုတ်း ၵူဝ်လုၵ်ႈလၢင်းၽႂ်မၼ်း ဝၢင်ႇဝိူဝ်ႈ ဢၵျၢင်ႉတၢင်းယၢမ်ႈလူႉ ။ ၵူဝ် လႆႈတူၵ်းၵႂႃႇၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၵၢၼ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊ၊ ပၢင်တေႃႇလွင်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ မၢင်ၸိူဝ်းဝၢၵ်ႉတၢဝ်းလႆႈ တၢင်းၾၢႆႇလႂ်ၵေႃႈ ၼႅတ်ႈသူင်ႇလုၵ်ႈလၢင်းၽႂ်မၼ်း ၵႂႃႇၶိုၼ်ႈႁဵၼ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။   

ၵမ်းၼႆႉ ပေႃးမႃးလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်း ပေႃႈမႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆးၼႆႉသမ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇ လုၵ်ႈလၢင်းၽႂ်မၼ်း ပေႃးတေၶိုၼ်ႈ ယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်ၵႂႃႇဝၼ်းတႃမိူဝ်းၼႃႈၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် တေဢွၼ်ၵၼ်မုင်ႈႁၼ် ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၵေႃတႆး ဝဵင်းၵႃလီႉမႃး ဢွၼ် တၢင်းသုတ်းယဝ်ႉ။

ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈႁူင်းႁဵၼ်း ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၵေႃတႆး ဝဵင်းၵႃလီႉၼႆႉသေ ၼင်ႇႁိုဝ် ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ပေႃးတေလႆႈႁပ်ႉႁူႉ ပိူင်သွၼ်ႁဵၼ်း ၵၢၼ်ယူႇသဝ်း တႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ႁဵတ်းႁိုဝ်လႄႈ ပူၵ်းပွင်ပၼ်မႃး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ၸၢႆးယွတ်ႈၶမ်း ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ သေ လႆႈတွင်ႈထၢမ် ၼၢင်းၸၢမ်ၽွင်း ၽူႈၵုမ်းပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇထၢၼ်ႈငဝ်ႈ ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႉ ၵေႃတႆး ဝဵင်းၵႃလီႉ ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

ထၢမ် – ႁူင်းႁဵၼ်း ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၵေႃတႆးၼႆႉ တႄႇမႃး မိူဝ်ႈပီလႂ်?

တွပ်ႇ – တႄႇဢဝ် ပီ 2007 ၼၼ်ႉမႃး လႆႈပိုတ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႆႉသေ ပူင်သွၼ်မႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင် ပီ 2023 ၼႆႉ မီးၶၢဝ်းတၢင်း 16 ပီယဝ်ႉ။

ထၢမ် – လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်လႆႈပူင်သွၼ်မႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 16 ပီၼႆႉ တင်းမူတ်းမီးၵႂႃႇ ႁူဝ်ၵူၼ်းၵႃႈႁိုဝ်?

တွပ်ႇ – လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်လႆႈပူၵ်းပွင်မႃး ဢမ်ႇယွမ်းႁဵင်ယဝ်ႉ။

ထၢမ် – ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၵေႃတႆး ဢၼ်လႆႈပိုတ်ႇမႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ မီးၵႂႃႇလၢႆလင်ယဝ်ႉ?

တွပ်ႇ – မီးၵႂႃႇ 15 ႁူင်းႁဵၼ်းယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တီႈၵုၼ်ပၢင်ၵုၼ်ၶူင်း 10 လင်၊ တီႈထုင်ႉယိူင်း ဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ 1 လင်၊ မိူင်းၶိူဝ်း ဝဵင်း သီႇပေႃႉ 1 လင်၊ မိူင်းယႆ 1 လင်၊ မိူင်းယၢင်း 1 လင်လႄႈ လွႆတႆးလီ 1 လင်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸၼ်ႉၸွမ်တူင်ႇၵူၼ်းတႆးထႅင်ႈ 1 လင်။

ထၢမ် – ပိူင်သွၼ်ႁဵၼ်း ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၵေႃတႆးၼႆႉၶႃႈလူး ဢဝ်ပိူင်ႁဵၼ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်သေ ပူင်သွၼ်ၵႂႃႇ?

တွပ်ႇ – တေပဵၼ်ပိူင်သွၼ်ႁဵၼ်း 5-3-2 ၶႃႈဢေႃႈ။ 5-3-2 ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၸၼ်ႉဢွၼ်ႇ 5 ပီ၊ ၸၼ်ႉၵၢင် 3 ပီလႄႈ ၸၼ်ႉသုင် 2 ပီ။

ထၢမ် – ၽႃႇသႃႇ ဢၼ်ပူင်သွၼ် ပၼ်ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းၶႃႈလူး ပဵၼ်ၽႃႇသႃႇသင်ၽွင်ႈၼေႃ?

တွပ်ႇ – ၸၼ်ႉဢွၼ်ႇ (Grade – 1) တေပူင်သွၼ်ပၼ် မိူၼ်ၼင်ႇ – ၽႃႇသႃႇလိၵ်ႈတႆး၊ လိၵ်ႈဢိင်းၵလဵတ်ႈ၊ ပၢႆးၼပ်ႉလႄႈ ပၢႆး မွၼ်း (Art)။ ၸၼ်ႉဢွၼ်ႇ (Grade – 2) ၽႃႇသႃႇ လိၵ်ႈတႆး၊ ဢိင်းၵလဵတ်ႈ၊ ပၢႆးၼပ်ႉ၊ ပၢႆးသၢႆႊ (Science)၊ လိၵ်ႈ မၢၼ်ႈ။ ၸၼ်ႉဢွၼ်ႇ (Grade – 3) ၽႃႇသႃႇ လိၵ်ႈတႆး၊ ဢိင်းၵလဵတ်ႈ၊ ပၢႆးၼပ်ႉ၊ ပၢႆးသၢႆႊ၊ လိၵ်ႈမၢၼ်ႈ။ ၸၼ်ႉဢွၼ်ႇ (Grade – 4) ၽႃႇသႃႇလိၵ်ႈတႆး၊ ဢိင်းၵလဵတ်ႈ၊ ပၢႆးၼပ်ႉ၊ ပၢႆးသၢႆႊ၊ လိၵ်ႈမၢၼ်ႈ။ ၸၼ်ႉဢွၼ်ႇ (Grade – 5) ၽႃႇသႃႇ လိၵ်ႈတႆး၊ ဢိင်းၵလဵတ်ႈ၊ ပၢႆးၼပ်ႉ၊ ပၢႆးသၢႆႊ၊ လိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ၸၼ်ႉၵၢင် (Grade – 6) သမ်ႉ တေပဵၼ်ၽႃႇသႃႇ လိၵ်ႈတႆး၊ ဢိင်းၵလဵတ်ႈ၊ ပၢႆးၼပ်ႉ၊ လိၵ်ႈမၢၼ်ႈ၊ ပၢႆးသၢႆႊ၊ ပၢႆးလႅင်ႊမိူင်း။ ၸၼ်ႉၵၢင် (Grade – 7) ၽႃႇသႃႇ လိၵ်ႈတႆး၊ ဢိင်းၵလဵတ်ႈ၊ ပၢႆးၼပ်ႉ၊ လိၵ်ႈမၢၼ်ႈ၊ ပၢႆးသၢႆႊ၊ ပၢႆးလႅင်ႊမိူင်း။ ၸၼ်ႉၵၢင် (Grade – 8) ၽႃႇသႃႇ လိၵ်ႈတႆး၊ ဢိင်းၵလဵတ်ႈ၊ ပၢႆးၼပ်ႉ၊ လိၵ်ႈမၢၼ်ႈ၊ ပၢႆးသၢႆႊ၊ ပၢႆးလႅင်ႊမိူင်း၊ Computer ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ၸၼ်ႉသုင် (Grade – 9) သမ်ႉ ၽႃႇသႃႇ လိၵ်ႈတႆး၊ ဢိင်းၵလဵတ်ႈ၊ ပၢႆးၼပ်ႉ၊ လိၵ်ႈမၢၼ်ႈ၊ ပၢႆးသၢႆႊ၊ ပၢႆးလႅင်ႊမိူင်း၊ Computer ။ ၸၼ်ႉသုင် (Grade – 10) ၽႃႇသႃႇ လိၵ်ႈတႆး၊ ဢိင်းၵလဵတ်ႈ၊ ပၢႆးၼပ်ႉ၊ လိၵ်ႈမၢၼ်ႈ၊ Chemistry ၊ Bio ၊ Physics လႄႈ Computer ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ထၢမ် – ပေႃးယဝ်ႉ ၸၼ်ႉသုင် တီႈႁူင်းႁဵၼ်း ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၵေႃတႆး ၼႆႉယဝ်ႉ တေလႆႈၵႂႃႇသိုပ်ႇၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉၸွမ် တီႈလႂ်ထႅင်ႈ?

တွပ်ႇ – ပေႃးယဝ်ႉ ၸၼ်ႉသုင်ၼႆႉယဝ်ႉ တေလႆႈသိုပ်ႇၶိုၼ်ႈတီႈၸၼ်ႉၸွမ်တူင်ႇၵူၼ်းတႆး တီႈဝဵင်းၵႃလီႉၼႆႉထႅင်ႈ 3 ပီ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵႂႃႇသိုပ်ႇၶိုၼ်ႈ တီႈၸၼ်ႉၸွမ်ၵဵင်းႁၢႆးထႅင်ႈ 2 ပီယဝ်ႉ ၸင်ႇတေလႆႈႁပ်ႉၸုမ်ႈၶူး B.A ။ သင်ဝႃႈ ႁဵၼ်းယဝ်ႉတီႈ ၸၼ်ႉၸွမ်တူင်ႇ ၵူၼ်းတႆး တီႈဝဵင်းၵႃလီႉၼႆႉတႄႉ တေလႆႈႁပ်ႉၸုမ်ႈၶူး Diploma ။

ထၢမ် – ပိူင်သွၼ်ႁဵၼ်း တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၵေႃတႆးၼႆႉ ၼိုင်ႈပီလႂ် ပူင်သွၼ်ပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လၢႆလိူၼ်?

တွပ်ႇ – ၼိုင်ႈပီ မီး 12 လိူၼ် ႁဝ်းၶႃႈ တေပူင်သွၼ်ပၼ် 10 လိူၼ် ဢိုတ်းႁဵၼ်း 2 လိူၼ်။ ၼႂ်း 10 လိူၼ်ၼၼ်ႉ တေၸတ်း ပွင်ႈႁဵၼ်း 2 ၵမ်း။ 1 ၵမ်း 5 လိူၼ်။ တႄႇဢဝ် လိူၼ်ထူၼ်ႈ 9 ထိုင် လိူၼ်ထူၼ်ႈ 1 ၼႆႉပဵၼ် တွၼ်ႈၼိုင်ႈ တေပိၵ်ႉႁဵၼ်း 1 လိူၼ်။ တႄႇဢဝ် လိူၼ်ထူၼ်ႈ 3 တေႃႇထိုင် လိူၼ်ထူၼ်ႈ 7 ပဵၼ်တွၼ်ႈသွင်။ ၵူၺ်းၵႃႈ တီႈႁူင်းႁဵၼ်းႁဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇပိၵ်ႉ ဢိုတ်းသွင်လိူၼ်ထပ်းၵၼ် မိူၼ်ႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ။

ထၢမ် – ပၢင်တွပ်ႇလိၵ်ႈၶႃႈလူး သမ်ႉၸတ်းပၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်?

တွပ်ႇ – ပၢင်တွပ်ႇလိၵ်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ တေၸတ်းပၼ် ၼိုင်ႈပီ 4 ပွၵ်ႈ။ 1 ပွၵ်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ တေတွပ်ႇ 2 လိူၼ်ၶိုင်ႈ တင်းမူတ်း 10 လိူၼ်ၵေႃႈ တွပ်ႇ 4 ပွၵ်ႈ။

ထၢမ် – ၶၢဝ်းယၢမ်းၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းၶႃႈလူး သမ်ႉၸတ်းပၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်?

တွပ်ႇ – ၶၢဝ်းယၢမ်းၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းၼႆႉ တေပဵၼ်ဝၼ်းၸၼ်ႉထိုင် ဝၼ်းသုၵ်း ယၢမ်းႁဵၼ်းသမ်ႉ ၵၢင်ၼႂ် 8 မူင်းထိုင် 11 မူင်းၵၢင် ဝၼ်း ၵမ်ႉၼိုင်ႈ။ ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 1 မူင်းထိုင် 3 မူင်း ၵမ်ႉၼိုင်ႈ။

ထၢမ် – ပီၼႆႉ ၶႃႈလူး လုၵ်ႈႁဵၼ်းတင်းမေႃသွၼ် မီးဝႆႉၵႃႈႁိုဝ်?

တွပ်ႇ – ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ တီႈၵႃလီႉၼႆႉ မီးလုၵ်ႈႁဵၼ်း 310 ၵေႃႉ မေႃသွၼ် 32 ၵေႃႉ။ မိူင်းၶိူဝ်း လုၵ်ႈႁဵၼ်း 50 ပၢႆ မေႃ သွၼ် 8 ၵေႃႉ။ ထုင်ႉယိူင်း လုၵ်ႈႁဵၼ်း 40 ပၢႆ မေႃသွၼ် 5 ၵေႃႉ။ ထုင်ႉၵုၼ်ပၢင်ႇၵုၼ်ၶူင်း လုၵ်ႈႁဵၼ်း 200 ပၢႆ မေႃသွၼ် 11 ၵေႃႉ။

ထၢမ် – လုၵ်ႈဢွၼ်ႇသမ်ႉ တႄႇႁပ်ႉဢႃယုၶဝ်ႈႁဵၼ်း လၢႆၶူပ်ႇ?

တွပ်ႇ – ပေႃးပဵၼ်တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၵေႃတႆး တီႈၵႃလီႉတႄႉ တႄႇႁပ်ႉ ဢႃယု 5 ၶူပ်ႇၵႂႃႇ။ သင်ပဵၼ်ၼွၵ်ႈတူင်ႇတၢင်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ မိူင်း ၶိူဝ်း၊ ထုင်ႉယိူင်း တႄႇၵႂႃႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ တႄႇႁပ်ႉ ဢႃယု 10 ၶူပ်ႇၵႂႃႇ။

ထၢမ် – လုၵ်ႈႁဵၼ်း ဢၼ်မႃးၶိုၼ်ႈၼႆႉလူး ၸွင်ႇလႆႈပၼ်ၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇ ၵၢၼ်သွၼ်ႁဵၼ်း?

တွပ်ႇ – ႁဝ်းၶႃႈ တေၵဵပ်းၸိူင်ႉၼႆ ၸိူဝ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်းမႃးၵိၼ်ယူႇၼွၼ်း တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉႁဝ်းလႆႈလဵင်ႉၶဝ်ႈ 1 ဝၼ်း 3 တႃႇ လႄႈ တႃႇလုၵ်ႈႁဵၼ်း 1 ၵေႃႉ ၶၢဝ်းယၢမ်းတႃႇ 5 လိူၼ် ပေႃးပဵၼ်ၸၼ်ႉဢွၼ်ႇ ႁဝ်းၶႃႈတေၵဵပ်း 8 သႅၼ်ပျႃး။ ၸၼ်ႉၵၢင် 20 သႅၼ်ပၢႆ၊ ၸၼ်ႉသုင် 20 သႅၼ်ပၢႆ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸိူဝ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်းၵႂႃႇမႃး ဢမ်ႇၼွၼ်းၵိၼ်ယူႇတီႈႁူင်းႁဵၼ်းတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈသဵင်ႈ။

ငိုၼ်းတီႈၵဵပ်းမႃးၼႆႉ တႃႇၶဝ်ႈၽၵ်း၊ တႃႇၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇ မႄးလွတ်ႇၾႆး၊ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်း ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ငိုၼ်းလိူၼ်မေႃသွၼ် ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉပႃးထႅင်ႈ။ လွင်ႈၵဵပ်းငိုၼ်းၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ တႄႇၵဵပ်းမႃး ၸၼ်ႉဢွၼ်ႇၼႆႉ တိုၵ်ႉမီးမႃးၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီၼႆႉ။ ၸၼ်ႉၵၢင်သမ်ႉ တိုၵ်ႉမီးမႃး 4 ပီ။ 

ထၢမ် – တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႆႉလူး ၸွင်ႇမီးငိုၼ်းသူးၵၢၼ်ႁဵၼ်း ပၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်း?

တွပ်ႇ – မီးၶႃႈဢေႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸၼ်ႉငဝ်ႈၼႆႉ တေႃႇပီ ႁဝ်းၶႃႈ တေပၼ် 30 ၵေႃႉ၊ ၸၼ်ႉၵၢင် 20 ၵေႃႉ၊ ၸၼ်ႉသုင် 20 ၵေႃႉ။ ငိုၼ်းသူးၵၢၼ်ႁဵၼ် ၸၼ်ႉသုင်သမ်ႉ ၶဝ်တေလႆႈတွပ်ႇၶဝ်ႈမႃး ႁဝ်းၶႃႈ တေၶတ်းလိူၵ်ႈသေပၼ်။ ၸၼ်ႉဢွၼ်ႇလႄႈ ၸၼ်ႉၵၢင် သမ်ႉ တေလႆႈႁွင်ႉဢုပ်ႇၸွမ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ပေႃႈမႄႈၶဝ်ယဝ်ႉ ၸင်ႇတေပၼ် ၸိူင်ႉၼႆၶႃႈဢေႃႈ။

ထၢမ် – လုၵ်ႈႁဵၼ်း ၸိူဝ်းႁဵၼ်းယဝ်ႉၵႂႃႇ တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႆႉသေ ၸွင်ႇပွၵ်ႈမႃး ၸွႆႈၵၢၼ်သင်ၶိုၼ်းၶႃႈ?

တွပ်ႇ – ၵမ်ႈၼမ် မႃးပဵၼ်မေႃသွၼ်၊ ပွၵ်ႈမိူဝ်းပူၵ်းပွင်ၼႂ်းမူႇဝၢၼ်ႈ ၽႂ်မၼ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၶိုၼ်း၊ မၢင်ၸိူဝ်း မိူဝ်းပိုတ်ႇသုၼ်ၵၢၼ် ႁဵၼ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၽႂ်မၼ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ ၶဝ်ႈမိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းမိူင်းထႆး – မိူင်းၶႄႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈမီး။

ထၢမ် – ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းၼႆႉ ယူႇတီႈ ၼၢင်းၸၢမ်ၽွင်းသေ ၶႂ်ႈၾၢၵ်ႇထိုင် ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈ?

တွပ်ႇ – လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉ မၼ်းၵိုင်ႇလီလႆႈႁဵၼ်းလိၵ်း ၵူႈၵေႃႉ ၸိူဝ်းယူႇဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၼႃးပၢင်ႇၵေႃႈ ၶႂ်ႈၾၢၵ်ႇထိုင် ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇဝႃႈ ထုၵ်ႇလီဢီးသူၼ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဝ်း ၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းၼမ်ၼမ် ပိူင်လူင်မၼ်း တႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇတေလႆႈ ႁဵၼ်းထိုင်ၸၼ်ႉ သုင်ၼၼ်ႉ ႁႅင်းဢီးမၼ်း မီးတီႈပေႃႈမႄႈလႄႈ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ႁႂ်ႈပွင်ႇၸႂ်ၼိူဝ်ၵၢၼ်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၼႆႉသေ ၶတ်းၸႂ်သူင်ႇ လုၵ်ႈလၢင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇႁင်းၽႂ်မၼ်း လႆႈၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းလီလီသေၵမ်းတႃႉ။  

မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ