လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်းဝၢၼ်ႈႁူဝ်ၼမ်ႉဝဵင်းမိူင်းသူႈ ဢၼ်ၺႃးၶူးသွၼ်ပေႃႉထိုင်တီႈၼႃႈၵႂ်ႈတႃၵမ်ႇၼၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၶူးသွၼ်ယင်းပႆႇလႆႈႁပ်ႉတူတ်ႈတၢမ်ႇ ဝႃႈၼႆ။
ဝၼ်းတီႈ 9/10/2023 ၼွင်ႉငိုၼ်းၼုမ်ႇ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉၼိုင်ႈ တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉဢွၼ်ႇဝၢၼ်ႈႁူဝ်ၼမ်ႉၼၼ်ႉ ၶူးသွၼ်မၼ်းၼၢင်းလၢတ်ႈဝႃႈ မၼ်းၼၢင်းဢမ်ႇဢၢၼ်ႇလိၵ်ႈမႃးၼႆသေ ပေႃႉႁႅမ်ထိုင်တီႈ ၼႃႈၵႂ်ႈတႃသွမ်မၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း။ ထိုင်တီႈလႆႈမႃးယူတ်းယႃတူဝ်တီႈႁူင်းယႃတပ်ႉသိုၵ်းဝဵင်းၶူဝ်လမ် ၸင်ႇႁႃလူင်းႁူင်းယႃမိူဝ်းမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 18 ၼႆႉၵူၺ်း။
ယၢမ်းလဵဝ် လွင်ႈၸဵပ်းၼၼ်ႉလူတ်းယွမ်းလူင်းယဝ်ႉသေတႃႉ ၼွင်ႉငိုၼ်းၼုမ်ႇတုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးၸႂ်ဝႆႉ ၵူဝ်ႁႄဢမ်ႇပႆႇႁတ်းလၢတ်ႈႁတ်းၸႃ ၵူၼ်းၸမ်ၸႂ်တင်းမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။
“တလဵဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉ တိုၵ်ႉၵူဝ်ႁႄ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁတ်းလၢတ်ႈတေႃႇၽႂ်ပႅတ်ႈ။ ၼႃႈတႃၵေႃႈ ဢမ်ႇသိူဝ်းဢမ်ႇၸိုၼ်ႈမိူၼ်ၵူႈပွၵ်ႈ”
မေႃယႃသင်ႇလၢတ်ႈမႃးတႄႉဝႃႈ လုပ်ႇၸွမ်းႁူဝ်တႃလႄႈႁိမ်းႁူ ႁိမ်းၵႅမ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇတိုၵ်ႉမီးႁွႆးၸတ်ႉဝႆႉယူႇ-ၼႆ ၼၢင်းသႅင်ႁၢၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်လုၵ်ႈပီႈလုၵ်ႈၼွင်ႉၵၼ်ဝႆႉတင်းၼွင်ႉငိုၼ်းၼုမ်ႇၼၼ်ႉလၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။
“မေႃယႃၶဝ် ပေႃႉထၢတ်ႈမၢၼ်ႇ(X-Ray)တူၺ်းၶႃႈဢေႃႈ။ လၢတ်ႈဝႃႈႁၼ်ႁွႆးၸတ်ႉဝႆႉၸွမ်းႁူဝ်တႃလႄႈ ၸွမ်းမႅပ်ႉမၼ်းၼႆဢေႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈမေႃယႃပၼ်ယႃႈယႃမႃး။ ပေႃးၵိၼ်ယႃႈယႃၼႆႉမၢၼ်ႇမၢၼ်ႇၼႆ တေၶႅၼ်းမႃးၼႆဢေႃႈ” – ၼၢင်းသႅင်ႁၢၼ်လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။
ၼွင်ႉငိုၼ်းၼုမ်ႇၼႆႉ လႅပ်ႈတေၺႃးပေႃႉတီႈၵွၵ်းႁူဝ်ႁႅင်း လႄႈလႅပ်ႈတေၺႃးလႃႇ/ဝႃႈႁႅင်းလႄႈၸင်ႇတိူဝ်ႉပၢႆးတူဝ်တင်းပၢႆးၸႂ် – ၵူၼ်းၼုမ်ႇဝဵင်းၶူဝ်လမ် ဢၼ်လႆႈၵႂႃႇၸႂ်းၼွင်ႉငိုၼ်းၼုမ်ႇတီႈႁူင်းယႃ ၼၼ်ႉလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။
“ႁဝ်းၶႃႈၵႂႃႇၸႂ်းၼွင်ႉငိုၼ်းၼုမ်ႇတီႈႁူင်းယႃၼၼ်ႉ ႁၼ်ၼႃႈတႃဢွၼ်ႇမၼ်းမိူၼ်ႇမိူၼ်ႇငဝ်ငဝ်ႁေ၊ ဢမ်ႇပေႃးလၢတ်ႈၵႂၢမ်းသင်။ ႁၼ်ၽႂ်ၵေႃႈ လႅပ်ႈၶႂ်ႈၵူဝ်ဝႆႉ။ မိူၼ်ၸပ်းပၢႆးၸႂ်ၵႂႃႇၸိူင်ႉၼၼ်ဢေႃႈ။ ဢၼ်ၼႃႈၵႂ်ႈတႃၵမ်ႇၼႆႉတႄႉ မေႃယႃၶဝ်ဝႃႈ ယွၼ်ႉဝႃႈပေႃႉၺႃးတီႈၵွၵ်းႁူဝ်လႄႈယွၼ်ႈပႃးသဵၼ်ႈဢႃႇယုင်ႇ သဵၼ်ႈလိူတ်ႈလႄႈ ၸင်ႇမႃးပဵၼ်မၢၼ်ႉၵမ်ႇၵႂ်ႈၼႆဢေႃႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈၼၼ်ႉတႄႉပေႃးၵိၼ်ယႃႈယႃၵေႃႈ ၶိုၼ်းတေၶႅၼ်းမႃးယူႇၼႆဢေႃႈ”
မေႃသွၼ်ဢၼ်ပေႃႉလုၵ်ႈဢွၼ်ႇထိုင်တီႈၼႃႈၵႂ်ႈတႃၵမ်ႇၼႆႉ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ မေႃသွၼ်ၼၢင်းၼူၼ်း။ ဝၢႆးလင်ပဵၼ်ပၼ်ႁႃၼႆႉသေ ၾၢႆႇပႆၢးပၺ်ႇၺႃႇၸႄႈဝဵင်းမိူင်သူႈ ဢဝ်လိူင်ႈဝႆႉယဝ်ႉဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၾၢႆႇတၢင်းၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၶတ်းၸႂ်ႁႃတီႈၵပ်းသိုပ်ႇယင်းပႆႇလႆႈလႄႈ တူတ်ႈတၢမ်ႇၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆ ယင်းပႆႇလႆႈႁူႉသပ်းသေးႁူဝ်ယွႆႈမၼ်း။
ၾၢႆႇၵူၼ်းႁူႉၸၵ်းၼွင်ႉငိုၼ်းႁွမ် တႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ ဝၼ်းတီႈ 10 လိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊပႃႊ ၼႆႉ မေႃသွၼ်ၼၢင်းၼူၼ်းမႃးထိုင်ႁိူၼ်းယေးၼွင်ႉငိုၼ်းႁွမ်သေ ပၼ်ငိုၼ်းၸၢႆႇၵႂႃႇ 5 သႅၼ်ပျႃး ဝႃႈၼႆ။
မေႃသွၼ်ၼၢင်းၶမ်းတႄႉ ၽူႈပူင်သွၼ်တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉဢွၼ်လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇၼႆႉပဵၼ်တူဝ်ယၢင်ႇလီတွၼ်ႈတႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈၵူၼ်းၵူႈသႅၼ်းပၢၼ်၊ ၵွပ်ႈၼႆ ၽွင်းသင်ႇသွၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီဢဝ်လၢႆးႁုၵ်ႉႁႆၢႉ လၢႆးၸႂ်ႉဢဵၼ်ႁႅင်းသေ သင်ႇသွၼ် ဝႃႈၼႆ။
“ၵၢပ်ႈပၢၼ်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ သင်ႇသွၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလူၺ်ႈလၢႆးပေႃႉႁႅမ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵၢပ်ႈပၢၼ်မၼ်းယဝ်ႉ။ သွၼ်ပဵင်းၼင်ႇဢၼ်ၶဝ်ႁပ်ႉလႆႈၼၼ်ႉၵူၺ်း ယႃႇတဵၵ်းသွၼ်ပၼ်ႁႂ်ႈၶဝ်လႆႈ။ လူဝ်ႇမေႃတူၺ်းဝႃႈ ၶဝ်သူၼ်ၸႂ်ပၢႆးလႂ်ၼႆသေ လူဝ်ႇမေႃလိူၵ်ႈသေသွၼ်ပၼ်ၶဝ်။ပေႃးၶဝ်ႁဵၼ်းလိၵ်ႈမီးတၢင်းသိူဝ်း ၶဝ်ၸင်ႇတိူဝ်းၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ”
သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းၼႆႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် ၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ ဢိၵ်ႇၵူႈႁွင်ႈၵၢၼ် သၢၼ်ၶတ်းၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းသေႁဵတ်း CDM ၵႂႃႇတင်းၼမ်၊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉဢမ်ႇယွမ်းသေ ၶိၼ်ႁဵတ်းၶုၼ် ပၼ်ႇၵူင်းၸၢၵ်ႈၵၢၼ်ၽွင်းငမ်း ယူႇမႅၵ်းမႅၵ်း၊ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်သမ်ႉဢမ်ႇမီး၊ တႃႇပၼ်ႇၵၢၼ်လႆႈၼၼ်ႉၵႃႈလႆႈၸၵ်ႉလၢၵ်ႈၵူၼ်းမႃးသႂ်ႇၼႂ်းလွင်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် ။ မိူၼ်ၼင်ႇတၢင်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းမၢင်ဝဵင်းၼႆႉ ၵူၼ်းဢွင်ႇၸၼ်ႉသိပ်းၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈၶဝ်ႈသွၼ်လိၵ်ႈလၢႆးတီႈႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈၵဵပ်းငိုၼ်းၵၼ်သေပၼ်ငိုၼ်းလိူၼ် လိူၼ်သႅၼ်ပၢႆၵူၺ်းၵေႃႈမီး။
ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းသီႇသႅင်ႇလၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ-“လၢၵ်ႈမႃးသႂ်ႇၸိူင်ႉၼၼ် မၼ်းဢမ်ႇမိူၼ်ၶူးသွၼ်ဢၼ်လႆႈၶိုၼ်ႈပၢင်သွၼ်ၾိုၵ်းလွင်ႈပူင်သွၼ်မႃးၵမ်းသိုဝ်ႈၶႃႈ။ ၶဝ်ၵေႃႈ မေႃၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈသွၼ်ပၼ်ၵႂႃႇၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်းၶႃႈဢေႃႈ။လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈ ပွင်ႇၸႂ်မွၵ်ႈႁိုဝ်ၵူၺ်းၵေႃႈဢမ်ႇႁူႉယဝ်ႉ” -ဝႃႈၼႆ။
