Monday, May 13, 2024

ၶွမ်ႊပၼီႊ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ် တီႈၵေးသီးယူႇ ပႆႇၵိုတ်း

Must read

ၶွမ်ႊပၼီႊ ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ် တီႈဝဵင်းၵေးသီး ယၢမ်းလဵဝ် သိုပ်ႇၶၢႆႉၶုတ်းထႅင်ႈတီႈမႂ်ႇ တေယၢၼ်တီႈၵဝ်ႇမွၵ်ႈ 2 ၽႃႇလူင်ႇ ဝႃႈၼႆ။

တႄႇဢဝ်လိူၼ်ဢွၵ်ႊထိူဝ်ႊပိူဝ်ႊ 2023 ၼႆႉမႃး ၶွမ်ႊပၼီႊႁိူဝ်ႈႁိူင်း ဢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ဝႆႉတီႈ ႁိမ်းၾင်ႇသဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းၵၢဝ်ႇ ၼႂ်းၵႄႈၵေးသီး – မိူင်းၼွင် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵေးသီး ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆလႅမ် ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်း ၸၢၼ်း ယၢမ်းလဵဝ် ၶၢႆႉၶိုၼ်ႈၵႂႃႇထႅင်ႈတီႈမႂ်ႇ ႁိမ်းဝၢၼ်ႈၼွင်ႁူၵ်း (ဝၢၼ်ႈႁၢမ်း) ဢၼ်မီးၾၢႆႇတူၵ်းဝၢၼ်ႈမႆႉႁူင်းလိူင် တေယၢၼ်ၵႆဢွင်ႈတီႈၵဝ်ႇ မွၵ်ႈ 2 ၽႃႇလူင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။

- Subscription -
ထၢၼ်ႇႁိၼ် တီႈဢိူင်ႇမိူင်းၵၢဝ်
Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ထၢၼ်ႇႁိၼ် တီႈဢိူင်ႇမိူင်းၵၢဝ် ဝဵင်းၵေးသီး

ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵေးသီး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၶွမ်ႊပၼီႊႁိူဝ်ႈႁိူင်းၶဝ် ၶၢႆႉၶိုၼ်ႈၵႂႃႇထႅင်ႈ တၢင်းၼိူဝ် မွၵ်ႈ 2 ၽႃႇ လူင်ႇၼႆႉ ပေႃးဢဝ်တီႈတၢင်းလူင်သေ ၶဝ်ႈၵႂႃႇၸိုင် တေမီးမွၵ်ႈ 3 ၽႃႇလူင်ႇၼႆႉ။ လႆႈႁူႉမႃးဝႃႈ တီႈၶဝ်ၶုတ်းႁိမ်းၾင်ႇတၢင်းၼႆႉ ယွၼ်ႉထၢၼ်ႇႁိၼ်ၶဝ်တိုၵ်ႉၼုမ်ႇယူႇၼႆဝႃႇ။ ပေႃးၶၢႆႉၶိုၼ်ႈၵႂႃႇထႅင်ႈတင်းၼိူဝ်ၸိုင် ထၢၼ်ႇႁိၼ်တီႈၼၼ်ႈ တေၵႄႇၼႆၶႃႈဢေႃႈ။ ဢွင်ႈတီႈၶဝ်ၶၢႆႉ ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇၼၼ်ႉ ပူၼ်ႉမႃးမွၵ်ႈ 40 ပီပၢႆၼၼ်ႉ ၾႆးမႆႈထၢၼ်ႇႁိၼ်တီႈၼၼ်ႈမႃးၵမ်ႉၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈၽွင်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်း ပိုၼ်ႉတီႈဢွၼ်ၵၼ်ဝႃႈ ၾႆးမႆႈၵမ်ႇၾႃႇၼႆၵွၼ်ႇၶႃႈဢေႃႈ။ ဢလူဝ်ႇ မိူဝ်ႈၽွင်းၼၼ်ႉ ၼႂ်းဝဵင်းၵေးသီး မႅၼ်ဢၢႆၵႂၼ်းၾႆးၼၼ်ႉ တင်းဝဵင်းၶႃႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။

ယၢမ်းလဵဝ် ၵႃးလူင်တၢင်ႇထၢၼ်ႇႁိၼ် ဢၼ်တေႃႉဢွၵ်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ မိူင်းၵၢဝ်ၼႆႉ တေႃႇဝၼ်းတေႃႉဢွၵ်ႇ 20 လမ်းထိုင် 25 လမ်း။ ၵႃးလူင်တၢင်ႇထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼႆႉ ၶဝ်တေတေႃႉသူင်ႇတၢင်းလႃႈသဵဝ်ႈလႄႈ ပၢင်ပႅၵ်ႇ တီႈဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း တၢင်းၶဝ်ႈဝဵင်းတူၼ်ႈ တီး ၼႆယဝ်ႉ။

“မိူဝ်ႈလိူၼ်ပူၼ်ႉ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈဝႃႈ ၵႃးလူင်တၢင်ႇထၢၼ်ႇႁိၼ် 1 ဝၼ်း တေႃႉဢွၵ်ႇထၢၼ်ႇႁိၼ် မွၵ်ႈ 100 ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဝႃႈ တၢင်းၵျွၵ်ႉသႄႇၼၼ်ႉ လူဝ်ႇထၢၼ်ႇႁိၼ်ႁႅင်းၼႃႇ ပဵၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊ ႁူင်းၵၢၼ်သင်တႄႉ ဢမ်ႇႁူႉ ဢၼ်လူဝ်ႇၼၼ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼႆ လႄႈ ၵႃးတၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈပူၼ်ႉ ၶိုၼ်ႈမႃးတၢင်ႇလူင်းၵႂႃႇၶႃႈဢေႃႈ။ လွင်ႈတၢင်းမၼ်းပဵၼ်ၸိူင်ႉၼႆၶႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵေး သီး သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။

ယၢမ်းလဵဝ် ၶွမ်ႊပၼီႊဢၼ်ၶဝ်ႈမႃးၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ် တီႈဢိူင်ႇမိူင်းၵၢဝ် ၸႄႈဝဵင်းၵေးသီးၼႆႉ မီးဝႆႉ 2 ဢၼ်ယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၼိုင်ႈ ပဵၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊႁိူဝ်ႈႁိူင်း၊ ထႅင်ႈဢၼ်မႃးမႂ်ႇၼႆႉ ပႆႇႁူႉၸိုဝ်ႈၶွမ်ႊပၼီႊ တိုၵ်ႉမႃးလႆႈ မွၵ်ႈ 2 လိူၼ်ၼႆႉၵူၺ်းလႄႈ တေႃႈလဵဝ် ၶဝ် တိုၵ်ႉႁဵတ်းသုမ်ႉႁဵတ်းသွင်း ၶုတ်းသဵၼ်ႈတၢင်း တႃႇတေတေႃႉဢွၵ်ႇထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။

“ၶွမ်ႊပၼီႊယႂ်ႇၶဝ်ၼႆႉ တေပဵၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊ MEC ၾၢႆႇတႂ်ႈၼၼ်ႉ တေမီး 4 ၶွမ်ႊပၼီႊ ယၢမ်းလဵဝ် ၶဝ်ႈမႃး 2 ၶွမ်ႊပၼီႊယဝ်ႉ။ တႃႇၶွမ်ႊပၼီႊဢၼ်မႂ်ႇၼႆႉ ၶဝ်ပႆႇၶုတ်း တိုၵ်ႉႁဵတ်းသုမ်ႉ ဝႆႉတႃႇၵူၼ်းၶဝ်ၼွၼ်း တီႈဝႆႉၵႃးၶဝ်လႄႈ တၢင်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇတႃႇတၢင်ႇ ထၢၼ်ႇႁိၼ်ၶဝ်။ လႅပ်ႈၶဝ်တေလူင်းမိုဝ်းႁဵတ်း ဝၢႆးဝၼ်းဢွၵ်ႇဝႃႇၼႆႉယဝ်ႉ။ ၶွမ်ႊပၼီႊႁိူဝ်ႈႁိူင်းၼႆႉ ၸဝ်ႈၶွင်မၼ်း ပဵၼ်ပႃႈယိင်း ၼႆၶႃႈဢေႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵေးသီး သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။

ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈတႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ ဢွင်ႈတီႈ ၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ် ၶဝ်ႈမႃးၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼႆႉ ၵူႈပွၵ်ႈပဵၼ်ၼႂ်းၼႃႈတီႈ RCSS ၵုမ်းၵမ် ယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ် SSPP ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။

ၽူႈတူင်ႉၼိုင် တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ဝဵင်းၵေးသီး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၵူႈပွၵ်ႈ ပဵၼ်ၼႂ်းၼႃႈတီႈ RCSS ၵုမ်းၵမ်ၶႃႈ ဢေႃႈ။ ယၢမ်းလဵဝ်ပဵၼ် SSPP ၵုမ်းၵမ်။ ဢၼ်ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈပၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊၼၼ်ႉသမ်ႉ ပဵၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း ၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ် ပေႃးၶဝ် 3 ၸုမ်း ဢမ်ႇလႆႈၵိၼ်ၸွမ်းၵၼ် ဢမ်ႇႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵတ်းၼႆ တေ ႁဵတ်းႁိုဝ် တေႃႉဢဝ် ထၢၼ်ႇႁိၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢွၵ်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ”- ဝႃႈၼႆ။

ထၢၼ်ႇႁိၼ် တီႈဢိူင်ႇမိူင်းၵၢဝ်ၼႆႉ ပေႃးဢဝ်ဢေႊၶိူဝ်ႊမၼ်းဝႃႈၸိုင် တေမီး 500 ဢေႊၶိူဝ်ႊပၢႆ။ ထၢၼ်ႇႁိၼ်ဢၼ်ၶုတ်းဢွၵ်ႇ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉသမ်ႉ ၵမ်ႈၼမ်တေႃႇသူင်ႇၸူးတၢင်းလႃႈသဵဝ်ႈ။ ၵေးသီး – လႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉသမ်ႉ ယၢၼ်ၵၼ် မွၵ်ႈ 100 လၵ်း။ ယဝ်ႉ ၵေႃႈ တီႈပၢင်ပႅၵ်ႇ ဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉထႅင်ႈ။

ထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼႆႉ သင်ဝႃႈ သိုပ်ႇၶုတ်းၵႂႃႇထႅင်ႈၸိုင် တေတုမ်ႉတိူဝ်ႉ မႄႈၼမ်ႉႁႅၼ် ဢၼ်လေႃႇလဵင်ႉတူင်ႈႁႆႈၼႃး ၵူၼ်းမိူင်း ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇဢေႊၶိူဝ်ႊ တေလူႉၵွႆဢမ်ႇႁၢၼ်ႉ။  

မႄႈၼမ်ႉႁႅၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်မႄႈၼမ်ႉ လေႃႇလဵင်ႉတူင်ႈၼႃး ၵူၼ်းမိူင်းၵေးသီးဝႆႉ ႁူဝ်မၼ်းမီးတီႈဝၢၼ်ႈၽိူင်း လႆလူင်းမႃးလဵင်ႉတူင်ႈ ၼႃး တၢင်းၼွင်သွမ်း – မိူင်းၵၢဝ် – သူၼ်မွၼ်း – ဢိူင်ႇမိူင်းၼိမ် – ၵေးသီး လႆလူင်းၵႂႃႇတၢင်း ဝၢၼ်ႈၽုၺ်း – ၼႃးလွႆ – ၶူဝ်လွင်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း