Monday, April 29, 2024

ၵူၼ်းမိူင်းၼၢႆး ထုၵ်ႇတႅင်းတၢႆ ၵေႃႉ ႞

Must read

ၵူၼ်းႁူႉၸၵ်းမိုတ်ႈၵိုဝ်းၵၼ် တႅင်းၵၼ်တၢႆ တီႈဢိူင်ႇၼႃးၶၢၼ် ဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းၵေႃႉတႅင်း ၼၼ်ႉ ပၢႆႈလွတ်ႈဝႆႉ။

လုင်းဢိင်ႇတႃႇ
Photo by – tai freedom/ လုင်းဢိင်ႇတႃႇ ၵေႃႉထုၵ်ႇတႅင်းတၢႆ တီႈဝၢၼ်ႈၼႃးၶၢၼ် ဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး

ဝၼ်းတီႈ 4/9/2023 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈမွၵ်ႈ 7 မူင်း လုင်းဢိင်ႇတႃႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႃးၶၢၼ် ပွၵ်ႉ 2 ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး ၸႄႈတွၼ်ႈလၢင်းၶိူဝ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ထုၵ်ႇလုင်းၵွင်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလဵဝ်ၵၼ် ဢဝ်လႅဝ်း တႅင်းၼႃႈဢူၵ်းမၼ်းၸၢႆး ၽွင်းမၼ်းၸၢႆးတေဢၢပ်ႇ ၼမ်ႉ၊ လုင်းဢိင်ႇတႃႇမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း လိူတ်ႈဢွၵ်ႇၼမ်လႄႈ သဵင်ႈၸႂ်ၵႂႃႇပွတ်းတၢင်း ၽွင်းဢဝ်တူဝ်သူင်ႇႁူင်းယႃ ဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် ။

- Subscription -

ၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ လုင်းဢိင်ႇတႃႇၼၼ်ႉ တေဢၢင်ႈ ဢၢပ်ႇၼမ်ႉတီႈႁိူၼ်းမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ ၊ လုင်းၵွင်းၼႆႉသမ်ႉ ပႃးလႅဝ်းမႃး ၸူးမၼ်းသေ တႅင်းသႂ်ႇတီႈၼႃႈဢူၵ်း လုင်းဢိင်ႇတႃႇၼၼ်ႉ ။ လုင်းၵွင်း ၼႆႉ လႅပ်ႈမဝ်းယႃႈပႃး ၸင်ႇဝႃႈထိုင်တီႈဢဝ်မိတ်ႈ ဢဝ်လႅဝ်းမႃးတႅင်းၵၼ်တၢႆ ။ ၶဝ်သွင်ၵေႃႉၼႆႉပဵၼ်ၵူၼ်းႁူႉၸၵ်း ၵၼ်။ ၵူၺ်းၵႃႈမီးလွင်ႈၶွင်ႉၶမ်ၸႂ် လွင်ႈပႅင်းၸင်းသင်ၵၼ်ဢမ်ႇႁူႉထိုင်တီႈလႆႈၶႃႈၵၼ်တၢႆ ”- ဝႃႈၼႆ။

လုင်းဢိင်ႇတႃႇၼႆႉ မႃးယူႇသဝ်းတီႈႁိူၼ်းလုင်းၵူးၼ ဝၢၼ်ႈၼႃးၶၢၼ် ။ ဝၢႆးၺႃးဢူၺ်းၵေႃႉမၼ်းတႅင်းယဝ်ႉ ယူႇတီႈ ပီႈၼွင်ႉမၼ်းၸၢႆး ၼႅတ်ႈဢဝ်တူဝ်သူင်ႇႁူင်းယႃ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် ။ ယွၼ်ႉမၼ်းၸၢႆးလႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်း လိူတ်ႈ ဢွၵ်ႇၼမ်ႁႅင်း လႄႈ လႆႈလူႉသဵင်ႈ ၸွမ်းပွတ်းတၢင်း ၼႆယဝ်ႉ။

“ယွၼ်ႉမၼ်းၸၢႆး လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်းသေ လႆႈၵႂႃႇလူႉသဵင်ႈၸွမ်းတၢင်း ဢမ်ႇတၼ်းထိုင်ႁူင်းယႃၼမ်ႉၸၢင်ၶႃႈ။ ၽိူဝ်ႇဝႃႈ ဢဝ်ၶၢပ်ႈတူဝ်တၢႆမၼ်းၸၢႆး ပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်း တေမႃးလုမ်းလႃးတီႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႃးၶၢၼ်ၼႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇပိူင်ၾိင်ႈ ႁိတ်ႈႁွႆး ၼႂ်းပိုၼ်ႉ တီးမီးဝႆႉလႄႈ ဢမ်ႇလႆႈၶႂၢင်ႉဢဝ်ၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈ လႆႈဢဝ်ၶၢပ်ႈတူဝ်မၼ်းၸၢႆး ၵႂႃႇၸတ်းပၢင်ၸႃႇပၼ ပၼ်တီႈ ပၢင်ႇၸတ်း ပွႆးပီမႂ်ႇ တႆး ႁိမ်းဝၢၼ်ႈၼႃးၶၢၼ်ၼၼ်ႉၶႃႈဢေႃႈ”- ၵူၼ်းမိူင်းၼၢႆး သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။

ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဢိူင်ႇၼႃးၶၢၼ်ၼႆႉ မီးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ တူင်ႉၼိုင်ၵႂႃႇမႃးၼမ် မိူၼ်ၼင်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း၊ ၸုမ်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉလႄႈ သိုၵ်းတႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပဵၼ်တီႈၵူၼ်းၵိုၼ်းၶွၼ်ႈ ယွၼ်ႉဝႃႈ ပဵၼ်သဵၼ်ႈတၢင်း ၵူၼ်းတေႃႉ တၢင်ႇမႆႉ လတ်းၽၢၼ်ႇၵႂႃႇမႃး။

ၽူႈယိင်း ဢႃယု 40 ပၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃးၼႆႉ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၵႃႈယႂ်ႇ၊ ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ယၢပ်ႇၵိၼ်း၊  ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီယုမ်ႇၸႂ်ၽႂ်ငၢႆႈ၊ ပေႃးမီးပၼ်ႁႃမႃး ၵႂႃႇတိူင်ႇၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၸုမ်းလႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ဢဝ် ပုၼ်ႈၽွၼ်းၵႄႈလိတ်ႈပၼ်။ ၵွပ်ႈၼႆ လူဝ်ႇမီးသတိဝိရိယ ႁင်းၽႂ်မၼ်းယူႇၵႂႃႇ ၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်းယဝ်ႉ ၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၶၢဝ်ႇတႅင်းၵၼ်တၢႆ တီႈဢိူင်ႇၼႃးၶၢၼ်ၼႆႉသေ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈတႄႉမႆႈၸႂ် ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ။ ပေႃးယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈမႃးမွၵ်ႈ 5-6 မူင်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢွၼ်ၵၼ်ပိၵ်ႉဢိုတ်းၽၵ်းတူႁိူၼ်းယေးၽႂ်မၼ်း ယဵၼ်သီႇမူၵ်းယူႇၼႂ်း ႁိူၼ်းယေးၽႂ်မၼ်းၵူၺ်းယဝ်ႉဝႃႈၼႆ။

“ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဢိူင်ႇၼႃးၶၢၼ်ၼႆႉ ပေႃးဢမ်ႇမီးၵေႃႉ ဢမ်ႇႁတ်းၵႂႃႇမႃးယဝ်ႉ။ တီႈၼႃး ၶၢၼ်ၼႆႉ ၵူၼ်းၵေႃႈၵိုၼ်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၵေႃႈၼမ်။ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၼမ်ယူႇသေတႃႉ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢမ်ႇမီးသေဢိတ်း။ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇၸၢင်ႈပိုင်ႈဢိင်ၸႂ်ယႂ်ႇၽႂ် ၸုမ်းလႂ်။ လႃႈလီႈယုမ်ႇၵၼ် ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈယဝ်ႉ ။ ပိူင်လူင်မၼ်းတႄႉ ၵူၼ်းမိူင်း တိုၼ်းလူဝ်ႇလႆႈဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၶိုၼ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ၼၼ်ႉၵူၺ်းယဝ်ႉ”- ၽူႈယိင်းဢႃယု 40 ပၢႆ တီႈမိူင်းၼၢႆး သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။

ဢိူင်ႇၼႃးၶၢၼ်ၼႆႉ မီးၾၢႆႇႁွင်ႇဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး ယၢၼ်ဝဵင်း 6 လၵ်း တေမီးႁူဝ်ၵူၼ်းယူႇသဝ်းမွၵ်ႈ 300 ။ ၼႂ်းဢိူင်ႇၼႃး ၶၢၼ်ၼႆႉ တေမီး ဝၢၼ်ႈၼႃးၶၢၼ် ၼႂ်းၼၼ်ႉ တေမီး ပွၵ်ႉ 1 ထိုင် ပွၵ်ႉ 6 လိူဝ်ၼၼ်ႉ ဝၢၼ်ႈပၢင်ႇဢူး၊ ဝၢၼ်ႈယေးလႄႈ ဢိၵ်ႇထႅင်ႈလၢႆမူႇဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း