ပၵ်းပိူင်မႂ်ႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢီးဝၢၼ်ႈမိူင်းတူၵ်းလုၵ်းတူၵ်းလဝ် ၵူၺ်းႁိုဝ်

ထႅင်ႈ 3-4 ဝၼ်း ႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တေတႄႇပိုတ်ႇယဝ်ႉလႄႈ ၸိူဝ်းပဵၼ်ႁူင်းႁဵၼ်းသုၼ်ႇလဵဝ် ဢၼ်ၾၢႆႇမၢၼ်ႈ ႁွင်ႉဝႃႈ ကိုယ်ပိုင်ကျောင်း ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ပုဂ္ဂလိကကျောင်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ  ဢွၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်း တႃႇႁပ်ႉသွၼ်ယဝ်ႉ။  တႃႇတေႁပ်ႉသွၼ်လႄႈ တႃႇတေပူၵ်းတင်ႈ ႁူင်းႁဵၼ်းသုၼ်ႇလဵဝ်ၼႆႉ တႄႇဢဝ်ပီၼႆႉၵႂႃႇ တေယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၵိၼ်းယၢၵ်ႈ လိူဝ်ၵူႈပီပီပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉယူႇ ႁဝ်းၶႃႈႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼၼ်။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်း ႁဵတ်းဢွၵ်ႇမႃး ပၵ်းပိူင်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇသုၼ်ႇလဵဝ်သေ ၶၢတ်ႈၶွပ်ႇပႅတ်ႈ ၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ။ ပၵ်းပိူင်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇသုၼ်ႇလဵဝ်ဢၼ်ၶဝ်ႁွင်ႉဝႃႈ ပုဂ္ဂလိကပညာရေး ဉပဒေ ၼႆႉ ပူင်ဢွၵ်ႇမႃး ၼႂ်း လိူၼ်မေႊ ဝၼ်းထိ 12 ပုၼ်ႉသေ မီးယူႇ 16 ၶၼ်ႈတွၼ်ႈ၊ မတ်ႉတႃႁူမ်ႈသဵၼ်ႈမီးယူႇ 82 ဢၼ် ပၵ်းပိူင်မိူဝ်ႈ လဵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ် ပုတ်ႈတႅၼ်းၶိုၼ်း ပၵ်းပိူင်ႁူင်းႁဵၼ်းသုၼ်ႇလဵဝ် ဢၼ်တႅၼ်းၽွင်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇဝႆႉ မိူဝ်ႈ 2011 ။

ပၵ်းပိူင်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇသုၼ်ႇလဵဝ် ၶွင်ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းပူင်ဢွၵ်ႇမႃးၼႆႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈတႅတ်ႈတေႃးသေ သမ်ႉႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းသေၵေႃႉသေၸုမ်း ၵုမ်းၵမ်ယူႇၼိူဝ်ပၵ်းပိူင်လႆႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ ပေႃးတေလၢတ်ႈသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈမၼ်း ပဵၼ်ၼၼ်ဝႆႉ ။ 

တႃႇတေပူၵ်းတင်ႈလႆႈ ႁူင်းႁဵၼ်းသုၼ်ႇလဵဝ်ၼႆႉ တေလႆႈ ငၢမ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်း ၶေႃႈမၵ်းတတ်းၶွင် ထၢၼ်ႈၽွင်းလူင် ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၵူၺ်း ပႆႇယဝ်ႉၵွၼ်ႇ။  တေလႆႈငၢမ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်း ၶေႃႈမၵ်းတတ်းၶွင်ၸုမ်းၵုမ်းၵမ်ၵွၼ်ႇ ဝႃႈၼႆဝႆႉၶႃႈလႄႈ ႁူမ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇၶတ်းသၢၼ်တင်းၶေႃႈ မၵ်းတတ်း ၶွင်ထၢၼ်ႈၽွင်းလူင်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇၵေႃႈ သင်ၸိူဝ်ႉၸုမ်းၵုမ်းၵမ် ဢမ်ႇၼၼ် ၽူႈၵုမ်းၵမ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၽွမ်ႉၸွမ်းၸိုင် ပႆႇမီးသုၼ်ႇပူၵ်းပွင်လႆႈ ဢၼ်ၼႆႉ ပွင်ႇဝႃႈ ၸုမ်းဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ၵူၼ်းၼႆႉ သုင်လိူဝ်ပၵ်းပိူင်ပႅတ်ႈဝႆႉယဝ်ႉ။

တေဝႃႈ ဢႃယုမၢႆၾၢင် ဢၼ်ဝႃႈ မၢတ်ႇပုင်ႇတိၼ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းၼႆၵေႃႈ ပၼ်ဝႆႉ 5 ပီၵူၺ်း။လိူဝ်သေ 5 ပီၵႂႃႇ ၸွင်ႇတေတေႃႇလႆႈထႅင်ႈယူႇႁိုဝ်ၼႆ ဢမ်ႇလပ်ႉလွင်းၶႃႈၼႃ။ယဝ်ႉသမ်ႉ ၸိူဝ်းတေႁဵတ်းမေႃသွၼ်ၼႆႉ တေလႆႈပဵၼ်ၽူႈႁပ်ႉၸုမ်ႈၶူး မၢတ်ႉသတႃႊ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ၽီႇဢဵၵ်ႉၶျ်တီႇ Ph.d ဝႃႈၼႆဝႆႉလႄႈ တႃႇတေႁႃလႆႈမေႃသွၼ် ၶူးသွၼ်ၵူၺ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇငၢႆႈ ဢမ်ႇငၢမ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းငဝ်းလၢႆးပိူင်ပဵၼ် မိူဝ်ႈၼႆႉဝၼ်းၼႆႉၼႆ တေလႆႈႁၼ်ၸႅင်ႈလႅင်း။

တႃႇတေၸၢင်ႈ တႃႇတေယိမ်ၶူးသွၼ် မေႃသွၼ်မိူင်းၼွၵ်ႈမႃးၼႆၵေႃႈ သမ်ႉလူဝ်ႇၶေႃႈလူတ်းဝၢင်း တီႈၸုမ်းၵုမ်းၵမ်ၼၼ်ႉၵွၼ်ႇ။ ၸုမ်းၵုမ်းလူင်ၼႆႉ ၵွႆးဢမ်ႇၵႃး မီးထႅင်ႈ ၸုမ်းၵုမ်းၵမ်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႆၵေႃႈ တမ်းပႃးဝႆႉထႅင်ႈလႄႈ ယူႇတီႈၶဝ်တင်းသွင်ၸုမ်း ၸီႉၸမ်ႈ ပူင်သင်ႇမႃးမိူဝ်ႈလႂ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ သမ်ႉ တေလႆႈႁပ်ႉႁဵတ်းၸွမ်းဝႃႈၸိူင်ႉၼႆဝႆႉလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်ႁိပ်ႇႁွမ်ႈ ႁတ်ႉၼွင်ႇၵႅပ်ႈၵိၼ်းဝႆႉတေႉတေႉ။

တီႈႁူင်းႁဵၼ်းဢၼ်ပူင်သွၼ်ၸွမ်း ပွင်ႈႁဵၼ်းလၵ်းႁဵၼ်းၵူႈမိူင်းမိူင်းၵေႃႈလီ ဢၼ်ပူင်သွၼ်ၸွမ်းပွင်ႈႁဵၼ်း လၵ်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈယဝ်ႉ တၵ်းတေလႆႈပူင်သွၼ်ပႃးလိၵ်ႈမၢၼ်ႈပိုၼ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ပၢႆးလႅင်ႊမိူင်း ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ ပထဝီ မိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆဝႆႉလႄႈ  မၢႆထိုင်ဝႃႈ တိုၼ်းဢမ်ႇပၼ်မီးသုၼ်ႇလႆႈသွၼ်ႁဵၼ်း ထၢင်ႇႁၢင်ႈ လွတ်ႈလႅဝ်းၼၼ်ႉလႃးလႃး ။

ပေႃးတူၺ်းတီႈမတ်ႉတႃ 67 ၼႆ လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ဢမ်ႇမႅၼ်ႈႁွႆႈၵၼ်တၢင်း ၾိင်ႈငႄႈၸၢဝ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇလႆႈ ႁေႃးလၢတ်ႈတၢၼ်ႈၶႆႊ တေဢမ်ႇလႆႈပူင်သွၼ် တေဢမ်ႇလႆႈၸိမ်သႂ်ႇ လၢတ်ႈၸႃ တေဢမ်ႇလႆႈႁဵၼ်းသွၼ် တေဢမ်ႇ လႆႈဢုပ်ႇၵုမ် ၼင်ႇႁိုဝ်တေပဵၼ်ႁဵတ်းၼင်ႇဢၼ်လၢတ်ႈမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ သမ်ႉတေဢမ်ႇလႆႈၶပ်းၶိုင်ပွင်လႃးလႃး။

ၵမ်းၼႆႉ မတ်ႉတႃ 68 သမ်ႉၶိုၼ်းလၢတ်ႈဝႃႈ တီႈႁူင်းႁဵၼ်းသုၼ်ႇလဵဝ်ၼႆႉ ၽူႈလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈ ႁေႃးလၢတ်ႈတၢၼ်ႈၶႆႊ တေဢမ်ႇလႆႈပူင်သွၼ် တေဢမ်ႇလႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်း တေဢမ်ႇလႆႈသွၼ်ႁဵၼ်း တေဢမ်ႇလႆႈၵုမ်ၵွင်လွင်ႈ တၢင်းဢၼ်ၵဵဝ်ႇလွင်ႈပႃႇတီႇပၢႆးမိူင်းလႄႈလွင်ႈၵၢၼ်မိူင်း ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ဝႃႈ ပၢႆးမိူင်းၼႆၵူၺ်းၵေႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈတူၵ်ႇလၢတ်ႈပွင်ႇဝႃႈၼၼ် ယဝ်ႉၶႃႈ။

ပေႃးဝႃႈ  ၶွင်ႈမၢၵ်ႇ ပူၼ်ႉပႅၼ် ၸိူင်ႉၼင်ႇမတ်ႉတႃ 67 – 68 ၼႆႉ တေလႆႈၺႃးတၢမ်ႇၶွၵ်ႈ 6 လိူၼ် တေႃႇထိုင် 1 ပီ ဢမ်ႇၼၼ် တၢမ်ႇငိုၼ်း 30 သႅၼ် တေႃႇထိုင် 50 သႅၼ် ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ၸဵမ်တၢမ်ႇထွင်ႇတၢမ်ႇငိုၼ်း တင်းသွင်ယၢင်ႇၸၢင်ႈလႆႈၺႃး ဝႃႈၼႆဝႆႉယဝ်ႉ။

ပေႃးၼၼ် ၸိူဝ်းႁူင်းႁဵၼ်းပူင်သွၼ်ပၢႆးမိူင်း ဢၼ်ဝႃႈPolitical Science School ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တေလႆႈ ဢိုတ်းပႅတ်ႈလုမ်းလုမ်းၵွႆးယဝ်ႉၼႄႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ  ပဵၼ်ဝႆႉၶေႃႈထၢမ်ယူႇယဝ်ႉ။

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈလွင်ႈ ပူၵ်းတင်ႈႁူင်းႁဵၼ်းသုၼ်ႇလဵဝ်ၼႆႉ ပေႃးဢမ်ႇႁပ်ႉႁဵတ်းၸွမ်း ၶေႃႈပၵ်းပိူင်ၶဝ် ၽဵင်ႇၽဵၼ်ႈတႅတ်ႈတေႃးၼႆ ၸၢင်ႈၺႃးတၢမ်ႇငိုၼ်း 50 တေႃႇ 500 သႅၼ်ဢမ်ႇၵႃး ပႃးထႅင်ႈ တၢမ်ႇထွင်ႇ 1 ပီၵွၼ်ႇဝႃႈၼႆဝႆႉလႄႈ မိူၼ်ၵၼ်တင်းဝႃႈ တိုၼ်းဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈမီးႁူင်းႁဵၼ်းသုၼ်ႇလဵဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တီႈတေႉမႃး လွၵ်းပိူင်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇၼႆႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်ထၢင်ႇႁၢင်ႈ ဢၼႃႇၵၢတ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉလႄႈ ၽိူဝ်ႇတေပွႆႇႁႂ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းၵႂၢင်ႈၶႂၢင်ယိုၼ်းယၢဝ်း ၶဝ်ၼႆႉ ယိုင်ႈၶႅၼ်း မိပ်ႇႁတ်ႉတၼ်တိၵ်းပႅတ်ႈလႄႈ တေလႆႈမၢႆထိုင်ဝႃႈ ၸၼ်ဢဝ်ဝၢၼ်ႈမိူင်းၸူမ်လူင်းတူၵ်းတႅမ်ႇထိုင် ပိုၼ်ႉလိုၵ်ႉၼၼ်ႉၵူၺ်းၼႆ ယွၼ်ႉပၢႆးၼေတၢင်းႁၼ်မွၵ်ႈၼႆႉသေ ႁႂ်ႈလႆႈၶွတ်ႇယွတ်ႈပၢႆႈၵႂၢမ်းတီႈၼႆၵွၼ်ႇၶႃႈ ။

မႂ်ႇသုင်ႇၶႃႈ  

ႁိုၼ်းၵႃယၢင်း