ၸွမ်သိုၵ်းလူင်ယွတ်ႈသိုၵ်း ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ပၢင်မႃႇသႃႇ မႄႈၶူး ၼၢင်းတၢၼ်းထေး

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 20/4/2023 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 1 မူင်း ယူႇတီႈ လုၵ်ႈလၢၼ် ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းပီႈၼွင်ႉ တီႈၸမ်/ ၵႆ ၸတ်းပၢင်ၸႃႇပၼ ပူၼ်ႉၶၢပ်ႈတူဝ် မႄႈၶူး ၼၢင်းတၢၼ်းထေး ၼၢင်းႁၢၼ် ၽူႈၵိုၵ်းပိုၼ်း ၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၸိုင်ႈတႆး တီႈဢိူင်ႇပဵင်းလူင် ဝဵင်းႁႅင် ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႆႇ ၸိုင်ႈထႆး လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး ။

ၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ပၢင်မႃႇသႃႇ မႄႈၶူး ၼၢင်းတၢၼ်းထေး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈၼႆႉ ပူၼ်ႉၶၢပ်ႈတူဝ် မႄႈသြႃႇတၢၼ်းထေး ယဝ်ႉတူဝ်ႈလီငၢမ်းၵႂႃႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝႃးတႄႉ ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈလူႇတၢၼ်းၸွမ်းၶႃႈဢေႃႈ ။ ၼႂ်းဝၼ်းပူၼ်ႉၶၢပ်ႈတူဝ် မိူဝ်ႈၼႆႉတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈႁၼ်မၼ်းၸဝ်ႈ မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ လႆႈငိၼ်းဝႃႈ မီးၵၢၼ်ၼႆသေ ပွၵ်ႈမိူဝ်းၶိုၼ်း မိူဝ်ႈ ၼႆႉ ၵၢင်ၼႂ်ၸဵမ်ၸဝ်ႉယဝ်ႉ ၼႆၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။

ၼႂ်းဝၼ်းပူၼ်ႉၶၢပ်ႈတူဝ် မႄႈၶူး တၢၼ်းထေးၼႆႉ မီးပီႈၼွင်ႉတီႈၸမ်/ ၵႆ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈယူႇသေတႃႉ ၵူၺ်းဢမ်ႇပေႃးၵိုၼ်းၶွၼ်ႈ ယွၼ်ႉႁိုၵ်ႉၵၼ် တင်းပွႆးသၢင်ႇလွင်း ပဵင်းလူင် ဝႃႈၼႆ။

“သင်ဢမ်ႇႁိုၵ်ႉၵၼ် တင်းပွႆးသၢင်ႇလွင်းတႄႉ တေမီးၵူၼ်းမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼမ်ယူႇ မႄႈသြႃႇတၢၼ်းထေးၼႆႉ ပဵၼ်တီႈ ၵူၼ်းတင်း ၼမ်ႁူႉၸၵ်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တၼ်းမီးၶၢဝ်းယၢမ်းႁၢင်ႈႁႅၼ်း 2 ဝၼ်းၵူၺ်း သဵင်ႈမိူဝ်ႈသိုၼ်း ပူၼ်ႉတူဝ်မိူဝ်ႈၼႆႉ။ မၢင်ၸိူဝ်းဢၼ်ပႆႇႁူႉၶၢဝ်ႇငၢဝ်း လွင်ႈမႄႈသြႃႇလူႉသဵင်ႈၵေႃႈ ယင်းတိုၵ်ႉတေ မီး ။ သင်ဝႃႈ ဝႆႉၶၢပ်ႈတူဝ် 4-5 ဝၼ်းတႄႉ တေမီးလုၵ်ႈၼွင်ႉတပေး ၵူၼ်းႁူႉၸၵ်းမိုတ်ႈၵိုဝ်း တီႈၸမ်/ ၵႆ ဢွၼ်ၵၼ်မႃးၶဝ်ႈ ႁူမ်ႈပၢင်ပူၼ်ႉတူဝ်ၼမ်ယူႇ”- ၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ပၢင်မႃႇသႃႇ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ပဵင်းလူင် လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။

မႄႈၶူး ၼၢင်းတၢၼ်းထေးၼႆႉ လူႉသဵင်ႈၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 18/4/2023 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 9 မူင်းၶိုင်ႈ တီႈႁိူၼ်းမၼ်းၸဝ်ႈ ဝၢၼ်ႈလွႆ ဢိူင်ႇပဵင်းလူင် လူၺ်ႈတၢင်းပဵၼ်ၵူၼ်းထဝ်ႈ ၽွင်းဢႃယု 88 ပီ ၼႆယဝ်ႉ။

မႄႈၶူး ႁၢၼ်ၼူၼ်း လုၵ်ႈၼွင်ႉတပေးပွင်ႈပၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ယိၼ်းသေလၢႆ မွင်ၸႂ်ၸွမ်းတႄႉတႄႉ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ပၢႆးယူႇလီၵေႃႈၸႂ်ႈ၊ ပၢႆးၵၢၼ်မိူင်းၵေႃႈၸႂ်ႈ၊ တပ်ႉသိုၵ်းၵေႃႈၸႂ်ႈလႄႈ ဢွၼ်ႁူဝ်ၼၢင်းယိင်းၶဝ်သေ တူင်ႉၼိုင်မႃး ၵေႃႈၸႂ်ႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ တႃႇတေမီးၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် မိူၼ်မႄႈထဝ်ႈ တၢၼ်းထေးၼႆႉမႃး ပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်ၼႆႉ မၼ်းၶႂ်ႈႁႃယၢပ်ႇ မီးယၢပ်ႇ ယဝ်ႉ။ မၼ်းဢမ်ႇမီးဢၼ်တႅၼ်းလႆႈယဝ်ႉ။ မိူၼ်မႄႈသြႃႇႁၢၼ်ၼူၼ်းၼႆႉ ယင်းဢမ်ႇၶိုတ်းပၢႆးဝူၼ်ႉ မၼ်းၸဝ်ႈ၊ ပၢႆးယူႇလီ၊ ပၢႆး ပၺ်ႇၺႃႇလႄႈ ၵၢၼ်ပူၵ်းပွင် ၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။

မႄႈၶူး ၼၢင်းတၢၼ်းထေးၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸႃႇတိ ပွၵ်ႉၼွင်ၵႅဝ်း ဢိူင်ႇမဵဝ်ႉမႃႉ ဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး ပဵၼ်လုၵ်ႈယိင်း လုင်းၸၼ်ႇတလႄႈ ပႃႈဢေး။ ၽွင်းပဵၼ်သၢဝ်ဢွၼ်ႇ ၶဝ်ႈၶေႉၶဵင်ႇၼၢင်းငၢမ်း မႄႇပမႃႇ သေလႆႈသူးထိၼိုင်ႈ ။ တႄႇၼႃႈႁိူၼ်းၸွမ်း ၸဝ်ႈသိုၵ်းၶုၼ်လိူၼ် မီးလုၵ်ႈလၢင်းဝႆႉ ၸၢႆးႁူမ်ႇဝၼ်း၊ ၸၢႆးသီႇႁႃႉလႄႈ ၸၢႆးသႅင်ၾႃႉ။ ၶဝ်ႈ ႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24/4/1963 ။ ၸၼ်ႉသိုၵ်းသမ်ႉ ပဵၼ်ၶုၼ်သိုၵ်းလူင် ႁၢပ်ႇၼႃႈၵၢၼ် ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉ ၵွင် 102 လႄႈ ပဵၼ်ပႃးမေႃယႃလူင် ဢိၵ်ႇပႃး ၵေႃႇမတီႇဢွၼ်ႁူဝ်ငဝ်ႈၸိုင်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉမႃး။

ထိုင်မႃး ပီ 1983 ယွၼ်ႉမီးတၢင်းပဵၼ်လိူတ်ႈသုင်သေ လႆႈၵိုတ်းလိုဝ်ႈၼႃႈၵၢၼ်ၵႂႃႇ ႁၢၼ်ႉတေႃႇပေႃးလူႉသဵင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။