သိုင်းမၢၼ်ႈ တီႉၵူၼ်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ ယိင်း 13 ၵေႃႉလႄႈ ၸၢႆး 2 ၵေႃႉ ႁူမ်ႈသဵင်ႈ 15 ၵေႃႉ ၼႄးဝႃႈ သွၼ်လိၵ်ႈပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊသေ ၵမ်ႉၸွႆႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ NUG ဝႃႈၼႆ။
ၶူးသွၼ်ၸိူဝ်းၺႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈတီႉၼႆႉပဵၼ် ၶူးသွၼ်လိၵ်ႈတၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ တီႈႁူင်းႁဵၼ်း Federal School of Aung Myay Thar Zan ဝဵင်းလိူဝ်ႇ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ႁႅင်းသိုၵ်းသေၶဝ်ႈတီႉၺွပ်းၸိူဝ်းၶဝ်တီႈႁိူၼ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 4 ။
လိူဝ်ၼၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ငိုၼ်းဢၼ်ၵဵပ်းတီႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵႃႈႁဵၼ်းလိၵ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶူးသွၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ သူင်ႇၵမ်ႉၸွႆႈပၼ် NUG ဝႃႈၼႆ။
ဢၼ်ႁၢႆႉၸႃႉသုတ်းတႄႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇလွၵ်ႇငိုတ်ႈပႃးဝႃႈ တေသိုပ်ႇၵူတ်ႇထတ်း လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းသူင်ႇလုၵ်ႈလၢင်းႁဵၼ်းလိၵ်ႈတီႈၶူးၸိူဝ်းၼႆႉသေ တေပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇၵႂႃႇ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသွၼ်ႇဝႃႈပဵၼ် ၵမ်ႉၸွႆႈNUG လူၺ်ႈတၢင်းဢွမ်ႈ ဝႃႈၼႆ။
ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇသေ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ UN ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမိူဝ်ႈပီ 1948 လိူၼ်တီႊသႅမ်ႊပိူဝ်ႊဝၼ်းတီႈ 10 ဝႃႈ – ၵူၼ်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉၵူႈၵေႃႉ မီးသုၼ်ႇလႆႈႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆးပၢႆပေႇ။ တီႈၵႄႇသုတ်း ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇၸၼ်ႉဢွၼ်(ၸၼ်ႉမူႇလ) ၼႆႉ ႁဵတ်းၾရီး လႆႈၵူႈၵေႃႉ – ဝႃႈၼႆဝႆႉလူးၵွၼ်ႇ။
ၵူၺ်းၵႃႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢမ်ႇၸွမ်းၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ သေဢၼ်။
