သင်ၶလႄႈတၵ်ႉၵႃႇ ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်းၽွမ်ႉယဝ်ႉတႃႇႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်လူင် ၺီႇလႃႇၶၢမ်ႇသင်ၶၸဝ်ႈ

ပၢင်ပွႆးၺီႇလႃႇၶၢမ်ႇ သင်ၶၸဝ်ႈ ပွၵ်ႈၵမ်း 57 တေၸတ်းတီႈဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်းၼၼ်ႉ ပီႈၼွင်ႉလၢင်းၶိူဝ်းႁူမ်ႈၵၼ် ႁၢင်ႈႁႅၼ်း တူဝ်ႈတၼ်းလီငၢမ်း၊ ပဵၼ်ပၢင်ၵုမ်လူင်သင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ တီႈပၢင်ပွႆးၼၼ်ႉ တိုၼ်းဢမ်ႇပၼ်ၶႂၢင်ႉ ပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလွင်း၊ ပၢင်မူၼ်ႈသိူဝ်းလႄႈ ၶၢႆသူႇရႃႇၼမ်ႉလဝ်ႈ (မဝ်းမိင်း) ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ဝၼ်းတီႈ 4-7/2/2023 ၼႆႉ ယူႇတီႈ သင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ တၵ်ႇၵႃႇသတ်ႉထႃး ၼႂ်းဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း တေႁူမ်ႈ ၵၼ် ၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ၵုမ်လူင်ၺီႇလႃႇၶၢမ်ႇသင်ၶၸဝ်ႈ ပွၵ်ႈၵမ်း 57 လႄႈ မၢႆတွင်း တိူၵ်ႈၵျွင်းၵမ်မထၢၼ်း လၢင်းၶိူဝ်း ၶွပ်ႈတဵမ် 75 ပီ (ပီၵွၼ်းသႅင်) တေၸတ်းႁဵတ်း ၶိုၵ်ႉယႂ်ႇလူင် တီႈတိူၵ်ႈၵျွင်းၵမ်မထၢၼ်း ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း ။

ၸဝ်ႈၶူး ဢႃႇၸိင်ႇၼ (ၸဝ်ႈမိူင်းမိတ်ႈ) ၸဝ်ႈၽူႈၼႄတြႃး တီႈဝတ်ႉၵျွင်းၵမ်မထၢၼ်း ဝိပသ်ႉၼႃႇ ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း လၢတ်ႈတီႈ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ –“ယၢမ်းလဵဝ် ပၢင်ပွႆးၺီႇလႃႇၶၢမ်ႇ ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်းၼႆႉ လႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းယဝ်ႉတူဝ်ႈၵႂႃႇ 90 % ယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ႁွင်ႈ ၼႄပိုၼ်း၊ ဢွင်ႈတီႈယူႇၼွၼ်းသင်ၶ – တၵ်ႉၵႃႇ။ ဢွင်ႈတီႈပၢင်တြႃး ၸဝ်ႈၶူးဝႃးဝုၼ်းၸုမ်ႉလႄႈ ဢွင်ႈတီႈလိုဝ်ႈသဝ်းၸဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼႂ်းပၢင်ပွႆးၼႆႉ တိုၼ်းဢမ်ႇပၼ်ၶႂၢင်ႉပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလွင်း၊ ပၢင်မူၼ်ႈသိူဝ်းပၢၼ်ၵဝ်ႇ (ၸၢတ်ႈသႅင်း)၊ ပၢၼ်မႂ်ႇ။ ယဝ်ႉ ၵေႃႈ ၶၢႆသူႇရႃႇၼမ်ႉလဝ်ႈ (ၶိူင်ႈမဝ်းမိင်း) ၸိူဝ်းၼႆႉ တင်းမူတ်း ဢမ်ႇပၼ်ၶၢႆ။ ႁႂ်ႈလႆႈပဵၼ်ပၢင်တြႃးၵႂႃႇၵူၺ်း၊ လွင်ႈၶၢႆၶွင် ၵိၼ် ယႅမ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ပၼ်ၶႂၢင်ႉၶၢႆယူႇ”- ဝႃႈၼႆ။

လိူဝ်ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ သင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ တၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်းၵေႃႈ လႆႈပၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႃႈတီႈၵၼ်ဝႆႉ မူတ်းယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၾၢႆႇႁပ်ႉတွၼ်ႈၶႅၵ်ႇ၊ လွင်ႈမူတ်းသႂ်၊ လွင်ႈတူမ်ႈႁုင် ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ပႃႈၼၢင်း ဢႃယု 60 ပီပၢႆ ၵူၼ်းဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ ၵူၼ်းလူင်ဝၢၼ်ႈၽႂ်ဝၢၼ်ႈမၼ်းၵေႃႈ ႁွင်ႉပၢင်ၵုမ်ဝၢၼ်ႈၽႂ်မၼ်းႁေယဝ်ႉ ၸႅၵ်ႇပုၼ်ႈၽွၼ်းပၼ်ၵၼ်မူတ်းယဝ်ႉၶႃႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇဝႃႈ ဝၢၼ်ႈလႂ်တူၵ်းပုၼ်ႈၽွၼ်းတွၼ်ႈလႂ်ၼႆ။ မၢင်ပွၵ်ႉတူၵ်းပုၼ်ႈၽွၼ်း ၾၢႆႇႁုင်တူမ်ႈ၊ မၢင်ပွၵ်ႉသမ်ႉၺႃးတႃႇႁႅၼ်းၶဝ်ႈၽၵ်းသွမ်း သေပႂ်ႉၵၢပ်ႈသွမ်း၊ မၢင်ပွၵ်ႉသမ်ႉပႂ်ႉဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းတီႈ ၾၢႆႇလဵင်ႉလူပီႈၼွင်ႉၶႅၵ်ႇ၊ မၢင်ၸိူဝ်းသမ်ႉၺႃး ၾၢႆႇလွင်ႈမူတ်းသႂ်၊ ၾၢႆႇတူၺ်းထိုင်လူလွမ်ၶႅၵ်ႇ ႁပ်ႉတွၼ်ႈၶႅၵ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၶႃႈဢေႃႈ။ ၸိူဝ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇၶဝ်သမ်ႉ ႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵတ်း ႁွင်ႈၼႄပိုၼ်း ၊ ႁဵတ်းၵူင်းတၢင်ႇၼမ်ႉ၊ ႁဵၼ်းႁၢင်ႈထဵင်ၼႃး လႄႈၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉဢေႃႈ ။ ၶႂ်ႈဝႃႈၵၢၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်း ယဝ်ႉတူဝ်ႈလီငၢမ်းယဝ်ႉၼင်ႇၵဝ်ႇ”- ဝႃႈၼႆ။

ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢၼ်လၢၵ်ႇလၢႆး ၼႂ်းပၢင်ပွႆး ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈသမ်ႉတေၼႄပႃး ႁွင်ႈၼႄပိုၼ်း လွင်ႈသၽႃႇဝ ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း မိူၼ်ၼင်ႇႁၢင်ႈၵူင်းပၼ်ႇၼမ်ႉ၊ လင်ႁိူၼ်းဢွၼ်ႇ၊ ၶႅပ်းႁၢင်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇဢႅဝ်ႇယႅမ်ႈတူၺ်း ၵိုၼ်းၶွၼ်ႈၼမ် ၵူႈဝၼ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးထိုင်ဝၼ်းတီႈ 3 – 4 လိူၼ်ၼႆႉ ၸဝ်ႈၶၢႆၶူဝ်းၵုၼ်ႇၶဝ် တေဢွၼ် ၵၼ်မႃးတမ်းၶၢႆၵႂႃႇယဝ်ႉဝႃႈၼႆ။

ယၢမ်းလဵဝ် ၶူဝ်းလူႇတၢၼ်း တႃႇသင်ၶၸဝ်ႈ မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ပၢင်ပွႆးၺီႇလႃႇၶၢမ်ႇၼႆႉ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉ တင်းမူတ်း 400 ၸုမ်ႇယဝ်ႉ။ တႃႇတၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး တေမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈထႅင်ႈ ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင် ၸဝ်ႈၶူး ဢႃႇၸိင်ႇၼလၢတ်ႈ။

သုၼ်တိုဝ်းၵမ် ၵမ်ႇမထၢၼ်း မူႇလမိၼ်းၵုၼ်းၼႆႉ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပတ်းပိုၼ်ႉ မီး 36 ဢွင်ႈတီႈ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တိူၵ်ႈၵမ်ႇမထၢၼ်း တီႈ ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း ပဵၼ်တိူၵ်ႈငဝ်ႈ၊ တီႈတႄႇပၢင်တိုဝ်းၵမ် ၵမ်မထၢၼ်းပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ တင်ႈတႄႇ ပီၶရိတ်ႉ 1947 (ပီၵေႃးၸႃႇ 1309 ၼီႈ) မႃး တေႃႇယၢမ်းလဵဝ်။