……… ပီႈၼွင်ႉတႆး ယူႇၵႃႈလႂ် မႃးလႄႇႁွတ်ႈၵဵင်းတုင် ဢမ်ႇၸႂ်သုင် ႁပ်ႉတွၼ်ႈယူႇဢေႃႈ ၶႅၼ်းတေႃႈႁွတ်ႈမႃးလႄႈ ပွတ်း ဝၼ်းဢွၵ်ႇ ၼမ်ႉၶူင်းႁဝ်း ႁပ်ႉတွၼ်ႈယူႇဢိူဝ်ႈ။ ……… ၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆး ယူႇၼမ်ၵိုၼ်း ယိုၼ်ႈတေႃႇထိုင်ယၢမ်းၼႆႉ ယုမ်ႇယမ်ဝႆႉ ပႂ်ႉထႃႈယူႇဢိူဝ်ႈ ၶႅၼ်းတေႃႈႁွတ်ႈမႃးလႄႈ ပွတ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇၼမ်ႉၶူင်းတႄႉ ႁပ်ႉတွၼ်ႈယူႇဢိူဝ်ႈ။ ……… ၵျွင်းၽြႃးလူင် မီးၵၢင် ဝဵင်း သၢမ်ၸွမ်ၸဵတ်းၵဵင်း သိပ်းသွင်ၽၵ်းတူဝဵင်း မီးပိုၼ်းမၼ်းဝႆႉယူႇ ၼွင်တုင်ယွတ်ႈမိူင်း ………။ ပိုၼ်းၶိူဝ်းတႆး မွၵ်ႇပၼ်ဝႆႉ ထၢတ်ႈယႂ်ႇၸွမ်ၶမ်းလူင် တီႈၸွမ်မူၼ်းမႆႉယၢင်းယႂ်ႇသုင် လီၶွပ်ႈၵုင်ႇတႄႉၼေႃႈ တၢင်းၼမ်ႉပုင်ႇလီသိူဝ်းၸႂ် ယင်ႉလိုဝ်ႈ ယူႇဢိူဝ်ႈ ……… ။
ပေႃးထွမ်ႇမႅၼ်ႈၺႃး ၽဵင်းၵႂၢမ်းႁူဝ်ၼႆႉ ဢၼ်မေႃၵႂၢမ်းတႆးၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ၼၢင်းသီဝၼ်း ႁွင်ႉမၢၵ်ႇဝႆႉလႄႈ ၸၢႆးမုင်ႉယွတ်ႈ (တုင် ၵၿုရိ) ၵေႃႉတႅမ်ႈဝႆႉ ႁူဝ်ၶေႃႈၽဵင်းၵႂၢမ်း ဢၼ်ဝႃႈ “မႃးလႄႇၵဵင်းတုင်” ၼႆႉၸိုင် ပဵၼ်ၽဵင်းၵႂၢမ်း လီထွမ်ႇဝၢၼ်ႁူထုၵ်ႇၸႂ် ႁဵတ်း ႁႂ်ႈၵူၼ်းတင်းၼမ် ဢွၼ်ၵၼ်မႃးႁူႉၸၵ်း လွင်ႈပိုၼ်းၵဵင်းတုင်လႄႈ ၸၼ်ၸႂ်ႁႂ်ႈၵူၼ်းမႃးဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈၼမ်။
ဝဵင်းၵဵင်းတုင်ၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းယႂ်ႇလူင် ထီႈၼိုင်ႈတၢင်းပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ဝဵင်းၼိုင်ႈၵေႃႈၸႂ်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ဝဵင်းယႂ်ႇလူင် ၶဝ်ပႃး ၼႂ်း မိူင်းတႆး သၢမ်ပွတ်းတွၼ်ႈ ၵေႃႈၸႂ်ႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း၊ ဝဵင်းလူင်လႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်း ႁွင်ႇလႄႈ ဝဵင်းလူင်ၵဵင်းတုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။
သင်ဝႃႈ “သၢမ်ၸွမ်ၸဵတ်းၵဵင်း သိပ်းသွင်ၽၵ်းတူဝဵင်း” ၼႆမႃးၵေႃႈ ၵူၼ်းတင်းၼမ် တေႁူႉၸၵ်းၵမ်းလဵဝ်ဝႃႈ ပဵၼ်ဝဵင်းၵဵင်း တုင်ၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မၢင်ၸိူဝ်း ပၢႆဢဝ်ႁဵတ်းပဵၼ်ၵႂၢမ်းတႃႉၵၼ် “သၢမ်ၸွမ်ၸဵတ်းၵဵင်း သိပ်းသွင်ၽၵ်းတူဝဵင်း” ၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်း လႂ်? ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ ထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။
ဢၼ်ၵူၼ်းတင်းၼမ် ႁူႉၸၵ်းၵၼ်ထႅင်ႈတႄႉ ပေႃးမႃးဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈႁွတ်ႈထိုင်ဝဵင်းၵဵင်းတုင်ယဝ်ႉလႄႈ ဢမ်ႇလႆႈၵိၼ်ၶဝ်ႈသွႆးၼွႆႉ သေ ပွၵ်ႈမိူဝ်းၸိုင် မၢႆထိုင်ဝႃႈ ပႆႇႁွတ်ႈထိုင်ဝဵင်းၵဵင်းတုင် ၼႆလူးၵွၼ်ႇ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၶဝ်ႈသွႆးၼွႆႉၼႆႉ ပဵၼ်ၶွင်ၵိၼ် ၵိုၵ်းပိုၼ်း ၸၢဝ်းၵဵင်းတုင်မႃး ပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်ယဝ်ႉလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်ၶွင်ၵိၼ်တႆး ၸိုဝ်ႈယႂ်ႇၼႂ်းမိူင်းတႆးမႃးထႅင်ႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။
ၸၢႆးသႅင်ယ ၵူၼ်းၵဵင်းတုင် လၢတ်ႈၼႄဝႃႈ –“ၶဝ်ႈသွႆးၼွႆႉတင်း ၶဝ်ႈသွႆးၶႅပ်းၼႆႉ တေဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ် ပေႃးပဵၼ်ၶဝ်ႈသွႆးၶႅပ်းၼႆ တေပဵၼ်ၽႅၼ်ႇယႂ်ႇယႂ်ႇ တၢၼ်ႇလူင်ႈၼႆႉ။ ပေႃးပဵၼ်ၶဝ်ႈသွႆးၼွႆႉသမ်ႉ တေသႂ်ႇပၢၼ်ႉသေ ၼိုင်ႈၼႂ်းမေႃႈ ပဵၼ်ၽႅၼ်ႇလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉ လႄႈ ၸင်ႇႁွင်ႉဝႃႈ ၶဝ်ႈသွႆးၼွႆႉ။ ၶဝ်ႈသွႆးၼွႆႉၼႆႉ ပဵၼ်ၵႂၢမ်းၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈႁွင်ႉမႃးၸဵမ်ပၢၼ်လႂ်ယဝ်ႉ။ ၶေႃႈၵႂၢမ်း ဢၼ်ဝႃႈၶဝ်သွႆး ၼွႆႉၼႆႉ ပွင်ႇဝႃႈ ပဵၼ်ၽႅၼ်ႇလဵၵ်ႉ (လဵၵ်ႉလဵၵ်ႉၼွႆႉၼွႆႉ) ၼႆၼၼ်ႉၼႃႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၶွင်ၵိၼ်ပိုၼ်းမိူင်း ၸၢဝ်းၵဵင်းတုင်မႃး ၵမ်း သိုဝ်ႈ။ မီးတီႈၵဵင်းတုင်ၼႆႉၵူၺ်း ဢၼ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၵိၼ်မႃးဢွၼ်တၢင်းပိူၼ်ႈ တၢင်ႇတီႈတႄႉ ပႆႇႁၼ်မီး”- ဝႃႈၼႆ။
မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇလႅၼ် တၢင်ႇၸႄႈဝဵင်း ၵႂႃႇႁဵတ်းၶၢႆၵၼ်ၼၼ်ႉတႄႉ ယွၼ်ႉမႃးယိူင်ႈဢဝ်ႈလွၵ်းလၢႆးႁဵတ်း တီႈဝဵင်းၵဵင်း တုင်ၼႆသေ သိုပ်ႇၵႂႃႇႁဵတ်းၶၢႆၵၼ်ၵူၺ်း ဢမ်ႇၼၼ် ၸိူဝ်းပဵၼ်ၵူၼ်းၸႃတိၵဵင်းတုင် ၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇတၢင်ႇတီႈသေ ႁဵတ်းၶၢႆၵူၺ်း ဝႃႈ ၼႆ။
ၶဝ်ႈသွႆးၼွႆႉၼႆႉ တေဢဝ် ၶဝ်ႈၸၢဝ်ႈၶႅင်ႁဵတ်း ဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ။ ၶဝ်ႈၼၼ်ႉ တေမႃႇ (ၸေႈၼမ်ႉ) ဝႆႉ တီႈဢေႇသုတ်း 1 ၸူဝ်ႈ မူင်း 3 ၸူဝ်ႈမူင်းယဝ်ႉ ၸင်ႇတေဢဝ်ၵႂႃႇမေႃႇ/ ဢိတ်ႇ ႁႂ်ႈၶဝ်ႈလႅဝ်။ မိူဝ်ႈၽွင်းမေႃႇၼၼ်ႉ တေလႆႈဢဝ်ၶဝ်ႈႁူဝ်ၸိူဝ်ႉ (ဢၼ်ဝႃႈ ၶဝ်ႈႁုင်သုၵ်း)ၼၼ်ႉ မႃးသႂ်ႇၶူၼ်းလေႃးၸွမ်း။ ပေႃးပဵၼ်ၶဝ်ႈၸၢဝ်ႈၶႅင် 1 ၵွၵ်းပၼ်း (တေမီး 6 ၵွၵ်းၼမ်ႉၼူမ်း) တေလႆႈသႂ်ႇ ၶဝ်ႈသုၵ်း ၸွမ်း 1 ဝၢၼ်ႇ၊ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၶဝ်ႈသွႆးၼွႆႉဢူၼ်ႈလီ။ ပေႃးယဝ်ႉ ၼိုင်ႈသႂ်ႇၼႂ်းမေႃႈ တင်ႈၼမ်ႉလိူတ်ႇမႆႈၽူတ်ႉသေထွၵ်ႇသႂ်ႇ ယဝ်ႉပိၵ်ႉၽႃမေႃႈႁႂ်ႈၼႅၼ်ႈ ၼိုင်ႈႁိုင်မွၵ်ႈ 30 ၸႅၵ်ႉၵၼ်ႉ – 1 မိၼိတ်ႉ ၸင်ႇဢဝ်ပၢၼ်ႉၶဝ်ႈသွႆးၼၼ်ႉ ဢွၵ်ႇမႃးသေ ၸင်ႇၵွၵ်း လူင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်ၽႅၼ်ႇလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉ။
လၢႆးၵိၼ်မၼ်းသမ်ႉ တေမီးသွင်လၢႆး။ လၢႆးၼိုင်ႈ တေပဵၼ်ၽႅၼ်ႇသေ ၸမ်ႈၵိၼ်ၵပ်းၶိူင်ႈၼမ်ႉၸၢင်ႇ (ၼမ်ႉၵျိမ်ႉ)။ ၶိူင်ႈၼမ်ႉၸၢင်ႇဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ တေမီးၼမ်ႉၸၢင်ႇ (ပႄးငၢၼ်ႇပျႃႇယေႇ)၊ မၢၵ်ႇၽိတ်ႉၶူဝ်ႈ၊ ၵိူဝ်ၽွင်ဝၢၼ်၊ ငႃး၊ ထူဝ်ႇလိၼ်၊ ႁွမ်ၶၢဝ်ၶူဝ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ၼွၵ်းလေႃးၵၼ်ဝႆႉ တႃႇဢဝ်ၶဝ်ႈသွႆးၼွႆႉ ၸမ်ႈၵိၼ်။
ထႅင်ႈလၢႆးၼိုင်ႈ တေၵႅတ်းၶဝ်ႈသွႆးၼွႆႉၼၼ်ႉ သႂ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈသေ ဢဝ်ၼမ်ႉၸၢင်ႇ၊ မၢၵ်ႇၽိတ်ႉၶူဝ်ႈ၊ ၵိူဝ်ၽွင်ဝၢၼ်၊ ငႃး၊ ထူဝ်ႇ လိၼ်၊ ႁွမ်ၶၢဝ်ၶူဝ်ႈ၊ ၽၵ်း (ၽၵ်းတႄႉ ၸွမ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၽႂ်မၼ်းမီး) မိူၼ်ၼင်ႇ – ၽၵ်းၵမ်ႇၸွၼ်း၊ ၽၵ်းမီႇပႅၼ်ႈ၊ ၽၵ်းၵၢတ်ႇ ပီ၊ ၽၵ်းထူဝ်ႇၼွႆႉ(ၽၵ်းၶၢမ်း) ၸိူဝ်းၼႆႉ သႂ်ႇႁူမ်ႈၵၼ်မူတ်းမူတ်းသေ ၸင်ႇၵိၼ်။
ၼၢင်းၶမ်း ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉ ယၢမ်ႈၶၢႆၶဝ်ႈသွႆးၼွႆႉ ၼႂ်းဝဵင်းၵဵင်းတုင် ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႃႈ – “ၶဝ်ႈသွႆးၼွႆႉၼႆႉ ပဵၼ်တၢင်းၵိၼ်ၵိုၵ်း ပိုၼ်း ၵူၼ်းၵဵင်းတုင်မႃး ပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်ယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ တေႁွင်ႉၶဝ်ႈသွႆးၼွႆႉၵူၺ်း။ ၵူႈပွၵ်ႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ ႁဵတ်းၶၢႆ 1 ၽႅၼ်ႇလႂ်/ ၶႅပ်းလႂ် 5 မူး ဢမ်ႇၼၼ် 1 ပျႃး။ ၵူၺ်းၵႃႈ မၼ်းၶဝ်ႈတိၼ်ၶဝ်ႈမိုဝ်းၼႃႇ။ ၵူႈပွၵ်ႈႁဝ်း ႁဵတ်းပဵၼ်ၽႅၼ်ႇလဵဝ်သေ ၸမ်ႈၼမ်ႉၸၢင်ႇၵိၼ်။ ဢမ်ႇၼၼ် ၵႅတ်းသႂ်ႇဝၢၼ်ႇ ဢဝ်မၢၵ်ႇၽဵတ်ႇ၊ ၼမ်ႉၸၢင်ႇ၊ ၵိူဝ်ၽွင်ဝၢၼ်၊ ငႃး/ ထူဝ်ႇလိၼ်၊ ၽၵ်း ၽုတ်း သႂ်ႇ ၶူၼ်းၶဝ်ႈၵၼ်သေၵိၼ်။ တေႃႈလဵဝ် ဢမ်ႇမိူၼ်ၼၼ် မၼ်းငၢႆႈမူတ်းယဝ်ႉ။ ၶဝ်ႈသွႆးၼွႆႉသွင်ၸၼ်ႉ ၼႆၵေႃႈမီးမႃးယဝ်ႉ။ ၼႆႉ တႄႉ ၶဝ်လႄႉၵၼ်ႁဵတ်းမႃးႁိုင်ယဝ်ႉ။ ၵူႈပွၵ်ႈႁဝ်းႁဵတ်းၶၢႆ ပဵၼ်ၶဝ်ႈသွႆးၼွႆႉ ၽႅၼ်ႇလဵဝ်ၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ။
ယၢမ်းလဵဝ် လၢႆးႁဵတ်းၵိၼ် ၶဝ်ႈသွႆးၼွႆႉၼႆႉ ငၢႆႈလိူဝ်မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈ ယွၼ်ႉၶဝ်ႈၸၢဝ်ႈၶႅင်ၼႆႉ မီးဝႆႉ ဢၼ်ၽွင် (ပႅင်ႈၶဝ်ႈ) မၼ်းယဝ်ႉ ၵမ်းလဵဝ်လႄႈ လူဝ်ႇၼွၵ်းသႂ်ႇၼမ်ႉသေ ၼိုင်ႈလႆႈယဝ်ႉ။ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းတၢင်း 20 ပီမႃးၼႆႉ ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ်ႁဵတ်းမႃးၶဝ်ႈသွႆးၼွႆႉ သွင်ၸၼ်/ ၶဝ်ႈသွႆးၼွႆႉသႂ်ႇၽိတ်ႉၵိူဝ်/ ၶဝ်ႈသွႆးၼွႆႉသႂ်ႇၶႆႇ ၸိူဝ်းၼႆႉမႃးယဝ်ႉ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၶၢႆတႄႉ ပေႃးပဵၼ်ၶဝ်ႈသွႆး ၼွႆႉၽႅၼ်ႇလဵဝ် (ၶႅပ်းလဵဝ်) 1 ၽႅၼ်ႇ 250 ပျႃး။ 2 ၽႅၼ်ႇ 500 ပျႃး။ ပေႃးပဵၼ်ၶဝ်ႈသွႆးၼွႆႉသွင်ၸၼ်ႉ သႂ်ႇၶိူင်ႈၽိတ်ႉၵိူဝ်တႄႉ 1 ၽႅၼ်ႇ 500 ပျႃး။ သင်ဝႃႈ သႂ်ႇၶႆႇ၊ သႆႈၵွၵ်ႇ ၸွမ်းၸိုင် 1 ၽႅၼ်ႇ 1,000 ပျႃး ၸွမ်းၼင်ႇ ပိုၼ်ႉတီႈၽႂ်မၼ်းၶၢႆ တေဢမ်ႇမိူၼ် ၵၼ် တီႈ႞ လႄႈတီႈ႞ ၶၼ်ၶၢႆမၼ်း။
ၼၢင်းႁွမ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈၼႄဝႃႈ – “ပၢၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် တေသူင်ၵိၼ်ၶဝ်ႈသွႆးၼွႆႉသႂ်ႇၶိူင်ႈ၊ သႂ်ႇၶႆႇ၊ သႂ်ႇ သႆႈၵွၵ်ႇၵၼ်။ ပေႃးမႃးၼိူင်းၵၼ် မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈလႄႈ တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ မၼ်းပိူင်ႈၵၼ်ဝႆႉ။ မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈ ပေႃးဢဝ်ၶဝ်ႈၸၢဝ်ႈၶႅင်မႃႇ (ၸေႈၼမ်ႉ) သေ မႃးမေႃႇႁႂ်ႈၶဝ်ႈမၼ်းလႅဝ် ႁဵတ်းၸိုင် ၶဝ်ႈသွႆးၼႆႉ တေဢူၼ်ႈလီ ၵိၼ်ၵေႃႈဝၢၼ်။ ယၢမ်းလဵဝ် ႁဵတ်းငၢႆႈလီမႃး ၸႂ်ႉပႅင်ႈၶဝ်ၼွၵ်းၸွမ်းၼမ်ႉ 2-3 မိၼိတ်ႉၵေႃႈ ၼိုင်ႈၵိၼ်လႆႈယဝ်ႉ ႁႂ်ႈမၼ်းၵိၼ်ဝၢၼ်လိူဝ်ၶဝ်ႈ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈမေႃႇသေ မႃးႁဵတ်း ၼၼ်ႉ တင်းဝၢၼ်တင်းဢူၼ်ႈၶဝ်ႈသွႆးၼႆႉ တေဢမ်ႇပဵင်းၵၼ်။ တေႃႈလဵဝ် သင်ဢမ်ႇမေႃၼွၵ်းၼမ်ႉမၼ်းၸိုင် ၵမ်ႈၶဝ်ႈမၼ်း ၶႅင်၊ ၶဝ်ႈပိူဝ်ႉ၊ ၵိၼ်ဢမ်ႇဝၢၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈတွင်ႉသတ်ႉပႃးထႅင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။
ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၶဝ်ႈသွႆးၼွႆႉၵဵင်းတုင်ၼႆႉ ပဵၼ်ၶဝ်ႈသွႆးဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင်လိုဝ်းလင်ဝႆႉ ဢၼ်ၼိုင်ႈသေ ပေႃးၵူၼ်းတၢင်ႇတီႈသီႇ လႅၼ် တေမႃးဢႅဝ်ႇယဵမ်ႉၵဵင်းတုင်ၸိုင် ၵမ်ႈၼမ် တေလၢတ်ႈဝႃႈ တေမိူဝ်းၵိၼ်ၶဝ်ႈသွႆးၼွႆႉၵဵင်းတုင်ၼႆၵမ်းသိုဝ်းလႄႈ သင် ၸိူဝ်ႉဝႃႈ မီးၵူၼ်းႁဵတ်းတႅမ်ႈဢွၵ်ႇၼႄ လၢႆးႁဵတ်းမၼ်း တေလႆႈသႂ်ႇၶိူင်ႈၽိတ်ႉၵိူဝ်သင်လၢႆလၢႆၸိူဝ်းၼႆႉဝႆႉၼႂ်းပပ်ႉၶဝ်ႈၽၵ်းတႆး ၶွင်ၵိၼ် တႆးတႄႉ တေၶႅမ်ႉထူၼ်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တေယၢဝ်းယိုၼ်း လုၵ်ႈလၢၼ် ၸိူဝ်းတေမႃးတၢင်းလင်ၵေႃႈ ၶဝ်တေပွင်ႇၸႂ်ႁူႉဝႃႈ ပေႃး တေႁဵတ်းၵိၼ်ၶဝ်ႈသွႆးၼွႆႉၼႆႉ တေလႆႈႁဵတ်းၸိူင်ႉၼႆ သႂ်ႇၸိူင်ႉၼႆ တေႁူႉသေ မေႃႁဵတ်းၵိၼ်မႃး ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်ထိင်း သိမ်း ၾိင်ႈၵိၼ်ယႅမ်ႉၶဝ်ႈသွႆးၼွႆႉၵႂႃႇ ပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်ထႅင်ႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵဵင်းတုင်လၢတ်ႈ။
ၸၢႆးသႅင်ယ ၵူၼ်းၵဵင်းတုင် လၢတ်ႈဝႃႈ – “လွင်ႈတၢင်းၵိၼ်ၶဝ်ႈသွႆးၼွႆႉၼႆႉ ဢမ်ႇမီးၽႂ်မိူၼ်ႁဝ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆး ပတ်းပိုၼ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၵဵင်းတုင် ထုၵ်ႇလီႁၵ်ႉသႃမႅတ်ႇပႅင်းဝႆႉ။ ပေႃးဝႃႈ ပိူၼ်ႈပိုတ်ႇမိူင်းသေ ပၼ် ၵူၼ်း ဢႅဝ်ႇတွင်ႈတဵဝ်းမႃးတႄႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းတေပဵၼ်ၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉ ဢၼ်ပႅၵ်ႇလၢၵ်ႇ။ တွၼ်ႈ တႃႇႁဝ်းတႄႉ မၼ်းပဵၼ်တၢင်းၵိၼ်သၽႃႇဝ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ယၢမ်ႈၵိၼ်မႃးၸဵမ်လဵၵ်ႉလႄႈ ဢၼ်ၼႆႉ မၼ်း ပဵၼ် ၾိင်ႈလီႁၵ်ႉသႃဝႆႉ။ ပေႃးႁဝ်းၵႂႃႇပဵၼ်ႇလၢႆႈပႅတ်ႈၸိုဝ်ႈမၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇၶဝ်လေႉၵၼ်ဝႃႈ- Pizaa တႆး ဝႃႇ ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ်တႆးႁဝ်းတႄႉ မၼ်းတေဢမ်ႇမီးသင်ယဝ်ႉ။ ပေႃးၵႂႃႇလႅၵ်ႈလၢႆႈ ယိူင်းပိူၼ်ႈပႅတ်ႈမူတ်းတႄႉ”- ဝႃႈၼႆ။
ယၢမ်းလဵဝ် ၶဝ်ႈသွႆးၼွႆႉ ၵိုၵ်းပိုၼ်းဝဵင်းၵဵင်းတုင်ၼႆႉ ပဵၼ်ၶဝ်ႈသွႆးၼွႆႉ ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ၼႂ်းၾိင်ႈၶွင်ၵိၼ်တႆး ဢၼ်ၼိုင်ႈၵူၺ်း ဢမ်ႇၵႃး လိူဝ်သေ ၵူၼ်းဝဵင်းၵဵင်းတုင်ႁဵတ်းၶၢႆယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းလႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း – မႄႈသၢႆ ၸိူဝ်း ၼႆႉၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ႁဵတ်းၶၢႆ ပိုတ်ႇႁၢၼ်ႉၸွမ်းတၢင်း၊ ၸွမ်းၵၢတ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၵၼ်မႃး ၶိူဝ်းယႂ်း။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၼၼ်ႉ လိုဝ်းထိုင်တၢင်း မိူင်းၵဵင်းမႆႇ ၸိုင်ႈထႆးၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပိုတ်ႇၶၢႆ မီးမႃးလၢႆႁၢၼ်ႉယဝ်ႉ။
ၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၵိုၵ်းပိုၼ်း ၸၢဝ်းၵဵင်းတုင်ၼႆႉ ၼွၵ်ႈလိူဝ်သေ ၶဝ်ႈသွႆးၼွႆႉ ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶဝ်ႈၽိုၼ်းထူဝ်ႇလိၼ်၊ ၶဝ်ႈဢူႈ၊ ၶဝ်ႈမဝ်ႈ(ၶဝ်ႈၼုမ်ႇ)၊ ၼိူဝ်ႉသူမ်ႈ ၵဵင်းတုင်လႄႈ ဢိၵ်ႇထႅင်ႈ လၢႆလၢႆဢၼ် ၼႆယဝ်ႉ။