ၵမ်ႈၼမ်တႆးႁဝ်းတေတိတ်းသူပ်းၸပ်းပၢၵ်ႇလႄႈၾင်ဢူၵ်းၾင်ၸႂ်ယူႇၵပ်း ထွႆႈၵႂၢမ်းဢၼ်ဝႃႈ “လွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃ” ၼႆမႃး ၸဵမ်တႄႇႁူႉၸၵ်းလွင်ႈၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းတႆး တေႃႇထိုင်မၢင်ၸိူဝ်းပေႃးတၢႆၵႂႃႇယဝ်ႉၵေႃႈလီ။ ၵွႆးၵေႃႈ ၵႂၢမ်းၶဝ်ႈ ၸႂ်ယင်းတိုၵ်ႉလႅပ်ႈပႆႇပွင်ႇပိုင်ႈ ႁူးလဵဝ်ၵၼ်ၵေႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈ တင်းတီႈပွင်ႇၶေႃႈၵႂၢမ်း လွတ်ႈလႅဝ်းလႄႈၵွၼ်းၶေႃ။
ယွၼ်ႉၼႆႉ တၢင်းမုင်ႈမွင်းလႄႈဢဵၼ်းဢၢၼ်းတႆးဢၼ်ၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈပဵၼ်သုတ်းၼၼ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ်ပေႃးတေလွတ်ႈပူၼ်ႉ ၶီႈၶႃႈ ၵၢၼ်ၶီႇၼဵၵ်းတဵၵ်းတဵင်တႂ်ႈၼမ်ႉမိုဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵွႆး တၢင်ႇလွင်ႈတၢင်ႇဢၼ်တႄႉဢမ်ႇလႆႈဝူၼ်ႉသႂ်ႇၸႂ်ၵႃႈႁိုဝ်။ ပိူင်ၼိုင်ႈ ယွၼ်ႉလႆႈထုၵ်ႇပူၼ်ႉပႅၼ်လူလၢႆမႃးႁိုင်ပဵၼ်ၸူဝ်ႈၵူၼ်းယဝ်ႉလႄႈ ႁဵတ်းႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉပေႃးလႆႈပူၼ်ႉၸၢတ်ႈ ၶီႈၶႃႈတႂ်ႈၵမ်မိုဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈပေႃးယဝ်ႉၼႆသေတႃႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးတၢင်းလႂ် လိူဝ်သေဝႃႈ လႆႈလွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃ ၼႆၼၼ်ႉပိူင်လဵဝ်ၵွႆးလႄႈၸင်ႇဢဝ်ထွႆႈၵႂၢမ်းၶေႃႈဢၼ်ဝႃႈ လွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃၼႆႉ ၾင်ဢူၵ်းၾင်ၸႂ်မႃး ႁုၼ်ႈသိုပ်ႇ ႁုၼ်ႈပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်။
မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆၼႆႉ တႆးႁဝ်းၶဝ်ႈၸႂ်ဝႃႈ ယူႇၸွမ်းမၢၼ်ႈ ပဵၼ်ၶီႈၶႃႈမၢၼ်ႈယူႇၵႂႃႇ မိူၼ်ၼင်ႇယၢမ်းလဵဝ်ၵွႆး မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇဝႃႇ ဢမ်ႇၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇသူၼ်ၸႂ်။ ပေႃးလၢတ်ႈဝႃႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆၵေႃႈ ႁၼ်ဝႃႈယွမ်းႁပ်ႉ တေယူႇၸွမ်းမၢၼ်ႈၵႂႃႇၼၼ်ႉၵွႆး။ တီႈတႄႉမၼ်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၵေႃႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၵွႆး။ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ ဢမ်ႇၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇတၢပ်ႇလၢတ်ႈၵၼ်ယဝ်ႉ။ ပေႃးဢဝ်လၵ်းပိူင်ၵၢၼ်ႁဵၵ်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆၵေႃႈ တိုၼ်းပဵၼ်ၸွမ်းပိူင်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ဢၼ်မီးဢမ်းၼၢၸ်ႈ ၵၢၼ်ပူၵ်းပွင်ၽွင်းငမ်းႁူမ်ႈၵၼ် ၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ပေႃးဝႃႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆ ယင်းဢမ်ႇထုၵ်ႇလႆႈမႃးယမ်ႉၵႂၢမ်းထႅင်ႈယဝ်ႉဝႃႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႈဢမ်ႇၸိုၼ်ႈ ၸၢင်ႇ။ ပိူင်လူင်မၼ်း ဢၼ်လႆႈမႃးယမ်ႉၵႂၢမ်းဝႃႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇဢမ်ႇၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇၼၼ်ႉ ႁူမ်ႈဝႃႈသိုၵ်း မၢၼ်ႈၶဝ် ဢၢင်ႈၸိုဝ်ႈ ပဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆၵေႃႈ ဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်းပိူင်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်သေ ၸႂ်ႉလွၵ်းပိူင်မိူင်းလုၵ်ႈလဵဝ် ယိပ်းၵုမ်းဢမ်းၼၢၸ်ႈယူႇ ၸုမ်းလဵဝ် ၶိူဝ်းလဵဝ်ၶဝ် တင်းပိုၵ်း ။ ဢဝ်ၸႂ်တူဝ်ၵဝ်ႇႁင်းၶဝ်သေၽွင်းငမ်းၵမ်ႈၸႂ် လၢႆၸိုင်ႈ မိူင်းဢၼ်ပဵၼ်ၸႄႈမိူင်းၶဝ်ႈပႃးႁူမ်ႈၸွမ်းၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ဢမ်ႇမီးသူၼ်ႇ ဢမ်ႇမီးဢမ်းၼၢၸ်ႈလႆႈလႅမ်ႉလိမ်း ၸိမ်း ၸွမ်း ၼမ်ႉဝၢၼ် ၼမ်ႉၸဵမ်း ဢရသႃႇ မိူင်းၵွၼ်းၶေႃ ႁိုဝ် ၵၢၼ်ပူၵ်းပွင်ၽွင်းငမ်း ၶိုင်သၢင်ႈ ၵမ်ႊၸႃတႃ တႃႇတူဝ်ၵဝ်ႇသင်။
မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်လႆႈမႃးတီႈဢိင်းၵလဵတ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈမိူင်းလဵဝ်။ မီးတင်း ၶၢင်၊ ယၢင်း၊ ယၢင်းလႅင်၊ ၶျၢင်း၊ မွၼ်း၊ ရၶႅင်ႇ၊ တႆး၊ မၢၼ်ႈ သေႁူမ်ႈၵၼ်လႆႈမႃး။ ၸဵမ်ပိုင်းၵေႃႈတိုၼ်းပဵၼ် မိူင်းၽႂ်မိူင်းမၼ်း မႃးၸဵမ်မိုၼ်ႉသိုၼ်းၵွၼ်ႇ ယဝ်ႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈသင်ၵၼ် တင်းၾိင်ႈငႄႈ လိၵ်ႈလၢႆး ၽႃးသႃၵႂၢမ်းလၢတ်ႈလႄႈ ၶူဝ်းၼုင်ႈတၢင်းဝႆသင် တင်းမၢၼ်ႈ ။ ႁူမ်ႈတင်းၵၢၼ်ပူၵ်းပွင်ၽွင်းငမ်းၵေႃႈ တိုၼ်းမီးဢမ်းၼၢၸ်ႈပူၵ်းပွင်ၽွင်းငမ်း မိူင်းၶွင်ၽႂ်ၶွင်မၼ်းမႃးယူႇ ၸဵမ်ပိုင်း ၸဵမ်မိူဝ်ႈပႆႇႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ် ပႆႇဢဝ်ၵွၼ်းၶေႃ။
မီးၶေႃႈလႆႈၸႂ်တူၵ်းလူင်းႁူမ်ႈၵၼ်ၵွၼ်ႇတေဢဝ်ၵွၼ်းၶေႃတီႈဢိင်းၵလဵတ်ႈယဝ်ႉ တေႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵတ်းပဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈ တုမ်ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းသိပ်းပီၼႆသေ ထုၵ်ႇမၢၼ်ႈၵူတ်ႉလႅၼ် ၼေႇဝိၼ်းသၢင်ႈၽႅၼ်ယိုတ်းဢမ်းၼၢၸ်ႈ ႁုပ်ႈငမ်ဢဝ်ဝၢၼ်ႈမိူင်းပႅတ်ႈလုမ်းလုမ်း၊ၽွင်းငမ်းမႃးၵွႆးၶဝ်ႁင်းၶေႃသိုပ်ႇသိုပ်ႇၵၼ်တေႃႇႁၢၼ်ႉၼႆႉ။ ဢဝ်ပဵၼ်မိူင်း မၢၼ်ႈၵႂႃႇပႅတ်ႈလုမ်းလုမ်း ပဵၼ်မိူင်းလုၵ်ႈလဵဝ် တင်းပိုၵ်းပႅတ်ႈ ႁူမ်ႈဝႃႈၸိုဝ်ႈမၼ်းယင်းတိုၵ်ႉဝႃႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ။
ယွၼ်ႉၼႆႉ ဢၼ်တုၵ်းယွၼ်းသူၼ်ႇလႆႈ “မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် Federal” ၶိုၼ်း ဢၼ်မီးႁူဝ်ဝႃႇၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ် မီးဢမ်းၼၢၸ်ႈ မိူၼ်ၵၼ် ႁူမ်ႈၵၼ်ပူၵ်းပွင်ၽွင်းငမ်း မီးသူၼ်ႇလႆႈတႅပ်းတတ်းၵမ်ႊၸႃးတႃ ၶွင်မိူင်းၽႂ်မိူင်းမၼ်း ဢမ်ႇၸႂ်ႈယူႇတီႈ မၢၼ်ႈ ယူႇတီႈၸၢတ်ႈလႂ်ၸၢတ်ႈၼိုင်ႈ မိူင်းလႂ်မိူင်းၼိုင်ႈၶိုင်သၢင်ႈႁဵတ်းပွင်ႁင်းၵွႆး လႄႈဢမ်းၼၢၸ်ႈ ၵႂႃႇၵွင်ယူႇတီႈ ၸုမ်းၼၼ်ႉၸုမ်းလဵဝ်။
ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ မိူဝ်ႈလၢတ်ႈထိုင်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆၵေႃႈမၢၼ်ႈပေႃးၽႅတ်းလိုတ်းၽႅတ်းလၢင်ႇ ထၢင်ႇဝႃႈၶႂ်ႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ ၼႄးဝႃႈတေၽႄဢွၵ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆတိၵ်းတိၵ်းၵွႆး။ တႆးႁဝ်းၵေႃႈၼင်ႇၼၼ် ပေႃးဝႃႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉၵေႃႈ ၶဝိႈၸႂ် ဝႃႈ ၶႂ်ႈယူႇတႂ်ႈမၢၼ်ႈ ၶႂ်ႈႁဵတ်းၶီႈၶႃႈမၢၼ်ႈၼႆယူႇတိၵ်းတိၵ်းၵွႆး။ လွင်ႈဝႃႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ ဢမ်ႇၸႂ်ႈယွမ်းပဵၼ်ၶီႈၶႃႈ။ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ ၵူႈမိူင်းမိူင်းမီးသူၼ်ႇလႆႈထၢင်ႇႁၢင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ် မီးဢမ်းၼၢၸ်ႈ မိူၼ်ၵၼ် ၽႂ်ဢမ်ႇယူႇတႂ်ႈၽႂ် မီးၶွပ်ႇလႅၼ်လိၼ်ပဵၼ်ၶွင်ၽႂ်ၶွင်မၼ်း မီးသူၼ်ႇလႆႈတႅပ်းတတ်းၶိုင်သၢင်ႈ ၵမ်ႊၸႃႊတႃ ႁင်းၽႂ်ႁင်းမၼ်း မီးတပ်ႉသိုၵ်းၵႅတ်ႇၶႄႃႈလိၼ်ၶွင်ၽႂ်ၶွင်မၼ်း မီးသူၼ်ႇပူၵ်းပွင်ၽွင်းငမ်းႁင်းၽႂ်မၼ်း လႄႈ ၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈသၢင်ႈၵူတ်းမၢႆ ထၢင်ႇႁၢင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်း ၽႂ်ဢမ်ႇပူၼ်ႉပႅၼ်ၽႂ် မိူၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ဢမေႊရိၵႃႊ 50 မိူင်း ၼၼ်ႉလႄႈမီးလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵၢင် ပဵၼ်ငဝ်ႈငုၼ်း။
ႁူမ်ႈဝႃႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵၢင်ပဵၼ်သုၼ်ငဝ်ႈငုၼ်းၼႆသေၵေႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈငဝ်ႈငုၼ်း ဢမ်ႇမီးဢမ်းၼၢၸ်ႈဝိပ်ႇငႅၼ်း ႁႂ်ႈလုၵ်ႈၸုမ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ႁဵတ်းၸွမ်း။ ၵူတ်းမၢႆ(ဢပတေႇ) ဝၢၼ်ႈမိူင်းတေလႆႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈငဝ်ႈ ငုၼ်းပဵၼ်ၽူႈမၵ်းမၼ်ႈ တိုၼ်းပဵၼ်ၸႄႈမိူင်းမၵ်းမၼ်ႈၵွႆး။ ဢၼ်ၸႄႈမိူင်းၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈပဵၼ်ႁိုဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ငဝ်ႈငုၼ်းတေလႆႈႁဵတ်းပၼ်။ တီႈတိူၵ်ႈသုတ်း တေၶႂ်ႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇဢမ်ႇၶႂ်ႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၵၢင် ပဵၼ်ၽူႈၵေႃႉတႅပ်းတတ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈငဝ်ႈငုၼ်းဢမ်ႇမီးဢမ်းၼၢၸ်ႈတႅပ်းတတ်း မီးတီႈၸႄႈမိူင်းၶဝ်တတ်း သိၼ်ၸႂ်ၵွႆးၶဝ်။
ၵွၼ်းၶေႃၼႆႉ ပွင်ႇဝႃႈ ဢေႇၵရၢတ်ႉ (เอกราช) Independence မိူင်းၵွၼ်းၶေႃ ပဵၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းဢၼ်ပူၵ်းပွင်ၽွင်းငမ်း ႁင်းၶေႃ ဢမ်ႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၸွမ်းၽႂ် ပဵၼ်မိူင်းၼိုင်ႈလုၵ်ႈႁင်းၵွႆး မိူၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းၵူႈၸိုင်ႈမိူင်းဢၼ်မီးယူႇၼႂ်းလူၵ်ႈၼႆႉ တႅၵ်ႈငၢႆႈငၢႆႈၸိူင်ႉၼင်ႇၸိုင်ႈမိူင်းဢၼ်ယူႇႁိမ်းၸမ်ႁဝ်းၵေႃႈ မိူၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းထႆး မိူင်းလၢဝ်း မိူင်းၷမ်ႊၿူႊၶျႃႊ(ၶမဵၼ်) ၸိူဝ်းၼႆႉ။
လွတ်ႈလႅဝ်း อิสระ Freedom သမ်ႉ မီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း လွင်ႈထၢင်ႇႁၢင်ႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းတဵမ်ထူၼ်ႈ ႁင်းၽႂ် ႁင်း မၼ်း ဢမ်ႇဝႃႈၸၢတ်ႈလႂ် ၶိူဝ်းလႂ် မိူင်းလႂ် ၵေႃႉလႂ် ။
မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် (မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸိုင်ႈၸၢင်ႇ) สหพันธ์ Genuine Federal Union လၢႆလၢႆၸိုင်ႈမိူင်းမႃးႁူမ်ႈၵၼ် ႁဵတ်းပဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၽႂ်ၸၢတ်ႈၼိုင်ႈၶိူဝ်းလႂ် ပဵၼ်ၵဝ်ႉငဝ်ႈၵၼ်း ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင် မီးဢမ်းၼၢၸ်ႈယႂ်ႇ လိူဝ် ပိူၼ်ႈၵေႃႉလဵဝ် ၸုမ်းလဵဝ် ၸၢတ်ႈလဵဝ် ၶိူဝ်းလဵဝ် ႁိုဝ် မီးသူၼ်ႇယိပ်းၵမ်တႅပ်းတတ်းပွင်ငမ်းလူၺ်ႈၸႂ် ထၢင်ႇႁၢင်ႈ ၵေႃႉလဵဝ်။
