မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅၻ်ႊၻရႄႊမိူဝ်းၼႃႈတၵ်းတေလႆႈမီး သုၼ်ႇၵၢၼ်မိူင်းၽဵင်ႇပဵင်းမိူၼ်ၵၼ်မူတ်း

မိူင်းႁူမ်တုမ်မိူဝ်းၼႃႈ ဢၼ်တေႁူမ်ႈၵေႃႇသၢင်ႇၵႂႃႇ ႁႂ်ႈလႆႈပဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊၻရႄႊ ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းမၢၼ်ႈၼႆၵေႃႈ တေလႆႈပဵၼ်ၼိုင်ႈယူႊၼိတ်ႊသေ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃးၸွမ်းၼႆ တင်းၼမ်တင်းလၢႆ ဢွၼ်ႁပ်ႉ ၵၼ်ယူႇသေတႃႉၵေႃႈ ၽႅဝ်မႃးၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၽွတ်ႈတင်ႈၸႄႈမိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇတူၵ်းထုၵ်ႇ ဢမ်ႇငၢမ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းငဝ်းလၢႆးၼႆ လႆႈငိၼ်းသဵင်လင်ဢွၵ်ႇမႃး တႄႉတႄႉမီးမီးယဝ်ႉ။

သဵင်ဢၼ်ၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် လင်ဢွၵ်ႇမႃးတီႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းယုမ်ႇယမ် ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ၶိူဝ်းၵူၼ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉ ၼမ်လိူဝ်ၶိူဝ်း တၢင်ႇဢၼ်ၶဝ် ႁူမ်ႈၵၼ်ဝႆႉၼၼ်ႉ၊ ၶိူဝ်းၵူၼ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၶိူဝ်းသႃႇၵီႇဝၢင်ႇ ၸိုၼ်ႇၸၢင်ႇလိူဝ်ပိူၼ်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တီႈတႄႉမႃး ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း ၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈလႄႈ တင်းဢၼ်ဝႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈၽွတ်ႈတင်ႈၸႄႈမိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈ ႁွႆႈလဵဝ်ၵၼ်၊ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈၼႅဝ်းလဵဝ်ၵၼ်။

မၢၼ်ႈဢမ်ႇၸႂ်ႈၶိူဝ်းၵူၼ်းသႃႇၵီႇဝၢင်ႇ ဢၼ်တွၼ်းတိူဝ်း ၵျႃႉလိူဝ်တၢင်ႇၶိူဝ်း ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ပိူၼ်ႈ ႁဝ်းဢမ်ႇဝႃႈ ပႃးၸဵမ်ၶဝ်ၵေႃႈ ႁူႉၸၵ်းၵၼ်သၵ်းသၵ်းယူႇ။

ၼႂ်းဢၼ် ဢမ်ႇၶႂ်ႈယွမ်းႁပ်ႉ တႃႇၽွတ်ႈတင်ႈၸႄႈမိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ လိူဝ်သေ ၵူၼ်းၵၢၼ်မိူင်း မီးထႅင်ႈၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ် လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼၼ်ႉၵွၼ်ႇ၊ မွင်ႇသွင်းၶႃႉ ၵေႃႉပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈ BPLA  Burma People Liberation Army ၼႆႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ ယုမ်ႇယမ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ မၢၼ်ႈတၵ်းတေလႆႈမီး တပ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈႁင်းၵူၺ်း။ မၢၼ်ႈတၵ်းတေလႆႈၽွတ်ႈတင်ႈၸႄႈမိူင်း မၢၼ်ႈႁင်းၵူၺ်း ၼႆလႄႈ မၼ်းၺႃးလွၵ်ႇငိုတ်ႈဝႆႉဝႃႈ ယႃႇႁႂ်ႈပႅၼ်ႁူဝ်ဢွၵ်ႇမႃး တၢင်းၼွၵ်ႈ တပ်ႉၸုမ်းမၢႆ 5 ၊ပေႃးဢွၵ်ႇမႃး ၸိုင် ဢမ်ႇႁပ်ႉပၢၵ်ႇလႆႈ တႃႇတေဢဝ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈပၼ်မၼ်း မီးၵူၼ်းၼႂ်း PDF ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ၸႅင်ႈလႅင်းငိၼ်းဝႃႈၼႆ ၵွၼ်ႇ။

ဢမ်ႇၵႃး PDF ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢူးတၢၼ်းၸူဝ်းၼႅင်ႇ ၵေႃႉပဵၼ်မေႃတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၵေႃႉပဵၼ်ၽူႈထတ်းသၢင်ၵၢၼ်မိူင်းလႄႈ ၵေႃႉ ယၢမ်ႈ ပဵၼ်လုၵ်ႈၸုမ်း ပၵပ ပႃႇတီႇၶွမ်ႊမိဝ်ႊၼိတ်ႊ မိူင်းမၢၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈဢွၵ်ႇဝႆႉတီႈ Interview ဢၼ်ယူႇတီႈ CNI တွင်ႈထၢမ်မၼ်းၼၼ်ႉၵွၼ်ႇ လွင်ႈၸိူင်ႉမၢၼ်ႈၽွတ်ႈတင်ႈၸႄႈမိူင်းၼႆႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလွင်ႈဢမ်ႇငၢမ်ႇမႅၼ်ႈ တင်းငဝ်း လၢႆး ပိူင်ပဵၼ် ၵဝ်ၶႃႈ ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉလႆႈ မၼ်းဝႃႈ ၸိူင်ႉၼႆ။

ပေႃးၼႆ ယွၼ်ႉသင်လႄႈဝႃႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလွင်ႈၼႆ တေလႆႈထၢမ်ၶိုၼ်းယူႇ ၼႂ်း Interview မၼ်းတႄႉ ဢမ်ႇငိၼ်းမၼ်း လၢတ်ႈပႃးၵႂႃႇ ၶေႃႈဢိင်ဢၢင်ႈ ဢၼ်မၼ်ႈၵႅၼ်ႇတူၵ်းလွင်ႈ။ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၼမ်လိူဝ် ဢၼ်ၵူၼ်းတၢင်ႇၶိူဝ်း ႁူမ်ႈသဵင်ႈလေႃးၵၼ် ၼၼ်ႉဢိူဝ်ႈ။ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆလႄႈ တေႁႂ်ႈမၢၼ်ႈၽွတ်ႈတင်ႈၸႄႈမိူင်း မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ တၢင်ႇၶိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလွင်ႈ။ ၶျၢင်းၼႆႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းမၼ်း မီးသၢမ်သႅၼ်ၵူၺ်းလႄႈ ၸင်ႇဢမ်ႇၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ပၼ်ၸၼ်ႉၸႄႈမိူင်းမႃးသေ ၵူၺ်းပၼ်ၼႃႈ တီႈၶိုၵ်ႉတွၼ်း ၶိူဝ်းၶျၢင်း ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ (ချင်းဝိဒေသတိုင်း) ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ မၼ်းလၢတ်ႈၵႂႃႇ။

ပေႃးၼႆ ႁူဝ်ၼပ်ႉ ၵူၼ်းယၢင်းလႅင် ဢၼ်ႁူဝ်ၼပ်ႉ ဢမ်ႇတဵမ်သၢမ်သႅၼ်ၼၼ်ႉလူး ယွၼ်ႉသင်လႄႈ ပဵၼ်မႃးၸႄႈမိူင်း ယၢင်းလႅင်ၼႆႉလႃႇ တေလႆႈထၢမ်မၼ်းၶိုၼ်းယူႇ။ ဢၼ်ၼႆႉႁၼ် လၢႆးႁပ်ႉႁၼ်ၵၢၼ်မိူင်းမၼ်းၼႆႉ ၽိတ်းဝႆႉ ၸဵမ်ငဝ်ႈပိုၼ်ႉ တေလႆႈဝႃႈၼႆၵူၺ်း။ တႆး၊ မၢၼ်ႈ၊ ၶၢင်၊ ၶျၢင်း ၼႆႉ ၵွၼ်ႇပႆႇႁူမ်ႈၵၼ် တင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တိုၼ်းမီးဝႆႉ ၼႃႈတီႈ ပၢၼ်ႇပွင် လွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈ ႁင်းၽႂ်မၼ်း။

မိူင်းတႆးၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈမိူင်းတႂ်ႈမိုဝ်းမၢၼ်ႈ ၊ မိူင်းတႆးၼႆႉ ပဵၼ်ဝႆႉမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၸိုင်ႈတႆး ႁင်းၶေႃ ၊ မိူင်းတႆးၼႆႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈ ႁူမ်ႈတင်းမၢၼ်ႈသေ ၶႂ်ႈဢဝ်လွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်းၶေႃ ႁင်းမၼ်းၵေႃႈ တိုၼ်းလႆႈ ၼင်ႇၼႆၼင်ႇၵဝ်ႇ မိူင်းၵယႃး ဢၼ် ပဵၼ်မိူင်းယၢင်းလႅင်ၼႆၵေႃႈ တိုၼ်းပဵၼ်ဝႆႉ မိူင်းလွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈ ႁင်းမၼ်း။

တေဝႃႈ သၼ်လွႆၶၢင်၊ သၼ်လွႆၶျၢင်း ၼႆၵေႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈမိူင်းၶႃႈ မိူင်းႁၢႆး တႂ်ႈမိုဝ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ၼႆႉ ၵိုၵ်းပိုၼ်း သႅၵ်ႇလႅၵ်ႇ လႅၼ်ၵၼ် မၢပ်ႇၵၼ်ဢမ်ႇလႆႈ ထူမ်ပႅတ်ႈထိမ်ႈပႅတ်ႈဢမ်ႇလႆႈ။ တႃႇတေတင်ႈပဵၼ်မႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼၼ်ႉ တၢမ်တူဝ်ၸွမ် ႁၢၼ် ဢွင်ႇသၢၼ်း တႅၼ်းတၢင်ႇတီႈ ၽသပလ (ပဏာမပြင်ဆင်မှုညီလာခံ) ၼၼ်ႉ မီးဝႆႉယူႇ 5 တွၼ်ႈ – 1) မိူင်းမၢၼ်ႈ (ပြည်မ) လႄႈ ၸႄႈတွၼ်ႈၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢၼ်ပႃးႁူင်းမၢၵ်ႇလၢင်း ၶိုင်ႈၼိုင်ႈလႄႈ ၶမ်းတီႈ၊ သွင်သူပ်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ 2) ႁူမ်ႈတုမ်ၸိုင်ႈတႆး ၵဝ်ႈၵၢင်ႉလႄႈ မိူင်းပၢႆး။ 3) ၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင်။ 4) သၼ်လွႆၶၢင်။ 5) သၼ်လွႆၶျၢင်း ဢၼ်ဢမ်ႇပႃး ၸႄႈတွၼ်ႈၵၢၼ်ႇပႅတ်ႉလႅတ်ႉ ဝႃႈဝႆႉၸိူင်ႉၼႆ တႅၵ်ႇလႅင်း။ ၼႆႉၼႄဝႃႈ 5 ၼႃႈတီႈ မႃးႁူမ်ႈၵၼ် ၸင်ႇတေပဵၼ်မႃးလႆႈ မိူင်းႁူမ်ႈ တုမ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ ဢၼ်ၼႆႉ မီးဝႆႉၼႂ်းပိုၼ်း တႅၵ်ႇလႅင်း လႄႈ ၽူႈလႂ်ၽႂ်ယႃႉပႅတ်ႈ ဝွတ်ႇပႅတ်ႈ ဢမ်ႇလႆႈ။

ယဝ်ႉၵေႃႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ဢိင်ၼိူဝ်ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းလႄႈ ၶွတ်ႇတင်ႈမႃး ဢိင်ၼိူဝ်ၼႃႈတီႈသေ ၵေႃႇတင်ႈမႃး ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၸႅင်ႈလႅင်းတႅတ်ႈတေႃးယဝ်ႉ။

ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းၸၢဝ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈလႄႈ ဢမ်ႇၼၼ် ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းၶျၢင်းၶဝ် ဢေႇလိူဝ် ပိူၼ်ႈလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၽွတ်ႈတင်ႈ၊ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်ၼႆ ဢမ်ႇမီး။ ဢမ်ႇၼပ်ႉတေႃႇ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းသေယဝ်ႉ  ၽွတ်ႈတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မႃး ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တၢမ်တူဝ်ၽူႈထတ်းသၢင်ၵၢၼ်မိူင်းၼိုင်ႈၵေႃႉ ဢမ်ႇႁူႉ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ။ တင်ႈၸႂ်ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁူႉႁိုဝ် ဢမ်ႇၼၼ် တိုၼ်းဢမ်ႇၶႂ်ႈႁူႉၸွမ်း ႁဵတ်းၵႅင်ႈဢမ်ႇႁူႉၵူၺ်း တေလႆႈမၢႆထိုင်ၸိူင်ႉ ၼၼ်ယူႇ။

ထႅင်ႈၶေႃႈၼိုင်ႈ ဢၼ်ၵူၼ်းၵၢၼ်မိူင်း ၸၢဝ်းမၢၼ်ႈၵမ်ႈၽွင်ႈ ၵႆႉၵႆႉလၢတ်ႈဝႃႈ တႃႇတေၽွတ်ႈတင်ႈၸႄႈမိူင်းမၢၼ်ႈၶဝ် ဢမ်ႇၼၼ် ဢမ်ႇၽွတ်ႈတင်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၸၢဝ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ၵူၺ်း မႅၼ်ႈယူႇ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ယွမ်းႁပ်ႉယူႇ။ ၶႂ်ႈတင်ႈပၼ်ၸႄႈမိူင်းႁိုဝ် ဢမ်ႇၶႂ်ႈတင်ႈတိူင်းၶဝ် တေဢဝ်ၸႄႈတိူင်းဢၼ်ၶဝ် ႁွင်ႉဝႃႈ 7 တိူင်း ပဵၼ်ၶွင်ၶဝ် ၵူၺ်းႁႃႉ ဢမ်ႇၼၼ် ၶႂ်ႈႁဵတ်း 17 တိူင်းၵေႃႈလႆႈ ၸူးၸႂ်ၶဝ်ၸဝ်ႈ။

ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးတေမႃး ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်တႄႉ တၵ်းတေလႆႈပဵၼ် ယူႊၼိတ်ႊၼိုင်ႈဢၼ် ၸိူင်ႉပိူၼ်ႈတၢင်ႇမိူင်း ၵူၺ်း။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈပဵၼ်မၢၼ်ႈ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းၶဝ်ၼမ်လႄႈ တေဢဝ်သုၼ်ႇလိူဝ်ပိူၼ်ႈတၢင်ႇၶိူဝ်းဢမ်ႇလႆႈလႃးလႃး။

မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅၻ်ႊၻရႄႊ မိူဝ်းၼႃႈ တၵ်းတေလႆႈမီး သုၼ်ႇၵၢၼ်မိူင်းၽဵင်ႇပဵင်း မိူၼ်ၵၼ်ၵူၺ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၵႃႈၸူဝ်ႈမၢၼ်ႈတင်းပိုၵ်းပႆႇယွမ်းႁပ်ႉ တိုၼ်းတေပႆႇတင်ႈပဵၼ်လႆႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ ယၢမ်ႈသုမ်ႇငုမ်း ပေႉၵိၼ်ဢိုၼ်ဢူမ်လႆႈမႃး မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ပတ်းပိုၼ်ႉလႄႈ တႃႇတေၽွတ်ႈတင်ႈၸႄႈမိူင်းမၢၼ်ႈ လဵၵ်ႉလဵၵ်ႉဢွၼ်ႇ ယွပ်းဢွၼ်ႇၼိုင်ႈၵူၺ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉလႆႈ တိုၼ်းမီးၸႂ်ဝႃႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တင်းၵုမ်ႇ တင်းလုမ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၶွင်ႁဝ်းမႅၵ်းမႅၵ်း ပေႃးဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ်ၸိုင် ႁူဝ်ၸႂ်ဢၼ်ၼႆႉ ၵႃႈၸူဝ်ႈပႆႇလႅၵ်ႈလၢႆႈ တေၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ် ယူႇသဝ်းလႆႈ ၵူၼ်းတင်းၶိူဝ်းၵႂႃႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ် တၢမ်တူဝ်ပီႈၼွင်ႉမၢၼ်ႈ တိုၼ်းတေလႆႈထၢမ်ၶိုၼ်းတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇယူႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယွၼ်းတေႃႉတႆႇပၢႆးၼႄၵၼ် မွၵ်ႈၼႆႉသေ ႁႂ်ႈၶွတ်ႈယွတ်ႈပၢႆၵႂၢမ်းဝႆႉတီႈၼႆႈၶႃႈ။

 မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ။

ႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း

27/9/2022