ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်း ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆဢမ်ႇၸၢင်ႈလႆယွၼ်ႉၶီႈလိၼ်ၶီႈသၢႆး ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈၵၢၼ်ၶုတ်းၶမ်းလူင်းမႃး၊ ၼမ်ႉထူမ်ႈႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင် လူႉသုမ်းၼမ် ႁိုင်မႃးၶၢဝ်းတၢင်းၸမ် 2 လိူၼ် မၢင်ႁိူၼ်းဢမ်ႇမီးတီႈယူႇ ၶွမ်ႊပၼီႊၶုတ်းၶမ်း ပႆႇမႃးသၢႆႈတႅၼ်းၸွႆႈထႅမ်သင်ပၼ် ။

ၼမ်ႉထူမ်ႈဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင် ဢိူင်ႇမိူင်းလဵၼ်း ၵိင်ႇၽႄၸႄႈဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ၸဵမ်မိူဝ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 19/7/2022 ၼၼ်ႉမႃး တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် မီးၶၢဝ်းတၢင်း လိူၼ်ပၢႆယဝ်ႉ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆး လူင် ၶမ်ဢုင်ဝႆႉ 3 လင် ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ်ယူႇသဝ်း၊ ၵူၼ်း ဝၢၼ်ႈမုင်ႈမွင်း ႁႂ်ႈၶွမ်ႊပၼီႊၶုတ်းၶမ်း မႃးသၢႆႈတႅၼ်းပၼ် လွင်ႈလူႉသုမ်း တင်းမူတ်း ဝႃႈၼႆ။
ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢိူင်ႇမိူင်းလဵၼ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင် ဢၼ်ၺႃး ၼမ်ႉၶမ်း လုပ်ႇ ထူမ်ႈပီၼႆႉ တင်းမူတ်းမီး 30 လင်ပၢႆ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တႃႇ 7 – 8 လင် ထုၵ်ႇၶီႈၵူမ်ႇငႂ်ႈ ထူမ်ႈသႂ်ႇ သေ တႃႇ 3 လင်တႄႉ တေႃႇထိုင် ယၢမ်းလဵဝ် ၶမ်ဢုင်ဝႆႉ ပႆႇၸၢင်ႈဢဝ်ဢွၵ်ႇ။ ယွၼ်ႉၶီႈၵူမ်ႇငႂ်ႈ ထူမ်ႈတဵမ်မူတ်း ၼႂ်းဝၢင်းႁိူၼ်းလႄႈ ၼႂ်းႁိူၼ်းယေး ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢမ်ႇၸၢင်ႈၶဝ်ႈယူႇ ႁဵတ်းၵိၼ်သင်”- ဝႃႈၼႆ။
ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ တႃႇႁိူၼ်း 3 လင်ၼႆႉတႄႉ လႆႈပိုင်ႈဢိင် ႁိူၼ်းယေး ပီႈၼွင်ႉၽႂ်မၼ်းသေ ယူႇသဝ်းၵႂႃႇဝႆႉ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ပႂ်ႉၶွမ်ႊပၼီႊၶုတ်းမႃးသၢႆႈတႅၼ်းပၼ် လွင်ႈလူႉသုမ်းယူႇ။
“ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတႄႉ မွင်းၶႃႈဢေႃႈ ။ ၶူဝ်းႁိူၼ်းယေး ဢၼ်လႆႈလူႉသုမ်း တင်းမူတ်း 30 လင်ပၢႆ ၶဝ် မႃး ၸွႆႈထႅမ်ပၼ်ၶိုၼ်းယူႇဢိတ်းဢွတ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁိူၼ်းလႄႈႁိူၼ်း ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်ၶႃႈလူးၼေႃႈ ။ ၶဝ်တူၺ်းသေပၼ်ၵႂႃႇၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း။” – ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢိူင်ႇမိူင်းလဵၼ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။
ၵူႈပီ ပူၼ်ႉမႃးတႄႉ သင်ဝႃႈ ဝၢင်းႁိူၼ်းလႄႈ ႁိူၼ်းယေး ယူႇၼႂ်းဝၢင်းလဵဝ်ၵၼ်သေ ထုၵ်ႇၶီႈၵူမ်ႇငႂ်ႈလိၼ် ထူမ်သႂ်ႇၸိုင် ယူႇတီႈ ၶွမ်ႊပၼီႊၶုတ်းၶမ်းၶဝ် မႃးသၢႆႈတႅၼ်းပၼ် ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶၢႆႉတီႈမႂ်ႇ ဢိင်ၼိူဝ် တေယူႇတီႈ ၶွမ်ႊပၼီႊၼၼ်ႉ တူၺ်းႁိူၼ်းယေး ၵိုင်ႇတၢၼ်ႇၸိူင်ႉႁိုဝ်သေ သၢႆႈတႅၼ်းၵႂႃႇ တီႈဢေႇသုတ်း 1 သႅၼ်ဝၢတ်ႇ – 6 သႅၼ်ဝၢတ်ႇ (ငိုၼ်းထႆး)။ လွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႆႈယုၵ်ႉသဝ်ႁိူၼ်းၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇတၢင်ႇတီႈလႄႈ မိူၼ်တင်းဝႃႈ ၸၢင်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶၢႆႉပၢႆႈဢွၵ်ႇ ပိုၼ်ႉတီႈၵူၺ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢိူင်ႇမိူင်းလဵၼ်းလၢတ်ႈ။
ၵေးၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉ တႄႇႁူဝ်မၼ်းတီႈသၼ်လွႆၶမ်း ဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင်။ မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈ ပဵၼ်ၼမ်ႉဢၼ်လိုၵ်ႉ သႂ်လႄႈ လႆၶႅမ်ႉလီ ၊ လဵင်ႉလႆႈတိူၵ်ႇႁႆႈလွၵ်းၼႃးၸိူဝ်းမီးႁိမ်းႁွမ်းၼၼ်ႉတင်းမူတ်း။
တႄႇဢဝ်ပီ 2007 မႃးၶွမ်ႇပၼီႊၶုတ်းၶမ်း လၢႆလၢႆဢၼ် တႄႇၶုတ်းၶမ်း ၸွမ်းသၼ်လွႆၶမ်း ပွႆႇၼမ်ႉလၢႆႇ ၶူၺ်လိၼ် လူင်းၼႂ်း ႁူၺ်ႈ ႁူဝ်ၵေးၼမ်ႉၶမ်း။ ဢဝ်ၵေးၼမ်ႉလူႉ၊ သၢႆးထူမ်ႈ ႁွင်ႈၼမ်ႉ လူၼ်ႉႁိုၵ်းလူၼ်ႉၾင်ႇ။ ပေႃးၶၢဝ်းႁႅင်ႈ ဢမ်ႇမီးၼမ်ႉ၊ ပေႃး ၾူၼ်တူၵ်း ၼမ်ႉၼွင်း တေႃႉၶီႈလိၼ် ၶူၺ်သၢႆး ထူမ်ႈႁိူၼ်းယေး။ တူင်ႈၼႃး ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇဢေႊၶိူဝ်ႊ ဢမ်ႇလႆႈသွမ်ႈၼႃးမႃး ၵေႃႈ သိပ်းပီပၢႆယဝ်ႉလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ် ပဵၼ်ၼမ်ႉႁူၼမ်ႉတႃမႃး တေႃႇထိုင် ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။
ၵူၼ်းမိူင်းသၢၼ်ၶတ်းၶွမ်ႇပၼီႇ ၊ တုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈ ၾၢႆႇၽွင်းငမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်း တူၺ်းထိုင်သေ ႁၢမ်ႈပၼ်ၶွမ်ႇပၼီႇ ၼႆၵေႃႈ ပူၼ်ႉ မႃးၼပ်ႉႁူဝ်သိပ်းပီတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် ဢမ်ႇမီးၽႂ်ၽူႈလႂ်မႃးႁၢမ်ႈပၼ်လႆႈ။