လုၵ်ႈၸုမ်းပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇၸတ်း ပၢင်ႁူမ်ၸူမ်း ႁပ်ႉတွၼ်ႈ ၽူႈၼင်ႈၸိုင်ႈ ၵေႃပွင်ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆး (Committee For Shan State Unity = CSSU) တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး။ လုၵ်ႈၸုမ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼပ်ႉပၢၵ်ႇ။
ဝၼ်းတီႈ 18/03/2018 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 6 မူင်း ထိုင် 10 မူင်း ယူႇတီႈၽူႈပွင်ၵၢၼ်၊ လုၵ်ႈၸုမ်း ပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ (SNDP) ႁူမ်ႈလူၺ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းတင်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ႁူမ်ႈၵၼ် ႁူမ်ၸူမ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈ လုင်း ၸၢႆးဢၢႆႈပဝ်း ႁူဝ်ပဝ်ႈပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ ဢၼ်လႆႈႁပ်ႉတၼ်းႁဵင်း ပဵၼ်ၽူႈၼင်ႈၸိုင်ႈ ၵေႃပွင်ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆး CSSU ၼႂ်းပီ 2018 ။ ပၢင်ႁူမ်ၸူမ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈၼႆႉ ၸတ်းႁဵတ်းတီႈ ႁူင်းႁႅမ်းၵေႃးလီႇ ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ဝႃႈၼႆ။
လုင်းၸၢႆးဢၢႆႈပဝ်း ႁူဝ်ပဝ်ႈပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ/ ၽူႈၼင်ႈၸိုင်ႈ CSSU လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ႁဝ်းလႆႈ မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်းၵႂႃႇဝႃႈ ၵေႃပွင်ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆးၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈ တႆးႁဝ်း ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်ၵူၺ်း မၼ်းတေပႃး ၸုမ်း NGO ၊ ၸုမ်းပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း၊ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵေႃပွင်ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆးၼႆႉ မၼ်းလူဝ်ႇပႃးၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်ယူႇၼႂ်းမိူင်း တႆးႁဝ်းၶႃႈတင်းသဵင်ႈ ယိူင်းဢၢၼ်းႁဝ်းတႄႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈမၼ်းလႆႈပႃးၸိူင်ႉၼႆ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်ယူႇၼႂ်းမိူင်းတႆးတင်းသဵင်ႈ ႁဝ်းလူဝ်ႇၽွမ်ႉ ႁူမ်ႈၵၼ်၊ ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈသေပိူၼ်ႈၼႆႉ ၼႂ်းမိူင်းႁဝ်း လူဝ်ႇလႆႈၵတ်းယဵၼ်။ သင်ဝႃႈ ၵတ်းယဵၼ်ယဝ်ႉ မၼ်းၸင်ႇ ပူၵ်းပွင်လႆႈ လွင်ႈပၢႆးမၢၵ်ႈမီး၊ ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ၊ လဵင်ႉသတ်း၊ ၾႆးၾႃႉ၊ သဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း၊ လွင်ႈပၢႆးယူႇလီလႄႈ ပၢႆးပၺ်ၺႃ ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဝ်းၸွင်ႇတေႁဵတ်းလႆႈ” ယိူင်းဢၢၼ်းတႄႉတၵ်းလႆႈပဵၼ်ၾႅတ်ႊတရႄႊတီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ” ဝႃႈၼႆ။
ၼႂ်းပၢင်ႁူမ်ၸူမ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈ ၽူႈၼင်ႈၸိုင်ႈ CSSU ၼႆႉ လုင်းၸၢႆးဢၢႆႈပဝ်း မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း၊ ထၢႆႇႁၢင်ႈၵိုၵ်းၵၼ် တင်းလုၵ်ႈၸုမ်း ႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းႁူမ်ႈၵၼ်သေ ၵိၼ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈမူႇၵၼ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။
ၼႂ်းပီ 2018 ၼႆႉ ၽူႈၼင်ႈၸိုင်ႈ ၵေႃပွင်ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆး CSSU ပဵၼ်လုင်းၸၢႆးဢၢႆႈပဝ်း ႁူဝ်ပဝ်ႈပႃႇတီႇ သိူဝ်ၽိူၵ်ႇ SNDP လႆႈႁပ်ႉတၼ်းႁဵင်းၵႂႃႇ ၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈပီ။
ၵေႃပွင်ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆး (CSSU) ၼႆႉ မီးလုၵ်ႈၸုမ်းပႃႇတီႇ၊ တပ်ႉသိုၵ်း၊ ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းတႆးလၢႆၸုမ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႇမူဝ်ႇၶရႅတ်ႉတိၵ်ႉပႃႇတီႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး ႁိုဝ် ပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ (SNDP) ။ ၸုမ်းတႆးယိပ်းၵွင်ႈ ၵၢင်ႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်း ၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) ၊ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (SSPP/SSA) ၊ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸိုင်ႈတႆး SSJAC [ဢၼ်မီး SSPP/SSA ၊ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် SNLD ၊ တပ်ႉသိုၵ်းၵူၼ်းမိူင်း (ၸုမ်းပီႇတုၸိတ်ႉသႅင်ၵႅဝ်ႉ)၊] ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းတႆး (Shan CBOs) ဢိၵ်ႇလၢႆမူႇလၢႆၸုမ်း ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ၵေႃႇတင်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 15/10/2013 ဝၢႆးမႃး ပႃႇတီႇၵွင်ၸႆး (ESSDDP) ၊ ၸုမ်းၵပ်းသၢၼ်သိုင်ႇ ၾိင်ႈမိူင်းတႆး၊ ၸုမ်းသႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇၸိုင်ႈတႆး (NGSS) ၊ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး (TYO) ၊ မုၵ်ႉၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး-မိူင်းထႆး (TNAT)၊ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵေႃႈၶဝ်ႈပႃးပဵၼ်လုၵ်ႈၸုမ်းမႃး။
CSSU မီးယိူင်းဢၢၼ်းလူင် ပိူဝ်ႈတႃႇၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းမိူင်းၸိုင်ႈတႆး ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း။ မီးယိူင်းဢၢၼ်း လႄႈ လၵ်း ၵၢၼ် သွင်ပိူင်- 1.ပိူဝ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းမိူင်းၸိုင်ႈတႆး ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်ၵႄႈလိတ်ႈ ၵမ်ၸႃတႃ (ၵၢမ်ႇၵျမ်ႇမႃႇ) ၸိုင်ႈတႆး။ 2.ပိူဝ်ႈတႃႇႁူမ်ႈၵၼ် ႁၢင်ႈႁႅၼ်း ယူင်ႉၶၢပ်ႈၵၢၼ်မိူင်း (Political framework) ပိူဝ်ႈတႃႇ ဢုပ်ႇဢူဝ်း ၵၢၼ် မိူင်း (ၸိုင်ႈတႆးၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈ)။
Photo FB by SNDP
