ၶႄႇတေပိုတ်ႇၽၵ်းတူလႅၼ်လိၼ်ၵျိၼ်ႊသၢၼ်ႊၵျေႃႊ တႃႇတေႃႇသူင်ႇသိုဝ်ႉၶၢႆၶူဝ်း

ၾင်ႇမိူင်းၶႄႇ တေၸၢမ်းပိုတ်ႇၽၵ်းတူၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ တူၺ်း တီႈၵျိၼ်ႊသၢၼ်ႊၵျေႃႊ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊၼၼ်ႉ တေတေႃႉၶူဝ်းၵုၼ်ႇတူၺ်း ဝႃႈၼႆ။

မိူဝ်ႈၽုၵ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 23/11/2021 ၼႆႉ ယူႇတီႈၾၢႆႇၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ တၢင်းၾင်ႇမိူင်းၶႄႇ တေၸၢမ်းပိုတ်ႇတေႃႉၶူဝ်းၵုၼ်ႇတူၺ်း တီႈၽၵ်းတူမိူင်း လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ ၵျိၼ်ႊသၢၼ်ႊၵျေႃႊ ဢၼ်တိတ်းၸပ်းၵၼ် တၢင်းၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။

ၸဝ်ႈၵႃးလူင် မူႇၸေႊ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “လႆႈငိၼ်းဝႃႈ တၢင်းၾင်ႇမိူင်းၶႄႇၶဝ် တေပိုတ်ႇတူၺ်း တီႈၽၵ်းတူ ၵျိၼ်ႊသၢၼ်ႊၵျေႃႊၼႆႉၶႃႈဢေႃႈ တႄႇမိူဝ်ႈၽုၵ်းၼႆၶႃႈ။ ႁဝ်းၶႃႈ တေႁေႃႈၵႃးၶဝ်ႈၵႂႃႇတူၺ်းၶႃႈဢေႃႈ မိူဝ်ႈၽုၵ်ႈၼႆႉ။ ၼႂ်းဝၼ်းသွင်ဝၼ်းၼႆႉ တၢင်း မိူင်းၶႄႇၶဝ် တေၸၢမ်းတူၺ်းၵူၺ်း ပႆႇပိုတ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ။ သင်ဝႃႈ  ပိုတ်ႇတူၺ်း ပၼ်တေႃႉၵုၼ်ႇၶဝ်ႈဢွၵ်ႇတူၺ်းယဝ်ႉမၼ်း ဢူဝ်ႊၶႄႊယူႇၼႆ ဝၼ်းတီႈ 25 ၼႆႉ တေလႅပ်ႈပိုတ်ႇတႄႉယူႇ။ ပေႃးဢဝ် % မၼ်းဝႃႈတႄႉ လွင်ႈတေပိုတ်ႇၼႆႉ ၶႂ်ႈဝႃႈၼမ်ဝႆႉၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။

 ဢၼ်ပိုတ်ႇၽၵ်းတူလႅၼ်လိၼ်ၸၢမ်းတူၺ်းၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်တႃႇဢဝ်ၶူဝ်းၵုၼ်ႇၵႂႃႇလႅၵ်ႈၵၼ်တီႈလႅၼ်လိၼ်ၵူၺ်း။ ပႆႇပၼ်ရူတ်ႉၵႃးတၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈမိူင်းတႆး ၶဝ်ႈၵႂႃႇသူင်ႇၶူဝ်းထိုင်ၼႂ်းမိူင်းၶႄႇ။ တေဢဝ်ၵႃးတၢင်းမိူင်းၶႄႇမႃးႁပ်ႉဢဝ်ၶူဝ်းတီႈၽၵ်းတူလႅၼ်လိၼ်ၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။

“တၢင်းၾင်ႇမိူင်းၶႄႇတႄႉ ၶဝ်တေၸၢမ်းတူၺ်းလွင်ႈယုၵ်ႉယၢႆႉၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ မိူင်းတႆးၼႆႉၶဝ်ႈၵႂႃႇၸူးၶဝ် ။ ၶဝ်တေဢဝ်ၵႃးၶဝ်တၢင်းၾင်ႇပုၼ်ႉ မႃးႁပ်ႉဢဝ်ၶူဝ်းၵုၼ်ႇတၢင်းၼႆႉ ။ မၢႆထိုင်တႄႉ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇၵူၺ်း တေႃႉၶဝ်ႈလႆႈ ၸဵမ်ၵူၼ်းၸဵမ် ၵူၼ်းၵႃးလူင် ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၶဝ်ႈလႆႈ။ တေလႆႈလႅၵ်ႈၶူဝ်းၵုၼ်ႇၵၼ် တီႈၽၵ်းတူၼၼ်ႉၶႃႈဢေႃႈ။   လႆႈငိၼ်းဝႃႈတၢင်းၾင်ႇမိူင်းၶႄႇတႄႉ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းတူဝ်ႈတၼ်းဝႆႉယဝ်ႉ တႃႇတေႁပ်ႉ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇတၢင်းၼႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တၢင်းၼႆႉသမ်ႉ ပႆႇမီးသင်လၢၵ်ႇလၢႆး ႁၢင်ႈႁႅၼ်းသင်ၶႃႈ”- ၸဝ်ႈၵႃးလူင် သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။

လိူဝ်ၼၼ်ႉယင်းလႆႈငိၼ်းဝႃႈ ၽၵ်းတူ ၵျိၼ်ႊသၢၼ်ႊၵျေႃႊၼႆႉ ပဵၼ်တႃႇဢဝ်ၶူဝ်းမိူင်းမၢၼ်ႈမိူင်းတႆး သူင်ႇၶဝ်ႈမိူင်းၶႄႇသေ ၊ ၶူဝ်းဢၼ်လုၵ်ႉမိူင်းၶႄႇမႃးသမ်ႉတေသူင်ႇၶဝ်ႈတၢင်းၽၵ်းတူ ၸေႊၵဝ်ႇ၊ ႁေႃၶမ်း ဝႃႈၼႆ။

ၸဝ်ႈၶူဝ်းၵုၼ်ႇ မူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “  ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ လႆႈငိၼ်းၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်းဢေႃႈ ။  ၽၵ်းတူ ၵျိၼ်ႊသၢၼ်ႊ ၵျေႃႊၼႆႉ တေတေႃႉၶူဝ်းၵုၼ်ႇတၢင်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉၵႂႃႇ၊ တီႈၽၵ်းတူၸေႊၵဝ်ႇသမ်ႉ တေတေႃႉၶူဝ်းၵုၼ်ႇတၢင်းမိူင်းၶႄႇၶဝ်ႈမႃး ၼႆၶႃႈ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ သွင်ၽၵ်းတူၼႆႉ ဢၼ်ၼိုင်ႈ တေႁဵတ်း Import ဢၼ်ၼိုင်ႈ တေႁဵတ်း Outport ၸိူင်ႉၼႆၶႃႈယူဝ်ႉ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈမၼ်းၵႂၢင်ႈၶႂၢင် ယႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်းၵိုၼ်း ၶွၼ်ႈၼမ် ၸိူင်ႉၼႆၶႃႈၼႄႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ လွင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်တႄႉဢမ်ႇပဵၼ်တႄႉ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တေလႆႈပႂ်ႉတူၺ်းသၢႆငၢႆမၼ်းၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။

ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈတႄႉ ယူႇတီႈၸဝ်ႈၵုၼ်ႇတၢင်းမူႇၸေႊ  ဢွၼ်ၵၼ်လၢမ်းၶၢတ်ႇဝႃႈ ယွၼ်ႉတၢင်း ၾင်ႇမိူင်းၶႄႇ ၶႆႈသိုဝ်ႉတႅင်ၸၢမ်ႇပူႇႁႅင်းသေ တေပိုတ်ႇႁပ်ႉသိုဝ်ႉတႅင်ၵႅပ်ႉၵမ်းၼိုင်ႈၵူၺ်း ။ ဝၢႆးလင်ၶူဝ်းၵုၼ်ႇဢၼ်ၶဝ်ၶႂ်ႈလႆႈၼၼ်ႉလႆႈတဵမ်ယဝ်ႉၵေႃႈၶဝ်ၸၢင်ႈပိၵ်ႉၽၵ်းတူၶိုၼ်း – ဝႃႈၼႆၵေႃႈမီး။

ၵမ်ႈၼမ် ၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်မိူင်းတႆး မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တေႃႉၶဝ်ႈ တၢင်းမိူင်းၶႄႇၼၼ်ႉသမ်ႉ တေပဵၼ်မၢၵ်ႇမႆႉ၊ ၶဝ်ႈ၊ ထူဝ်ႇ၊ ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ၸဵမ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ၽႄႈလၢမ်းလႄႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ သင်ႇပိၵ်ႉၽၵ်းတူလႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ တီႈမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်း ႁွင်ႇ ၵူႈႁူး တႄႇပိၵ်ႉဢိုတ်းမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 1/4/2020 မႃးတေႃႇ ထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ပႆႇပိုတ်ႇပၼ်ၵူၼ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇမႃးၶိုၼ်း တေမီးၶၢဝ်း တၢင်း ပီပၢႆယဝ်ႉ ပႆႇပိုတ်ႇ ဝႃႈၼႆ။