Friday, April 26, 2024

ၵူၼ်းၼုမ်ႇပၢင်လွင်း လႆၶဝ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်းမိူင်းထႆး ၼႂ်းၵႄႈတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ

Must read

ၽၵ်းတူလႅၼ်လိၼ်ထႆးပႆႇပိုတ်ႇၶိုၼ်းသေဢမ်ႇၵႃး ထႆးယင်းဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈၶဵင်ႈၶႅင်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းလိူဝ်ၵဝ်ႇထႅင်ႈ သေတႃႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ လၢႆလၢႆဝဵင်းၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ဢိၵ်ႇပႃးတင်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဝဵင်းပၢင်လွင်း လၵ်ႉၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်ၶဝ်ႈ ႁဵတ်းၵၢၼ် ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ၼႂ်းမိူင်းထႆး ၶႆႈဝႃႈမီးၵူႈဝၼ်း  ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၼႃႈႁိူၼ်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇမႃးလိူဝ်ႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။

ၵၢင်ဝဵင်းပၢင်လွင်း

တင်ႈဢဝ်ဝၼ်းတီႈ 1/11/2021 မႃး လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး ပိုတ်ႇမိူင်းပၼ်ၵူၼ်းဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈၶဝ်ႈမႃးတၢင်းၵၢင်ႁၢဝ်ယဝ်ႉသေတႃႉ ၽၵ်းတူလႅၼ်လိၼ် ပႆႇပိုတ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ၶိုၼ်းသေတီႈ ယင်းပၢႆဢဝ် ႁူမ်ႇလူမ်ႈလႅၼ်လိၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း  

- Subscription -

မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈသမ်ႉ  ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃး  မီးၶၢဝ်းတၢင်း 9 လိူၼ်ပၢႆ၊ ၸုမ်းသိုၵ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ PDF ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်းလႄႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ၵူႈဝၼ်းတၢင်းလႅၼ်လိၼ် တႆး-ယၢင်းလႅင်။ ဝၢၼ်ႈမိူင်းဢမ်ႇ ၼိမ်သဝ်း၊ ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်ၵၼ်မႃး ႁၢဝ်ႈႁႅင်းလႄႈ  ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း ဢွၼ်ၵၼ်ၶဝ်ႈၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၼႂ်းမိူင်းထႆး တင်းၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။

ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ပၢင်လွင်း ဢၼ်ႁွတ်ႈၽႅဝ်ၵႂႃႇ ႁဵတ်းၵၢၼ်ဝႆႉ တီႈၵုင်းထဵပ်ႈ/ မိူင်းၵွၵ်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇ ႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၶႃႈၶဝ်ႈမႃးႁဵတ်းၵၢၼ် တီႈၵုင်းထဵပ်ႈၼႆႉ မီးၶၢဝ်းတၢင်းလိူၼ်ပၢႆယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈ၊ ၵၢၼ်မိူင်းၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈ တုမ်ႉယွၼ်ႈပၢႆးမၢၵ်ႈမီႈၵၢၼ် ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်လိူဝ်ႁႅင်းသေ ၸင်ႇမႃးၶႃႈ။ မိူင်းႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ၼိုင်ႈလိူၼ်တႃႇတေလႆႈ 2-3 သႅၼ်ၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇငၢႆႈ တေလႆႈၸႂ်ႉ ၶၢဝ်းယၢမ်း 4-5 လိူၼ်ၵွၼ်ႇ။ သင်ဝႃႈ မႃးႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းမိူင်းပိူၼ်ႈၼႆႉ တေႃႇလိူၼ်လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 2-3 သႅၼ်။ ပေႃးၵၢၼ်လီ 4-5 သႅၼ်ပျႃးၼႆ။  လီလိူဝ်သေ မိူင်းႁဝ်းၶႃႈဢေႃႈ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၸင်ႇၶဝ်ႈမႃးႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းမိူင်းထႆးၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။

ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 2-3 လိူၼ်မႃးၼႆႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ဢွၼ်ၵၼ် ၶဝ်ႈၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းမိူင်းထႆး ဢမ်ႇယွမ်း 50 ၵေႃႉ ၼႆႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

“ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢၼ်ၶဝ်ႈမႃးႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းမိူင်းထႆးၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ သႅၼ်းႁဝ်းၶႃႈ လွၼ်ႉလွၼ်ႉ။ ဢႃယုတေမီး 20 ပၢႆ ထိုင် 30 ၼႆႉၶႃႈဢေႃႈ။  ၸွမ်းၼင်ႇ ဢၼ်ၶႃႈႁူႉတႄႉ တေဢမ်ႇယွမ်း 40-50 ၵေႃႉၼႆႉၶႃႈ ဢၼ်ၶဝ်ႈမႃးႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႆႉ။ တီႈဢၼ်ၶႃႈႁဝ်း ပႆႇႁူႉၵေႃႈ တေ မီးထႅင်ႈတင်းၼမ်”- ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ပၢင်လွင်း ဢၼ်ႁွတ်ႈၽႅဝ်ဝႆႉ ၵုင်းထဵပ်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။

ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ၽွင်းယၢမ်းၼႆႉ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်းၵေႃႈ ပုင်ႈၶိုၼ်ႈ ပဵၼ် 2-3 ပုၼ်ႈ။  ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉ တွင်ႉၵေႃႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇမႃးၵူႈဝၼ်း  ၶူဝ်းသူၼ်ဢၼ်ဢွၵ်ႇ ပိုၼ်ႉတီႈသမ်ႉ ၶၢႆလႆႈၶၼ်ထုၵ်ႇ။ ၵႃႈႁႅင်းႁဵတ်းၵၢၼ်သမ်ႉလႆႈထုၵ်ႇလႆႈပေႃး။  ၾၢႆႇၼိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵႆႉသွၵ်ႈတဝ်ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းဢိူင်ႇ ၊ ပေႃးႁၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ယူႇၸွမ်းသူၼ်ၸွမ်းဝၢၼ်ႈ ၸွမ်းတၢင်း ၶႂ်ႈတီႉၶႂ်ႈၺွပ်းၵေႃႉလႂ် မိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈ တီႉ/ၺွပ်းလူင်ၵႂႃႇတိၵ်းတိၵ်း ၵေႃႈပႃးလႄႈၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ်ႁႃတၢင်းဢွၵ်ႇ လၵ်ႉလွမ်ၶဝ်ႈမိူင်းထႆးလူၺ်ႈၼႂ်းၵႄႈ လွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼၼ်ႉလၢတ်ႈ ။

ၵူၼ်းၵႄႇဢႃယုသႅၼ်းပၢၼ် 55 ပီ ယူႇပၢင်လွင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဢမ်ႇဝႃႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵူၼ်းၶၢဝ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းမိူင်းထႆးၼႆႉ ၼမ် ၼႃႇယဝ်ႉၶႃႈ။ ယွၼ်ႉၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၼႆႉ မၼ်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်ႁႅင်းသေ တၢင်းႁဵတ်းတၢင်းလႆႈၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇငၢမ်ႇၵၼ်ၶႃႈဢေႃႈ။ ၵႃႈ ႁႅင်းတေႃႈလဵဝ် ပေႃးပဵၼ်ၵၢၼ်သူၼ်သမ်ႉ တေႃႇဝၼ်း 4,000 ပျႃး။ မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈ 5,000 – 6,000 ပျႃး ၵႃႈၼႆႉ။ ပေႃးပဵၼ်ၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈ ၵူၼ်း ၸၢႆးသမ်ႉ 7,000 – 8,000 ပျႃးၵႃႈၼႆႉၵူၺ်း။ ၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉသမ်ႉ ၶိုၼ်ႈၵူႈမဵဝ်းလႄႈ ၵႃႈႁႅင်းဢၼ်လႆႈမႃးသမ်ႉဢေႇ တႃႇတေၸႂ်ႉၸၢႆႇၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်း ၼႆႉ ဢမ်ႇပေႃးၶႂ်ႈၵုမ်ႇယဝ်ႉဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။

 ၵူၼ်းဝဵင်းပၢင်လွင်းၼႆႉ ပိုင်ႈဢိင် သူၼ်ၼဵင်ႈ။ ၼဵင်ႈႁႅင်ႈ ၼဵင်ႈယမ်းပၢင်လွင်း ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၵူၺ်း ဢမ်ႇၵႃးသူင်ႇၶၢႆပႃး ထုင်ႉလိၼ်ပဵင်း မိူင်းမၢၼ်ႈပွတ်းတႂ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈပီၼႆႉ ၼဵင်ႈႁႅင်ႈဢမ်ႇမီးၵႃႈၶၼ်။ ၼိုင်ႈၸွႆႉလႆႈၶၢႆ 2500 ထိုင် 3000 ပျႃးၵူၺ်း။ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းသိုဝ်ႉ။ ပီၵၢႆၽွင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈပႆႇယိုတ်းမိူင်း ၼႂ်းၵႄႈတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉလၢမ်းၽႄႈ ၼဵင်ႈႁႅင်ႈယင်းလႆႈၶၢႆလီ။ ၼိုင်ႈၸွႆႉတီႈၵေႇသုတ်းလႆႈ 6000 ပျႃးၸိူဝ်းၼႆႉ ၵူၼ်းပၢင်လွင်းပိုတ်ႇဢူၵ်းပိုတ်ႇၸႂ် လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆးတႄႉပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ဝႃႈ ပိုတ်ႇၸိုင်ႈမိူင်းဝၼ်းတီႈ 1/11/2021 ၼႆႉ ပိုတ်ႇႁပ်ႉၶႅၵ်ႇ 63 ၸိုင်ႈမိူင်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ဢၼ်ၶီႇၶိူင်ႈမိၼ်မႃးဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ဢၼ်တေမႃးႁဵတ်းၵၢၼ်ယင်းပႆႇႁပ်ႉ။ မိူၼ်ၼၼ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ ၽၵ်းတူလႅၼ်လိၼ်ၵေႃႈ ယင်းတေပႆႇပိုတ်ႇ ဝႃႈၼႆ။

ၵူၺ်းၵႃႈ ယွၼ်ႉမီးၶၢဝ်ႇလိုဝ်းဝႃႈ တေပိုတ်ႇၽၵ်းတူလႅၼ်လိၼ်ၼႆလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးၵူႈၸႄႈဝဵင်း လိုဝ်ႇၵၼ်မႃးပႂ်ႉၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် တႃႇတေၶဝ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းမိူင်းထႆး။ ဢၼ်ဢမ်ႇပႂ်ႉလႆႈသေလၵ်ႉလွမ်ၶဝ်ႈမႃးတၢင်းထိူၼ်ႇၵေႃႈ ၺႃးၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆးတပ်ႉပႂ်ႉလႅၼ်လိၼ်တီႉၺွပ်းလႆႈၵူႈဝၼ်း။

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း