ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ သႅၼ်ပၢႆး ထုၵ်ႇၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိူၵ်ႈမႂ်ႈ ဢဝ်လိူင်ႈလူၺ်ႈ မတ်ႉတႃ 505 (က)။
မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 22/4/2021 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ ၼႂ်း TV ယူႇတီႈၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိူၵ်ႈမႂ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ သဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈ တုမ် ၸိူဝ်းထုၵ်ႇၸွႆးတြႃးလူၺ်ႈမတ်ႉတႃ 505 (က)။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇတႆး ႁွင်ႈၵၢၼ်သႅၼ်ပၢႆးၵေႃႉ ၼိုင်ႈ ၼၢင်းသႅင်လီ ၼႆယဝ်ႉ။
ၼၢင်းသႅင်လီ ၽူႈထုၵ်ႇၵၢဝ်ႇႁႃ လိူင်ႈလူၺ်ႈမတ်ႉတႃ 505 (က) လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ပိုၼ် ၽၢဝ်ႇႁဵတ်းၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသင် ႁဝ်းမီးတင်းၽိတ်းသင်ၼႆ ႁဝ်းဢမ်ႇလႆႈႁူႉ ၸႅင်ႈၸႅင်ႈလႅင်းလႅင်း။ ဢမ်ႇၵွမ်ႉၵႃႈ ႁဝ်းၶဝ်ၵူၺ်း တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇတၢင်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈမီးတၢင်းသင် လႃႈလီႈတၢပ်ႈမတ်ႉတႃသေ ၺွပ်းၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပဵၼ် ႁဝ်းၶႃႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵမ်ႈၼမ် ႁူႉႁၼ်ၸွမ်းလွင်ႈၼႆႉသေ လွင်ႈၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈပဵၼ် မႃးထႅင်ႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈ တူင်ႉၼိုင်ၵၼ်ၽွင်ႈၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။
ထႅင်ႈလွင်ႈ ၼိုင်ႈၵေႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈတၢင်းၾၢႆႇၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိၵ်ႉပႅတ်ႈလႅင်းဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊလႄႈ ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းၼႂ်း တူင်ႇတၢင်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈၶၢတ်ႇဝႆႉ တင်းၼမ် ဢၼ်ၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပဵၼ်သေဢိတ်း ၼၢင်းသႅင်လီ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ ၼႄၼင်ႇၼႆ။
ၼၢင်းသႅင်လီၼႆႉ ပဵၼ်ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၼႂ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ သႅၼ်ပၢႆးသေဢမ်ႇၵႃး ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် တၢင်းႁွင်ႈၵၢၼ် Eastern Review ထႅင်း ဝႃႈၼႆ။
ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 22 ၼၼ်ႉၵူၺ်း ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆး ထုၵ်ႇၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိူၵ်ႈမႂ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၶဝ်ႈၼႂ်းသဵၼ်ႈ ၸိုဝ်ႈလူၺ်ႈမတ်ႉတႃ 505 (က) ၼၼ်ႉ တင်းမူတ်းမီး 6 ၵေႃႉ။ ၼႂ်း 6 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ယိင်း 2 ၵေႃႉ၊ ၸၢႆး 4 ၵေႃႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ႁွင်ႈ ၵၢၼ် သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇသႅၼ်ပၢႆး/ Eastern Review ၊ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ တၢၼ်ႇလုၼ်ႇတုၺ်းသျိၼ်ႊ၊ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ The People Voice ၊ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ တႃႈၶီႈလဵၵ်းၼိဝ်ႊဢိၼ်ႊၵျႅၼ်ႊသီႊ လႄႈ Eleven ၸိူဝ်းၼႆႉ။
ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၼၼ်ႉ တီႈႁွင်ႈၵၢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၵၢမ်ႇပေႃးၸႃႉတၢႆးၵေႃႈ ထုၵ်ႇၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈမိူၵ်ႈမႂ်ႈ ၶဝ်ႈတီႉၺွပ်းၵႂႃႇ 4 ၵေႃႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24/3/2021 ၼၼ်ႉသမ်ႉ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 22/4/2021 ၼႆႉ လႆႈပိုတ်ႇလိူင်ႈၸွႆးတြႃးလူၺ်ႈမတ်ႉတႃ 505 (က) ၼႆယဝ်ႉ။
ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်း ဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃး လႆႈ 2 လိူၼ်ပၢႆ ၵူၼ်းမိူင်း/ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းလုၵ်ႇႁိုၼ်ႇၼႄ ၵၢင်ၸႂ် သၢၼ်ၶတ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢမ်ႇၵိုတ်းဢမ်ႇလိုဝ်ႈ ၵူႈဝၼ်းၵူႈၶမ်ႈၶိုၼ်း၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈဢွၵ်ႇၼႄၵၢင်ၼိူဝ်တၢင်း ၊ ၵမ်ႈၽွင်ၶဝ်ႈလႃႇတႅမ်ႈတၢင်ႇၼႂ်းသိုဝ်ႇဢွၼ်ႊလၢႆႊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်လိူင်ႈ ၸွႆးတြႃး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈမႃး ။
မတ်ႉတႃ 505 (က) ၼႆႉ မၢႆထိုင် ၽူႈမီးၸိုဝ်ႈသဵင်လိုဝ်းလင်ၼၼ်ႉ ဢၢင်ႈၸိုဝ်ႈသဵင်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇသေ ဢမ်ႇၼပ်ႉယမ်ၼႃႈ တီႈပုၼ်ႈၽွၼ်း တပ်ႉသိုၵ်း လိၼ်၊ ၼမ်ႉ၊ လူမ်း ၶွင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်၊ ယႃႉၸိုဝ်ႈသဵင် ဢမ်ႇၼၼ်ႁဵတ်းႁၢႆႉ ပၢႆႉ သီတေႃႇ တပ်ႉသိုၵ်း လိၼ်၊ၼမ်ႉ၊လူမ်း ၶွင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼႃႈတီႈၵၢၼ်ငၢၼ်း တပ်ႉသိုၵ်း လိၼ်၊ ၼမ်ႉ၊ လူမ်း ၶွင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼၼ်ႉၸိူင်ႉၵၢတ်ႈၵိုတ်းလူႉၵႂႃႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။
တူတ်ႈတၢမ်ႇမၼ်းသမ်ႉ မီးဝႆႉဝႃႈ ၽူႈၵေႃႉဢၼ် ပူၼ်ႉပႅၼ်မႃးၼၼ်ႉ တေၸၢင်ႈလႆႈတူၵ်းၶွၵ်ႈထိုင် 2 ပီ၊ ဢမ်ႇၼၼ် လႆႈပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇလူၺ်ႈငိုၼ်းတွင်း၊ ဢမ်ႇၼၼ် ၺႃးတူတ်ႈတၢမ်ႇတင်းသွင်ဢၼ် – ဝႃႈၼႆဝႆႉ။
