ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ 2020 ၼႆႉ ၸွင်ႇပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် တေလႆႈၶိုၼ်းတီႈၼင်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း

မိူဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ပီ 2015 ၼၼ်ႉ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းၸတ်ႉငၢၵ်ႈ၊ ၸုမ်းၵေႃ ၵမ် ၵၢၼ်ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ်ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ပႃးတူဝ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ထွၼ်တူဝ်ဢွၵ်ႇ၊  ၸိူဝ်းၵိုတ်းတၢင်းလင် ဢမ်ႇ တၼ်းတင်ႈတူဝ်ၼႆသေဝႃႈလႆႈၵၢၼ်ႉမႃး။ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ပီ 2020 ၼႆႉလူး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉ ၸွင်ႇပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ်တေဢွင်ႇပေႉ လႆႈတီႈၼင်ႈၶိုၼ်း။ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၸၢႆးၽွၼ်းလီ ၵပ်းသိုပ်ႇတွင်ႈထၢမ် ၸၢႆးၵျေႃႇမိၼ်ႉ (ႁွင်ႉ) သြႃႇၸၢႆးမၢဝ်းၶမ်း ၼေႃႇၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၸႄႈမိူင်း ၶဵတ်ႇလိူၵ်ႈတင်ႈ မၢႆ (1)  ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

ထၢမ်–  မိူဝ်ႈပီ 2015 ၼၼ်ႉ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ်ၵၢၼ်ႉမႃးယဝ်ႉ။ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ပီ 2020 ၼႆႉတႃႇတေဢွင်ႇပေႉ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းၶပ်းၶိုင် ဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ်ၶႃႈ?။

တွပ်ႇ-မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး 2015 တႄႉၵေႃႈ လွင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းတႃႇတေၶဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတီႈ ၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းႁိပ်ႈၼႅတ်ႈသေ ဢမ်ႇလႆႈပွင်သၢင်ႈလွင်ႈသူၼ်းတုမ်၊ ဢမ်ႇလႆႈလိူၵ်ႈ ႁႃၼေႃႇတႅၼ်းၽွင်း ဢၼ်ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းတင်းၼမ် ႁူႉၸၵ်းၸိုဝ်ႈယႂ်ႇသေ မီးတၢင်းယူပ်ႈယွမ်း ၸိူင်ႉၼႆ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈမၼ်းပဵၼ်ငဝ်းလၢႆးၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ တေၶဝ်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈၼႆ လွင်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းႁၢင်ႈႁႅၼ်းၼၼ်ႉ မၼ်းပဵၼ်ဢၼ်လဵၵ်ႉၵေႇဢေႇမၢင်ၼႃႇသေ မီးတၢင်းယူပ်ႈယွမ်းၼမ်လႄႈ ႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇလႆႈဢွင်ႇပေႉမႃး။

လိူဝ်သေၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉၶၢဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ပႃႇတီႇတႆးၼႆႉ ယွၼ်ႉလူၺ်ႈၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ပဵၼ်မႃး ပႃႇတီႇသွင် ဢၼ်သေ တေၶဝ်ႈၶေႉၶဵင်ႇ တီႈၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉလႄႈ ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ ၸိူဝ်းၵႂင်ၵေႃႈၵႂင်သေ၊ ၸိူဝ်းဢၼ်ဢမ်ႇပႆႇၶိုတ်းလႆႈ လွင်ႈမုင်ႈႁၼ်ၵၢၼ်မိူင်းၵေႃႈ မၼ်းမီးတၢင်းၼမ်သေ ပေႇမႄး (ၶႅပ်းၵၢင် ၸႂ်ပႅတ်ႈလၢႆ) ၵေႃႈၼမ်၊ ပိူင်လူင်တႄႉ ဢၼ်ဢမ်ႇၶဝ်ႈၸႂ်ၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈသေ ဢမ်ႇၵႂႃႇသႂ်ႇၶႅပ်းမႄး ၼၼ်ႉၶႃႈ၊ မၼ်းပဵၼ်ၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ႁဝ်းလႆႈၵၢၼ်ႉသုမ်းၵႂႃႇ။

ၵူၺ်းၵႃႈ တႃႇ 2020 ၼႆႉတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈၶိုတ်းတၼ်းၶၢဝ်းယၢမ်းလီလီ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၼႂ်းၸူဝ်ႈ 2015 တေႃႇထိုင် 2020 ၼႆႉၵေႃႈ ၶၢဝ်းတၢင်း 5 ပီၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်း၊ ပႃႇတီႇႁဝ်းၶႃႈ လႆႈပူၵ်းၽွတ်ႈ ၶႂၢၵ်ႈၼႃႈတီႈသူၼ်းတုမ်သေလႄႈသင်၊ သူၼ်းတုမ်ၵူၼ်းႁဝ်းၶႃႈ တႃႇတေမီးမႃးၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းၼမ် လႄႈသင် ၼႂ်းၸူဝ်ႈ 4-5 ပီၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈၶတ်းၸႂ်မႃးႁၢဝ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းႁႅင်း။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၶတ်းၸႂ်မႃးလႄႈ တေႃႈလဵဝ် ပေႃႈမႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းတီႈမိူင်းၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉၵေႃႈ ပွင်ႇၸႂ်ႁၼ်ထိုင်ၼိူဝ် လၵ်းၼမ်း ၼႃႈၵၢၼ်ပႃႇတီႇသေလႄႈ တီႈၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈပဵၼ်ဢၼ်လႆႈတၢင်းၵမ်ႉထႅမ်တီႈ ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းဝႆႉယႂ်ႇၼမ်လူင်လၢင် မႃးၶိုၼ်း၊ လႆႈဝႃႈမီးမႃႇၶႅင်ႁႅင်းၵိုမ်းမႃးၶိုၼ်း။

ထၢမ်–  ဢဝ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်သေဝႃႈၶႃႈ မႃႇၶႅင်ႁႅင်းၵိုမ်းမႃး ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ?။

တွပ်ႇ-မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ပိူင်ၵၢၼ်မၼ်းဢၼ်ၼိုင်ႈ၊ ပဵၼ်လွင်ႈလူၺ်ႈႁဝ်းၶႃႈႁႃၼေႃႇတႅၼ်းၽွင်း။ တႃႇတေလႆႈ ၼေႃႇတႅၼ်းၽွင်းၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈယူႇတီႈၸႄႈဝဵင်းသေ ၽွတ်ႈႁႅၼ်းၸုမ်းထတ်းထွင်ၼမ်ႉၵတ်ႉ ၼေႃႇတႅၼ်းၽွင်း၊ သမ်ႉႁွင်ႉႁႃၸိူဝ်းဢၼ်ၶဝ်ႈၸႂ်ၶႂ်ႈႁဵတ်းၼေႃႇတႅၼ်းၽွင်း တႃႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ 2020 ၊ ႁူမ်ႈပႃးၼႂ်းၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်၊ ႁူမ်ႈပႃးပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈလၢင်း ယိင်းၸၢႆး တူဝ်ၵဝ်ႇၽႂ်မၼ်းၶႂ်ႈပဵၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈႁွင်ႉႁႃသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ၊ ၵူၼ်းၸိူဝ်းမႃးတၢင်ႇၼၼ်ႉ ႁူမ်ႈပႃးယိင်းလႄႈၸၢႆးမီးယူႇ 29 ၵေႃႉ။

ၸုမ်းထတ်းထွင်ၼႆႉ ၶိုၼ်းထတ်းသေၶိုၼ်းသူင်ႇၵႂႃႇတီႈ လုမ်းၽႄႁဝ်းၶႃႈမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ၊ တီႈၵႃႈၼၼ်ႈ သမ်ႉ ၸိူဝ်းဢၼ်ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းလုမ်းထတ်းထွင် တီႈမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းထတ်းထႅင်ႈၵမ်းသွင်၊ ထတ်းယဝ်ႉသူင်ႇငဝ်ႈငုၼ်း၊ ငဝ်ႈငုၼ်းထတ်းယဝ်ႉလီငၢမ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇၶိုၼ်းပွင်ႇၶၢဝ်ႇမႃးတႃႇလုမ်းၼမ်ႉၶမ်း ပဵၼ်ၽႂ်၊ တႃႇမိူင်းမူႇၸေႊပဵၼ်ၽႂ် ၼေႃႇတႅၼ်းၽွင်းၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပွင်ႇဝႃႈတႄႉ တႃႇပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း တမ်းၸႂ်လႆႈၼၼ်ႉ ၼေႃႇတႅၼ်းၽွင်းၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈဢဝ်ၶၢဝ်းယၢမ်း သေ ထတ်းထွင်ၼမ်ႉၵတ်ႉၶဝ် ၵုမ်ႇထူၼ်ႈၵုမ်ႇၸေး။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ်တေလႆႈ ၼေႃႇတႅၼ်းၽွင်း ဢၼ်ၵျႃႉဢၼ်ၶႅမ်ႉ ၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢၼ် ၼႂ်းသၽႃးၼႆၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်း မီးၶၢဝ်းယၢမ်းပၼ်ၵုမ်ႇထူၼ်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တႃႇပၢႆးလူင်းသူၼ်းတုမ် ၼႆၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈၽွတ်ႈႁႅၼ်းၸုမ်းသူၼ်းတုမ် 4 ၸုမ်း၊ ၼိုင်ႈဝၼ်းၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈဢွၵ်ႇယူႇ 2 ဝၢၼ်ႈ။ ၸူဝ်ႈႁဝ်းၶႃႈလူင်းမႃးၼႆႉတႄႉ ၵႂႃႇဝၢၼ်ႈလႂ်သူၼ်လႂ်ၵေႃႈ ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း ပဵၼ်ဢၼ်လႆႈၸႂ်လႆႈၶေႃး ႁူမ်ၸူမ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈပၼ်ႁႅင်း၊ လႆႈၵၢင်ၸႂ်ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း လႆႈသဵင်ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း လႆႈဝႆႉၶိုၵ်ႉၶိုၵ်ႉၶၢႆးၶၢႆးမႃးၼၼ်ႉၶႃႈဢေႃႈ။

ထၢမ်– ၸွင်ႇပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် တေမီးငဝ်းလၢႆး ၵွပ်ႇၵူႈတီႈယူႇ တီႈၼင်ႇ လႆႈၶိုၼ်းတႄႉယူႇၶႃႈႁႃႉ၊ မၼ်ႈၸႂ်မွၵ်ႈၵႃႈႁိုဝ်ၶႃႈ ။

တွပ်ႇ-ပေႃးႁဝ်းၶႃႈတူၺ်းတႄႉ တႃႇႁဝ်းၶႃႈဢွင်ႇပေႉၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈတေမီးယူႇ 85% ၊ 85% ထိုင် 90% ႁိမ်းႁွမ်းၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈမုင်ႈမွင်းဝႃႈတေလႆႈၵႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ၊ ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ ၵမ်ႉထႅမ် ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းမႃးလီလီယဝ်ႉလႄႈ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈတိုၼ်းတေ ဢွင်ႇပေႉယူႇၶႃႈ၊ ငဝ်းလၢႆးၵေႃႈ ဢမ်ႇမိူၼ် ပီ 2015 ယဝ်ႉၶႃႈလူး။

ထၢမ်– ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈပီ 2015 တင်း ပီ 2020  ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ –  တေပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ် ဢီႈသင် ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၶႃႈလႃႇ?။

တွပ်ႇ-ပႅင်ႈၼင်ႇၶႃႈႁဝ်း လႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းႁၼ်ထိုင် ႁူႉမႃးတႄႉ မိူဝ်ႈ 2015 ၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈပႃးၸဵမ်ပေႃႈမႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း၊ ဢမ်ႇၵႃးပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းတႆးၵူၺ်း ပႃးၸဵမ်ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်ပႆႇတူင်ႉတိုၼ်ႇႁၼ်ထိုင် ၵၢၼ်မိူင်း တူၵ်းလွၵ်းတူၵ်းထုၵ်ႇ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈ 1988 ႁဝ်းၶႃႈဢွၼ်ၵၼ်ႁိုၼ်ႇသႅၼ်ႇဝႃႈ ဢမ်ႇၵျိူၵ်ႈပႃႇတီႇလုၵ်ႈလဵဝ် ပဵၼ်ယႂ်ႇ၊ လၵ်းၼမ်းလွင်ႈပွင်ၵၢၼ်မိူင်းၼႆ ႁဝ်းၶႃႈၶႂမ်ႈၶတ်းမႃး လွင်ႈတူင်ႉတိုၼ်ႇ 8 သီႇတူဝ်ၵေႃႈမၼ်းမီးမႃး။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽိူဝ်ႇၽႅဝ်မႃး 2010 ၼႆၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈပႃႇတီႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၽႂ်မၼ်းၵေႃႈပၼ်ႁႅင်းဢေႇသေ သမ်ႉပၼ်ပႃႇတီႇႁူၺ်ႇလဵဝ်ပဵၼ်ယႂ်ႇ သေလႄႈ မၼ်းလႆႈပူၼ်ႉမႃး သၢၵ်ႈတၢၼ်းဢၸူဝ်းယ (ပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ) ဢၼ်ၼိုင်ႈ။ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး 2015 ၼႆၵေႃႈ သမ်ႉၶိုၼ်းဢွၼ်ၵၼ်ဢုမ်ႇသႂ်ႇပၼ်တီႈ NLD သေ ၼႂ်းသၽႃးၵူၼ်းမိူင်းလႄႈသင်၊ ၼႂ်းသၽႃးၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈလႄႈသင် ဢဝ်ၶဝ်ပဵၼ်ယႂ်ႇသေ ဢဝ်ၶဝ်လႆႈၽွတ်ႈႁႅၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵႂႃႇ။

ထၢမ် – ပေႃးၼႆ သင်ပေႉမႃး သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈသမ်ႉတေႁဵတ်းသင်ပၼ်လႆႈၶႃႈ။

တွပ်ႇ – မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး ယွၼ်ႉ NLD ပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵႂႃႇ လႄႈ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ် ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ထုၵ်ႇလီလႆႈဢဝ် ၼႂ်းဢၶႂၢင်ႉသုၼ်ႇၵၢၼ်မိူင်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႂ်ႈလႆႈသင်ၼႆၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈၶိုၼ်းလႆႈပဵၼ် ၵူၼ်းတေႃႇသူႈ ယွၼ်းဢဝ်တီႈၶဝ် ၵႃႈပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ပဵၼ်ၸိူင်ႉၼႆ။ ၵမ်းၼႆႉ ပေႃးဝႃႈႁဝ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵူႈၶိူဝ်း ပွင်ႇၸႂ်သေလႄႈ ပႃႇတီႇတႆးၵေႃႈ ၼင်ႇၼႂ်းမိူင်းတႆး၊ ပႃႇတီႇၶၢင်ၵေႃႈ ၼင်ႇၼႂ်းမိူင်းၶၢင်၊ ပႃႇတီႇၶျၢင်းၵေႃႈ ၼင်ႇၶျၢင်း ယၢင်းၵေႃႈၼင်ႇယၢင်းၼႆ ပေႃးဝႃႈႁဝ်းၸၢဝ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ သမ်ႉၶိုၼ်းႁၼ်ပႃႇတီႇၸၢဝ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၽႂ်မၼ်း ဢၼ်တေပွင်သၢင်ႈလႆႈတႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၼႃႈတီႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်ၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းဢုမ်ႇလေႃႇသႂ်ႇပၼ် ၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ်ႁဝ်းၶႃႈ ဢဝ်ပႃႇတီႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းႁဝ်းၶႃႈ ၶိုၼ်းလႆႈမီးမႃႇၶႅင်ႁႅင်းယႂ်ႇ ႁင်းၽႂ်ႇႁင်းမၼ်းသေ လႆႈၵႂႃႇၶဝ်ႈၼႂ်းသၽႃး တီႈၸိုင်ႈမိူင်းၸိုင် ႁႅင်းထဵင်ၵၼ် ႁႅင်းတႃႉၵၼ် ႁႅင်းယွၼ်းၵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းတေၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်မႃး။ ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ် သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇသၢင်ႈ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၸႄႈမိူင်း ၸၢင်ႈမီးတိုဝ်ႉတၢင်းၵေႃႈ တေ ၵႂၢင်ႈၶႂၢင်မႃး။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈမႃးလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်း ၼႂ်းၸူဝ်ႈ 5 ပီ 2015 တေၶဝ်ႈ 2020 ၼႆႉၵေႃႈ  ႁဝ်းဝႃႈလွင်ႈပိုၼ်ႉႁူႉၵၢၼ်မိူင်းၶဝ်ၵေႃႈယုၵ်ႉမုၼ်းသုင်မႃး၊ မိူဝ်ႈလူင်းသူၼ်း တုမ်ၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈ ၶႆႈၼႄပၼ်သေ ၶဝ်ၵေႃႈႁူႉပွင်ႇၵၼ်မႃး။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼၼ် 2020 ၼႆႉတႄႉ မၼ်းပဵၼ်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ လမ်ႇလွင်ႈတႃႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ တင်းသဵင်ႈသေဢမ်ႇၵႃး ႁူမ်ႈလူၺ်ႈပႃး တႃႇတေၵေႃႇသၢင်ႈလႆႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်၊ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼိုင်ႈဢၼ်၊ လွင်ႈၶဵင်ႇတႃႉႁႅင်း တႃႇတေၵႂႃႇၽဵင်ႇ ၵၼ် ၼႂ်းႁႅင်းသၽႃးၼႆၵေႃႈ မၼ်းတေၸၢင်ႈမေႃ Balance ၵၼ်မႃး၊ မၼ်းတေၸၢင်ႈၽဵင်ႇၵၼ်မႃး ႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼႆၶႃႈ။

ထၢမ်– မိူဝ်ႈ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ပီ 2015 ၼၼ်ႉ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ဢမ်ႇပေႉမႃး၊ ၶၢဝ်းတၢင်း 5 ပီ ၼႆႉ သမ်ႉ ႁဵတ်းသင်ယူႇ၊ တႃႇၵူၼ်းမိူင်းၼမ်ႉၶမ်းသမ်ႉ လႆႈႁဵတ်းသင်ပၼ်ၶႃႈလႃႇ?။

တွပ်ႇ- ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ်ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ မိူဝ်ႈ 1990 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပေႉမႃးပွၵ်ႈၼိုင်ႈယဝ်ႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈၶၢဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်းၾၢႆႇသိုၵ်းယိပ်းၵၢၼ်မိူင်းသေ ၶဝ်ဢမ်ႇမွပ်ႈပၼ်ဢႃႇၼႃႇ။ ၵမ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈ 2010 ၼႆၵေႃႈ မႅၼ်ႈၺႃးမိူဝ်ႈၵူၼ်းလူင်ႁဝ်းၶႃႈ ၺႃးတၢမ်ႇၶွၵ်ႈတူၵ်းၵိၼ်းဝႆႉၼႆ ႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇပဵၼ်ၶဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ။ ၵမ်းၼႆႉ ၽႅဝ်မႃး 2015 ႁဝ်းၶႃႈၶေႉၶႅင်ႇၼႆၵေႃႈ ၼွၵ်ႈလႅၵ်ႈမိူင်းၼမ်ႉၶမ်း ပူၼ်ႉၵႂႃႇပတ်းပိုၼ်ႉၼႂ်းမိူင်းတႆး ႁဝ်းၶႃႈတိုၵ်ႉလႆႈၼႂ်းသၽႃးမိူင်းတႆးၼႆႉ တႃႇ 14 ၸႄႈဝဵင်း 28 ၵေႃႉသေတႃႉ တီႈမိူင်းၼမ်ႉၶမ်းတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇလႆႈဢွင်ႇပေႉမႃး၊ ၵွပ်ႈၼႆ ပေႃးတေသွၼ်ႇမႃးဝႃႈ တႃႇပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ်ႁဝ်းၶႃႈ တီႈတူင်ႇဝဵင်း ၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉတႄႉ ယူႇတီႈဢၼ်ပဵၼ်ၽူႈတႅၼ်းၽွင်းသေ ပွင်ၵၢၼ်ပၼ်လႆႈတီႈၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ မၼ်းပႆႇမီးတိုဝ်ႉတၢင်းလီမႃး၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ယူႇတီႈပႃႇတီႇသေ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈၸွႆႈထႅမ်လႆႈပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း ၼင်ႇၵႃႈႁဝ်းၶႃႈႁဵတ်းသၢင်ႈပၼ်လႆႈၵေႃႈမီးယူႇ လၢႆၸိူဝ်ႉလၢႆပိူင်၊ မၢင်ပိူင်ၵေႃႈၸၢင်ႈပိုတ်ႇလၢတ်ႈၵၼ်၊ ၵူၺ်းၵႃႈ မၢင်ပိူင်ၵေႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈပိုတ်ႇလၢတ်ႈ။

တီႈၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉ ႁဝ်းဢမ်ႇပေႉသေတႃႉ ၵၢၼ်မၢင်လွင်ႈ ဢၼ်ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈလွင်ႈ လူဝ်ႇၶဝ်ႈၼႂ်း သၽႃးသေႁဵတ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈသမ်ႉၶိုၼ်းယူႇတီႈၼမ်ႉၶမ်း၊ ယူႇတီႈၾၢႆႇပႃႇတီႇသေ သမ်ႉၶိုၼ်းၵပ်းသိုပ်ႇ တီႈ ၽူႈတႅၼ်းၽွင်းႁဝ်းၶႃႈတီႈမူႇၸေႊ မိူၼ်ၼင်ႇၸၢႆးၵျေႃႇတဵင်းၶဝ် ၸၢႆးထုၼ်းမျၢတ်ႈၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉႁိုဝ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၸုၵ်းတီႈႁူဝ်သိူဝ်သေ တၢင်ႇၶိုၼ်ႈၵႂႃႇၵေႃႈမီးၼမ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပႃႇတီႇႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ် မိူၼ်ၼင်ႇဝႃႈ မိူဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းပဵၼ်ၵူၼ်းၶေႉၵၼ်၊ ပေႃးပေႉမႃး တႃႇတေယုၵ်ႉယွင်ႈၵုင်ႇမုၼ်ၵၼ် မိူၼ်ၼင်ႇဝႃႈ ပႃႇတီႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူင်ႉပႃႇတီႇပီႈၼွင်ႉတဢၢင်းၶဝ်၊ မၢင်လွင်ႈၵေႃႈ ႁဝ်းလႆႈယွၼ်းတၢင်း ၸွႆႈထႅမ်တီႈၶဝ် ၸွႆႈပွင်ပၼ်ႁဵတ်းၵႂႃႇၵေႃႈ မီးတင်းၼမ်၊ ဢၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈ မႃးမီးၼမ်ယူႇ။

ၵွပ်ႈၼႆ ယူႇတီႈၼမ်ႉၶမ်းတႄႉ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ်ႁဝ်း ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဢမ်ႇပႆႇမီးမႃးတိုဝ်ႉတၢင်း မီးၽူႈတႅၼ်းၽွင်း သေ ႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ ႁဝ်းၶႃႈ လုၵ်ႉတီႈၽူႈတႅၼ်းၽွင်းသေ ႁဵတ်းပၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်ၸိူင်ႉၼႆ ဢမ်ႇမီးမႃး သေတႃႉၵေႃႈ ပေႃးသွၼ်ႇမႃးၵၢၼ်မိူင်းၸိုင် ၵတ်ႉၵႃႈတင်းမီးပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် တႃႇၼႂ်းသၽႃးမိူင်းတႆးၼႆႉ လႆႈ 28 ၵေႃႉ၊ ပေႃးဢမ်ႇမီးပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ၶတ်းၶႅင်ဝႆႉၸိုင် ၼႂ်းသၽႃးမိူင်းတႆးၼႆႉ ဢၼ်တေတၢင်လၢတ်ႈ သဵင်ႁူဝ်ၸႂ် ၵူၼ်းတႆးႁဝ်းၼႆႉ ယင်းတေဢမ်ႇၸၢင်ႈမီးပႃႇတီႇတၢင်ႇဢၼ် မႃးတၢင်လၢတ်ႈပၼ်ႁဝ်း၊ ၼႆႉပဵၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ႁၼ်လွင်ႈတူင်ႉၼိုင်ပႃႇတီႇႁဝ်းၶႃႈ။

ထၢမ်– ဢေႃႈၶႃႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းပၼ်ႁႃ တီႈလိၼ် တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းၸိူဝ်းၼႆႉၶႃႈလူး?။

တွပ်ႇ- ၵဵဝ်ႇၵပ်းတီႈလိၼ်သေ ယူႇတီႈပႃႇတီႇႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ႁဵတ်းလွၵ်းလၢႆး လူဝ်ႇလုၵ်ႉႁိုၼ်ႇႁွင်ႉသႅၼ်ႇႁိုဝ်ႉ၊ ဢဝ်ႁႅင်းၵူၼ်းမိူင်း ၼမ်ၼမ်သေတူင်ႉတိုၼ်ႇႁိုဝ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉဢမ်ႇမီး၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁဝ်းၶႃႈ ဢဝ်လွၵ်းလၢႆး ၽွင်းၶဵဝ်သေ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းငူပ်ႉငီႉမႃးၵေႃႈ တေႃႈမီးယူႇတင်းၼမ်။ ႁဝ်းၶႃႈပႆႇယိပ်းတိုဝ်းမႃး လွၵ်းလၢႆးယုၵ်ႉမိုဝ်း၊  ႁဝ်းၶႃႈၵူၺ်းဢဝ်လၢႆးဢုပ်ႇဢူဝ်းငူပ်ႉငီႉၵၼ် ႁႂ်ႈမၼ်းပဵၼ်လွင်ႈလီသေ ဢၼ်ထုၵ်ႇ ပဵၼ်ၵေႃႈႁႂ်ႈပဵၼ်၊ ဢၼ်ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပဵၼ်ၵေႃႈ ႁၢမ်ႈဝႆႉတၵ်ႉဝႆႉ ႁႂ်ႈမၼ်းလႆႈယဵၼ်ႁၢႆၵႂႃႇ ၵတ်းၵတ်း ယဵၼ်ယဵၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉႁဝ်းၶႃႈမီးမႃးယူႇၶႃႈ။

ထၢမ်– ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ 2020 ၼႆႉ ၵိုတ်းဢမ်ႇႁိုင်လၢႆဝၼ်းၵူၺ်းယဝ်ႉ ယူႇတီႈပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ်သေ ၶႂ်ႈလၢတ်ႈသင်တေႃႇ ၵူၼ်းမိူင်းၼမ်ႉၶမ်းၶႃႈ?။

တွပ်ႇ- ဢၼ်ၶႂ်ႈလၢတ်ႈတေႃႇ ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်း တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ၸွမ်းၼင်ႇမၼ်းပဵၼ် ၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ်ႁဝ်းၶႃႈ ဢၼ်ဢမ်ႇႁၢမ်ႈ ဢမ်ႇတၵ်ႉၵၼ်လႆႈ၊ သႂ်ႇဢၼ်ၼၼ်ႉလႄႈ သႂ်ႇဢၼ်ၼႆႉလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈမီးႁႅင်းဢီးသူၼ်းဝႃႈပၼ်၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ တႃႇပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ထီႉ 1 ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ်ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းၼိုင်ႈဢၼ်ၼႆႉ မၼ်းၸၢင်ႈမေႃလႅၵ်ႈလၢႆႈ ပၢၼ်ၽဝႃႉၵူၼ်း ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်း ဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်း၊ ယဝ်ႉၵေႃႈၸၢင်ႈပဵၼ်ႁႅင်းလီ တႃႇႁဝ်းၶႃႈပူၵ်းပွင်ဝၢၼ်ႈမိူင်း ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈမုင်ႈမွင်း ၶႂ်ႈပဵၼ်မိူင်းၾႅတ်ႊၻရႄႊ ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းၸၢင်ႈပဵၼ်ႁႅင်းလီ။ ၵွပ်ႈၼႆ ၶႂ်ႈသေႃႇသူၼ်းတႄႉ ၵူႈၵေႃႉ ပေႃးၽႅဝ်မႃးလိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊပိူဝ်ႊ 8 ဝၼ်း၊ ၵၢင်ၼႂ် 6 မူင်းတေႃႇ 4 မူင်းတၢမ်းၶမ်ႈၼၼ်ႉ ၶႅၼ်းတေႃႈယႃႇၵၢၼ်ယႃႇငၢၼ်း ႁၢမ်းၵႂႃႇႁၢမ်းပႆသေ ၵႂႃႇသႂ်ႇပၼ်ၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ်၊ ၾၢႆႇလႂ်ၵေႃႈၵႂႃႇတွတ်ႈပၼ်လီလီ ႁႂ်ႈမၼ်းပဵၼ်ၶႅပ်းမီးၵႃႈၶၼ် တႃႇပႃႇတီႇဢွင်ႇပေႉ။

ၼႂ်းၼင်ႇၵႃႈပႃႇတီႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ သမ်ႉၶိုၼ်းတူၺ်း ပႃႇတီႇဢၼ်လႂ်ၸုမ်းလႂ် တေတၢင်လႆႈ ၸႄႈဝဵင်းႁဝ်း၊ ပႃႇတီႇဢၼ်လႂ် တႅၼ်းၽွင်းၶဝ်မီးၼမ်ႉၵတ်ႉၵႃႈၶၼ် တေလႆႈပၼ်လွင်ႈလီတႃႇၵူၼ်းမိူင်း ႁဝ်းမိူဝ်းၼႃႈ၊ ပႃႇတီႇဢၼ်လႂ် တေပူၵ်းပွင်လႆႈတႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်း ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင် ၶိုတ်းပၢၼ်ပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈတုၵ်းယွၼ်းဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၵူႈၵေႃႉ ၵႂႃႇပၼ်သဵင် ႁႂ်ႈပဵၼ်ၶႅပ်းမီးၵႃႈမီးၶၼ် သေၵမ်း ၼႆၶႃႈဢေႃႈ။