Friday, April 26, 2024

ပူဝ်ႇမူၼ်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉမၢၼ်ႈပၢင်ႇ ယူႇၼႂ်းပႃႇတီႇသၢင်ႇသီႈသေၶဝ်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း

Must read

ပူဝ်ႇမူၼ်း ႁူဝ်ၼႃႈ ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉမၢၼ်ႈပၢင်ႇ ႁပ်ႉႁဵတ်းၼေႃႇၽူႈတႅၼ်း ပႃႇတီႇသၢင်ႈသီႇသေ ၶဝ်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈ တီႈၼင်ႈ သၽႃးၸႄႈမိူင်း ၶဵတ်ႇလိူၵ်ႈတင်ႈမၢႆ ၼိုင်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ။

Photo Credit to U Myint Soe

ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ပတ်းပိုၼ်ႉ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တေၸတ်းႁဵတ်းၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 8/11/2020 တေမႃးၼႆႉ ယူႇတီႈၸဝ်ႈ သိုၵ်း ၸၢႆးမွၼ်း(ႁွင်ႉ) ပူဝ်ႇမူၼ်း ႁူဝ်ၼႃႈၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉမၢၼ်ႈပၢင်ႇ ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ၸႄႈ တွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉ တေၶဝ်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈ တီႈၼင်ႈသၽႃးၸႄႈမိူင်း ၶဵတ်ႇလိူၵ်ႈတင်ႈမၢႆ 1 ၸႄႈဝဵင်း တၢင်ႉယၢၼ်း၊ ၶဵတ်ႇလိူၵ်ႈတင်ႈမၢႆ 2 သမ်ႉ ပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ၼွင်ၽႃ – တၢင်ႉယၢၼ်း။

- Subscription -

ၸၢႆးဢူး ၵူၼ်းၼုမ်ႇ တၢင်ႉယၢၼ်းဝႃႈ – ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ပဵၼ်တူဝ် ပူဝ်ႇမူၼ်းၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉ တေၶဝ်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈ။ တီႈတၢင်ႉယၢၼ်း ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ပူဝ်ႇမူၼ်း ၶဝ်ႈၶႅင်ႇမႃး 2 ပွၵ်ႈ ယဝ်ႉ ပႃးပွၵ်ႈၼႆႉ။ မိူဝ်ႈပီ 2015 ၶဝ်ႈၶႅင်ႇ တီႈၼင်ႈ ၽူႈတႅၼ်းသၽႃး ၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇပေႉ။ ပီ 2020 ၼႆႉသမ်ႉ ၶၢႆႉၵႂႃႇၶႅင်ႈ တီႈၼင်ႈ သၽႃးၸႄႈမိူင်း မၢႆ 1 ၼၼ်ႉၶႃႈၼႃႇ။ တီႈၶဵတ်ႇသဵင် မၢႆ 1 ၼႆႉ ပဵၼ် ၼႂ်းၼႃႈတီႈၶဝ် ဢုပ်ႉပိူင်ႇၵမ်ႈလဵဝ်ၶႃႈယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။

ၸုမ်းပျီႇတုၸိတ်ႉ မၢၼ်ႈပၢင်ႇၼႆႉ ပဵၼ်သိုၵ်းၵဝ်ႇ ၸုမ်းလွႆမေႃႇ MTA ဢၼ်ၶုၼ်သႃႇဢွၼ်ႁူဝ် ဝၢင်းၵွင်ႈ မိူဝ်ႈပီ 1996 ။ ပၵ်း သဝ်း တီႈဝၢၼ်ႈပၢင်ႇ/မၢၼ်ႈပၢင်ႇလႄႈ လႆႈၸိုဝ်ႈ ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉမၢၼ်ႈပၢင်ႇ၊ ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း၊ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ပဵၼ်ပူဝ်ႇမူၼ်း လႄႈ ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ပူဝ်ႇမူၼ်းၼႆၵေႃႈ ဢွၵ်ႇၸိုဝ်ႈၵမ်းသိုဝ်ႈ။ ပိုၼ်ႉတီႈ ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ပူဝ်ႇမူၼ်း တူင်ႉၼိုင်ၵႂႃႇမႃး ၵုမ်းၵမ်တႄႉ ၾၢႆႇဢွၵ်ႇတၢင်းၵႃး လႃႈသဵဝ်ႈ- ၼမ်ႉပွင်ႈ-တၢင်ႉယၢၼ်း၊ ၾၢႆႇၸၢၼ်းတၢင်းၵႃး လႃႈသဵဝ်ႈ-မိူင်းယေႃ- မိူင်းၵႅတ်ႈ တေႃႇပေႃးထိုင် တၢင်ႉယၢၼ်း၊ ႁူဝ်ဢိူင်ႇ တေဢမ်ႇယွမ်း 50 ဢိူင်ႇ။

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၶတ်းၸႂ် ၵပ်းႁႃ ပူဝ်မူၼ်း မၢႆၾူၼ်း ဢၼ် လုၵ်ႈၸုမ်းပႃႇတီႇသၢင်ႇသီႈ ပၼ်မႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ တိတ်းတေႃႇဢမ်ႇလႆႈ၊ ၽူႈႁပ်ႉသၢႆ မွၵ်ႇဝႃႈ ထူဝ်းၽိတ်း ၼႆၶေႃႈလဵဝ်။

ၽူႈတူင်ႉၼိုင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ဢမ်ႇၶႂ်ႈဢွၵ်ႇၸိုဝ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈဝႃႈ – လွင်ႈၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢွင်ႈတီႈ  ၼၼ်ႉ ပႃႇတီႇလႂ် တေဢွင်ႇပေႉ ဢမ်ႇ ဢွင်ႇပေႉဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းမီးတီႈၵၢင်ၸႂ် ၵူၼ်းမိူင်း လူဝ်ႇႁတ်းႁတ်းႁၢၼ်ႁၢၼ် သေ တွတ်ႈၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ် ၵူၺ်းၶႃႈယဝ်ႉ။ ဢွင်ႈတီႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပေႃး ထိုင်ၶၢဝ်းလိူၵ်ႈတင်ႈမႃးၼႆ ႁႂ်ႈမၼ်းမီးလွင်ႈသိုဝ်ႈယူဝ်း မၢၼ်ႇမႅၼ်ႈ ပဵၼ်ထမ်းတြႃးၼၼ်ႉၵူၺ်းၶႃႈ”– ဝႃႈၼႆ။

ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ပူဝ်ႇမူၼ်းၵုမ်း ဢၼ်ၸိုဝ်ႈယႂ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း ၶုၼ်သႃႇ မီးၵၢတ်ႇယႃႈလမ်တႄႉ ပဵၼ်လွႆမေႃႇ၊ ပၢၼ်ပူဝ်ႇမူၼ်းၵုမ်း ၵမ်သမ်ႉ ၵၢတ်ႇၶၢႆ ယႃႈလမ် မီးတီႈၼမ်ႉမူႇသႄႈ၊ ၸူဝ်ႈပူဝ်ႇမူၼ်း လႆႈသူး ၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇပၢႆးပိူင်ၵူၼ်း (လူႇမူႉထူးၶျုၼ်ႇသူႉ) ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မွပ်ႈပၼ်ယဝ်ႉ တီႈၼမ်ႉမူသႄႈ ၵေႃႈ ႁႂ်ႈတမ်းယႃႈလမ်ၶၢႆၼႂ်းၵၢတ်ႇ ဢမ်ႇမီးယဝ်ႉသေတႃႉ ဢၼ်သိုဝ်ႉၶၢႆ ၵၼ်ၸွမ်းႁိူၼ်း ၸွမ်းယေး တႄႉ တိုၵ်ႉမီးယူႇ ၼႆ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼမ်ႉမူသႄႈ ႁွတ်ႈတၢင်ႉယၢၼ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈ ၼႄၼင်ႇၼႆ။

ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်းၼႆႉ ယူႇတီႈပႃႇတီႇသၢင်ႇသီႈ USDP ၸိူဝ်းတေၶဝ်ႈၶႅင်ႈတႄႉ ၼေႃႇၽူႈတႅၼ်း သၽႃး ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ  ပဵၼ် ၸၢႆးၺုၼ်ႉမွင်ႇ (ၵျွင်းသြႃႇၵဝ်ႇ/ယူႇလႃႈသဵဝ်ႈ – ၸႃႇတီႉမိူင်းၵၢဝ်) ၊ ၼေႃႇၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၵူၼ်းမိူင်း ပဵၼ် ၸၢႆးသၢင်ၸိင်ႇ (ၽူႈတႅၼ်းၶဵတ်ႇလိူၵ်ႈတင်ႈမၢႆ (1) သၽႃးမိူင်းတႆး ယၢမ်းလဵဝ်၊ ႁိူၼ်းယူႇ ပွၵ်ႉ 4  – ၶၢႆ တူဝ်ႉတင်ႇၽိူၼ် ၶိူင်ႈၸႂ်ႉၼႂ်းႁိူၼ်း)၊ ၼေႃႇၽူႈတႅၼ်းသၽႃး ၸႄႈမိူင်း မၢႆ 1 ပဵၼ်ပူဝ်ႇမူၼ်း သေ မၢႆ 2 သမ်ႉ ပဵၼ် ၸၢႆးၶမ်းလႅင် (ႁွင်ႉ) ၸၢႆးယွၼ်း ႁူဝ်ၼႃႈပျီႇတူႉ ၸိတ်ႉဝၢၼ်ႈၼွင်ၽႃ ၶဝ်ႈၶႅင်ႇ ။

ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း ဢၼ်တေၶဝ်ႈၶႅင်ႇၵၼ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ပီ 2020 ၼႆႉသမ်ႉ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် SNLD၊ ပႃႇတီႇသိူဝ် ၽိူၵ်ႇ SNDP၊ ပႃႇတီႇၼူၵ်ႉယုင်း NLD ၊ ပႃႇတီႇသၢင်ႇသီႈ USDP လႄႈ ပႃႇတီႇၽွမ်ႉႁူမ်ႈတီႇမူဝ်ႇၶရေႇသီႇ(ညီညွတ်သော ဒီမို ကရက်တစ်ပါတီ)၊ ပႃႇတီႇၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း (တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးပါတီ)၊ ပႃႇတီႇဝႃႉ (“ဝ” အမျိုးသားပါ တီ) ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း