ၵတိၵႂၢမ်းမၼ်ႈပၢင်လူင်ၼႆႉပဵၼ်ၶေႃႈၵႄႈၵၢၼ်မိူင်းတွၼ်ႈတႃႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်

မႂ်ႇသုင်ၵၼ်ၵူႈၵေႃႉၵူႈၵူၼ်းၶႃႈ

တွၼ်ႈတႃႇဝူင်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈမႃးဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ၼႂ်းႁူဝ်ၶေႃႈဢၼ်ဝႃႈ  ၵတိၵႂၢမ်းမၼ်ႈပၢင်လူင်ၼႆႉပဵၼ်ၶေႃႈၵႄႈၵၢၼ်မိူင်းတွၼ်ႈတႃႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၶႃႈဢေႃႈ။

ႁဵတ်းသင်လႄႈ ႁဝ်းၶႃႈဝႃႈၼၼ်ၶႃႈလႃႇၼႆ ဢမ်ႇပေႃးႁိုင်ပေႃးၼၢၼ်း ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႃးၵတ်ႉသ်ဝၼ်းတီႈ 10 ပၢႆ ၼႆႉ တီႈဝဵင်းလူင်ၼေႇပျီႇတေႃႇ တေမီးပၢင်ၵုမ်လူင်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ယူႇၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တၢင်ႇၸိုဝ်ႈဝႆႉဝႃႈ ပၢင်လူင်ၸူဝ်ႈပၢၵ်ႇပီ 21 ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၶႃႈၼေႃႈ။

တေၸတ်းႁဵတ်းထႅင်ႈပၢင်ၵုမ် လူင်ၼၼ်ႉပွၵ်ႈၵမ်းထိ 4 ဝႃႈၼၼ်ယဝ်ႉလႄႈ  ယူႇတီႈၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ် မိူၼ်ၸိူင်ႉပီႈၼွင်ႉရၶႅင်ႇၶဝ် ပီႈၼွင်ႉတဢၢင်းၶဝ် ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈပႃးတၢင်းပီႈၼွင်ႉၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ်ႁူမ်ႈ ဢွၵ်ႇမႃးတင်းလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တုၵ်းယွၼ်းဝႃႈ ပေႃးပဵၼ်ပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းၵၼ်မႃး ယူႇတီႈၶဝ် သၢမ်ၸုမ်းၵေႃႈၶႂ်ႈႁႂ်ႈလႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃးၼႆ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမႃး။

ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈၵေႃႈ တီႈတၢင်းမိူင်းတႆး ၸွမ်းၼင်ႇဢၼ်ယၢမ်ႈပဵၼ်မႃးၼၼ်ႉသေယဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈတိုၼ်ႇသၢၼ်ႈဝႃႈ  သင်ၸိူဝ်ႉၸမ်မႃးပၢင်ၵုမ်လူင်ပၢင်လူင် ပီႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 21 ၼႆႉယဝ်ႉၼႆၸိုင် ၵႆႉၵႆႉ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းတူဝ်ၸႂ်ၽႂ်မၼ်း ႁၢင်ႈႁႅၼ်းပိူဝ်ႈတႃႇတေလႆႈပၢႆႈ လႆႈၼီ ၼႆသေ ဢွၼ်ပွင်ႈၵၼ် ၶၢင်းၵၼ်မီးမႃးၶႃႈၼေႃႈ။

ၸင်ႇဝႃႈၼႂ်းဝူင်ႈပူၼ်ႉၼႆႉ ၼႂ်းၸေႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ တီႈၼမ်ႉလၼ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးပၢင်တိုၵ်း။ SSPP/SSA ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးလႄႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လေႃႇႁိုၵ်ႉၺႃးၵၼ်သေ လႆႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်။

ပေႃးဝႃႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵေႃႈ ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉတႄႉ လႆႈပႅတ်ႈသူၼ် ပႅတ်ႈၼႃး ပႅတ်ႈႁိူၼ်းပႅတ်ႈယေးသေ လႆႈပၢႆႈၼီ။

ပိူင်ပဵၼ်ၸိူင်ႉၼႆ ဢမ်ႇသိုပ်ႇပဵၼ်မႃးထႅင်ႈႁႃႉၼႆ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဝႃႈလႆႈၶႃႈၼႃ။ ၵႃႈၵွၼ်ႇပူၼ်ႉမႃးၵေႃႈ ပေႃးဝႃႈမီး ပၢင်ၵုမ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ဢၼ်ၼႆႉယဝ်ႉ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ သိုၵ်းသွင်ၾၢႆႇ သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း လႄႈသိုၵ်းတပ်ႉမတေႃႇ ၶဝ်ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ယဝ်ႉၸိုင် ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ ၵႆႉပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း မႃး။ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ တွင်းၸွမ်း ရႃႇသီႇ ၾိင်ႈၾႃႉၵၢၼ်မိူင်းသေယဝ်ႉ မီးလွင်ႈႁူႉလွင်ႈႁၼ် လွင်ႈႁၢင်ႈလွင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉယဝ်ႉၶႃႈၼေႃႈ။

ပေႃးၼႆ ပၢင်ၵုမ်လူင်ပၢင်လူင် ပီႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 21 ၼႆႉ တေႁဵတ်းထႅင်ႈ ၵမ်းထိ 4 ။ မိူဝ်ႈလႂ်ၸင်ႇတေယဝ်ႉၶႃႈလႃႇ ႁဵတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ် ၸင်ႇတေယဝ်ႉယႃႇၶႃႈလႃႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ  မီးၵႂၢမ်းထၢမ်မႃး။

ပေႃးယူႇႁိမ်းၶၢင်ႈမၼ်းသေ မႃးတူၺ်းၸွမ်းတႄႉ ပၢင်ၵုမ်လူင်ပီႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 21 ဢၼ်ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်း တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ ပၼ်ၸိုဝ်ႈဝႆႉၼႆႉမၼ်းၵူၺ်းပဵၼ် ပၢင်ၵုမ်လူင်လွင်ႈငမ်းယဵၼ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈ ၸွမ်ၸိုင်ႈ ဢူးတဵင်းၸဵင်ႇသေယဝ်ႉ သိုပ်ႇယိုၼ်ႈပၼ်မႃး။ ပဵၼ်ၶူဝ်းပူၺ်ႈၶွင်ၾၢၵ်ႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈလုင်းတဵင်းၸဵင်ႇ သိုပ်ႇယိုၼ်ႈပၼ်မႃး ၵူၺ်းၼႆ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈႁူႉၵၼ်ယူႇၶႃႈၼေႃႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈပၢင်ၵုမ်ဢၼ်ၼႆႉ ႁဵတ်းမႃးမီးယူႇ 4-5-6 ပီယဝ်ႉ ႁဵတ်းသင်ပႆႇထိုင်တီႈ ထိုင်တၢင်းလႆႈၶႃႈလႃႇ ပေႃးတေမႃးတူၺ်းၼႆ မီးၵူၼ်းတင်ႈၸႂ် ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈမၼ်းယဝ်ႉယႃႇၼၼ်ႉၵူၺ်းယူဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ မီးၵၢင်ၸႂ် ဢၼ်ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈမၼ်းၸဵဝ်းယဝ်ႉယႃႇၼၼ်ႉၵူၺ်းႁႃႉၼႆ ၵေႃႈမီးမႃး ၶေႃႈထတ်းသၢင်ၵၼ်ၶႃႈၼႃ။

မိူၼ်ၸိူင်ႉတေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ ဢၼ်ပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈလူင် NLD ဢၼ်ပဵၼ်ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိူင်ႈမိူင်းတင်းၵေႃႉၼႆႉ မိူဝ်ႈမႃးတႄႇတင်ႈပၢင်ၵုမ်ၼၼ်ႉမၼ်းၼၢင်းလၢတ်ႈဝႃႈၸိူင်ႉႁိုဝ် ၼႆ ပၢင်ၵုမ်တွၼ်ႈတႃႇၵမ်းၼႆႉၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ပိူဝ်ႈတႃႇ ႁဵတ်းၸွမ်းၵတိ ၵႂၢမ်းမၼ်ႈပၢင်လူင် ဢမ်ႇၸႂ်ႈ။ ၵူၺ်းပဵၼ်ပုၼ်ႈတႃႇၽေႃႇၼမ်ႉၼေတူဝ် ၼမ်ႉၸႂ်ပၢင်လူင်ၵူၺ်း မၼ်းဝႃႈၸိူင်ႉၼႆၶႃႈၼေႃႈ။ ဢဝ်တင်းၵႂၢမ်းၶဝ်ဝႃႈတႄႉ (ပင်လုံကတိက၀တ်အတိုင်းလုပ်မှာမဟုတ်ဘူး။ ပင်လုံစိတ်ဓါတ်ကိုဘဲအဓိကထားမယ်) ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈမီးၵႂၢမ်းဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ်မႃးလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈပၢင်ၵုမ်ဢၼ်ၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇႁၼ်ထိုင်တီႈမၼ်း  ဢမ်ႇႁၼ်တီႈယဝ်ႉယႃႇမၼ်း- ၼႆ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ မီးၵႂၢမ်းထတ်းသၢင်ၵၼ်မႃးၶႃႈၼေႃ။

ႁဵတ်းသင်လႄႈဝႃႈၸိူင်ႉၼင်ႇၼၼ်ၶႃႈလႃႇၼႆ ပေႃးမႃးတူၺ်းၸွမ်း ပၢင်ၵုမ်ပၢင်လူင် ၸူဝ်ႈပၢၵ်ႇပီ 21 ဢၼ်ၼႆႉ ပိၵ်ႉသမ်ႉမၼ်းၼၢင်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ တေဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်း ၵတိၵႂၢမ်းမၼ်ႈပၢင်လူင် 1947 ၼၼ်ႉဝႃႈၼၼ်သေတႃႉ ၽိူဝ်ႇမႃးႁဵတ်းတူၺ်းပၢင်ၵုမ်တႄႉတႄႉ 3 ၵမ်းၼႆႉ ဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်မႃး။ ၽိူဝ်ႇဝႃႈ ၵမ်းတီႈ 4 မႃး ယူႇတီႈမၼ်းၼၢင်း ၸင်ႇလႆႈမႃးပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – ပၢင်ၵုမ် ၵမ်းတီႈ 4  တေမႃးၼႆႉ တေႁႂ်ႈလႆႈတူၵ်းလူင်း လူၺ်ႈၶေႃႈမၼ်ႈၵႅၼ်ႇ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ Union Accord ၶေႃႈမၼ်ႈၵႅၼ်ႇ/ ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တေႁႂ်ႈလႆႈပႃးဢီႈသင်ၵူၺ်းၵူၺ်းၶႃႈလႃႇ။ တေႁႂ်ႈလႆႈပႃး 1- တေသၢင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တီႊမွၵ်ႉၶရေသီႇ ၾႅတ်ႇတရႄႊ ဝႃႇ  ။ ၸွမ်းလူၺ်ႈၾိင်ႈပိူင် ၾႅတ်ႇတရႄႊ သေယဝ်ႉတေလႆႈမီးလွင်ႈ ၸႅၵ်ႇမႅင်ႇ ဢႃႇၼႃႇၵၼ်။ လွင်ႈၸႅၵ်ႇမႅင်ႇ ႁိၼ်ႁႄႈ ၶူဝ်းၶွင်တိုၼ်းပဵၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵၼ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸေႈမိူင်း ၸိူဝ်းဢၼ်မႃးႁူမ်ႈတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၼႆႉတေလႆႈမီးၸၼ်ႉထၢၼ်ၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ် ။ 4-တေလႆႈမီးသုၼ်ႇၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်းၶွင်ၸေႈမိူင်းၽႂ်မၼ်း။ 5-ၵေႃႈ တီႈဢၼ်ၸေႈမိူင်းလႄႈ တိူင်းၶဝ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လွင်ႈတတ်းၶၼ်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းဢႃႇၼႃႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တေလႆႈဢဝ်ပိုၼ်ႉတီႈ ဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်းဝႃႈဢဝ်။ 5 ၶေႃႈၼႆႉ ၸင်ႇတေဢွၵ်ႇမႃးၶႃႈၼေႃ။ ပေႃးမႃးတူၺ်းၸွမ်းၶေႃႈၵႂၢမ်း 5 ၶေႃႈၼႆႉဢၼ်ဝႃႈတေတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တီႊမွၵ်ႊၶရေႊသီႊ ၾႅတ်ႇတရႄႇ ၼႆၼၼ်ႉ မၼ်းပဵၼ်ၶေႃႈသင်ႇ ဢၼ်ဢူႈၶဝ် ၸွမ်ႁၢၼ်ဢွင်ႇသၢၼ်း ဢၼ်ႁဵတ်းမႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈမိုၼ်ႉသိုၼ်းၵွၼ်ႇၶႃႈၼႃ။

ႁဵတ်းသင်လႄႈဝႃႈၼၼ်ၶႃႈလႃႇ မိူဝ်ႈတေမႃးၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်း 1947 ဝၢႆးတူၵ်းလူင်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင်ၵၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ဢွင်ႇသၢၼ်းၵေႃႉတၢင်ႇလၢတ်ႈၼေ ပၢင်ၵုမ်ပွင်မိူင်း ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ တိုင်းပြုပြည်ပြုလွှတ်တော်တီႈပၢင်ၵုမ်ၶဝ်ၵမ်းႁႅၵ်ႈၼၼ်ႉ ၵမ်းသိုဝ်ႈၶႃႈၼႃ။ မၼ်းယိုၼ်ႈတၢင်ႇဝႃႈ ပေႃးတေၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈ ပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်း 1947 ၼႆၸိုင် တေလႆႈဢိင်ၼိူဝ် ၶေႃႈမုၼ်း 4 ၶေႃႈ။ 1- ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ တေလႆႈပဵၼ် ၸိုင်ႈမိူင်းဢၼ်လွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်းၶေႃ။ 2- ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉတေလႆႈပဵၼ် ၸိုင်ႈမိူင်းဢၼ် ႁူမ်ႇငမ်း ဢႃႇၼႃႇပၢၼ်ႇပွင် ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ အချုပ်အခြာအာဏာ တဵမ်တီႈ။ 3 – တေလႆႈပဵၼ်ၸိုင်ႈမိူင်း တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းသုမ်ႇငမ်း။ 4- တေလႆႈပဵၼ်ၸိုင်ႈမိူင်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။ မီးဝႆႉ လၵ်းၼမ်းမၼ်း 4 ၶေႃႈၶႃႈၼေႃႈ။ ၸွမ်းၼင်ႇလၵ်းၼမ်း 4 ၶေႃႈၼၼ်ႉ ပႆႇႁဵတ်းပဵၼ်လႆႈမႃး ထၢင်ႇႁၢင်ႈတေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းၼႆႉၵေႃႈဢမ်ႇၵတ်းယဵၼ်။ လမ်ႇလွင်ႈသုတ်းတႄႉ ၸွမ်းၼင်ႇလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင်မီးမႃး ဢၼ်ဢွင်ႇသၢၼ်းဢွၼ်ႁူဝ်သေယဝ်ႉ တူၵ်းလူင်းၵၼ်မႃး မီးဝႆႉ ၵတိ ၵႂၢမ်းမၼ်ႈ ၼႂ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင်ၼၼ်ႉ လမ်ႇလွင်ႈသုတ်း တေမီး 4 ၶေႃႈ 5 ၶေႃႈၵူၺ်းၶႃႈၼႃ။ 1- ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းသၼ်လွႆတင်းသဵင်ႈၼႆႉ တေလႆႈမီး သုၼ်ႇၸတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင် ႁင်းၵူၺ်း။ ၶဝ်ႁွင်ႉဝႃႈ (ကိုယ်ပိုင်ပြဌာန်းခွင့်)  ။ 2- ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းမိူင်းသၼ်လွႆတင်းသဵင်ႈ တေလႆႈမီးသုၼ်ႇၸၢမ်ႇပူၺ်ႈ၊ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ် တီႊမူဝ်ႊၶရႅတ်ႉတိၵ်ႉ ဢၼ်မိူင်းတီႊမူဝ်ႊၶရေသီႇၶဝ်ၵူႈမိူင်းမိူင်း ၵူၼ်းမိူင်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်လႆႈၸၢမ်ႇပူၺ်ႈၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းသၼ်လွႆတင်းသဵင်ႈၵေႃႈ တၵ်းလႆႈမီးသုၼ်ႇၸၢမ်ႇပူၺ်ႈၽဵင်ႇပဵင်းထိုင်တီႈ။ ပွင်ႇဝႃႈ တေလႆႈမီးသုၼ်ႇတဵမ်တီႈ ၼင်ႇမိူင်းတီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႇၶဝ်မီးၼၼ်ႉၼႃႇၼေႃႈ။ 3- တေလႆႈမီးလွင်ႈၸႅၵ်ႇမႅင်ႇ ႁိၼ်ႁႄႈတိုၼ်းလၢင်းၵၼ်။ တေလႆႈမီးလွင်ႈၸႅၵ်ႇမႅင်ႇ ငိုၼ်းၵဵပ်းငိုၼ်းၶွၼ်ႇ ဢၼ်လႆႈမႃးႁႂ်ႈမၼ်းၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်။ ၸွမ်းဝၢၵ်ႈမၼ်းၶႃႈၼေႃႈ။ လမ်ႇလွင်ႈသုတ်းတႄႉမီးထႅင်ႈၶေႃႈၼိုင်ႈ ၵူၺ်းဢမ်ႇပႃးၼႂ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင် ၵူၺ်းၵႃႈမၼ်းပဵၼ်ၵတိၵႂၢမ်းမၼ်ႈပၢင်လူင်။ သင်ၸိူဝ်ႉမီးၸႂ်ၶႂ်ႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇတၵ်းတေႁႂ်ႈလႆႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ။ ၼႆတေမီးယူႇ 4 ၶေႃႈၼႆႉၵူၺ်းၶႃႈၼႃ။

ပေႃးတေမႃးၶႂၢၵ်ႈထႅင်ႈတႄႉၵေႃႈ ၼႂ်းၵတိ ၵႂၢမ်းမၼ်ႈပၢင်လူင်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ သမ်ႉတေမီးထႅင်ႈ ႁႂ်ႈလႆႈမီးသုၼ်ႇၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်။  တေလႆႈမီး 8 ၸေႈမိူင်းၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်။   ၸိူဝ်းဢၼ်ႁူမ်ႈတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မႃးၼႆႉတေလႆႈမီး ၸေႈမိူင်းႁင်းၽႂ်မၼ်း။ ဢၼ်ဝႃႈ 8 ၸေႈမိူင်းၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈတေပႃးမႃးယူႇၶႃႈၼေႃႈ။

4 ၶေႃႈ 5 တွၼ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းပဵၼ် ၵတိ ၵႂၢမ်းမၼ်ႈ ပၢင်လူင်။

ၵွပ်ႈသင်လႄႈ မိူဝ်ႈမႃးတႄႇတင်ႈ ပၢင်ၵုမ်လူင်ပၢင်လူင်ပီႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 21 ၼႆႉ ယူႇတီႈ ဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇသမ်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်း ၵတိ ၵႂၢမ်းမၼ်ႈပၢင်လူင် ၵူၺ်းတေဢဝ်ၼမ်ႉၸႂ်ပၢင်လူင်ၵူၺ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းၼၢင်းၵေႃႈတေဝင်ႇဝိူဝ်ႈ ႁၼ်ၽိတ်းဝႃႈ – သင်ၸိူဝ်ႉလႆႈဢုပ်ႇမႅၼ်ႈ ပေႃးၶႂ်ႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇၵေႃႈ ၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ ၼႆၼၼ်ႉမႃး ၵူဝ်ဝၢၼ်ႈမိူင်း သုၵ်ႉယုင်ႈၼႆ ၶေးၸၢင်ႈတေပဵၼ်ၶႃႈၼႃ။

ၵူၺ်းၵႃႈ ၽိူဝ်ႇမႃးဢုပ်ႇၸွမ်းဢၼ်ၼၼ်ႉတႄႉတႄႉၼႆ မၼ်းၼၢင်းၵေႃႈ သမ်ႉၶိုၼ်းပိၼ်ႇဝႃႈယူႇ။ သင်ၸိူဝ်ႉမီးငဝ်းလၢႆး ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈလႆႈ ဢမ်ႇလီၶႆႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ ၼၼ်ႉၼႆၸိုင် တႃႇတေၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇဢမ်ႇမီးၼႆ ၶဝ်ၶိုၼ်းပဵၼ်မႃးၶႃႈၼႃ။

ၸင်ႇဝႃႈ ႁဵတ်းၵႂႃႇႁဵတ်းမႃးတႄႉ မၼ်းဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်လႆႈ။ ၸၢမ်းႁႂ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇၽေႃႇၼမ်ႉၼေတူဝ်လႆႈၸွမ်းၼင်ႇ ၵတိၵႂၢမ်းမၼ်းပၢင်လူင်ၼၼ်ႉ ၼႆၸိုင် ပၼ်ႁႃၵၢၼ်မိူင်းၼႆႉတိုၼ်းဝႃႈတေဢမ်ႇယဝ်ႉလႆႈ။ ပေႃးဝႃႈပၼ်ႁႃ ၵၢၼ်မိူင်းၼႆႉဢမ်ႇယဝ်ႉၼႆ လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆႉမၼ်းတေဢမ်ႇထိုင်တီႈလႆႈ။ တေဢမ်ႇထိုင်တီႈတႃႈယိူင်းလႆႈသေပွၵ်ႈ။  

လီယဝ်ႉၵမ်းၼႆႉတႄႉ တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ ပွင်ႇၸႂ်လႅင်းၸႂ်သေလႄႈ ဢိင်ၼိူဝ်ငဝ်းလၢႆး ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်ၵေႃႈတုၵ်းယွၼ်းယူႇတိၵ်းတိၵ်းသေမၼ်းၸင်ႇမႃးတမ်းပၼ် 5 ၶေႃႈၼႆႉ ႁႂ်ႈလႆႈပဵၼ်ၵတိ ၵႂၢမ်းမၼ်ႈ ပိူဝ်ႈတႃႇတေတူၵ်းလူင်းၵၼ်ၼႂ်းပၢင်ၵုမ် ၵမ်းတီႈ 4 ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။  ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼႆႉမၼ်းမႃးငၢမ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်း ၵတိၵႂၢမ်းမၼ်ႈပၢင်လူင် ဢၼ်ၶေႃႈတီႈ 5 ၶေႃႈတီႈ 7 ၶေႃႈတီႈ 8 -9 ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယူႇ  ဝႃႈၼၼ်သေတႃႉ တီႈၼႆႈသမ်ႉတေမီးမႃးပၼ်ႁႃ 2 လွင်ႈၶႃႈၼႃ။ ယူႇတီႈမၼ်းၼၢင်းတႄႉလၢတ်ႈယဝ်ႉ ၸေႈမိူင်းၸိူဝ်းၼႆႉတေလႆႈမီးသုၼ်ႇၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်းၽႂ်မၼ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈဝႃႈၼၼ်သေတႃႉ ၵူၺ်းၵႃႈယူႇတီႈပႃႇတီႇမၼ်းၼၢင်း ဢၼ်ပဵၼ်ပႃႇတီႇ NLD ၸုမ်းၼူၵ်ႉယုင်းၼႆႉ  မိူဝ်ႈမူၼ်ႉမႄးပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်း 2008 ၼၼ်ႉသမ်ႉဢမ်ႇၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈပႃး ပိူဝ်ႈတႃႇတေမူၼ်ႉမႄး မတ်ႉတႃ 261 ၶႃႈၼႃ။

ပေႃးၶဝ်ဢမ်ႇမူၼ်ႉမႄးပႃး မတ်ႉတႃ 261 ၼၼ်ႉၼႆၸိုင် ယူႇတီႈၸေႈမိူင်းၼႆႉ ပိူဝ်ႈတႃႇတေၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်းၽႂ်မၼ်းၼၼ်ႉလႄႈသင် ၊ တႃႇတေမီးသုၼ်ႇၸတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင် ႁင်းၵူၺ်းၽႂ်မၼ်းၼၼ်ႉလႄႈသင် ၊ တႃႇတေဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်းၸေႈမိူင်းၽႂ်မၼ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈၼၼ်ႉလႄႈသင် တိုၼ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းယဝ်ႉၶႃႈၼႃ။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ ပၼ်ႁႃ 1 ၼႆႉ တၢမ်တူဝ်ႁူဝ်ၼႃႈၶဝ်မႃးဢုပ်ႇလၢတ်ႈၼႂ်း ပၢင်ၵုမ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ဝႃႈ တေလႆႈပၼ်သုၼ်ႇ ၸတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်တဵမ်တီႈ ဝႃႈၼၼ်သေတႃႉၵေႃႈ၊ ပိူဝ်ႈတႃႇတေလႆႈသုၼ်ႇဢၼ်ၼၼ်ႉတႄႉတႄႉသမ်ႉမိူဝ်ႈၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈ ပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်း မိူဝ်ႈမႃးမူၼ်ႉမႄးပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ဢမ်ႇသႂ်ႇဝႃႈပႃးဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မၼ်းသၢႆႉၶႂႃၵၼ်ဝႆႉၶႃႈၼႃ။ ၼႃႈလင်ဢမ်ႇၶူပ်းမႅၼ်ႈၵၼ်ၶႃႈ။

ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈတႄႉလၢတ်ႈမဵဝ်းၼိုင်ႈ ယူႇၼႂ်းပႃႇတီႇသမ်ႉလၢတ်ႈမဵဝ်းၼိုင်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈပႃႇတီႇတႄႉပဵၼ်ဢၼ်လဵဝ်ၵၼ်ၵူၺ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၽႂ်ၵေႃႈႁူႉယူႇ။ ပေႃးၼႆ ပၼ်ႁႃဢၼ်ၼႆႉ တေႁဵတ်းႁိုဝ်ၵႄႈလိတ်ႈ။ ဢၼ်ၼႆႉ ယူႇတီႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းႁဝ်းၸိူဝ်းဢၼ်တေၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ်ၼႆႉ တၵ်းတေလႆႈၾၢင်ႉၶေႃႈၼိုင်ႈၶႃႈၼေႃႈ။ ၶေႃႈတီႈ 2 တႄႉဢၼ်ဝႃႈ ယူႇၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉဢမ်ႇၽွမ်းၸွမ်းလႆႈၼင်ႇ တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇလၢတ်ႈမႃး 5 ၶေႃႈ။

ပေႃးၶဝ်ဝႃႈဢမ်ႇၽွမ်ႉၸွမ်းလႆႈၼႆ သမ်ႉတေပဵၼ်သင်မႃးၶႃႈလႃႇ။ မိူၼ်တင်းဝႃႈ ပၢင်ၵုမ်လူင်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆႉမၼ်းတေပႆႇယဝ်ႉယႃႇလႆႈ။ တေပႆႇတူၵ်းလူင်းသင်ၵၼ်လႆႈ ။ ပေႃးမိူၼ်ၼၼ် ၾၢႆႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းသမ်ႉတေပဵၼ်ႁိုဝ်မႃးၶႃႈလႃႇ။ တီႈၼႆႈပေႃးႁဝ်းၶႃႈတေလၢတ်ႈငၢႆႈငၢႆႈသေပုတ်းၶၢတ်ႇၵၼ်တႄႉၵေႃႈ မၼ်းတေဢမ်ႇလီႁူ။

ပေႃးတင်းဝႃႈ ၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉတေသိုပ်ႇယိပ်းငမ် ဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆသေယဝ်ႉ ၵမ်ၵိၼ်းတေႃႇၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတိၵ်းတိၵ်းၼႆၸိုင် 1- တေဢမ်ႇလႆႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်၊ 2- တေသိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ။ ပေႃးဝႃႈတေသိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်တိၵ်းတိၵ်းၼႆဝၢၼ်ႈမိူင်းတေဢူၼ်ၵဝ်း။ ပေႃးဝၢၼ်ႈမိူင်းဢူၼ်ၵဝ်းမႃးၼႆၸိုင်  ၸိုင်ႈမိူင်းႁိမ်းႁွမ်း ဢၼ်ႁဝ်းလႆႈပိုင်ႈဢိင်တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇမိူင်းၶႄႇ ႁိုဝ်ႉ မိူင်းထႆးႁိုဝ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉ ၸွင်ႇတေပႂ်ႉတူၺ်းလႆႈၸိူင်ႉၼၼ်ၶႃႈၼႄႇ။

ပေႃးတင်းဝႃႈ ယူႇတီႈတပ်ႉသိုၵ်းတေၵႅၼ်ႇၶႅင်တိၵ်းတိၵ်းယူႇတႄႉ ဝၢၼ်ႈမိူင်းတေဢမ်ႇၵတ်းယဵၼ် ၼႆႉၶေႃႈၼိုင်ႈ။

ၶေႃႈတီႈ 2 – ၸွမ်းၼင်ႇပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းသေယဝ်ႉ တူၵ်းလူင်းၵၼ်ဝႃႈ တေပၼ်လၢႆးၾႅတ်ႇတရႄႊ ယူႇ တေၵႂႃႇၸွမ်းလၢႆးၾႅတ်ႊတရႄႊယူႇသေတႃႉၵေႃႈ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ယူႇၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇၶတ်းၶၢၼ်ႉဝႃႈဢမ်ႇပၼ် ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈယူႇၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇပႆႇၸွမ်းလႆႈ ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်တႅမ်တီႈ ပေႃးဝႃႈၼၼ်မႃးၼႆၸိုင် တေႃႈၼိုင်ႇၾႅတ်ႇတရႄႊၵူၺ်း ယင်းဝႃႈဢမ်ႇပၼ်လႆႈၼႆၸိုင် ယူႇတီႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵႃႈတေလႆႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းပိူဝ်ႈတႃႇတေတုၵ်းယွၼ်း ဢၼ်ၸၼ်ႉသုင်သေၼႆႉယဝ်ႉ။ မိူၼ်တင်းဝႃႈ ၾႅတ်ႇတရေႊယင်းဢမ်ႇပၼ်လႆႈ ပႂ်ႉယိူၼ်ႉမႃးမီး 70 ပီမိူင်းယဝ်ႉ။ ထၢၼ်ႈသုင်သေၼႆႉတေမီးဢီႈသင်ထႅင်ႈၶႃႈလႃႇ ။ တင်ႈမိူင်း ထၢင်ႇႁၢင်ႈ ႁင်းၶေႃၽႂ်မၼ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတေပဵၼ်မႃးယဝ်ႉၶႃႈၼႃ။

တူဝ်ယၢင်ႇမၼ်းမိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇပီႈၼွင်ႉဝႃႉၶဝ် ႁဵတ်းယူႇဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်။ ၼႆႉတႄႉၸွမ်းၼင်ႇ Geopolitics ပၢႆးၵၢၼ်မိူင်း ၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃ ပၼ်မႃးလႄႈ ဢိင်ၼိူဝ်ငဝ်းလၢႆးတီႈမၼ်းပဵၼ်မႃးဝႃႈၼၼ်သေတႃႉၵေႃႈ မီးၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢၼ်ၶွႆ ဢၼ်ဢၢမ်းၸိူင်ႉၼၼ်တင်းၼမ်ၼႆ ၽႂ်ၵေႃႈတေႁူႉပွင်ႇယူႇ။

ၸင်ႇဝႃႈ ယူႇတီႈ ႁဝ်းၶႃႈႁၼ်ထိုင်တႄႉ ယူႇတီတပ်ႉမတေႃႇ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ မၼ်းတိုၵ်ႉသိုပ်ႇၶတ်းၶၢၼ်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ။ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈသမ်ႉဝႃႈ ၾႅတ်ႇတရႄႊၼႆႉ ပႆႇၸၢင်ႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းတူဝ်ႈတၼ်းလႆႈ ပႆႇၸၢင်ႈပၼ်လႆႈ ပေႃးတေသိုပ်ႇဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ်ၼႆၸိုင် ၵူႈၸေႈမိူင်း ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႆႉၸၢင်ႈတေပဵၼ်မႃးၸၼ်ႉဢၼ်ဢမ်ႇယိုၼ်ႈယွၼ်း ၾႅတ်ႇတရေႊ သေယဝ်ႉ ၸၢင်ႈၶၢမ်ႈပူၼ်ႉၸၼ်ႉၾႅတ်ႇတရေႊ သေ တုၵ်းယွၼ်းၵၼ်မႃးႁၢဝ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းႁႅင်းယူႇႁိုဝ်ၼႆ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႈၼၼ်ၶႃႈၼေႃႈ။

ပေႃးပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်မႃး ဝၢၼ်ႈမိူင်းၼႆႉ တေလႅဝ်ၽႅဝ်ႉႁႃႉ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈတေတႅၵ်ႇယၢႆႈႁႃႉ ၸႂ်ဢမ်ႇဝႃႈလႆႈ ။ ၸင်ႇဝႃႈပေႃးတင်းဝႃႈမီးၼမ်ႉၸႂ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်တဵမ်တီႈယူႇၼႆၸိုင် ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႄႉ ၸွမ်းၼင်ႇၵတိ ၵႂၢမ်းမၼ်ႈပၢင်လူင် ဢၼ်လႆႈတူၵ်းလူင်းၵၼ်မႃးၸဵမ်ပိုင်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းပႂ်ႉမႃး 70 ပီမိူင်းၼၼ်ႉ ၊ မွၵ်ႈၼႆႉတႄႉႁဝ်းၶႃႈတိုၼ်းတေဢမ်ႇယွမ်း။

1. တႃႇတေလႆႈသုၼ်ႇၸတ်း သၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်ႁင်းၶေႃ။
2. တႃႇတေလႆႈ လၢႆးၵၢၼ်တီႊမူဝ်ႊၶရႅတ်ႉတိတ်ႉ တဵမ်ထူၼ်ႈ။
3. ပိူဝ်ႈတႃႇတေၸႅၵ်ႇမႅင်ႇ ႁိၼ်ႁႄႈတိုၼ်းလၢင်းလႄႈ ငိုၼ်ႊၶွၼ်ႇငိုၼ်းၵဵပ်း။
4. သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈႁဝ်းၶႂ်ႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ တၵ်းလႆႈမီးသုၼ်ႇၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ။
5. ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၵူႈၸေႈမိူင်း တၵ်းလႆႈမီးသုၼ်ႇၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်တဵမ်တီႈ။
6. ၶေႃႈၸိူဝ်းၼႆႉၵူၺ်းတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈတၵ်းဝႃႈ တိုၼ်းတေဢမ်ႇယွမ်းလႆႈယဝ်ႉ။ ၸၢမ်းႁႂ်ႈဝႃႈ ယွမ်းသေၼႆႉၵေႃႈ မၼ်းတေသုၵ်ႉယုင်ႈလိူဝ်ၼႆႉယဝ်ႉ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁူမ်ႈၼေသၼ်ယႃးၵၼ်လႆႈၽဵင်ႇၽဵင်ႇၵၼ်ၼႆၸိုင် ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈ တပ်ႉသိုၵ်းၵေႃႈ ၵႃႈတေလႆႈၽွမ်ႉၸွမ်းယူႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈႁၼ်ထႅင်ႈၸိူင်ႉၼႆ။

မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ

ႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း

24/7/2020