Tuesday, March 19, 2024

မိူင်းသႅင်ၶဵဝ် ပႃႇထိူၼ်ႇဢမ်ႇၶဵဝ် ဢိုၼ်ၵိၼ်သၢႆၸႂ်ၵူၼ်း

Must read

ဢထၢင်ႇဢမ်ႇပေႉတၢင်းၵၢတ်ႈ၊ ဢထၢင်ႇဢမ်ႇသဵင်ႈၸႂ်သဵင်ႈ၊ တၢႆတေႃႇတဵင်ႉ-ၽႂ်ဢမ်ႇလဵင်ႉၶဝ်ၽႂ်၊ တိၼ်မိုဝ်းပဵၼ်ၶႃႈတွင်ႉ-ၽႂ်ဢမ်ႇႁွင်ႉပၼ်လၢႆ ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၶေႃႈၵႂၢမ်းၵပ်းထုၵ်ႇတႆး ႁဝ်းမီးဝႆႉ။ ပွင်ႇဝႃႈ ပေႃးဝႃႈၵိူတ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း မူၼ်းပဵၼ်ႁၢင်ႈမႃးၼႆႉ တေလႆႈလုၵ်ႉတဵၼ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ် ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉတူဝ်ၵဝ်ႇ ၼႃႈႁိူၼ်း ႁၢပ်ႇပႃးၼႃႈဝၢၼ်ႈတႃသူၼ် ၼႃႈဢိူင်ႇတႃမိူင်း။

photo:by Hearn Kham ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶူၼ်ႉသွၵ်ႈႁႃ ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းတီႈၼမ်ႉၼွင်လူင် မေႃႇသႅင်ၽႃၵၢၼ်ႉ

ၵူၼ်းၵူႈၵေႃႉႁၵ်ႉတူဝ်ၵူဝ်တၢႆ မိူၼ်ၸိူင်ႉၵႂၢမ်းတႆးဝႃႈ တၢႆၼႆႉၽႂ်ၵေႃႈၵူဝ်-ႁၵ်ႉတူဝ်ၵဝ်ႇလိူဝ်ပိူၼ်ႈ ၼႆသေတႃႉၵေႃႈ ပေႃးဝႃႈမႃႇရၼတၢင်းတၢႆ ႁွတ်ႈႁၢင်ႈထိုင်တူဝ်မႃး ၽႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇၽွင်းလိူဝ်လႆႈ၊ ၵွင်ႇၵေႃႈဢမ်ႇႁၼ် ဝၼ်းတၢႆဢမ်ႇႁူႉ၊ ဢမ်ႇၼၼ် ႁူႉဝၼ်းၵိူတ်ႇဢမ်ႇႁူႉဝၼ်းတၢႆလႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။

- Subscription -

တူဝ်ယၢင်ႇမၼ်းဢၼ်ၼိုင်ႈ ဢၼ်လႆႈႁၼ်သၵ်းသၵ်း တီႈမေႃသႅင်ၶဵဝ်ၽႃၵၢၼ်ႉ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ မိူင်းသႅင်ၶဵဝ်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈႁူဝ်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ လႆႈႁၼ်ပဵၼ်မႃးမီးမႃးယဝ်ႉ။ လွင်ႈၼႆႉတႄႉ တေလႆႈဝႃႈၵူၼ်းယႃႉသၽႃႇဝၾိင်ႈတိုၼ်းပဵၼ်၊ သၽႃႇဝသမ်ႉၶိုၼ်းပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇတီႈၵူၼ်း ၼႆၵေႃႈဝႃႈလႆႈယဝ်ႉ။

ဢိင်ၼိူဝ်ၾူၼ်တူၵ်းမႃး ထပ်းၵၼ်လၢႆဝၼ်းသေ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 02/07/2020 ၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈယၢမ်း 06:30 မူင်းၼၼ်ႉ ၵိူတ်ႇပိူင်ပဵၼ်လိၼ်ၵူၼ်ႇယၢတ်ႇပင်းလူင်း တီႈမေႃႇသႅင်ၶဵဝ်ၽႃၵၢၼ်ႉ (ႁူၺ်ႈၶႃႇ) ၸႄႈမိူင်းၶၢင်။ ႁွၼ်ၼမ်ႉၵူမ်ႇလိၼ်ႁိၼ်သၢႆး ဢီးပတ်ႉဢဝ်ၵူၼ်းၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် ၸိူဝ်းတိုၵ်ႉၶူၼ်ႉ သွၵ်ႈႁႃသႅင်ၶဵဝ် ဢၼ်ပဵၼ်ၸၢၵ်ႇသႅင်ၶဵဝ်ႁိုဝ်ႉ၊ ႁႃၵဵပ်းၸၢၵ်ႇပိတ်းၸၢၵ်ႇပွတ်းသႅင်ၶဵဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼႂ်းသၢၵ်ႈယိူဝ်ႇလိၼ်ႁိၼ်သၢႆး ဢၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ် ၶုတ်းထွၵ်ႇၵွင်ဝႆႉၼၼ်ႉ လႆလွင်ႈတူၵ်းလူင်းၵႂႃႇ ၼႂ်းၼမ်ႉၼွင်လူင်သေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းလူႉတၢႆၵႂႃႇတင်းၼမ်။

photo:by Hearn Kham ထုင်ႉမေႃႇသႅင်ဝဵင်းၽႃၵၢၼ်ႉ ၸႄႈမိူင်းၶၢင်

ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ၸိူဝ်းတိုၵ်ႉႁဵတ်းၵၢၼ်ယူႇ ၸွမ်းႁိမ်းၾင်ႇၼွင်လူင်ၼၼ်ႉ ပေႃးဝႃႈႁွၼ်ၼမ်ႉၵူမ်ႇလူင် တူၵ်းလူင်းသႂ်ႇၼႂ်းၼမ်ႉၼွင်ယဝ်ႉၵေႃႈ ယဵၼ်းပဵၼ်ႁွၼ်ၼမ်ႉလူင်သေ ပတ်ႉလုပ်ႇၼွင်းထူမ်ႈ ၵိၼ်ၾင်ႇ ၽင်ႇၽၢပ်ႈ လႅၼ်ႈပၢႆႈဢမ်ႇပူၼ်ႉသေ ႁၢႆလၢႆၵႂႃႇ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၸိူဝ်းၵၢမ်ႇလီ ထုၵ်ႇႁွၼ်ၼမ်ႉၵူမ်ႇ လိၼ်ႁိၼ်သၢႆး ပတ်ႉဢီးမႃးၸူးၾင်ႇသေ ၽုတ်းမႅၼ်းဝၵ်ႉတၢဝ်းၸိုၼ်ႇတူဝ် လုၵ်ႉဢွၵ်ႇမႃးလႆႈ ႁင်းၵူၺ်းၵေႃႈမီး။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၸိူဝ်းမႃးၶၢင်ႉႁိမ်းၾင်ႇသေ ၵူၼ်းၸိူဝ်းပၵ်းတႃ ပႂ်ႉတူၺ်းယူႇၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ်လူင်းၵႂႃႇၸွႆႈ ဢဝ်ဢွၵ်ႇမႃးၵေႃႈမီး။

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ႁူဝ်ၼႃႈၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ဢၼ်ယူႇတီႈၽႃၵၢၼ်ႉ လၢႆးၸိုၼ်ႈလႃႉ၊ ၵေႃႉတူင်ႉၼိုင် ၼႂ်းပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ၵေႃႈၸႂ်ႈ- လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ- “တေႃႇထိုင်ႁူဝ်ၶမ်ႈ (2/7/2020) ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းလူႉတၢႆၵႂႃႇ ဢၼ်ႁၼ်ၶၢပ်ႈတူဝ်တၢႆမီး 150 ၵေႃႉပၢႆယဝ်ႉ၊ ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁၢႆလၢႆဝႆႉသေ ဢၼ်လႆႈႁူႉၸိုဝ်ႈသဵင်ၶဝ်ဝႆႉၼၼ်ႉ မီး 300 ၵေႃႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ လႅပ်ႈၼမ်လိူဝ်ၼၼ်ႉၵွၼ်ႇ။ ၼႂ်းၵူၼ်းၸိူဝ်းလူႉတၢႆၵႂႃႇ ၼၼ်ႉ ဢၼ်ပႃးၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈ ပဵၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းရၶႅင်ႇ၊ ၶၢင်လႄႈမၢၼ်ႈ” ဝႃႈၼႆ။

Photo: by Labure Hittai ၶၢပ်ႈတူဝ်တၢႆၸိူဝ်းဢဝ်ဢွၵ်ႇမႃးၸႅၼ်ႇၵၼ်ဝႆႉသေ ဢဝ်ၽႃႈယၢင်ႁူမ်ႇဝႆႉ

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇထႆး KEN News ဢွၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ- ဝၢႆးသေငဝ်းလၢႆးလီမႃးယဝ်ႉ ယူႇတီႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ် ႁူမ်ႈၵၼ်ၶူၼ်ႉသွၵ်ႈႁႃၼၼ်ႉ ထူပ်းၵူၼ်းလူႉတၢႆၵႂႃႇမီး 170 ၵေႃႉ၊ ဝၢတ်ႇၸဵပ်း 57 ၵေႃႉ၊ ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁၢႆလၢႆဝႆႉၵေႃႈ မီးဢမ်ႇယွမ်းမွၵ်ႈ 200 ၵေႃႉ။ ၵၢၼ်ၶူၼ်ႉႁႃၸွႆႈထႅမ်ၵၼ်ၵေႃႈ ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇ ၵွပ်ႈဝႃႈၾူၼ်တူၵ်းလူင်းမႃးဢမ်ႇၶႂ်ႈထၢတ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။

ဢွၼ်ၼႃႈၼႆႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 01/07/2020 ၼၼ်ႉ ဢိင်ၼိူဝ်ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်းသေ ယူႇတီႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈလႆႈၾၢင်ႉဝႆႉဝႃႈ ၽွင်းၾူၼ်တူၵ်းယူႇၼႆႉ ၽူႈလႂ်ၽႂ်တေဢမ်ႇလႆႈၶဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းမေႃႇသႅင် ၼႆယူႇသေတႃႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းပူၼ်ႉပႅၼ်ၶဝ်ႈၵႂႃႇလႄႈ ၸင်ႇလႆႈၵိူတ်ႇလွင်ႈသဝ်ႈမွင် ၸိူင်ႉၼႆယဝ်ႉ-ဝႃႈၼႆ။

သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇထႆး one31 လၢတ်ႈဝႃႈ- မိူဝ်ႈၶၢဝ်းလိၼ်ၵူၼ်ႇ ၽွင်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉၼၼ်ႉ မီးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်း ၶဝ်ႈၵႂႃႇႁႃသႅင်ၶဵဝ် ၼႂ်းမေႃႇသႅင်ၶဵဝ်ၼၼ်ႉမွၵ်ႈ 800 ပၢႆ၊ လိၼ်ၵူၼ်ႇ လုၵ်ႉၼိူဝ်လွႆပတ်ႉ လွင်ႈလႆလူင်းၵႂႃႇ ၼႂ်းၼမ်ႉၼွင်ၼၼ်ႉ မၢင်ၵေႃႉၺႃးၾင်လိပ်းၾင်လႅင်ၵမ်းသိုဝ်ႈၵေႃႈမီး ၼႆယဝ်ႉ။

ၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ်ပဵၼ်ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ၊ ပဵၼ်သႅၼ်းဢႃႇယု 18 ပီၶိုၼ်ႈၼိူဝ်တေႃႇထိုင် 30 ပီၵမ်ႈၼမ်။ တီႈတႄႉမၼ်း ၸိူဝ်းၶဝ်ၵႂႃႇၶုတ်းၶူၼ်ႉသွၵ်ႈႁႃၸၢၵ်ႇသႅင်ၶဵဝ် ဢၼ်ပဵၼ်ပိတ်းပဵၼ်ပွတ်း၊ ဢၼ်ၼမ်ႉၶိုၵ်ႉဢမ်ႇၶႅမ်ႉသေ ၵိုတ်းလိူဝ်ဝႆႉၽွင်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵူၺ်း၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ သႅင်ၶဵဝ်သႅၼ်းလီ ၼမ်ႉၶိုၵ်ႉတွၼ်းၼၼ်ႉ ၶွမ်ႊပၼီႊရတ်ႉတၼႃႇၵျႄႇ ၶဝ်လိူၵ်ႈဢဝ်မူတ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇဢဝ်ၶူၺ်လိၼ် မၢၵ်ႇႁိၼ်မၢၵ်ႇသၢႆးမႃး ထွၵ်ႇၵွင်ဝႆႉၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ပဵၼ်သႅင်ၶဵဝ်သႅၼ်းၶုၺ်ႈသေတႃႉၵေႃႈ ပေႃးဝႃႈလႆႈမႃး ဢဝ်ၵႂႃႇၶၢႆလႆႈပဵၼ်ၵႃႈၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်ယူႇ။

သႅင်ၶဵဝ် ဢၼ်ဢွၵ်ႇတီႈမိူင်းၽႃၵၢၼ်ႉ ၸႄႈမိူင်းၶၢင် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျႅၼ်ႇမႃႇ

မၢင်ၵေႃႉ ၸိူဝ်းယွမ်းပိုၼ်ႉပွႆႇသၢႆၸႂ်ႁတ်းတႃႉယူႇၼၼ်ႉၵေႃႈ မၢင်ၽဝ်ႇ ပေႃးၺႃးသႅင်လီ သႅင်ၶဵဝ်ၼမ်ႉ ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉ ဢၼ်ၵိုတ်းလိူဝ်ဝႆႉသမ်ႉ ၸၢင်ႈလႆႈပဵၼ်ငိုၼ်း US ၻေႃႊလိူဝ်ႊ ပဵၼ်ႁူဝ်မိုၼ်ႇၵေႃႈမီး၊ မၼ်းၸၢင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၽဝႃႉၸူဝ်ႈပၢၼ်ၶႅၼ်းၸႂ်မႃး-ၼႆယဝ်ႉ။

ပိုၼ်ႉတီႈၼႂ်းမေႃႇသဵင်ၶဵဝ်ၽႃၵၢၼ်ႉၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ်ပဵၼ်ပိုၼ်ႉတီႈလိၼ် ႁၢမ်းပဝ်ႇပၢင်ႇလူင်ဝႆႉ၊ ဢမ်ႇမီးတူၼ်ႈမႆႈတူၼ်ႈတွၵ်ႇ။ မၢင်တီႈရူတ်ႉလူင် ၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ်မႃးထွၵ်ႇၶူၺ်လိၼ်ဝႆႉ ပဵၼ်ၵွင်လူင် မိူၼ်ၵွင်ယုၵ်းယၵ်းလူင်ၵေႃႈမီး- ၼႆယဝ်ႉ။

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇ ၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃမိူင်းထႆး ထတ်းသၢင်ဝႃႈ- လိၼ်ဢၼ်ၶုတ်းသေ မႃးၵွင်ၵၼ်ဝႆႉၼႆႉ ပဵၼ်လိၼ်ၽုၺ်ႈလိၼ်ၽူင်း၊ ဢမ်ႇၸႂ်ႈလိၼ်ၵႅၼ်ႇ။ ပေႃးၾူၼ်တူၵ်းမႃးထပ်းၵၼ် လၢႆဝၼ်းၸိုင် ဢိင်ၼိူဝ်ၼႂ်းမေႃႇသႅင်ၶဵဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးတူၼ်ႈမႆႉတူၼ်ႈတွၵ်ႇ ဢုမ်ႈႁွပ်ႇၼမ်ႉဝႆႉလႄႈ လိၼ်ၸၢင်ႈၵူၼ်ႇလူင်းလႆႈငၢႆႈငၢႆႈ- ဝႃႈၼင်ႇၼႆ။

မိူဝ်ႈၽွင်းလိၼ်ၵူၼ်ႇၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းယူႇၼႂ်းပိူင်ပဵၼ်ပွၵ်ႈၼႆႉ ႁွင်ႉလၢတ်ႈၵၼ်ယူႇဝႃႈ- ႁႂ်ႈလႅၼ်ႈ ပၢႆႈဝႆးဝႆး၊ ၵူၺ်းၵႃႈမၼ်းလႅၼ်ႈပၢႆႈဢမ်ႇတၼ်း ၵွပ်ႈဝႃႈႁွၼ်ၼမ်ႉၵူမ်ႇလူင်ၼႆႉ မၼ်းမိူၼ်ၸိူင်ႉ ႁွၼ်ၼမ်ႉလူင်သိုဝ်ႊၼမိ၊ မၼ်းမႃးဝႆးလႄႈမႃးႁႅင်းတႄႉတႄႉ- ၼႆယဝ်ႉ။

ယၢမ်းလဵဝ် တႃႇတေၵူတ်ႇထတ်းပိုၼ်ႉတီႈ လႄႈ လွင်ႈလႆႈပဵၼ်လိၼ်ၵူၼ်ႇ၊ ဢိၵ်ႇၵူၼ်းတၢႆႁၢႆၸိူဝ်းၼႆႉၼႆသေ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႆႈၶွတ်ႇၽွတ်ႈဝႆႉ ၶွမ်ႊမတီႊ လီငၢမ်း။

ၽွင်းလူင် ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊလိၼ်းမျၢတ်ႉဢေး ဢၼ်ပႃးၼႂ်းၶွမ်ႊမတီႊၵူတ်ႇထတ်းလိၼ်ၵူၼ်ႇတီႈၽႃႈၵၢၼ်ႉၼၼ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ – တူဝ်တၢႆ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၺႃးလိၼ်ၵူၼ်ႇတဵင်ၼၼ်ႉ လုပ်ႇႁၵ်းလႅဝ်၊ ၵႅၼ်ႉၼမ်ႉ၊ ၼိူဝ်ႉၼင်လွၵ်ႈသိၵ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ – ဝႃၼႆ။

ယူႇတီႈၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇတမ်းဝၢင်းတီႈယူႇလႄႈ ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းမိူင်း လႆႈၸွႆႈထႅမ်ပၼ် ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းၸိူဝ်းလူႉတၢႆ  ၼိုင်ႈၵေႃႉ 5 သႅၼ်ပျႃး ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်း ၼိုင်ႈၵေႃႉ သွင်သႅၼ်ပျႃး  ၊ ၸွႆႈထႅမ် ၸုမ်းပရႁိတ ဢၼ်ၶူၼ်ႉႁႃတူဝ်တၢႆသမ်ႉ 110 သႅၼ်ပျႃး ဝႃႈၼႆ။

Photo:by Htet Khaung Linn/Myanmar Now ထုင်ႉမေႃႇသႅင်ၶဵဝ်မိူင်းၽႃၵၢၼ်ႉ

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇ ႁၵ်ႉသႃၶူဝ်းၶွင်သၽႃႇဝ မိူင်းၶၢင် ဢူးသျီႇလႃႇသၢႆး လၢတ်ႈဝႃႈ – ဢၼ်တၢႆၵႂႃႇၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၶူၼ်ႉႁႃ သႅင်ဢမ်ႇသုၵ်ႈၼမ်ႉ (သႅင်လိူင်း) ။ ၸိူဝ်းၶဝ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵူၼ်းၶွမ်ႊပၼီႊ။ ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်လမ်းၸွမ်းလူတ်ႉတၢင်ႇၶီႈလိၼ်သေ ၶူၼ်ႉႁႃသႅင်ၼႂ်းၶီႈလိၼ်ဢၼ်ပိူၼ်ႈထွၵ်ႇပႅတ်ႈ။ တီႈၽႃၵၢၼ်ႉၼႆႉ ၵူၼ်းႁႃသႅင်ဢမ်ႇသုၵ်ႈၼမ်ႉ (ယေႇမသေးၵျွၵ်ႉ) မီးၼပ်ႉႁူဝ်သႅၼ်ၵေႃႉ။ တီႈဢၼ်မီးၽေးၼၼ်ႉ မီးပၢႆႉ မီးလိၵ်ႈ မီးၸဝ်ႈၼႃႈတီႈႁၢမ်ႈဝႆႉသေတႃႉ ႁၢမ်ႈလႆႈၼိုင်ႈၸူဝ်ႈၼိုင်ႈၵႅပ်ႉၵူၺ်း – ဝႃႈၼႆ။

မၼ်းၸၢႆးသိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ တီႈႁူၺ်ႈၶႃႇ တီႈဢၼ်လိၼ်ၵူၼ်ႇပွၵ်ႈၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ၼမ်ႉၼွင်သၽႃႇဝ။ ႁိမ်းႁွမ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်ၸၢင်ႈၵူၼ်ႇ ယင်းတိုၵ်ႉမီးထႅင်ႈမွၵ်ႈ 6 တီႈၼႆႉ  ဝႃႈၼႆ။

တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁႃသႅင်ၼႂ်းၶီႈလိၼ် ယင်းဢမ်ႇၸၢင်ႈၵူဝ်ႁႄ ယင်းဢမ်ႇၸၢင်ႈထွႆထွၼ်ၵိုတ်းလိုဝ်ႈ ။ တိုၵ်ႉမီးယူႇတၢင်းၼမ် ပိူဝ်ႈတႃႇႁႃလဵင်ႉတွင်ႉ ႁႃလဵင်ႉၼႃႈႁိူၼ်း။

ၵူၼ်းၵၼ်ၵႂႃႇၶုတ်းသႅင်ၶဵဝ်တီႈႁူၺ်ႈၶႃႇသေ ဢၼ်လွတ်ႈတၢႆမႃးၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းလၢတ်ႈၼေတီႈၶၢဝ်ႇ BBC ဝႃႈ – ၶႂ်ႈႁႂ်ႈ ၶွမ်ႊပၼီႊၵွင်ပၼ်ၶီႈလိၼ်ႁႂ်ႈၶႅမ်ႉလႅပ်ႈ။ ႁႂ်ႈၵူၼ်းႁႃသႅင်ဢမ်ႇသုၵ်ႈၼမ်ႉ လႆႈလွတ်ႈၽေး ၊ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၽဝ ၵူၼ်းႁႃသႅင်ၼႆႉ ပေႃးလႆႈသႅင် ၸင်ႇလႆႈၵိၼ်ၶဝ်ႈလႄႈ မၼ်းတိုၼ်းတေမီးၵူၼ်းႁႃသႅင်ထႅင်ႈယူႇဢမ်ႇႁၢင်ႉ” ဝႃႈၼႆ။

ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈၼႂ်းလိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ ပီ 2015 ၼၼ်ႉၵေႃႈ တီႈမေႃႇသႅင်ၶဵဝ်ၽႃၵၢၼ်ႉၼႆႉ ၵိူတ်ႇပိူင်ပဵၼ် လိၼ်ယၢတ်ႇယူတ်ႇၵူၼ်ႇပင်းၵၢၼ်ႉလူင်းၼင်ႇၵဝ်ႇ၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၵူၼ်းလူႉတၢႆ တီႈဢေႇသုတ်းဢမ်ႇယွမ်း 116 ၵေႃႉ-ၼႆယဝ်ႉ။

ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၶဝ် ထတ်းသၢင်ပႃးဝႃႈ- တီႈမေႃႇသႅင်ၶဵဝ်ဝဵင်းၽႃၵၢၼ်ႉၼႆႉ လိၼ်ၵူၼ်ႇမႃး မီးၵူၼ်း လူႉတၢႆမႃးလၢႆလၢႆပွၵ်ႈယဝ်ႉ၊ ဢမ်ႇၵွမ်ႉၵႃႈပွၵ်ႈၼႆႉၵူၺ်း၊ ပွၵ်ႈၼႆႉၵေႃႈတေဢမ်ႇၸႂ်ႈပွၵ်ႈလိုၼ်းသုတ်း။ ၽွင်းၶၢဝ်းႁိုဝ်ႉၶၢဝ်းၾူၼ်ၼႆႉ ႁႂ်ႈမေႃတူၺ်းငဝ်းလၢႆးၾႃႉၾူၼ်သေ ၸင်ႇၶဝ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၼၼ်ႉ သၢင်ႇထုၵ်ႇသုတ်း- ဝႃႈၼႆ။

ဝဵင်းၽႃၵၢၼ်ႉ ဢၼ်ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းဝႃႈ မိူင်းသႅင်ၶဵဝ်ၼႆႉ ယၢမ်းလဵဝ် ယူႇၼႂ်းၸႄႈမိူင်းၶၢင် ပွတ်းတူၵ်း ဢိူမ်ႈၸမ်တင်းတိူင်းၸႄႈၵႅင်း မိူင်းမၢၼ်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျႅၼ်ႇမႃႇ၊ ယၢၼ်ၾၢႆႇတူၵ်းဝဵင်းမျိတ်ႉၵျီးၼႃး မွၵ်ႈ 90 လၵ်း၊ ယူႇၾၢႆႇႁွင်ႇဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈမွၵ်ႈ 1,000 ၵီႊလူဝ်ႊမီႊတိူဝ်ႊ-ၼႆယဝ်ႉ။

မေႃႇသႅင်ၶဵဝ်ၽႃၵၢၼ်ႉၼႆႉ ပဵၼ်မေႃသႅင်ၶဵဝ် ဢၼ်ယႂ်ႇသုတ်းၼႂ်းလူၵ်ႈ၊ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျႅၼ်ႇမႃႇၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၽူႈသူင်ႇဢွၵ်ႇသႅင်ၶဵဝ်ယႂ်ႇသုတ်း ၶွင်လူၵ်ႈ/ လုမ်ႈၾႃႉ ။

သႅင်ၶဵဝ်ဢၼ်ဢွၵ်ႇတီႈမိူင်းၶၢင်ၼႆႉ ၼိုင်ႈပီလႆႈငိုၼ်းၶဝ်ႈ 30 ပီႊလီႊယၼ်ႊ တေႃႇလႃႇ ( 30 လၢၼ်ႉလၢၼ်ႉ (30 ,000,000,000,000 ))  တေမႅၼ်ႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈမွၵ်ႈ ( 41,010,000,000,000,000 ပျႃး) ၼႆ ၾၢႆႇႁၵ်ႉသႃၶူဝ်းၶွင်သၽႃႇဝ ၵဵပ်းၶေႃႈမုၼ်းသေ ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။  

ဢိင်ဢၢင်ႈပႃးၶၢဝ်ႇထႆး News 18, one31

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း