လွင်ႈတီႈလိၼ်ၺႃးယိုတ်းပွတ်းၵျွၵ်ႉမႄးၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၼႃးတင်း တပ်ႉသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ တိုၵ်ႉလႆႈထဵင်မေႃးၵၼ်ပႆႇ ယဝ်ႉ

ၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃး ၸိူဝ်းၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႆႈၶိုၼ်းၺႃးသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ၵျွၵ်ႉမႄးၸွႆးတြႃးဢဝ်လိူင်ႈထႅင်ႈ 13 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။

ပူၼ်ႉမႃး 2017 ၸဝ်ႈၼႃး 12 ၵေႃႉ ဢၼ်ၵႂႃႇႁဵတ်းၼႃးၶိုၼ်းတီႈလိၼ်ဢၼ်သိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶမရ 501 ယိုတ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ၺႃးၸွႆးတြႃးၶိုၼ်ႈလုမ်းယင်းပႆႇယဝ်ႉတူဝ်ႈ။ ၼႂ်းပီၼႆႉ ၶိုၼ်းဢဝ်လိူင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးထႅင်ႈ 13 ၵေႃႉ တေႃႇဢေးၼေႃႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵျွၵ်ႉမႄးလူင် လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။

“ ၸဝ်ႈၼႃးႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ၸွႆးတြႃးလိူင်ႈၼိုင်ႈယဝ်ႉလိူင်ႈၼိုင်ႈ။ တေႃႈလဵဝ် ပဵၼ်ၶၢဝ်းႁဵတ်းႁႆႈယဝ်ႉလႄႈ ၸဝ်ႈၼႃးႁဝ်း ဢွၼ်ၵၼ်ၶဝ်ႈၵႂႃႇႁဵတ်းႁႆႈ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸွႆးတြႃးထႅင်ႈ 13 ၵေႃႉ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ၵပ်းၾူၼ်းလၢတ်ႈမႃး” ဝႃႈၼႆ။

ၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃး ဢၼ်ၺႃးတပ်ႉသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ဢဝ်လိူင်ႈဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ တေႃႈလဵဝ် ဢၼ်ၺႃး ဢဝ်လိူင်ႈထႅင်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႄႈသင် ပဵၼ်မတ်ႉတႃ/ မၢႆမီႈသင် ယင်းဢမ်ႇလႆႈႁူႉတႅတ်ႈတေႃးလီ ယူႇတီႈသိုၵ်း မၢၼ်ႈ ၵပ်းၾူၼ်းလၢတ်ႈမႃးၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။

တေႃႇဢေးၼေႃႇ လၢတ်ႈဝႃႈ“ တေႃႈလဵဝ် ၵဵဝ်ႇၵပ်းဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸွႆးတြႃးၼၼ်ႉ ပဵၼ်လိူင်ႈသင် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ လိၵ်ႈ ပႆႇႁွတ်ႈမႃး။ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ၵႂႃႇႁဵတ်းၵိၼ်သူၼ်ႁႆႈၼႃးၼၼ်ႉ မၼ်းပဵၼ်လိၼ်သူၼ်ႁဝ်းၶႃႈလူး ႁဵတ်းသင်ႁဝ်းၶႃႈသမ်ႉ ၺႃး ၸွႆးတြႃး။ ၶႃႈႁဝ်းၵေႃႈ ၺႃးၸွႆးတြႃးပႃးဝႆႉၵေႃႈၼိုင်ႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းၵိၼ်ၵၢၼ်သင်။ ၵမ်းၵမ်းလႆႈၶိုၼ်ႈလုမ်းတြႃးၵူၺ်း” ဝႃႈၼႆ။

ၼၢင်းၶမ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵျွၵ်ႉမႄးလူင် ဢၼ်ၺႃးၸွႆးတြႃးၼၼ်ႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ၵူၼ်းႁိူၼ်းႁဝ်းၶႃႈ ၺႃးၸွႆး တြႃးတင်း 3 ၵေႃႉ။ ၵမ်းၵမ်းလႆႈၵႂႃႇၶိုၼ်ႈလုမ်း။ ၶၢတ်ႇၵၢၼ်ၶၢတ်ႇငၢၼ်းတႄႉၶႃႈ။ ႁႃငိုၼ်းၵေႃႈဢမ်ႇၵုမ်ႇၵိၼ်လႆႈ။ ယူႇတီႈ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈပၼ်ၶိုၼ်းတီႈလိၼ်ၼၼ်ႉဢေႃႈ” ဝႃႈၼႆ။

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵျွၵ်ႉမႄးလူင် ၺႃးတပ်ႉသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈၸွႆးတြႃးၼႆႉ ယူႇတီႈၸဝ်ႈၼႃးၶဝ် ယၢပ်ႇ ၽိုတ်ႇလႆႈပၼ်ၵႃႈၸၢင်ႈၽူႈတၢင်ၼႃႈ၊ ဝၼ်းၶိုၼ်ႈလုမ်း ႁဵတ်းၼႆသေ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလွင်ႈငိုၼ်းတွင်း ၵႃႈၸရိပ်ႈၵႂႃႇမႃးၵၼ် ဝႃႈၼႆ။

ၼၢင်းၶမ်း လၢတ်ႈဝႃႈ “ၶႂ်ႈႁႂ်ႈပၼ်ႁႃၼႆႉ ၸဵဝ်းယဝ်ႉၼႃႇယဝ်ႉ။ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႃႇႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ။ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၽူႈတႅၼ်းသၽႃး ၶဝ်မႃးၸွႆႈၵႄႈပၼ်ႁႃၽွင်ႈ။ ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈႁဝ်းၶႃႈသေ လႆႈၵႄႈလိတ်ႈၵႂႃႇႁင်းၵူၺ်း။ ၵႂႃႇပိုင်ႈဢိင်ၽႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇ လႆႈ။ တင်းၾၢႆႇႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ဢမ်ႇမီးၽႂ် ၸွႆႈႁဝ်း” ဝႃႈၼႆ။

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ သိမ်းတီႈလိၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵျွၵ်ႉမႄးလူင်ၼႆႉ ယူႇတီႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈ ပွႆႇတီႈလိၼ်ပၼ်ၶိုၼ်း၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ၺႃးၸွႆးတြႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈပူတ်းဝၢင်းတူတ်ႈတၢမ်ႇပၼ်မူတ်းမူတ်း ဝႃႈၼႆ။

တပ်ႉသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ၶမရ 501 ၼႆႉ တႄႇၶဝ်ႈမႃးပၵ်းၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မိူဝ်ႈပီ 1992 ၵေႃႇသၢင်ႈႁဵတ်းတီႈ ယူႇတၼ်းသဝ်းသေ ထိုင်မႃး ပီ 2000 ယိုတ်းဢဝ်တီႈလိၼ်သူၼ်ႁႆႈၼႃးၵူၼ်းမိူင်း ဢဝ်ပဵၼ်ၶွင်တပ်ႉသိုၵ်းၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။

တီႈလိၼ်သူၼ်ႁႆႈၼႃး ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ၺႃးတပ်ႉသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢဝ်ဝႆႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်တီႈလိၼ်ၶွင်ၵူၼ်း မိူင်း ႁဵတ်းၵိၼ်မႃး ပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် ၸဵမ်မိူဝ်ႈပၢၼ်ပူႇမွၼ်ႇၼၢႆးယႃႈ ၼႆယဝ်ႉ။

ၼႂ်းမိူင်းတႆးၼႆႉ တပ်ႉသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈယိုတ်းဢဝ်တီႈလိၼ်ၵူၼ်းမိူင်း မွၵ်ႈ 4 သႅၼ်ဢေႊၶိူဝ်ႊ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တႃႇ 2 သႅၼ်ဢေႊၶိူဝ်ႊၼႆႉ တႃႇပူၵ်းပွင်မုၼ်လႅင်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ ဝႃႈၼႆ ယူႇတီႈဢူးတဵင်းဢူး ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းတႆး လၢတ်ႈတီႈ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၵႂႃႇမိူဝ်ႈပီ 2019 လိူၼ်မေႊ ဝၼ်းတီႈ 25 ၼင်ႇၼႆ။