Friday, April 26, 2024

ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ၶွပ်ႈတဵမ် 4 ပီ မိူဝ်ႈၼႆႉ

Must read

Photo by – SHAN/ ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် ၸႂ်ယဵၼ် ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ် PPST

ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း 8 ၸုမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း NCA ၸွမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ၶွပ်ႈတဵမ် 4 ပီၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 15/10/2019 ။ ၸုမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်းလႄႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈယိူင်းဢၢၼ်းတေၸတ်း ပၢင်မၢႆ တွင်းဝၼ်း NCA ၶွပ်ႈတဵမ် 4 ပီ သေတႃႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈငဝ်းလၢႆးဢမ်ႇတူဝ်ႈတၼ်းလၢႆလၢႆလွင်ႈသေ တူၵ်းလူင်းလႆႈၶၢႆႉလၢႆႈဝၼ်းမၼ်းၵႂႃႇပဵၼ် ဝၼ်းတီႈ 28/10/2019 ဝႃႈၼႆ။

ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း NCA တဵမ် 4 ပီၼႆႉ ငဝ်းလၢႆးလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ပဵၼ်ႁိုဝ်ဝႆႉ။ ထုၵ်ႇလီပဵၼ်ႁိုဝ်မီးႁိုဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် ၸႂ်ယဵၼ် ၽူႈၵွၼ်းႁွင်ႈၵၢၼ်ပျီႇထွင်ႇၸုဢိၼ်ႊသတီႊၵျု ၊ ၽူႈၶဝ်ႈပႃးမႃးၼႂ်းၶၵ်ႉၵၢၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၸဵမ်ပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတဵင်းၸဵင်ႇတေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ဢုပ်ႇၶႆႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

- Subscription -

ပေႃးႁဝ်းတူၺ်းတေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ပေႃးႁဝ်းတေၸတ်းႁႅၼ်း ပၢင်ဢၼ်မၢတ်ႈမၢႆဝၼ်းယိုင်ႈယႂ်ႇ၊ မိူၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ပိူၼ်ႈၵေႃႈတေဝႃႈ ဢိူဝ်ႈ …. ၼႂ်း 4 ပီၼႆႉ ႁဝ်းဢွင်ႇသင်မႃးလႃႇဢေႉ။ ပိူၼ်ႈတေလႆႈသွၼ်ႇၶိုၼ်းၼၼ်ႉၼႃႇ။ ပေႃးဝႃႈႁဝ်း သွၼ်ႇၶိုၼ်းၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈတေလႆႈႁၼ်ဝႃႈ ဢမ်ႇပေႃးၼမ် ဢၼ်ႁဝ်းဢွင်ႇမႃးၸိူင်ႉၼႆႉ။ ဢမ်ႇပေႃးဢွင်ႇၼႆသေ တႃႉၵေႃႈ ဢၼ်ဢွင်ႇမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းတေလႆႈလိုမ်းပႅတ်ႈမၼ်းၵေႃႈဢမ်ႇၸႂ်ႈ။ ဢၼ်ဢွင်ႇၼႆႉ မၼ်းတေမီးသင်ၼႆ 1) ၼႆႉ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းလၢတ်ႈၶိူဝ်း တီႊမူဝ်ႊၶရေႊၸီႊၵေႃႈဢမ်ႇလႆႈ၊ ပေႃးတေလၢတ်ႈၶိူဝ်းၾႅတ်ႊၻရႄႊၼႆ ယိုင်ႈၶႅၼ်းၼႃႇ ပေႃးတၢၼ်ႇႁဝ်း ပူၼ်ႉပႅၼ်မၢႆမီႈဢဝ်တၢႆၵူၼ်းၸိူင်ႉၼၼ်။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်ယဝ်ႉ လၢတ်ႈပေႃးၶႂ်ႈယူဝ်းလူင်ၵႂႃႇ ၶွင်ၽႂ်ၶွင်မၼ်းၼႆ ပဵၼ်လွင်ႈၶိုၼ်ႈသၢင်ႉၶိုၼ်ႈသုင်မႃး။

2) သမ်ႉ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ႁဝ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ယဝ်ႉၵေႃႈတိုၵ်ႉယိုဝ်းၵၼ်ယူႇလႃႇ။ ၼႆႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈလၢတ်ႈ လႆႈဝႃႈၾၢႆႇၼိုင်ႈ ၵေႃႈယိုဝ်းယူႇ၊ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈထဵင်ၵၼ် ဢုပ်ႇၵၼ် ဢၼ်ၼႆႉၵေႃႈ သမ်ႉႁဵတ်းလႆႈ။ ၵူႈပွၵ်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းဢမ်ႇလႆႈ ပေႃးယိုဝ်း ၵၼ်ၵေႃႈ ယိုဝ်းၵၼ်လၢႆလၢႆၵူၺ်း မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ဢုပ်ႇၵၼ်လႆႈ။

ပေႃးလႆႈဢုပ်ႇၵၼ်မႃးၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်သင်လႃႇၼႆ ၾၢႆႇႁဝ်းၼႆႉ မီးၽႂ်လႂ် ၶႂ်ႈလႆႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်တႄႉတႄႉ။ ၾၢႆႇၶဝ်ၵေႃႈ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ႁဝ်းယိုဝ်းၵၼ်မႃး ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 50-60 ပီသေ ပဵၼ်ၵူၼ်းႁၢႆႉ၊ ၵူၼ်းမိူၵ်ႈလၢႆလၢႆဢမ်ႇၸႂ်ႈ ၾၢႆႇၶဝ်ၵေႃႈ ဢၼ်ၶႂ်ႈလႆႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်တႄႉတႄႉ မီးယူႇ ႁဝ်းၵေႃႈႁၼ် မၼ်းၵေႃႈမီးလွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇႁႃၵၼ်သေ ႁူမ်ႈ ၵၼ်ႁႃတၢင်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈလွင်ႈၸိူင်ႉၼႆႉ ႁဝ်းဢမ်ႇလီလႆႈလူင်လိုမ်းဝႃႈ ႁဵတ်းမႃးၶၢဝ်းတၢင်း 4 ပီၼႆႉ/ လူင်း လၢႆးမိုဝ်းမႃးၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 4 ပီၼႆႉ လႆႈၵႃႈၼႆႉၵူၺ်းလႃႇ ႁဝ်းဢမ်ႇလီလႆႈပွႆႇပႅတ်ႈ/ ဝိုတ်ႉပႅတ်ႈ၊ ၶႅၼ်းသေဢမ်ႇလႆႈသင် သေမဵဝ်း မၼ်းတေပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်။

3) ၼႆႉတႄႉ ႁဝ်းလီလႆႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမၼ်းပေႃးဢွင်ႇၼမ်ၼိူဝ်ၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈမီး ဢီႇသင်လႃႇ ပိူင်လူင်မၼ်း တီႈၵေႇသုတ်းမၼ်း တေမီးယူႇ 2 ၶေႃႈ။ ၶေႃႈ 1 ၼႆႉ တေပဵၼ်သင်လႃႇၼႆ ႁဝ်းၼႆႉ ႁဵတ်းၵၢၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆသေတႃႉၵေႃႈ ဢၼ်မိုတ်ႈၵိုဝ်း ၸမ်ၸႂ်ၵၼ်တင်းသွင်ၾၢႆႇ မၼ်းတိုၵ်ႉမီးလဵၵ်ႉၵေႇဢေႇမၢင်၊ ပေႃးဝႃႈ မိုတ်ႈၵိုဝ်းၸမ်ၸႂ်ၵၼ်ၼႆ ယင်းမီးလဵၵ်ႉၵေႇယူႇၼႆ တႄႉ တႃႇယုမ်ႇယမ်ၵၼ်ၵေႃႈ မၼ်းၵေႃႈယၢပ်ႇယဝ်ႉ၊ တႃႇပွင်ႇၸႂ်ၵၼ်ၵေႃႈ မၼ်းယၢပ်ႇယဝ်ႉ။ ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ် တႃႇတူၵ်း လူင်းၵၼ်လႆႈၵေႃႈ မၼ်းၵေႃႈယင်းတိုၵ်ႉယၢပ်ႇယူႇ။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ် တေမိုတ်ႈၵိုဝ်းၸမ်ၸႂ်ၵၼ်ၼႆႉ တၢင်းသွင်ၾၢႆႇလူဝ်ႇၶတ်းၸႂ်တႄႉတႄႉ။ ၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈ ၵေႃႈ ဝႃႈယူႇလႃႇ ပေႃးႁဝ်းမိုတ်ႈတူဝ်ၵူၼ်း ၸင်ႇတေမိုတ်ႈတြႃးမၼ်း ဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ် ၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ႁဝ်း သမ်ႉၶႂ်ႈႁႂ်ႈပိူၼ်ႈ ႁပ်ႉဢဝ်တြႃး ၵူၺ်းၵႃႈ သမ်ႉဢမ်ႇၶႂ်ႈမိုတ်ႈၵိုဝ်းၵၼ် ဢၼ်ၼႆႉၵေႃႈယၢပ်ႇ မၼ်းပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်ဢိူဝ်ႈ။

2) ႁဵတ်းၵၢၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ မၼ်းလူဝ်ႇမီးမူႇၸုမ်းလႄႈၵူၼ်းဢၼ်လီ ႁဵတ်းၵၢၼ် 24 ၸူဝ်ႈမူင်း ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈ ငမ်း ယဵၼ် ဢမ်ႇၸႂ်ႈလႆႈဝႃႈ မိူဝ်ႈၼႆႉ ၵဝ်လူဝ်ႇၵႂႃႇၵႃႉ၊ ၵႂႃႇၶၢႆ ၵဝ်ပႆႇႁဵတ်း မဵဝ်းၼၼ်မၼ်းဢမ်ႇလႆႈ။ ဢႃႉ …. မိူဝ်ႈၽုၵ်ႈ ၵဝ်တႃႇ တေၵႂႃႇႁႃသဵင် တႃႇပဵၼ်ၽူႈတႅၼ်းၵူၼ်းမိူင်းဢေႉ ၼႆႉၵေႃႈပႆႇလႆႈ မၼ်းတိုၵ်းလူဝ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ် 24 ၸူဝ်ႈမူင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

မိူဝ်ႈႁဝ်းႁဵတ်းမႃး တႄႇဢဝ် 2011 တေႃႇထိုင် 2015 ၼႆႉ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈၼႆႉ မီးပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသေ လူဝ်ႇၵႂႃႇႁႃသဵင် သမ်ႉဢမ်ႇၵႂႃႇႁႃ ပွႆႇၵူၼ်းၵႂႃႇႁႃသဵင်တႅၼ်းသေ မၼ်းၵေႃႈႁဵတ်းၵၢၼ် လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၵူၺ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈမီးမႃးဢိူဝ်ႈ။ ၸိူဝ်း ၼႆႉ ႁဝ်းလီဢၢမ်းၵျႃႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈမီးၵူၼ်းၸိူင်ႉၼၼ် မၼ်းၸင်ႇဢွင်ႇမႃး။ ပေႃးဢမ်ႇမီးၵူၼ်းၸိူင်ႉၼၼ် မၼ်းၵေႃႈဢမ်ႇ ဢွင်ႇလႆႈ။ ပိူင်လူင်ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း ဢၼ်လူဝ်ႇၼႆႉ တေပဵၼ်သင်လႃႇၼႆ ႁဝ်းသမ်ႉႁွင်ႉဝႃႈပၢင်ၵုမ်လူင်လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၼ်းပဵၼ်ပၢင်ၵုမ်လူင်ပၢင်လူင် ႁဝ်းဝႃႈယူႇၸိူင်ႉၼႆ။

ၵူၺ်းၵႃႈ ပၢင်ၵုမ်လူင်ပၢင်လူင်ၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇဢုပ်ႇၶိုၼ်းလွင်ႈ ပၢင်ၵုမ်လူင် ပၢင်လူင် 1947 သေဢိတ်း သမ်ႉၶႂ်ႈဢုပ်ႇလွင်ႈ ငမ်းယဵၼ်၊ သမ်ႉႁွင်ႉၸိုဝ်ႈမၼ်းပၢင်လူင် ယူႇတိၵ်းတိၵ်း။ ဢၼ်ၼႆႉ ႁဝ်းဝႃႈ ႁဝ်းလီဝူၼ်ႉၶိုၼ်း ပေႃးႁဝ်းဢမ်ႇ ၶူၼ်ႉၶိုၼ်း ပၢင်လူင်ၵဝ်ႇၵဝ်ႇၼႆႉ မၼ်းတေႁဵတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်။ ပိူၼ်ႈဝႃႈ ႁဝ်းလူဝ်ႇဝႆႉၼမ်ႉၸႂ်ပၢင်လူင်ၵူၺ်းယဝ်ႉ။ လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင် ႁဝ်းဢမ်ႇလူဝ်ႇဢဝ်ယဝ်ႉ။ ၵႂၢမ်းမၼ်ႈၵႅၼ်ႇ ဢၼ်ပၼ်ဝႆႉတီႈပၢင်လူင် ႁဝ်းဢမ်ႇလူဝ်ႇဢဝ်ယဝ်ႉ ဝႆႉၼမ်ႉၸႂ်ပၢင်လူင်မဵဝ်း လဵဝ် ၵူၺ်းယဝ်ႉ။

ဢၼ်ၼႆႉ ႁဝ်းထၢင်ႇမၼ်းတေယၢပ်ႇဢိူဝ်ႈ ႁဵတ်းသင်လႄႈယၢပ်ႇလႃႇၼႆ ၼမ်ႉၸႂ်ပၢင်လူင်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းပဵၼ်တူၼ်ႈ မွၵ်ႇ၊ တူၼ်ႈမၢၵ်ႇဢိူဝ်ႈ။ လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင်လႄႈ တၢင်းၵႂၢမ်းမၼ်ႈၵႅၼ်ႇပၢင်လူင်ၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ႁၢၵ်ႈႁူဝ်မၼ်းဢိူဝ်ႈ။ တတ်းပႅတ်ႈႁၢၵ်ႈႁူဝ်မၼ်းသေ ၶႂ်ႈဝႆႉတူၼ်ႈမၼ်းၼႆ ၸွင်ႇတေပဵၼ်လႆႈႁႃႉ မၼ်းၵေႃႈဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ၊ ပေႃးဝႆႉၵေႃႈ လူဝ်ႇဝႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇၵၼ်ဢိူဝ်ႈ။

ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ် ဢၼ်ပဵၼ်တူၼ်ႈမွၵ်ႇတူၼ်ႈမၢၵ်ႇ လွင်ႈငမ်းယဵၼ်၊ တူၼ်ႈမွၵ်ႇ တူၼ်ႈမၢၵ်ႇ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် မၼ်းၸင်ႇတေ မၼ်ႈၵိုမ်းလႆႈဢိူဝ်ႈ၊ မၼ်းၸင်ႇတေပူၵ်းလႆႈ ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင် ဢၼ်ၼႆႉႁဝ်းဢမ်ႇလီလိုမ်း ၶႂ်ႈၾၢၵ်ႇဝႆႉမီးၼင်ႇၼႆ။

မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ

ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် ၸႂ်ယဵၼ် ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ် PPST

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း