ၽႅၼ်ၵၢၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းလိုၵ်ႉလမ်ႇ ၸင်ႇတေဢမ်ႇတူၵ်းလိုၼ်းၵၢၼ်မိူင်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ

တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 21 လိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊၼႂ်းပီ 2018 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ႁၢၼ်ႉတေႃႇပေႃးထိုင် လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ 31 ဝၼ်း ပီ 2019 ယၢမ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ယူႇတီႈတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းယၢင်ႉ ၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်သိုၵ်းၶဝ် 5 တိူင်း ဢၼ်ႁူမ်ႈပႃးၸဵမ်မိူင်းၶၢင်၊ မိူင်းတႆးလႄႈ မိူင်းယၢင်းလႅင် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ တေႁူႉၸွမ်းယူႇ။

တင်ႈတႄႇဢဝ် ဝၼ်းပိူၼ်ႈၵိုတ်းတိုၵ်းယဝ်ႉ လႆႈ 2-3 ဝၼ်းၵူၺ်း တႄႇဢဝ်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ 24 တေႃႇထိုင် 26 သိုၵ်းတႆး 2 ၸုမ်း ယိုဝ်းၵၼ် ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းပေႃႈ ၼႃႈမၢၵ်ႇၶေႃ တီႈၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေယဝ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမွၵ်ႈ 2,000 ပၢႆၵေႃႉ လႆႈပၢႆႈၽၢတ်ႇႁိူၼ်းယေး၊ လႆႈပႅတ်ႈသူၼ်၊ ပႅတ်ႈၼႃးသေယဝ်ႉ ၵႂႃႇမူၵ်းသေႃႉယူႇတီႈဝတ်ႉမုၼ်ၸဝ်ႈ/ ၵျွင်းမုၼ် ၸဝ်ႈ ႁဝ်းၵေႃႈ လႆႈငိၼ်းၵၼ်ယူႇ။

ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈတပ်ႉသိုၵ်းတႆး 2 ၸုမ်း တိုၵ်ႉမီးလွင်ႈၶဵင်ႈၶႅင်ၵၼ် တီႈဢေႇသုတ်းမၼ်း ၸိူဝ်း ပဵၼ်ၵွၼ်းဢိူင်ႇ၊ ပူႇၵၢင်ႉ၊ ပူႇႁဵင် ၸိူဝ်းယူႇၸွမ်းဝၢၼ်ႈ ပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉ ပေႃးဝႃႈယူႇတီႈသိုၵ်းၾၢႆႇႁွင်ႇၵႂႃႇႁၼ် သမ်ႉဝႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸွႆႈၾၢႆႇၸၢၼ်းၼႆသေ တီႉၺွပ်း။ ပေႃးဝႃႈၾၢႆႇၸၢၼ်းၵႂႃႇႁၼ် သမ်ႉဝႃႈပဵၼ်ၵူၼ်းၸွႆႈၾၢႆႇႁွင်ႇ ၼႆသေသမ်ႉတီႉၺွပ်း ၸိူဝ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈႁၼ်မီးမႃး။ ဢၼ်ႁၢႆႉၸႃႉတီႈသုတ်းတႄႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်း 400 ပၢႆ လႆႈၵႂႃႇ ထၢင်တီႈၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈသေယဝ်ႉ လႆႈသိုပ်ႇၶိုၼ်ႈၵၢၼ်ႁဵၼ်းၶဝ်ယူႇ တၢင်းယၢပ်ႇတၢင်းၽၢၼ်။ ႁူင်းႁဵၼ်း မွၵ်ႈ 7 လင်ၼၼ်ႉ လႆႈဢိုတ်းပႅတ်ႈသေယဝ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်း 5 ဝၢၼ်ႈလႆႈၵႂႃႇႁူမ်ႈၵၼ်တီႈလဵဝ်သေယဝ်ႉ သွၼ်ႁဵၼ်းယူႇတီႈၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈ ငိၼ်းမႃး။

ၼႂ်းငဝ်းလၢႆးၼင်ႇၼၼ် ယူႇတီႈတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉသမ်ႉ မိူဝ်ႈမၼ်းၵိုတ်းတိုၵ်းၼၼ်ႉ မီးၶေႃႈဝဵၼ်ႉၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ မီးၶေႃႈၼွင်ႇၸိူင်ႉႁိုဝ်သေ ႁဵတ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ်၊ ႁဵတ်းလွင်ႈၵိုတ်းတိုၵ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈမႃးတူၺ်းၸွမ်း ဢိင်ၼိူဝ်ၸိူင်ႉ ၼၼ်သေယဝ်ႉ သမ်ႉၸၢင်ႈမီးၽွၼ်းပၢင်ႈမႃး လွင်ႈတုမ်ႉယွၼ်ႈမႃးၼိူဝ် မိူင်းတႆးႁဝ်းၶႃႈ ၸိူင်ႉႁိုဝ်လႃႇၼႆ ႁဝ်းၶႃႈ တေ မႃးထတ်းသၢင်တူၺ်း။

မိူဝ်ႈတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵိုတ်းယင်ႉၵၢၼ်သိုၵ်းမၼ်းၼၼ်ႉ မၼ်းဝႃႈဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ် ၶေႃႈၼွင်ႇမၼ်းတေမီးယူႇ 4-5 ၶေႃႈ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပေႃးမႃးတူၺ်းၶေႃႈထီႉ 5 လမ်ႇလွင်ႈသုတ်းမၼ်းတေဝႃႈ တေလႆႈႁပ်ႉႁဵတ်းၸွမ်း ၾိင်ႈမိူင်းလႄႈမၢႆမီႈ ဢၼ်တိုၵ်ႉတၢင်ႈသဝ်းမီးဝႆႉ။ ၶေႃႈထီႉ 6 သမ်ႉတေမီးဢၼ်ဝႃႈ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼင်ႇၵၼ် တေဢမ်ႇလႆႈတိုၵ်း တေႃး ၵၼ် ယဝ်ႉၵေႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈပေႉၵိၼ်ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းသူၼ်။ ၶေႃႈထီႉ 7 သမ်ႉဝႃႈ ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈ ယႃႉလူႉပႃး ၶွင်ဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈ  ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈယႃႉလူႉပႃး သဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်းၸိူဝ်းၼႆႉသေ ပေႃးဝႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉ ၼႆမႃးၸိုင် ယူႇတီႈတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ထုၵ်ႇလီဢဝ်လိူင်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ တေဢဝ်လိူင်ႈ ထုၵ်ႇလီႁၢင်ႈႁႅၼ်း ႁဵတ်းသၢင်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈတေႁဵတ်းၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။

ၶေႃႈလိုၼ်းသုတ်း မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ ၶေႃႈထီႉ 9 ၼၼ်ႉဝႃႈဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆ ၼင်ႇႁိုဝ် ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸိူဝ်းလႆႈပၢႆႈယွၼ်ႉ ၽေးသိုၵ်းၽေးသိူဝ်ၼၼ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ် ပေႃးတေၽႅဝ်ၶိုၼ်းဝၢၼ်ႈၵဝ်ႇ မိူင်းလင်ၶဝ်ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈတပ်ႉမတေႃႇၼႆႉ တေ ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၸွႆႈထႅမ်ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇတဵမ်တီႈ ဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ်ဝႆႉ။

ၵမ်းၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ်ၶေႃႈဢၢင်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေယဝ်ႉ ယူႇတီႈတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ မိူဝ်ႈလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ 6 ဝၼ်း လုၵ်ႉတီႈႁွင်ႈၵၢၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတပ်ႉမတေႃႇၶဝ်သေယဝ်ႉ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇဝႃႈ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ PNLA သိုၵ်းလွႆ တင်း MNDAA သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶဝ် 2 ၸုမ်း ႁွင်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵႂႃႇႁဵတ်းသိုၵ်းမႂ်ႇၼၼ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ် တေတိတ်းတေႃႇလႆႈၵူၼ်းတီႈ ႁိူၼ်းၶဝ်ၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီၸႂ်ႉလၢႆးလႂ်ၵေႃႈၸႂ်ႉသေ ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇ ဝႃႈဝႆႉၸိူင်ႉၼႆ။ ၼႆႉမၼ်းပဵၼ်ဢီႇသင်လႃႇ ပွင်ႇဝႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၵိုင်ႉၵၢင်ႇပႆႇၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်လႆႈတင်း PNLA သိုၵ်းလွႆလႄႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၶဝ်ၸိူဝ်း ၼၼ်ႉ တေလႆႈဝႃႈၸိူင်ႉၼႆယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 4 လိူၼ် သင်ၸိူဝ်ႉပဵၼ် ၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်မႃးတင်း PNLA ၸိုင် ၸွမ်းၼင်ႇလၢႆးၵၢၼ်သေယဝ်ႉ တေမီးမႃးလွင်ႈမၵ်းတတ်းၼႃႈတီႈၵၼ် ၸွမ်းလူၺ်ႈငဝ်ႈငုၼ်းၵုမ်းၵၼ် ၽႂ်မၼ်း တေ လႆႈဝႆႉတီႈလႂ် တမ်းတီႈလႂ် တေလႆႈတူၵ်းလူင်းၵၼ်ယဝ်ႉ။

တီႈၼႆႈႁဝ်းၶႃႈ လၢမ်းႁၼ်ဝႃႈ တပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ တေၵႅတ်ႇလွမ်ႉႁႂ်ႈ PNLA ၶွၼ်ႈယူႇၼႂ်းၼႃႈတီႈၽွင်းငမ်း ႁင်းၶေႃပလွင်ႈၶဝ်ၼၼ်ႉၵူၺ်း တေဢမ်ႇႁႂ်ႈပူၼ်ႉဢွၵ်ႇမႃးၼွၵ်ႈၶွပ်ႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈသမ်ႉ တေပွႆႇႁႂ်ႈ ပိုတ်ႇလုမ်းၵပ်းသၢၼ်ပၼ် ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဢၼ်ၶဝ်ၵုမ်းၵမ်ၼၼ်ႉဢမ်ႇၵႃး ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း တီႈၵူၼ်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလွႆၶဝ်မီးယူႇ၊ သဝ်းယူႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တေၸၢင်ႈပွႆႇၵႂႃႇႁႂ်ႈၶဝ်ၵႂႃႇပိုတ်ႇလုမ်း မိူၼ်ၸိူင်ႉ မိူင်းၵိုင်၊ ၼမ်ႉၸၢင်၊ ၵုၼ်ႁဵင် ၸိူဝ်းၼႆႉ တေမီးမႃးၸုမ်းၵပ်းသၢၼ်ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းလွႆၶဝ် ပေႃးပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်မႃး ၸၢင်ႈၼႄၼႃႈတီႈ ၵၢၼ် ထတ်းသၢင်ၵၼ်သေယဝ်ႉ ယူႇတီႈ PNLA ၵေႃႈ တေၸၢင်ႈၶိုင်ပွင်မႃး ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး၊ ၵၢၼ်မိူင်း၊ ၵၢၼ်လွင်ႈၵူၼ်း တမ်ၼင်ႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်လူဝ်ႇၼၼ်ႉ ၶဝ်တေႁဵတ်းလႆႈ ၼမ်လိူဝ်ယၢမ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ယူႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၸၢင်ႈထတ်းႁၼ်ၵၼ်လႆႈ။

ၼႂ်းၽွင်းယၢမ်းၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆ တႄႇဢဝ်မိူဝ်ႈၼႆႉယၢမ်းၼႆႉၵႂႃႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉ ၸွမ်းၼင်ႇလူင်ပွင်ၸိုင် 2 ၾၢႆႇတူၵ်းလူင်းၵၼ်သေယဝ်ႉ ၽႅၼ်ၵၢၼ်တူင်ႇလဵဝ် တၢင်းလဵဝ် ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ PI ၼၼ်ႉၵေႃႈသမ်ႉ တေတႄႇတႅၵ်ႈ လိၼ် သိမ်းလိၼ်တီႈတၢင်းယူႇ မိူဝ်ႉၼႆႉ ယၢမ်းၼႆႉ ပေႃးတႄႇႁဵတ်းယဝ်ႉယူႇၼႆလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ၵၢၼ်သၢင်ႈ ၾၢႆႇသိမ်းလိၼ်ပုၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းလႆႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၼၼ်ႉလႄႈသင် မိူဝ်းၼႃႈထႃႈပႆမႃး တေပဵၼ်ႁိုဝ်၊ မီးႁိုဝ်မႃး ဢမ်ႇတၼ်းႁူႉသေယဝ်ႉ မိူဝ်ႈလဵဝ်လႆႈယၢပ်ႇယၢၵ်ႈၸွမ်း တီႈလိၼ်ၵေႃႈမီးမႃးယဝ်ႉ ၼႂ်းမိူင်းတႆး ပွတ်းႁွင်ႇႁဝ်း။

ၵမ်းၼႆႉမိူၼ်ၼႆၼင်ႇၵဝ်ႇ ပေႃးႁဝ်းမႃးတူၺ်းတၢင်းပွတ်းၸၢၼ်းၼႆႉ ၽွင်း RCSS တပ်ႉသိုၵ်းလွႆတႆးလႅင်း လႆႈယုင်ႈ ယၢင်ႈၸွမ်း PNLO သေယဝ်ႉ ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈပႃးသိုၵ်း(ၵူဝ်ႇယိၼ်ႇလေး) ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈယုင်ႈယၢင်ႈၵၼ်  ဢူၼ်မေႃးၵၼ် သေယဝ်ႉ။ ၽွင်းႁူဝ်ၼႃႈဢႃယုယႂ်ႇလူင် PNLO ၶဝ် 90 ပီပၢႆၼၼ်ႉသမ်ႉ လမ်ၼမ်ႉယၵ်းမိုဝ်းၵၼ် တင်း တပ်ႉမတေႃႇ သေယဝ်ႉ မိူဝ်းဢႅဝ်ႇထိုင်မိူင်းဝႅတ်ႉၼၢမ်း။ ယူႇတီႈမိူင်းဝႅတ်ႉၼၢမ်း မၵ်းမၼ်ႈမၼ်းပဵၼ် ႁူဝ်ၼႃႈပိုၼ်ႉတီႈ သေမွၵ်ႇႁွင်ႉ ႁဵတ်းၶႅၵ်ႇ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ၸွင်ႇတေၸၢင်ႈၵဵဝ်ႇၵပ်းၵၼ်တၢင်းလွင်ႈ လူင်းၶွင်တိုၼ်းလၢင်း ၼႂ်းၼႃႈတီႈ ၽွင်းငမ်းႁင်းၶေႃ ၽႂ်မၼ်းႁိုဝ် ပေႃးပဵၼ်ၼၼ်မႃး ၼႂ်းၼႃႈတီႈမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼႆၵေႃႈ ၸွမ်းလူၺ်ႈ ၾိင်ႈမိူင်း 2008 မီးဝႆႉဝႃႈ ၵူၼ်းတႆး၊ ၸုမ်းတႆး တေဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇ လၢတ်ႈၵႅဝ်ၸွမ်းလႆႈၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၽွင်းငမ်းႁင်းၶေႃ ၶွင်ပီႈ ၼွင်ႉပဢူဝ်း တေၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမုၼ်းလႅင်း။ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ တေမီးၵၢၼ်သၢင်ႈလွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမုၼ်းလႅင်းမႃးၵေႃႈ တင်း ၼမ်တင်းလၢႆ ၾၢႆႇတၢင်းမိူင်းႁွင်ႇၵေႃႈ ပဵၼ်ၼၼ်၊ ၾၢႆႇတၢင်းမိူင်းၸၢၼ်းၵေႃႈပဵၼ်ၼၼ်။

ၵမ်းၼႆႉ ယူႇတီႈတပ်ႉသိုၵ်းတႆးႁဝ်းၶႃႈ 2 ၸုမ်းသမ်ႉ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ပႆႇႁႃငိူၼ်ႈ ပႆႇႁႃႁွႆႈ ပိူဝ်ႈတႃႇတေ ဢုပ်ႇ ၵုမ်ၸမ်ၸႂ်ၵၼ်ၼႆၸိုင် ယူႇတီႈၵူၼ်းမိူင်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး ဢၼ်ၸိူဝ်းပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်မိူင်းတႆးမႃးၼၼ်ႉသမ်ႉ ၵဵဝ်ႇ လူၺ်ႈ ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးဢၼ်တေပဵၼ်မႃးၼၼ်ႉလႄႈသင် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၼႃႈၵၢၼ် တီႈလိၼ်ဢၼ် တေၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမုၼ်းမႃး ၼၼ်ႉလႄႈသင် ႁဝ်းၶႃႈ တေၸၢင်ႈမီးသုၼ်ႇလႆႈႁပ်ႉပူၺ်ႈၸိူင်ႉၼင်ႇႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ လီလႆႈၾင်ႉၵၼ်ၼၵ်းၼၵ်း ၼႃၼႃယူႇ။

ၵွၼ်ႇပႆႇပဵၼ်မႃးလူၺ်ႈ လွင်ႈၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း ၸွမ်းလူၺ်ႈ ၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်းၼၼ်ႉ သင်ၸိူဝ်ႉႁဝ်းၶႃႈ ပႆႇမီးလွင်ႈ ၽႅၼ် ၵၢၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းလိုၵ်ႉလမ်ႇၼႆၸိုင် ႁဝ်းၶႃႈ ၸၢင်ႈၶႄးတူၵ်းလိုၼ်းပိူၼ်ႈထႅင်ႈ ၼမ်လိူဝ်ၼႆႉယူႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယွၼ်း ၾၢၵ်ႇထိုင်ပေႃႈမႄႈ ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းတင်းလၢႆသေ ၶွတ်ႇယွတ်ႈပၢႆၵႂၢမ်းဝႆႉတီႈၼႆႈၶႃႈ။

မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ

ႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း

12/01/2019