ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇပၢႆးသၢႆႈ ၸိူဝ်းၶတ်းၸႂ်ၶူၼ်ႉသွၵ်ႈႁႃ ယႃႈယႃ ႁႄႉၵင်ႈ တၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႊရူဝ်ႊၼႃႊယူႇ ယၢမ်းလဵဝ် တေတႄႇၸၢမ်းယူတ်းယႃၼႂ်းလိူၼ်တေမႃး ၊ ၵူၺ်းၵႃႈယူႇတီႈၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊတႄႉပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တႄႇၸၢမ်းသမ်းပၼ်တူၺ်း မိူဝ်ႈဝႃးယဝ်ႉဝႃႈၼႆ။
ၸုမ်းၶူၼ်ႉၶႂႃႉ Kaiser Permanente ဢၼ်ပၵ်းလုမ်းတီႈဝဵင်း Seattle ၸိုင်ႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ တႄႇၸၢမ်း သမ်းၶဵမ် ႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊရူဝ်ႊၼႃႊ တီႈၵူၼ်းယူႇလီ တႃႇ 45 ၵေႃႉ မိူဝ်ႈဝၼ်း ၸၼ် ဝၼ်းတီႈ 16/3/2020 ၼႆႉ။
ပဵၼ်ၵူၼ်းဢႃယုၼႂ်းၵႄႈ 18 ထိုင် 55 ပီ။ ဢၼ်မီးၵၢင်ၸႂ် ၶႂ်ႈၸၢမ်းသမ်းတူၺ်း ၊ လူၺ်ႈတီႈဢမ်ႇလႆႈ တဵၵ်းငႅၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈၸၢင်ႈ ။ တေၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း 6 ဝူင်ႈသေသမ်းၶဵမ်ပၼ် ၊ ပႂ်ႉတူၺ်းငဝ်းလၢႆးၵႂႃႇၸွမ်းၼႆ ၸုမ်း NIH မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊလၢတ်ႈ။
Jennifer Haller ၵေႃႉဢၼ် ပၼ်ၸၢမ်းသမ်းၶဵမ်ၼၼ်ႉလၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇ AP ဝႃႈ – “တႃတေလႆႈ တိုဝ်ႉတၢင်းတႃႇ ၸၢမ်းသမ်းၶဵမ် တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းတၢင်းလုမ်ႈၾႃႉ ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ဢမ်ႇငၢႆႈငၢႆႈၶႃႈ။ ပဵၼ်တိုဝ်ႉတၢင်းလီလႄႈဢဝ်ၵုင်ႇမုၼ်တူဝ်ၵဝ်ႇတႄႉတႄႉ” – ဝႃႈၼႆ။
ၸုမ်းၶူၼ်ႉၶႂႃႇႁႃယႃႈယႃ ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈယူတ်းယႃ တၢင်းပဵၼ် Covid-19 ပတ်းပိုၼ်ႉလုမ်ႈၾႃႉ လၢႆလၢႆ ၸုမ်း တႄႉ တေတႄႇၸၢမ်း သမ်းၶဵမ် ၼႂ်းလိူၼ်တေမႃးၼႆႉႁၢင်းၽႂ်မၼ်း ဝႃႈၼႆ။
ယၢမ်းလဵဝ်တၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႊရူဝ်ႊၼႃႊ ဢမ်ႇၼၼ် ဝူႊႁၢၼ်ႊ Covid-19 ၼႆႉ ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉမီးၵူတ်းတိတ်း ၸပ်းယဝ်ႉ 177,893 ၵေႃႉ ၊လူႉတၢႆယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်မီးယူႇ 7,085 ၵေႃႉ။
ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၼမ်သုတ်း ပဵၼ်မိူင်းၶႄႇလူင် မီး 80,881 ၵေႃႉ၊ ၼမ်တီႈသွင်ပဵၼ်မိူင်း ဢိတ်ႇတလီႇ ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် မီး 27,980 ၵေႃႉလႄႈ ၼမ်တီႈသၢမ်ပဵၼ်မိူင်း ဢီႊရၼ်ႊ ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းမီး 14,991 ၵေႃႉ။ ဢၼ်လမ်းမႃးတီႈသီႇ ပဵၼ်မိူင်း သပဵၼ်ႊ မီးၵူၼ်းတိတ်းၸပ်း တၢင်းပဵၼ် 9,191 ၵေႃႉ ။
မိူင်း ၾရင်ႊသဵတ်ႈ ဢၼ်တိတ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်မီး 6,633 ၵေႃႉ ပဵၼ်ဢၼ်တိတ်းၸပ်းၼမ်သုတ်းတီႈ 6 ၼႂ်ႊလုမ်ႈၾႃႉ။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၾရင်ႊသဵတ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းဢင်းၵၢၼ်း ဝၼ်းတီႈ 17/3/2020 ၼႆႉဝႃႈ ပိၵ်ႉ မိူင်း တႃႇၶၢဝ်း တၢင်း 15 ဝၼ်း။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ဢွၵ်ႇသိုဝ်ႉယႃႈယႃ လႄႈ ၶူဝ်းၶွင်ၵိၼ်ယမ်ႉ ဢၼ်ဢမ်ႇမီးဢမ်ႇပဵၼ်ၼၼ်ႉ ၊ တိုၼ်းဢမ်ႇပၼ် ၵူၼ်းမိူင်း ၵႂႃႇမႃး တၢင်းလႂ် ။ မီးၵၢၼ်ၵေႃႈႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ႁဵတ်းတီႈ ႁိူၼ်း ၽႂ်မၼ်း။ ပၢင်ပွႆးၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်း ဢၼ်တေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၶွၼ်ႈ တုမ်ၵၼ် ပႃးၸဵမ် ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၸိုင်ႈ မိူင်း ဢၼ်တေၸတ်းၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 22/3/2020 ၼႆႉၵေႃႈ ၵိုတ်းလိုဝ်ႈ ၶၢႆႉဝၼ်းပႅတ်ႈမူတ်း ဝႃႈ ၼႆဝႆႉ။
