ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း သူင်ႇလိၵ်ႈၸူးပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် SNLD ပူတ်းပၢႆႉပႃႇတီႇလႄႈ ၸွမ်ပိဝ်ပႃႇတီႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆးလႄႈ မိူင်းၶၢင်။
ႁၢင်လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ 2023 ၼႆႉ ယူႇတီႈ ၽူႈၵွၼ်းၸႄႈဝဵင်း၊ ပလိၵ်ႈ/ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၼႂ်းမိူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈ ၸူးငဝ်ႈငုၼ်းတီႇမူဝ်ႇၶရေႇသီႇ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆး (SNLD) သေ ႁႂ်ႈပူတ်းပၢႆႉပႃႇတီႇလႄႈ ၸွမ်ပိဝ်ပႃႇတီႇ လူင်းပႅတ်ႈ တီႈဝဵင်းၵဵင်းတုင်၊ တႃႈၶီႈလဵၵ်း၊ မိူင်းသၢတ်ႇ၊ မိူင်းတူၼ်၊ ပုင်ႇပႃႇၶႅမ်၊ လၢင်းၶိူဝ်း၊ လွႆလႅမ်လႄႈ မိူင်းမွၵ်ႇ ၸႄႈမိူင်းၶၢင် ၸိူဝ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉဝႃႈ ပႃႇတီႇဢမ်ႇမီး မၢႆၾၢင်ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။
ၸၢႆးလဵၵ်ႉ ၽူႈၼမ်းၼႂ်း ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈလႄႈ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် SNLD လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပေႃးဢဝ် ၸွမ်းပၵ်းပိူင်ဝႃႈၼႆၸိုင် ၸဵမ်မိူဝ်ႈႁဝ်း ဢမ်ႇၵႂႃႇတၢင်ႇမၢႆၾၢင်ၼၼ်ႉ ႁဝ်းတိုၼ်းလူဝ်ႇလႆႈပူတ်းပၢႆႉပႃႇတီႇယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးသေ ၶဝ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ႁဝ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈပႃႇတီႇ ၵၢၼ်မိူင်းပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ယဝ်ႉၼႆ ၶဝ်လူဝ်ႇလႆႈဢွၵ်ႇလိၵ်ႈၸႅင်ႈၸူးႁဝ်းသေ ဝႃႈႁဝ်းဢမ်ႇ ၸႂ်ႈပဵၼ်ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်းယဝ်ႉ။ သူတေ လႆႈပူတ်းပၢႆႉပႅတ်ႈယဝ်ႉ၊ သူတေ ဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းသင်ယဝ်ႉ ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပေႃးဝႃႈ ၶဝ်ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈၼႆႉမႃးယဝ်ႉၵွၼ်ႇ ႁဝ်းၶႃႈ ၸင်ႇတေပူတ်းလူင်းလႆႈ ပၵ်းပိူင်မၼ်း တေလႆႈမီးၸိူင်ႉၼႆ။ ၽိုၼ်လိၵ်ႈ ဢၼ်တေၸႅင်ႈမႃးၼႆႉ မၼ်းလူဝ်ႇလႆႈပဵၼ် တီႈ UEC ၶဝ် ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈၸႅင်ႈၸူးမႃးၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ။
ယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ၸီႉသင်ႇ ႁႂ်ႈပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ပူတ်းပၢႆႉပႃႇတီႇလူင်းၼႆႉ ယူႇတီႈ ၽူႈၵွၼ်းၸႄႈဝဵင်း၊ ပလိၵ်ႈ/ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸွမ်း ၸႄႈဝဵင်းလႄႈ ၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈ (ပြည်ထဲရေး) ၶဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ သူင်ႇမႃးၵူၺ်း။ ဢမ်ႇၸႂ်ႈ ၵေႃၵမ်ၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈ UEC ၶဝ်သူင်ႇမႃး။
ဢၼ်ႁၢႆႉၸႃႉသုတ်းၼႆႉ လုမ်းပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် တီႈၵိင်ႇၸႄႈဝဵင်းပုင်ႇပႃႇၶႅမ် ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ်ၼၼ်ႉ ပလိၵ်ႈ လႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ဢဵၼ်ႁႅင်း ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇသေ ၶဝ်ႈထိုင်ၼႂ်းဝၢင်းႁိူၼ်းယဝ်ႉ ႁိုတ်းႁၢတ်ႇ ၸႂ်ႉပူတ်း ပၢႆႉပႃႇတီႇလူင်း ၵမ်း လဵဝ်။
“တီႈဝဵင်းပုင်ႇပႃႇၶႅမ်ၼႆႉ တၢမ်တူဝ်ၽူႈၵွၼ်းၸႄႈဝဵင်း၊ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ၊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ယိပ်းၵွင်ႈသေ ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းဝၢင်း ႁိူၼ်းယဝ်ႉ ၸႂ်ႉပူတ်းလူင်းပၢႆႉပႃႇတီႇၵမ်းလဵဝ် လၢတ်ႈဝႃႈ သူဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇလႆႈႁဵတ်းယဝ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢၼ်ၶဝ်ၶဝ်ႈမႃးႁဵတ်းၸိူင်ႉ ၼႆၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်၊ ၸွမ်းပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈၵေႃႈ မၼ်းဢမ်ႇမီး။ ပေႃးတၢၼ်ႇဝႃႈ ၶဝ်တေမႃးတီႉ ၺွပ်း ၵူၼ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉယဝ်ႉ လွင်ႈၶဝ်ႁဵတ်းၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ”- ၸၢႆးလဵၵ်ႉ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။
ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် SNLD ၼႆႉ တႅပ်းတတ်း ဢမ်ႇတၢင်ႇမၢႆၾၢင် တႃႇၶဝ်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈ ဢၼ်ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း တေ ဢွၼ်ၸတ်းႁဵတ်း ၸွမ်းလူၺ်ႈပိူင် PR ဢၼ်တေမႃးၼႆႉ။ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်းဝၼ်းတီႈ 8/3/2023 ၼႆႉ ယူႇတီႈ ၵေႃၵမ်ၵၢၼ် လိူၵ်ႈ တင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဢွၵ်ႇမႃး သဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈပႃႇတီႇ ၸိူဝ်းၶဝ်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇ မႃးပႃး သဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ၼႆယဝ်ႉ။
ငဝ်ႈငုၼ်းတီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆး SNLD – Shan Nationalities League for Democracy ရှမ်းတိုင်းရင်းသား များ ဒီမိုကရေ စီအဖွဲ့ချုပ် (SNLD) ၼႆႉ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈမႃးမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 26/10/1988။ ၸဝ်ႈၶုၼ်ထုၼ်းဢူး ႁပ်ႉတၼ်းႁဵင်း ပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ မႃးတေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 26/1/2021 ၸင်ႇ ၵိုတ်းယင်ႉ ။ ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 3/2/2021 ၸုမ်းပွင်ၵၢၼ် ၸင်ႇ လိူၵ်ႈဢဝ် ၸၢႆးၺုၼ်ႉလုၼ်ႇ (ႁွင်ႉ) ၸၢႆးၼုတ်း ၶိုၼ်ႈပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ။ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ 1 ပဵၼ် ၸဝ်ႈၶမ်းပိူင်ႇၾႃႉလႄႈ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ 2 ပဵၼ် လုင်းၸၢႆးလႃႉၽေႇ။ ၽူႈၼမ်းၼႂ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ပဵၼ်ၸၢႆးလဵၵ်ႉ ၵႅမ်ၽူႈၼမ်းၼႂ်း 1 ပဵၼ်ၸၢႆးၵျေႃႇ ၺုၼ်ႉလႄႈ ၵႅမ် 2 ပဵၼ်ၸၢႆးသၢမ်ၾူၼ်သႅင်။
ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် SNLD ၼႆႉ မိူဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ပီ 1990 ၼၼ်ႉ ပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပတ်းပိုၼ်ႉ ထီႉ 1 လႄႈ ပဵၼ်ထီႉ 2 ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ပတ်းပိုၼ်ႉ။ ထိုင်မႃး ပီ 2015 ၼႆႉ ပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပတ်းပိုၼ်ႉ ထီႉ 2 လႄႈ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈ တုမ်သမ်ႉ ပဵၼ်ထီႉ 3 ။ ပီ 2020 ၼႆႉသမ်ႉ ဢွင်ႇပေႉၼႂ်းမိူင်းတႆး ပတ်းပိုၼ်ႉ ထီႉ 3 လႄႈ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ပတ်းပိုၼ်ႉ ထီႉ 3 ၼႆယဝ်ႉ။