လၢဝ်လူင်ႇထုင်ႉမူႇၸေႊ ပွင်ၵၢၼ်သႃသၼႃပုတ်ႉထၸဝ်ႈ တီႈမိူင်းသိူဝ်းပီးယိူဝ်း (Serbia)

တွၼ်ႈတႃႈ သႃႇသၼႃႇ ပုတ်ႉထၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ပေႃးတေၸွတ်ႈတူဝ် လုမ်ႈၾႃႉၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ၸဝ်ႈၶူးလူင် ပႃႇမွၵ်ႇၶ တွၵ်ႇ တိူဝ်ႇၶမ်းမၢႆ ထမ်ႇမသႃႇမိ ဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈႁဵတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင် ဢွၼ်ၼမ်းတၵ်ႉၵႃႇတီႈၸမ်ၵႆ ၵႂႃႇၵေႃႇသၢင်ႈဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇဝႆႉၶႂ်ႈဝႃႈၵူႈၸိုင်ႈမိူင်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ။

ၼင်ႇႁိုဝ် ၵၢၼ်သႃႇသၼႃႇ ပေႃးတေဢမ်ႇၵိုတ်း မွတ်ႇဝၢႆးႁၢႆၵႂႃႇလႄႈ ႁႂ်ႈပေႃးႁိူဝ်ႈႁိူင်းပိူင်းသႂ် ဝႆႉယူႇတႃႇသေၼၼ်ႉၵေႃႈ ယူႇတီႈ သင်ၶၸဝ်ႈတႆး ၸိူဝ်းႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆးယဝ်ႉတူဝ်ႈသေႁပ်ႉၸုမ်ႈၶူးယဝ်ႉၼၼ်ႉ ပၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၵၼ်သေ ပၼ်ႇ ပုတ်ႈယၢင်ႈၸွမ်း ၸဝ်ႈၶူးလူင် ။

ဝတ်ႉဢွၵ်ႉသၾူတ်ႉ ပုတ်ႉထဝိႁႃႇရ မိူင်းသိူဝ်းပီးယိူဝ်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၶူးလူင် ပႃႇမွၵ်ႉၶ တွၵ်ႇတိူဝ်ႇ ၶမ်းမၢႆ ထမ်ႇမသႃႇမိ ႁဝ်းၶႃႈ တႄႇ မႃးပိုၼ်ၽႄသႃသ ၼႃ ၸဵမ်မိူဝ်ႈပီ 2011 ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်သေ ပီတႄႇတင်ႈ ၵျွင်းတႄႉ ပဵၼ်မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 27/8/2017 ။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းသိူဝ်းပီးယိူဝ်း လႆႈမၵ်းမၼ်ႈပၼ် ဝတ်ႉ/ ၵျွင်းၼႆႉ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 6/5/2019 ၼၼ်ႉမႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်။

ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉသေ ၼင်ႇႁိုဝ် ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ပေႃးတေလႆႈႁူႉဝႃႈ လွင်ႈၵႂႃႇပိုၼ်ၽႄႈသႃသၼႃ ပုတ်ႉထၶမ်းၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ တီႈမိူင်းသိူဝ်းပီယိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးမႃးၸိူင်ႉႁိုဝ်။ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ လႆႈတွင်ႈထၢမ်ဝႆႉ ၸဝ်ႈၶူး ထုၼ်းလႅင်း ဝပ်ႉပ ၽူႈႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်း ၸူဝ်ႈ ၶၢဝ်းပွင်ၵၢၼ်သႃသၼႃ တီႈဝတ်ႉဢွၵ်ႉသၾူတ်ႉ ပုတ်ႉထဝိႁႃႇရ မိူင်းသိူဝ်းပီးယိူဝ်း ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

ထၢမ် – ဝႆႈသႃၶႃႈဢေႃႈ ယွၼ်းႁူႉ ပိုၼ်းၵႅပ်ႈၸဝ်ႈႁဝ်း ဢိတ်းၼိုင်ႈၶႃႈဢေႃႈ?

တွပ်ႇ – ၸဝ်ႈႁဝ်းၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ၸဝ်ႈဝပ်ႉပ ၸႃႇတိတီႈၵိူတ်ႇ ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈတေႃႇယွတ်ႈ၊ ဝဵင်းမူႇၸေႊ။ မိူဝ်ႈဢႃႇယု 11 ၶူပ်ႇၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈသြႃႇၼရၼႃႇထ ႁဵတ်းပဵၼ်ဢုပတ်ႉၸေႇသြႃႇသေ လႆႈၶဝ်ႈပဵၼ်ၸဝ်ႈသၢင်ႇ တီႈဝတ်ႉမႁႃႇဝၼ်ႇ၊ ဝဵင်းမူႇၸေႈ မိူဝ်ႈပီ 2001။

ဝၢႆးၼၼ်ႉ လႆႈၵႂႃႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈ တီႈဝတ်ႉတႆးသႃႇသၼႃႇဝေႇပုင်ႇလ ဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇ ယဝ်ႉသေ လႆႈသိုပ်ႇၵႂႃႇ ၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းတီႈၸၼ်ႉ ၸွမ်မႁႃႇၸူးလူင်းၵွၼ်း ဝင်းၼွႆႉ၊ ဢယုထယႃး၊ မိူင်းထႆး ပီ 2010 ။ ၸဝ်ႈႁဝ်း လႆႈႁပ်ႉၸုမ်ႈၶူး B.A (ပၢႆးဝူၼ်ႉၶပ်ႉ) တီႈၸၼ်ႉ ၸွမ်မႁႃႇၸုလႃးလူင်းၵွၼ်း ၸိုင်ႈထႆး မိူဝ်ႈပီ 2016 ။

ဝၢႆးၼၼ်ႉယဝ်ႉ ၸဝ်ႈႁဝ်းလႆႈပွၵ်ႈမိူဝ်းတီႈဝဵင်းမူႇၸေႊသေ ၸွႆႈထႅမ်ၼႃႈၵၢၼ်သႃႇသၼႃႇၵႂႃႇ ၶၢဝ်းတၢင်း 4 ပီ။ ပိုင်ႈၵုင်ႇဢိင် မုၼ် ၸဝ်ႈၶူးလူင် ပႃႇမွၵ်ႉၶ တွၵ်ႇတိူဝ်ႇ ၶမ်းမၢႆ ထမ်ႇမသႃႇမိ ႁဝ်းၶႃႈသေ လႆႈႁွတ်ႈၽႅဝ်ထိုင်မႃး တီႈဝတ်ႉဢွၵ်ႉၸၽိူတ်ႉပုတ်ႉ ထဝိႁႃႇရ မိူင်းသိူဝ်းပီးယိူဝ်း မိူဝ်ႈပီ 2022 လိူၼ်မေႊ 6 ဝၼ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ထၢမ် – တႃႇတေၵႂႃႇမိူင်းသိူဝ်းပီးယိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးၶၵ်ႉတွၼ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်? ၸွင်ႇယၢပ်ႇၶႃႈ?

ထွပ်ႇ – လွင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်း တႃႇတေမႃးတီႈမိူင်းသိူဝ်းပီးယိူဝ်းၼႆႉ လူဝ်ႇမီးတူဝ်ထူပ်းၵၢၼ်ၵမ်မထၢၼ်း၊ လွင်ႈၼင်ႈတြႃး။ ပေႃး ၸုမ်းပုတ်ႉထၽႃႇသႃႇ မိူင်းသိူဝ်းပီးယိူဝ်းၶဝ် ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈႁွင်ႉ လိၵ်ႈၽိတ်ႈပၢင်းယဝ်ႉၵေႃႈ တေလႆႈၵႂႃႇတၢင်ႇ တီႈလုမ်းၽွင်းၶဵဝ် သိူဝ်းပီးယိူဝ်း ဢၼ်မီးၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈၼၼ်ႉ မွၵ်ႈ 1 လိူၼ်သေ တေလႆႈဝီႇၸႃႇ တႃႇယူႇသဝ်းမိူင်းၶဝ် 6 လိူၼ်ယဝ်ႉ။

ဝၢႆးၼၼ်ႉ လူဝ်ႇသိုဝ်ႉ ဝႂ်ၶိူင်ႈမိၼ်သေမႃးၵူၺ်းယဝ်ႉ။ ၶၢဝ်းတၢင်းႁိူဝ်းမိၼ် လုၵ်ႉတႃႈၵုင်ႈ တေႃႇထိုင် သိူဝ်းပီးယိူဝ်း တေႁိုင်မွၵ်ႈ 24 ၸူဝ်ႈမွင်းပၢႆယူႇယဝ်ႉ။ (မၢႆတွင်း – ၶၢဝ်းတၢင်းႁိုင် ၶိုၼ်ႈၶိူင်ႈမိၼ်သမ်ႉ 1 –  တႃႈၵုင်ႈ ထိုင် မလေးသျႃး 2 ၸူဝ်ႈမူင်းၶိုင်ႈ ၊ 2 –  မလေးသျႃး ထိုင် တူဝ်ႇႁႃႇ 7 ၸူဝ်ႈမူင်း၊ 3 – တူဝ်ႇႁႃႇ ထိုင် သိူဝ်းပီးယိူဝ်း 5 ၸူဝ်ႈမူင်း)။

ထၢမ် – တေလႆႈႁဵၼ်းယဝ်ႉၸၼ်ႉသင်?

တွပ်ႇ -ၸဝ်ႈၶူးႁဝ်းၶဝ် ၸိူဝ်းလႆႈမႃးႁၢပ်ႇၼႃႈၵၢၼ်သႃႇသၼႃႇတီႈမိူင်းၼႆႉ တီႈဢေႇသုတ်း လႆႈႁၼ်ယဝ်ႉ ၸၼ်ႉပီႇဢေႇ (B.A.) ၵူႈပႃး။ ၸဝ်ႈၶူးႁဝ်းၶဝ် ဢၼ်လႆႈႁၢပ်ႇၼႃႈၵၢၼ် ယဝ်ႉၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၸဝ်ႈဢၼ်ယဝ်ႉၸၼ်ႉ ဢႅမ်ႇဢေႇ (M.A.) သေမႃး။

ထၢမ် – လွင်ႈယူႇ လွင်ႈသုင်း ႁဵတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်? မီးတၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး မႃးလူႇတၢၼ်းယူႇႁႃႉ?

တွပ်ႇ – လွင်ႈယူႇ လွင်ႈသုင်းၼႆႉ တၵ်ႉၵႃႇတႆး၊ ထႆး၊ မၢၼ်ႈ ၼႂ်းမိူင်းဢိင်ႇၵလၼ်ႇ ႁူမ်ႈလူၺ်ႈတၵ်ႉၵႃႇ ၼႂ်းမိူင်း/ ၼွၵ်ႈမိူင်း ႁူမ်ႈ လူႇတၢၼ်းငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် ဝတ်ႉဢွၵ်ႉၸၽိူတ်ႉ ပုတ်ႉထဝိႁႃႇရ တီႈမိူင်းဢိင်ႇၵလၼ်ႇၼၼ်ႉသေ မႃးပဵၼ်ဢၼ်တင်းၵမ်ႉထႅမ် လွင်ႈ ယူႇလွင်ႈသုင်းၸဝ်ႈႁဝ်းၶဝ် ဝတ်ႉဢွၵ်ႉသၾူတ်ႉ ပုတ်ႉထဝိႁႃႇရ မိူင်းသိူဝ်းပီးယိူဝ်းၼႆႉ ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵႃႈၾႆး၊ ၵႃႈ ၼမ်ႉမၼ်းၵႅတ်ႉ၊ ၵႃႈလုမ်းလႃးဝတ်ႉၵျွင်းလႄႈ လွင်ႈၵိၼ်သုင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇလႆႈမႆႈၸႂ်သင်။

တၵ်ႉၵႃႇမၢၼ်ႈ ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်မိူင်း လုမ်းၽွင်းၶဵဝ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးဝႆႉ ၼႂ်းမိူင်းသိူဝ်းပီးယိူဝ်းၼႆႉ လႆႈမႃးသူင်ႇသွမ်းပၼ် ဝၼ်းၸၼ် (ၼိုင်ႈဝူင်ႈ ၼိုင်ႈပွၵ်ႈ)။

တၵ်ႉၵႃႇထႆး၊ သီႇရိလင်ႇၵႃႇ၊ သိူဝ်းပီးယိူဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မႃးလူႇမႃးတၢၼ်း ဢၼ်ပဵၼ် တၢင်းၵိၼ်တၢင်းသုင်းယူႇ။

တၵ်ႉၵႃႇမိူင်းတႆးႁဝ်း ၸိူဝ်းယူႇသဝ်းဝႆႉ ၼႂ်းမိူင်းတႆး၊ မိူင်းထႆးၼၼ်ႉ ဢွၵ်ႇၸႂ်ၸေႇတႃႇၼ ၶႂ်ႈၵၢပ်ႈသွမ်းၸဝ်ႈႁဝ်းၶဝ်ၼႆၵေႃႈ လူႇ တၢၼ်းငိုၼ်းလူႇမႃးသေ ၵၢပ်ႈသွမ်းၵႂႃႇၵေႃႈမီးယူႇ။

ထၢမ် – ပီႈၼွင့်တႆးဢၼ်ၵႂႃႇယူႇမိူင်းပုၼ့်ၸွင်ႇမီးၼမ်? လွင်ႈတၢင်းယၢပ်ႇမီးၸိူင့်ႁိုဝ်ၽွင်ႈၶႃႈ?

တွပ်ႇ – မိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ လိူဝ်သေၸဝ်ႈႁဝ်းၶဝ်သွင်ပႃးယဝ်ႉ ပီႈၼွင်ႉတႆးၼႆႉ ဢမ်ႇပႆႇႁၼ်မီးသေၵေႃႉၶႃႈ၊ တေမီးတၵ်ႉၵႃႇမၢၼ်ႈ ၽူႈႁၢပ်ႇ ၵၢၼ်ၶုၼ်မိူင်း လုမ်းၽွင်းၶဵဝ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးဝႆႉၼႂ်း မိူင်းသိူဝ်းပီးယိူဝ်းၼႆႉ 6 ၵေႃႉ၊ ဢၼ်ပဵၼ်မၢၼ်ႈသေ မႃးတူၵ်း ၼႃႈ ႁိူၼ်းမိူင်းၼႆႉ သွင်သၢမ်ၵေႃႉ၊ တၵႃႇထႆးၽွင်ႈ၊ တၵႃႇသီႇရိလင်းၵႃ မိူင်းသီႇႁူဝ်ႇၽွင်ႈသေ လွင်ႈတၢင်းယၢပ်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇမီး လွင်ႈယၢပ်ႇသင်ၶႃႈ။

ထၢမ် – လွင်ႈဢၼ်လီႁူမ်ၸူမ်းႁၢၼ်ႉၸႂ်လႄႈ လွင်ႈတူင်ႉၼိုင်ၼႃႈၵၢၼ်သႃႇသၼႃႇ မီးၸိူင်ႉႁိုဝ် ၽွင်ႈၶႃႈ?

တွပ်ႇ -လွင်ႈဢၼ်လီႁူမ်ၸူမ်းႁၢၼ်ႉၸႂ်တႄႉ 1) ၸဝ်ႈၶူးလူင်ႁဝ်း မႃးတင်ႈၵျွင်း တီႈမိူင်းသိူဝ်းပီးယိူဝ်း ၼႂ်းပွတ်းၵုၼ်ယူးရုပ်ႉ (မိူင်းဝၼ်းတူၵ်း) လႆႈသေပဵၼ်ၵေႃၽႄ ဝတ်ႉဢွၵ်ႉၸၽိူတ်ႉပုတ်ႉထဝိႁႃႇရ၊ မိူင်းဢိင်ႇ ၵလၢၼ်ႇ။ 2) ၸုမ်းပုတ်ႉထၽႃႇသႃႇ ၼႂ်း မိူင်းသိူဝ်းပီးယိူဝ်း လႆႈဢွၼ်ၵၼ် မႃးႁဵတ်းၵၢၼ်တြႃးသေ လုမ်းလႃးတူၺ်းထိုင်ဝတ်ႉလႄႈလႆႈ ႁၼ်ၶဝ်သူၼ်ၸႂ်ၶဝ်ႈၸႂ်ၼႂ်း ၵၢၼ်တြႃးလွင်ႈၵမ်မထၢၼ်းသေ ထၢမ်တွပ်ႇၵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လီႁူမ်ၸူမ်းႁၢၼ်ႉၸႂ်တႄႉ။ 3) လႆႈႁၼ်လွင်ႈၾိင်ႈၾႃႉ (ရႃႇ သီႇဢုတု)၊ လိၵ်ႈလၢႆး၊ ၶိူဝ်းၵူၼ်းလႄႈ ၶၢဝ်းယၢမ်း ဢၼ်မိူင်းၼႆႉ ပိူင်ႈၵၼ်တင်းမိူင်းႁဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လႆႈဝႃႈပဵၼ်တူဝ်ထူပ်း လီ ဢၼ်ၼိုင်ႈယဝ်ႉ။

ထၢမ် – လွင်ႈတူင်ႉၼိုင် ၼႃႈၵၢၼ်သႃႇသၼႃႇၸမ်ႉ မီးဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈ?

တွပ်ႇ – ၼိုင်ႈပီၼိုင်ႈပွၵ်ႈ မီးပၢင်တြႃး 7 ဝၼ်း ဢမ်ႇၼၼ် 10 ဝၼ်း (Meditation Retreat) ဢၼ်လႆႈႁဵတ်းၼႂ်းလိူၼ် (August) ၵူႈပီ။ ၸဝ်ႈၶူးလူင် ပႃႇမွၵ်ႉၶ တွၵ်ႇတိူဝ်ႇ ၶမ်းမၢႆ ထမ်ႇမသႃႇမိႁဝ်း လႆႈယေႃးၶိင်းမႃးၼႄတြႃးပၼ်ၵူႈပီယူႇ။ သင် ၸဝ်ႈၶူးလူင်ႁဝ်း ဢမ်ႇတၼ်းယေႃးၶိင်းမႃးၼႆ ၸဝ်ႈၶူးတွၵ်ႇတိူဝ်ႇ ပၺ်ႇၺႃႇဝမ်ႇသ (သႅင်ပၼ်) လႆႈတၢင်တူဝ် ၸဝ်ႈၶူးလူင် သေလႄႈ ယေႃးၶိင်းမႃးပၼ်ယူႇ။

လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၶူးဝႃႇယႃႇမိၼ်ႇတႃႇၽိပႃႇလ (သီႇပေႃႉ) လႄႈတင်း ငိၼ်းဝႃႈၸဝ်ႈၶူးသတ်ႉၸ မိူင်းဢႃႇသမ်ႇ ဢိၼ်ႇတိယ ႁဝ်းၶဝ်ၵေႃႈ ယၢမ်းလႆႈမႃး ၸွႆႈၼႃႈၵၢၼ်ပိုၼ်ၽႄသႃႇသၼႃႇတီႈမိူင်းၼႆႉယူႇ။ (မၢႆတွင်း – ပီ 2022 ၼႆႉ လႆႈၸတ်းႁဵတ်းပၢင် တြႃးၵႂႃႇ 3 ပွၵ်ႈ၊ ၼႂ်းလိူၼ် ၵျုႊလၢႆႊ July ၊ ဢေႃႊၵတ်ႊသ် August လႄႈ သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ September) ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ၼိုင်ႈလိူၼ်ၼိုင်ႈပွၵ်ႈ ပေႃးထိုင်ဝၼ်းဢႃးတိတ်ႉ ဝူင်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း မီးပၢင်တြႃး တီႈဝတ်ႉၵျွင်း ၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်း တေႃႇထိုင် ႁူဝ်ၶမ်ႈ 4 မူင်း (Full – Day Meditation)။

ၼိုင်ႈလိူၼ်ၼိုင်ႈပွၵ်ႈ ပေႃးထိုင်ဝၼ်းသဝ် ဝူင်ႈထိသွင် မီးပၢင်ႁေႃးထမ်းပၼ် ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းဝဵင်းၼူဝ်ႇဝီႇသၢတ်ႇ (Novi sad) (Dhamma Talk)။

ၼိုင်ႈလိူၼ်ၼိုင်ႈပွၵ်ႈ ဝၼ်းဢႃးတိတ်ႉ ဝူင်ႈလိုၼ်းသုတ်း မီးပၢင်ႁေႃးထမ်း ၼႂ်းဝဵင်းလူင်ပႄးၵရဵၵ်ႉ (Belgrade) (Dhamma Talk)။

ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢိင်ၼိူဝ် ဝၼ်းဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းတၼ်းၼၼ်ႉသေ ဢၼ်မႃးၶဝ်ႈၵၢၼ် 2 ဝၼ်း၊ 3 ဝၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈမီးယူႇ (Weekend Retreat)။

ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း ၶႂ်ႈၾၢၵ်ႇတွၼ်ႈထိုင် ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶဝ်တႄႉ ႁႂ်ႈမီးၸႂ်ၵရုၼႃႇ – မေႃဢီးလူ ဢၼ်လႆႈႁၼ်တၢင်း ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တီႈတူဝ်ႁဝ်းဢိၵ်ႇတင်း တူဝ်ပိူၼ်ႈသေလႄႈ ၶတ်းၸႂ်ၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃၵႂႃႇ။ ႁႂ်ႈမီးၸႂ်မုတိတႃႇ – မေႃႁူမ်ၸူမ်း ဢၼ်လႆႈႁၼ် လွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇလႆႈလီလႆႈပဵၼ် ၸဵမ်တီႈတူဝ်ႁဝ်း ဢိၵ်ႇတင်းတူဝ်ပိူၼ်ႈသေ ႁႂ်ႈပေႃးလႆႈလီသေဢွၼ် ႁႂ်ႈတွၼ်း သေၵဝ်ႇထႅင်ႈ။ ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ် ၽိုၵ်းၸႂ်ၵရုၼႃႇ လႄႈ ၸႂ်မုတိတႃႇၼမ်ၼမ်။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵၢၼ်လဵၼ်ႈႁႅင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈတူဝ်ႁဝ်း ၵႅၼ်ႇၶႅင်ၼၼ်ႉ ၸႂ်ႁဝ်းၵေႃႈ တေလႆႈၾိုၵ်းႁႂ်ႈၵႅၼ်ႇၶႅင်ယဝ်ႉ။

ထႅင်ႈပိူင်ၼိုင်ႈ ဢႃႇႁႃႇရ (တၢင်းၵိၼ်) ၼႆႉ ၸွႆႈလႆႈႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 25% ပုၼ်ႈတႃႇတူဝ်ၶိင်းၵူၼ်းႁဝ်းသေ ထႅင်ႈႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 75% ပုၼ်ႈၼၼ်ႉသမ်ႉ ပဵၼ်တႃႇၸႂ်ႁဝ်းယဝ်ႉ။ တႃႇတူဝ်ၶိင်းႁဝ်းၼၼ်ႉ ႁႃဢႃႇႁႃႇရတၢင်းၵိၼ်ပၼ် ဢၼ်လီဢၼ်ဝၢၼ်ယူႇၵူႈ ဝၼ်း ၼင်ႇၼၼ်လႄႈ ၸႂ်ႁဝ်းၵေႃႈလူဝ်ႇလႆႈႁႃပၼ် ဢႃႇႁႃႇရတၢင်းၵိၼ်ဢၼ်လီ မၼ်းယဝ်ႉ။ ၸႂ်ၼႆႉ ဢွၼ်ႁူဝ်ၵူႈပိူင်လႄႈ ႁႂ်ႈမေႃ ဝူၼ်ႉလွင်ႈ ဢၼ်လီႁူမ်ၸူမ်းတူဝ်ႁဝ်း ဢိၵ်ႇတင်းတူဝ်ပိူၼ်ႈသေ ႁႂ်ႈလႆႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမၢၵ်ႈမီး၊ ႁႂ်ႈလႆႈၵတ်းယဵၼ်သိူဝ်းသႃႇ သေၵမ်း။