Friday, April 26, 2024

လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ သိၵ်းႁိၵ်းသၢဝ် ၼႂ်းပၢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်း

Must read

ၶၢဝ်းတၢင်း ပီ 2022 မႃးၼႆႉ သၢဝ်သိၵ်းႁိၵ်း ၸိူဝ်းဢႃယု ပႆႇတဵမ် 18 ပီ ၼႂ်းမိူင်းတႆး ၵမ်ႈၼမ် တၢင်းပွတ်းႁွင်ႇလႄႈ ပွတ်းၸၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ထုၵ်ႇၵူၼ်းလွၵ်ႇလႅၼ်မႃးႁွင်ႉဢဝ်ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ၶႄႇတင်း ထႆးၼမ်။ ၽႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ၽွင်းၵၢၼ် ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်ႁႅင်း ၵႆႉမေႃယုမ်ႇငၢႆႈ၊ ပေႃးယုမ်ႇငၢႆႈ ထုၵ်ႇလွၵ်ႇလႅၼ် ၵႂႃႇတူၵ်းပဵၼ်ယိူဝ်ႇၼမ်။

ၵမ်ႈၼမ် သၢဝ်သိၵ်းႁိၵ်း ဢၼ်ထုၵ်ႇၵႂႃႇၶၢႆ ၼၼ်ႉ ထိုင်ၵႂႃႇၼႂ်းပၢင်တေႃႇလွင်း (Casino) လႄႈ ၼႂ်းၵၢၼ်လွၵ်ႇ လႅၼ်ၵိၼ်ပိူၼ်ႈ ၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊ (Online) ၸိူဝ်းၼႆႉၼမ်။ မၢင်ၵေႃႉ ထုၵ်ႇပဵၼ်ၶဝ်ႈၵႂႃႇ ပဵၼ်မႄႈမွၵ်ႇယႃႈ ထုၵ်ႇသိုဝ်ႉတေႃႇ ၵႂႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈမီးၼမ် ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် ၼၢင်းယိင်းလႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵဵပ်းၶေႃႈမုၼ်းဝႆႉၼၼ်ႉလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

- Subscription -

ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉသေ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ လႆႈတွင်ႈထၢမ်ဝႆႉ ၼၢင်းၶမ်းယၢတ်ႇ ၵၢၼ်ၵႄႈလိၼ်ႈပၼ်ႁႃ ၵၢၼ်ၵႃႉၵူၼ်း လႄႈ ၵၢၼ်ပၼ်ႁႅင်းပၢႆးၸႂ်ၼၢင်းယိင်း ၽွင်းဝၢၼ်ႈမိူင်းသုၵ်ႉယုင်ႈဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။

ထၢမ် – ၽွင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃးၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ၸဵမ်ၼၢင်းယိင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢၼ်ထုၵ်ႇၵႃႉၶၢႆၵႂႃႇၸွမ်း လႅၼ် လိၼ်ၶႄႇ – ထႆးၼၼ်ႉ ၸွင်ႇမီးလွင်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း သုၼ်ႇလႆႈၼၢင်းယိင်းတိူဝ်းၼမ်ၶိုၼ်ႈမႃး?

တွပ်ႇ – ၶၢဝ်းတၢင်း 1 ပီမႃးၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ႁဝ်းလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ၵႂႃႇပွတ်းႁွင်ႇ၊ ပွတ်းၸၢၼ်း လႆႈထူပ်းႁၼ် ၼၢင်းယိင်း လၢႆလၢႆၸိူဝ်း ဢမ်ႇမီးၵၢၼ်ႁဵတ်း တႃႇတေမီးငိုၼ်းၶဝ်ႈသမ်ႉ လူဝ်ႇမီးၵၢၼ်။ ပေႃးယူႇၼႂ်းမိူင်းႁဝ်း တိုဝ်ႉတၢင်းငိုၼ်းၶဝ်ႈၼႆႉ မၼ်း မီးဢေႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ လွင်ႈတုမ်ႉယွၼ်ႈလၢႆလၢႆမဵဝ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၵၢၼ်မိူင်းၵေႃႈ ဢမ်ႇလီ၊ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၵေႃႈ ဢမ်ႇမိူၼ်ၸႂ်၊ ၵၢၼ်တီႈ ယၢမ်ႈႁဵတ်းမႃး မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တိုၼ်းလၢင်းမၼ်း ၼမ်ၶိုၼ်ႈမႃးႁႅင်းသေ ဢမ်ႇမီးတိုၼ်းလၢင်း တႃႇတေလူင်း ႁဵတ်းထႅင်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ လူဝ်ႇၵႂႃႇႁႃငိုၼ်းတၢင်ႇဢွင်ႈတီႈ တီႈငိုၼ်းဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ် မႃးလႅၵ်ႈလႆႈငိုၼ်းႁဝ်းၼမ်လိူဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်း ႁဝ်း ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇႁႃႁဵတ်းၵၢၼ် လၵ်ႉလွမ်ၶဝ်ႈတၢင်းမိူင်းၶႄႇ – မိူင်းထႆးၼမ်။ ႁႂ်ႈဝႃႈ မိူင်းၶႄႇ – မိူင်းထႆး ပိၵ်ႉၽၵ်းတူမိူင်းၶဝ် ဝႆႉသေတႃႉၵေႃႈ လွင်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း လၵ်ႉလွမ်ၶဝ်ႈၵႂႃႇၵူၺ်းၵေႃႈ ပေႃးဢမ်ႇထုၵ်ႇမႅၼ်ႈယဝ်ႉ ပေႃးၽိတ်းမၢႆမီႈ ၵၢၼ်လၵ်ႉၶဝ်ႈ မိူင်းပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။

ၵမ်းၼႆႉ ပေႃးဝႃႈၶဝ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ ၵၢၼ်ၼႆႉ ဢမ်ႇမိူၼ်ၼင်ႇၸႂ် ဢၼ်ၶဝ်ဝူၼ်ႉဝႆႉ ပေႃးဝႃႈၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းၶႄႇၼႆ ယွၼ်ႉႁဝ်းဢမ်ႇမေႃၵႂႃႇ ႁင်းၵူၺ်း လႆႈပိုင်ႈဢိင် ၵူၼ်းဢွၼ်ၵႂႃႇ ပေႃးမိူၼ်ၼၼ်မႃး ထုၵ်ႇပိူၼ်ႈမႃးလွၵ်ႇလႅၼ်လၢတ်ႈဝႃႈ ၵၢၼ်ငၢၼ်းလီဢိူဝ်ႈ ႁဵတ်း ၵၢၼ်ၸွမ်းသႅင်ႇ၊ ၸွမ်းႁိူၼ်းယေး၊ လဵင်ႉလုၵ်ႉဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးၽႅဝ်ၵႂႃႇၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇတႄႉၸိုင် ၵၢၼ်ငၢၼ်းဢၼ်ၶဝ်မႃးလၢတ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇငၢႆႈမိူၼ်ၼင်ႇ ၶဝ်လၢတ်ႈဝႆႉ။ ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ် ၼၢင်းယိင်းႁဝ်းၼႆႉ ထုၵ်ႇၶၢႆၵႂႃႇၼႂ်းၵၢၼ်တေႃႇလွင်း (Casino) ၼႂ်းၵၢၼ်ဢၼ်ၽိတ်းပၵ်းပိူင် မၢႆမီႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ပေႃးၸိူင်ႉၼႆ မၼ်းၵေႃႈ တေပဵၼ်ၽေးတွၼ်ႈတႃႇ ၼၢင်းယိင်းဢွၼ်ႇ (သၢဝ်သိၵ်းႁိၵ်း ) ၶဝ်ယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းပဵၼ်ၼၢင်းယိင်းဢႃယု ယႂ်ႇတႄႉ ၵမ်ႈၼမ် တေဢမ်ႇၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် မိူင်းၶႄႇၵႃႈႁိုဝ်။ မဵဝ်းၼႆသမ်ႉ ၶဝ်မီးလုၵ်ႈဝႆႉ ၸႂ်ယႂ်ႇလုၵ်ႈၶဝ် ၵႂႃႇ ႁႃမႃးလဵင်ႉ ၵမ်ႈၼမ် တႆးႁဝ်းၼႆႉ သမ်ႉတႄႇၼႃႈႁိူၼ်းၸဝ်ႉ မီးလုၵ်ႈၸဝ်ႉ။ ပေႃးၼႆ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ်ၼႆႉ တူဝ်ယႂ်ႇ ပေႉၵၢၼ်ၽွင်ႈ ယူႇသေတႃႉ ဢႃယုၶဝ်ပႆႇတဵမ် 18 ပီ ။

ပေႃးၼႆမႃး လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉ ၵႂႃႇတူၵ်းလွၵ်း ၼႂ်းၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆၵူၼ်းၵေႃႈဝႃႈလႆႈယဝ်ႉ ဢမ်ႇၼၼ် ၵႂႃႇတူၵ်းလွၵ်းပၢၼ်သၢဝ်သိၵ်းႁိၵ်း တူၵ်းလွၵ်းဢၼ်ထုၵ်ႇလွၵ်ႇၵႂႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယွၼ်ႉလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢမ်ႇပေႃးႁူႉၶိုတ်းတၼ်းၵၢမ်ႇၽႃႇတၢင်းၼွၵ်ႈၵေႃႈ ပိူင်ၼိုင်ႈ။ ဝူၼ်ႉဝႃႈ ပေႃးၵဝ်လႆႈငိုၼ်းမႃး ၵဝ်တေမႃးပၼ်ဢူႈမႄႈ ၵွပ်ႈတီႈႁိူၼ်းမီးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလႄႈ ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ၵူၺ်း ၶဝ်တေ ဢွၼ်ၵၼ်ဝူၼ်ႉၸိူင်ႉၼႆ။

ၵမ်းၼႆႉ တေမီးၽေးၶဵၼ်ဢီႈသင် မီးၽေးမဵဝ်းႁိုဝ် တေလႆႈၾၢင်ႉၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆတႄႉ တေဢမ်ႇပေႃးႁူႉၵၼ်ၸွတ်ႈတူဝ်ႈ။ ၵွပ်ႈ ပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ ၵႂႃႇတူၵ်းလွၵ်း ထုၵ်ႇၵႃႉၶၢႆၵႂႃႇသေ ဢမ်ႇဢဝ်တူဝ်ဢွၵ်ႇမႃးလႆႈၶိုၼ်းၵေႃႈ မီးတင်းၼမ်။

မၢင်ၸိူဝ်းသမ်ႉ ၵပ်းသိုပ်ႇလႆႈသေတႃႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈပေႃႈမႄႈတင်းႁိူၼ်းယေး ၵႂႃႇထုတ်ႇဢဝ်တူဝ်ဢွၵ်ႇမႃးၶိုၼ်း လူဝ်ႇလႆႈထုတ်ႇ ၶိုၼ်းငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 100 သႅၼ်ႁႃႉ ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ ၵူၼ်းၵႃႉၶၢႆၼၼ်ႉ ၶဝ်လႆႈသိုဝ်ႉငိုၼ်းၶႄႇၵႃႈလႄႈ ပေႃးသူၶႂ်ႈလႆႈ လုၵ်ႈ သူၵေႃႈ မႃးထုတ်ႇဢဝ်ၶိုၼ်း ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇသႅၼ်ပျႃးလႄႈ ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ။ လွင်ႈၼႆႉ မၼ်းယူႇတီႈ ၵမ်ႉၸႂ်ပိူၼ်ႈၶႂ်ႈ ယွၼ်း။ ပေႃးပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်မႃး တွၼ်ႈတႃႇပေႃႈမႄႈယၢပ်ႇယဝ်ႉ ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီးငိုၼ်းလႄႈ ၸင်ႇပွႆႇလုၵ်ႈၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် တႃႇႁႃ မႃးလဵင်ႉၼႂ်းၼႃးႁိူၼ်း။ တွၼ်ႈတႃႇ တေၵႂႃႇႁႃငိုၼ်း ၵႂႃႇထုတ်ႇတူဝ်လုၵ်ႈဢွၵ်ႇမႃးၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈယၢပ်ႇယဝ်ႉ။

မၢင်ၸိူဝ်း ယွၼ်းတၢင်းၸွႆႈထႅမ် တၢင်ႇမူႇတၢင်းၸုမ်း ဢၼ်တီႈၸွႆႈထႅမ်လႆႈသေတႃႉၵေႃႈယဝ်ႉ ပေႃးဝႃႈ ဢဝ်ငိုၼ်းႁူဝ်ပၢၵ်ႇ သႅၼ်မၼ်း တေလႆႈၵႂႃႇလႅၵ်ႈၼႆ မၼ်းဢမ်ႇမီးမုၵ်ႉၸုမ်းလႂ် တေပၼ်လႆႈၼမ်ပဵၼ်တၢၼ်ႇၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၸုမ်းသေ တႃႇတေ ၸွႆႈထႅမ်ဢွၵ်ႇလႆႈ ၼိုင်ႈၵေႃႉ ၵမ်ငိုၼ်းပဵၼ်ၵွၼ်ႈယႂ်ႇသေ တႃႇတေၵႂႃႇယိုၼ်ႈပၼ်ၼႆႉ မၼ်းယၢပ်ႇ။

ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ ထုၵ်ႇလွၵ်ႇၵႂႃႇၶၢႆၼႂ်းၵၢၼ်တေႃႇလွင်း (Casino) တီႈယႂ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေဢမ်ႇၵႃး ၼႂ်း ၵၢၼ်ပႅတ်ႉလႅၼ်ၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊ (online) ၸိူဝ်းၼၼ်ႉထႅင်ႈ။ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶၢဝ်းၼႆႉ ၶၢဝ်းၼၼ်ႉ တေလႆႈလႅၼ်ၵိၼ်တီႈလႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းတေလႆႈႁဵတ်းယဝ်ႉ။ ၸႂ်ပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်း ၵမ်ႈၼမ် လွင်ႈတီႈလႅၼ်ၵိၼ်ၵၼ်တႄႉ မၼ်းဢမ်ႇပေႃးမီးၸႂ်ၶႂ်ႈႁဵတ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်းၵေႃႈ တေလႆႈႁဵတ်း ပေႃးထိုင်ငဝ်းလၢႆးၼၼ်ႉမႃး ဢမ်ႇလိူဝ်လႆႈပိူၼ်ႈ မၼ်းပဵၼ်ၵၢၼ်လႄႈ။ ႁဝ်းႁဵတ်း ၵႂႃႇၵေႃႈ ပိူၼ်ႈသမ်ႉပေႃးလႅၼ်ၵိၼ်ၵႃႈႁႅင်းႁဝ်းယဝ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆၵေႃႈ ယၢပ်ႇယဝ်ႉယၢပ်ႇထႅင်ႈ။ တႃႇတေဢဝ်တူဝ်လွတ်ႈဢွၵ်ႇမႃး ၼႆႉ မၼ်းယၢပ်ႇတႄႉ။

ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ မၢင်ၸိူဝ်း ဢၼ်လွတ်ႈမႃးၵေႃႈမီးယူႇ။ ၵမ်းၼႆႉ ပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်း ၽဝသမ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးယဝ်ႉ။ ၸင်ႇဝႃႈ ၽေး ၼႆႉ လွင်ႈၽၢၼ်ၼႆႉၵူၺ်းၵေႃႈ ပေႃးပဵၼ်ၽေးၵိၼ်းၸႂ်ယဝ်ႉ။ သမ်ႉလႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း သွၼ်ႈယူႇဝႆႉထႅင်ႈတၢင်ႇဝၢၼ်ႈ ၵၢၼ်ႁႃ ၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီး တႃႇတေပွၵ်ႈၶိုၼ်းဝၢၼ်ႈၵဝ်ႇတင်းလင်ၵေႃႈ ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းပႆႇမီး သၢႆငၢႆလီ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပေႃးမိူၼ်ၼၼ် လွတ်ႈမႃးၶိုၼ်းၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၵူၺ်း။

မိူဝ်ႈတႄႇမၼ်း ဢၼ်ထုၵ်ႇၵႂႃႇယူႇၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ၊ ၵၢၼ်တေႃႇလွင်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈယူႇသေဢိတ်း ဢမ်ႇၵျေႃႇ လႆႈယဝ်ႉ။ ပိူၼ်ႈပႅတ်ႉလႅၼ်ႁဝ်းၵႂႃႇထႅင်ႈၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ ႁဝ်းတေလႆႈငိုၼ်းၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇငၢႆႈယဝ်ႉ ၶတ်းၸႂ် ဢဝ်တူဝ် ပၢႆႈဢွၵ်ႇပူၼ်ႉ မႃးသေတႃႉၵေႃႈ မႃးၽႅဝ်ဝၢၼ်ႈၵိူတ်ႇမိူင်းၼွၼ်းတူဝ်ၵဝ်ႇၵေႃႈ မၼ်းဢမ်ႇပွၵ်ႈၶိုၼ်းလႆႈ ဝၢၼ်ႈတီႈဢၼ်ႁဝ်းမီးႁႆႈၼႃးၵိုၵ်းဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ် ၵႃႈလႆႈႁွမ်ႁႅင်းထႅင်ႈၵမ်ႉၼိုင်ႈသေ ၶိုၼ်းၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် တၢင်းလႅၼ်လိၼ်ထႅင်ႈ။

ဢၼ်ၵႂႃႇၵၢၼ်လႅၼ်လိၼ်ၼႆႉသမ်ႉ ၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇဢၼ်ထုၵ်ႇသေပိူၼ်ႈတႄႉ တေပဵၼ် တၢင်းသျိၼ်ႊသူၺ်ႊႁေႃႇ၊ လၢဝ်ႉၵၢႆႇ၊ မူႇ ၸေႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မၢင်ၸိူဝ်း မီးပီႈၼွင်ႉ တၢင်းမိူင်းထႆး ပၼ်ၵႃႈၸရိတ်ႈမႃးသေၵႂႃႇ ၵမ်းၼႆႉ ၶိုၼ်းၵႂႃႇပဵၼ်ၼီႈပီႈၼွင်ႉတၢင်းမိူင်း ထႆးထႅင်ႈသေ ၵုမ်ႇႁႃသၢႆႈတႅၼ်းၼီႈတီႈၼၼ်ႈထႅင်ႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ် ယွၼ်ႉၶဝ်ႁႃတၢင်းလိူၵ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ပၼ်ႁႃ ၼႆႉ မၼ်းၼမ်ၼႃႇဢႃးလႃး ပေႃးဝႃႈ တေၵေႈတီႈလႂ်လႃႇၼႆတႄႉ မၼ်းၵေႃႈ တေလႆႈဝႃႈယၢပ်ႇတႄႉဢိူဝ်ႈ။

ထၢမ် – လွင်ႈႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးလူး ယၢမ်းလဵဝ် ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ပဵၼ်ႁိုဝ်ဝႆႉတႄႉတႄႉ?

တွပ်ႇ – ႁႂ်ႈမီးငိုၼ်းၶဝ်ႈၼမ် ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ တွၼ်ႈတႃႇတေမီးၶဝ်ႈ ဢႃႈႁၢၼ်တင်းၵိၼ် ယူႇၵႂႃႇၵူၺ်း ပေႃးယၢပ်ႇယဝ်ႉ ဢမ်ႇ ၸႂ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇဝူၼ်ႉတႃႇမၢၵ်ႈမီး။ တႃႇတေလဵင်ႉဢူႈမႄႈ ၼႂ်းႁိူၼ်းၼိုင်ႈလင်ၼႆႉ ၵူၼ်းႁႃငိုၼ်းၶဝ်ႈၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇမီးလၢႆၵေႃႉ။ ၵူၼ်းပႂ်ႉၵိၼ်သမ်ႉၼမ်။ မၼ်းမိူၼ်ဝႃႈ တီႈႁႃၵိၼ်ၼႆႉ မၼ်းသုမ်းမူတ်း မႃးတႄႇမႂ်ႇမႂ်ႇၸိူင်ႉၼၼ် ဢၼ်ၼႆႉ တႃႇတူဝ်ၵူၼ်းပၢႆႈ ၽေးသိုၵ်း ပဵၼ်ဝႆႉယူႇ။

ၸိူဝ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၼၼ်ႉလူး လီႁႃႉၼႆတႄႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပေႃးပိူင်ႈၵၼ် ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ၼႆႉမႃး လွင်ႈၵႃႉၶၢႆဢမ်ႇမိူၼ်ၸႂ်၊ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးတူၵ်း တေႃႈၼင်ႇမိူင်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ မိူင်းယႂ်ႇလူင် ၸိူဝ်းၼႆႉ ပိူၼ်ႈယင်းလူမ်ႉ။ မိူင်းႁဝ်းၼႆႉ ႁႃဢႃႈပၢၵ်ႇၵူၺ်းၵေႃႈ ပေႃးၵိၼ်းၸႂ်ယဝ်ႉ ပေႃးမိူၼ်ၼႆမႃး တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းတႆး မၼ်းၵေႃႈယၢပ်ႇယဝ်ႉ။ မီးသူၼ်ဢိူဝ်ႈ ဢမ်ႇမီးတိုၼ်းလၢင်း။

ၵမ်းၼႆႉ ၸဝ်ႈငိုၼ်းလူင် ပၼ်ၵူႈႁိမ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ တေႁိမ်ပၼ် ဢဝ်ၵႂႃႇလူင်းၼႂ်းသူၼ် ပေႃးၶဝ်ႈၵၢပ်ႇသူ လႆႈမႃး ဢမ်ႇၼၼ် ၶူဝ်းၶွင်ၼႂ်းသူၼ်သူလႆႈမႃးၶိုၼ်း ႁႂ်ႈၶၢႆတႅၼ်းၶိုၼ်းၼီႈ ဢၼ်လိူဝ်ၵေႃႈ ႁဝ်းမီးတိုၼ်းလၢင်း တေႃႇၵႂႃႇထႅင်ႈ။

ယၢမ်းလဵဝ် ၸဝ်ႈငိုၼ်းလူင်ၶဝ်ၵေႃႈ ဝူၼ်ႉယဝ်ႉ ဝၢၼ်ႈမိူင်းမိူၼ်ၼႆ ဢမ်ႇၼိမ်သဝ်း တၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၸိူင်ႉၼႆ။ ပေႃးၼႆ ၶဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈၽၢၵ်ႇပၼ်ၵူႈႁိမ်ယဝ်ႉ။ ဝၢၼ်ႈမိူင်းပဵၼ်သင်မႃး တႃႇၶဝ်တေၵႂႃႇယူႇတီႈလႂ် ႁႂ်ႈမၼ်းငၢႆႈ ယႃႇပေၵႂႃႇ ဝူၼ်ႉၼွၼ်းဢမ်ႇလပ်းလႆႈ ပၼ်ၵူႈႁိမ်ငိုၼ်းဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၶဝ်တေဢမ်ႇပၼ်ၵူႈႁိမ်ယဝ်ႉ ဝူၼ်ႉၸိူင်ႉၼၼ်။ ပေႃး ယူႇတီႈၵူၼ်းၽၢၼ်ၵေႃႈ သမ်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ႁိမ်ပၼ်ၶဝ်လႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ် လူင်းတိုၼ်းလၢင်းၵေႃႈ လႆႈထႅင်ႈသူၼ်ႁႆႈ ၼႃး ပွႆႇႁၢမ်းဝႆႉ ၸိူင်ႉၼႆၵေႃႈ မီးၼမ်။

ပၼ်ႁႃ ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ၵႃႈၵုၼ်ႇၼႆႉ မၼ်းၶိုၼ်ႈမႃးႁႅင်း မၢင်မဵဝ်းၼႆႉ မၼ်းၶိုၼ်ႈမႃး ႁူဝ်ပၢၵ်ႇ % ဝူၼ်ႉတူၺ်းလႄႈ ၼမ်ႉမၼ်းၸိူဝ်ႉၾႆး(ထၢတ်ႈသီႇ) ၵူႈပွၵ်ႈ 1 ပုင်း 2,000 ပျႃး။ တေႃႈလဵဝ် 10,000 ပျႃး။ ပုင်ႈၶိုၼ်ႈပဵၼ်လၢႆပုၼ်ႈ။ ၼမ်ႉမၼ်း ၵိၼ် 1 ပုင်း မိုၼ်ႇပၢႆ ယၢမ်းလဵဝ်ပဵၼ်ၵႂႃႇ 5-6 မိုၼ်ႇပျႃး။ ၵႃႈၾုၼ်ႇထၢတ်ႈ(မျေႇဢေႃးသႃႇ) ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵမ်းၼႆႉ ၶဝ်ႈၼႂ်းၼႃး ဢွၵ်ႇမႃးလႄႈ ၵႃႈၾုၼ်ႇၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇငၢမ်ႇၵၼ်ယဝ်ႉ။ ၵႃႈၾုၼ်ႇၶိုၼ်ႈႁႅင်း ပေႃးဢမ်ႇလႆႈတိုၼ်းလၢင်းၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉဢမ်ႇ မီးၵူၼ်းထိင်းလႆႈၵႃႈၶၼ်ၶူဝ်းၵုၼ်ႇ။ ယၢမ်းလဵဝ် မိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ လူဝ်ႇလႆႈယွမ်းႁပ်ႉဝႃႈ မၼ်းဢမ်ႇမီးၵၢၼ် ဢၼ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၼႂ်း တိၼ်ၼႂ်းမိုဝ်းႁဝ်း တေလႆႈၸႂ်ယႂ်ႇတၢင်းၼွၵ်ႈၵမ်ႈၼမ်ယဝ်ႉ။

ပေႃးပဵၼ်ၼႆမႃး ငိုၼ်းၶဝ်ႈႁဝ်းသမ်ႉ ဢမ်ႇမီးၼမ် သမ်ႉလူဝ်ႇလႆႈသိုဝ်ႉတၢင်းၼွၵ်ႈၶဝ်ႈမႃးယူႇတိၵ်းတိၵ်း ၼႆႉၵေႃႈ မၼ်းပဵၼ် လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႈႁႅင်း။ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ပေႃးဝႃႈ ဢမ်ႇယူႇလီမႃး ႁႃလွၵ်းလၢႆးယႃႁင်းၽႂ်မၼ်း ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ၵႂႃႇႁႃမေႃယႃ တီႈ ႁူင်းယႃ၊ ႁွင်ႈယႃ(ဆေးခန်း) ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ လူဝ်ႇလႆႈဝူၼ်ႉတႃႇၵိၼ်ၼႆႉၵူၺ်း ပဵၼ်ပိူင်ယႂ်ႇ တေႁဵတ်းႁိုဝ်သေ ယူႇလွတ်ႈ ၵႂႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။

ထၢမ် – တႃႇၼၢင်းယိင်းလႄႈ ၸိူဝ်းပၢၼ်သၢဝ် သိၵ်းႁိၵ်းၶဝ်ၼၼ်ႉလူး ၶဝ်မီးပၼ်ႁႃသင်တႄႉတႄႉ ဢၼ်ၶႂ်ႈၵႂႃႇႁႃႁဵတ်းၵၢၼ် တၢင်ႇမိူင်းၼၼ်ႉ?

တွပ်ႇ – ပေႃးမႃးတူၺ်းၾၢႆႇၼိုင်ႈ လၢတ်ႈသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈၵေႃႈ ၸိူဝ်းၼၢင်းယိင်းပၢၼ်သၢဝ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လွင်ႈၵိၼ်ၼႆႉ မၼ်း ဢမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈယဝ်ႉ လွင်ႈၼုင်ႈဝႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶႂ်ႈသိုဝ်ႉၶႂ်ႈသႂ်ႇ။ ႁူင်းႁဵၼ်းၵေႃႈ ၵမ်ႉပိၵ်ႉၵမ်ႉပိုတ်ႇ ဢမ်ႇၶႂ်ႈၵႂႃႇၶိုၼ်ႈၵၼ် ၵေႃႈပိူင် ၼိုင်ႈ။ ႁူင်းႁဵၼ်းၵႆ ၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇၼမ်။ မၼ်းဢမ်ႇၸၼ်ၸႂ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇယူႇလႆႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵေႃႈပႃး။

ယၢမ်းလဵဝ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉ ၶႂ်ႈဝႃႈတိုဝ် သင်ႇသွၼ်ယၢပ်ႇ။ ပၢၼ်သိၵ်ႉႁိၵ်ႉဢွၼ်ႇၵေႃး ပေႃးႁႃၵေႃႉတွႆး တၢင်ႇယူႇၸွမ်း ၼိူဝ် ၾဵတ်ႉပုၵ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈမီးယဝ်ႉ။ လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ဢူႈမႄႈဢမ်ႇႁူႉၶိုတ်းၸွမ်းၵေႃႈ မီးၼမ် ၽေး မၼ်းၵေႃႈ မီးမႃးၼမ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တေႁဵတ်းၵၢၼ်ယၢပ်ႇ ၼႂ်းလႅတ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်းယဝ်ႉ မၼ်းပဵၼ်ၵႂႃႇ ၸိူင်ႉၼႆ။ သင်ပိူၼ်ႈမႃးလွၵ်ႉလႅၼ် ၸူဝ်းၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်တၢင်ႇတီႈၼႆ ယုမ်ႇပိူၼ်ႈငၢႆႈသေ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈ တေပဵၼ်ၽေးတႃႇတူဝ်ၵဝ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ပႂ်ႉပၼ်ႁႅင်း သိုပ်ႇလူဢၢၼ်ႇ တွၼ်ႈ 2 ထႅင်ႈၶႃႈ ……………..

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း