ၼမ်ႉထူမ်ႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼၼ်ႉ ရူတ်ႉၵႃးၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈလူႉၵွႆၼမ် သုမ်းၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇ

ၼမ်ႉလုပ်ႇထူမ်ႈ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ပွၵ်ႈၼႆႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၶူဝ်းၶွင်ႁိူၼ်းယေး ရူတ်ႉၵႃး ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်း ၵုၼ်ႇ ၵိုၵ်းႁိူၼ်းလႄႈ ႁၢၼ်ႉၶၢႆ ၶူဝ်းၼႂ်းၵၢတ်ႇတႃႈလေႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်လူႉသုမ်း ၼပ်ႉႁူဝ်သႅၼ် ဝၢတ်ႇ။

ၵၢင်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆႉ ၼမ်ႉႁူၺ်ႈ/ လွႆ ၼွင်းထူမ်ႈမႄႈၼမ်ႉသၢႆ၊ ၼမ်ႉၶၢဝ်လႄႈ ဢိၵ်ႇထႅင်ႈ လၢႆမႄႈၼမ်ႉ လႆလူၼ်ႉၾင်ႇ လုပ်ႇထူမ်ႈ ၼႂ်းၵၢတ်ႇတႃႈလေႃႉ၊ ပွၵ်ႉပုင်းထုၼ်း၊ မႄႈၶၢဝ်၊ သၼ်သၢႆးတႆး – သၼ်သၢႆးလိုဝ်ႉ၊ မၢၵ်ႇၵႃႇႁူဝ်ၶမ်းလႄႈ လၢႆလၢႆပိုၼ်ႉတီႈ  တီႈၶူင်ႈယၢၼ်း ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၶူဝ်းၶွင်ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ လႆႈလူႉသုမ်းၸွမ်းတင်းၼမ်။

ၵူၼ်းၼုမ်ႇ တႃႈၶီႈလဵၵ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တေႃႈလဵဝ် ဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉႁႅင်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵႃး။ တီႈ ႁၢၼ်ႉ မေးၵႃးၼႆႉ ပေႃး ဢမ်ႇမီးတီႈၵိုတ်း တဵမ်ၵူႈႁၢၼ်ႉ။ မေးၼိုင်ႈလမ်း တီႈဢေႇသုတ်းလႆႈပၼ် 20,000 – 30,000 ဝၢတ်ႇ ၼမ်သုတ်း 50,000 ဝၢတ်ႇ ၵေႃႈမီး။ လၢင်ႉၵွပ်းတီႈၼင်ႈၵူၺ်းၵေႃႈလႆႈပၼ် 5,000 ဝၢတ်ႇ ယဝ်ႉ။ ၶႃႈၵႂႃႇမေးမႃးလႆႈသဵင်ႈ 20,000 ဝၢတ်ႇပၢႆ။ ရူတ်ႉၶိူင်ႈသမ်ႉ ၼိုင်ႈလမ်း လႆႈပၼ်ဢမ်ႇယွမ်း 2,000 – 3,000 ဝၢတ်ႇ ၵႃႈၼႆႉ။ လိူဝ်ၸႂ်ႁႅင်းဢိူဝ်ႈ ၵူၼ်း မိူင်းတႄႉ”- ဝႃႈၼႆ။

ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်း ၼႂ်းၵၢတ်ႇတႃႈလေႃႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇမႄႈၼမ်ႉသၢႆ လုပ်ႇထူမ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၸဵမ်ၶူဝ်းၼုင်ႈ၊ ၽႃႈႁူမ်ႈၶူဝ်းၼွၼ်းလႄႈ ၶိူင်ႈ ၸႂ်ႉၾႆးၾႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ထုၵ်ႇၼမ်ႉလုပ်ႇထူမ်ႈ လူႉသုမ်းတင်းၼမ်လၢႆ။

ၵူၼ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၼမ်ႉလုပ်ႇထူမ်ႈ တီႈၵၢတ်ႇတႃႈလေႃႉၼႆႉ ၶႂ်ႈဝႃႈ ထူမ်ႈၵူႈႁၢၼ်ႉယဝ်ႉ လွင်ႈလူႉ သုမ်းၼႆႉ ၼမ်လႄႈဢေႇ မီးၵူႈႁၢၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးဢဝ် % မၼ်းဝႃႈၸိုင် 100 % ၼႆႉ တေလူႉသုမ်းမွၵ်ႈ 60 – 70 % ၼႆႉ။ ၶူဝ်း ၶွင်ၼႂ်းႁၢၼ်ႉတႄႉ တေႃႉပႅတ်ႈပဵၼ်ၵွင်ၶႃႈ။ ၵမ်ႈၼမ် ဢၼ်လူႉသုမ်းတႄႉ သိူဝ်ႈၶူဝ်း၊ ၽႃႈႁူမ်ႇၶူဝ်းၼွၼ်း၊ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉၾႆးၾႃႉလႄႈ ဢိၵ်ႇထႅင်ႈ လၢႆၸိူဝ်ႉလၢႆမဵဝ်း”- ဝႃႈၼႆ။

 ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်း ၵိုၵ်းႁိူၼ်း ၸွမ်းၼႂ်းပွၵ်ႉ/ ယွမ်ႇ ဢၼ်ထုၵ်ႇၼမ်ႉလုပ်ႇထူမ်ႈ လူႉသုမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးထႅင်ႈတင်းၼမ် လၢႆ။

ၵူၼ်းပွၵ်ႉသၼ်သၢႆး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၼႂ်းႁိူၼ်းၶႃႈလၢႆလၢႆၵူၺ်း ၼမ်ႉလုပ်ႇထူမ်ႈ လႆႈလူႉသုမ်းၵႂႃႇ မွၵ်ႈ 2 သႅၼ် ဝၢတ်ႇၶႃႈဢေႃႈ။ ၸဵမ်ၸၢၵ်ႈသၵ်ႉၶူဝ်း၊ တူႈယဵၼ်၊ တိူၵ်ႈသိူဝ်ႈၶူဝ်း၊ ၽႃႈႁူမ်ႇၶူဝ်းၼွၼ်း၊ သူဝ်းၽႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵွႆမူတ်း ၼမ်ႉထူမ်ႈ ပွၵ်ႈၼႆႉ ႁႅင်းတႄႉၶႃႈဢေႃႈ။ ၸႃႉႁိူၼ်းတႅမ်ႇလိူဝ်ၶႃႈၼႆႉ ၶႅၼ်းတေလူႉသုမ်းၼမ်လိူဝ်ၼႆႉထႅင်ႈ။ ၼႆႉပဵၼ် ႁိူၼ်းၵူၺ်း။ ၸိူဝ်း ႁၢၼ်ႉၶၢႆ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇၵိုၵ်းႁိူၼ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ယိုင်ႈၶႅၼ်း တေဢွၼ်ၵၼ်သုမ်းၼမ် ၼပ်ႉႁူဝ်သႅၼ်ဝၢတ်ႇမၼ်း ၵမ်ႈလဵဝ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။

လိူဝ်ၼၼ်ႉ ႁူဝ်ႉဢုတ်ႇ ၶွင်ဝၢင်းႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၵူၼ်ႇပင်းလူႉၵွႆထႅင်ႈတင်းၼမ် မိူၼ်ၵၼ်။

“လွင်ႈႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၼႂ်းၵၢတ်ႇ၊ ၵႃး၊ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၵိုၵ်းႁိူၼ်း ႁူဝ်ႉဢုတ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ လူႉသုမ်း/ လူႉ ၵွႆ တင်းမူတ်းမီးၵႃႈႁိုဝ်တႄႉ ႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉ ၶေႃမုလ်းတႅတ်ႈတေႃးလီ။ လွင်ႈလူႉသုမ်းတႄႉ မီးတင်းၼမ်တင်းလၢႆၶႃႈယဝ်ႉ။ ၶီႈၵူမ်ႇလိၼ်ငႂ်ႈ ဢၼ်ထူမ်ႈပဵၼ်ၵွင်ဝႆႉၵေႃႈ တိုၵ်ႉမီးယူႇ။ ပွတ်းမႆႉ တုမ်မႆႉ ဢၼ်လႆမႃးၶၢင်ႉဝႆႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ တိုၵ်ႉမီးယူႇ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၊ ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇ ဢမ်ႇမႃးၸွႆႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၼႂ်းပွၵ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ  ”- ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႃႇၶီႈလဵၵ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။

မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 8/8/2022 ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ဢႃယု 44 ပီ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လွင်ႈလႆၵႂႃႇၸွမ်းၵႃး မၼ်းၸၢႆးသေ လႆႈတၢႆ ၵႂႃႇ ႁိမ်းၶူဝ်ဢူးထုၼ်းဢွင်ႇ ပွၵ်ႉသိူဝ်ၶမ်း ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း မိူင်းတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း။

ယဝ်ႉၵေႃႈ ၾင်ႇမႄႈသၢႆ တေႃႇၼႃႈ တႃႈၶီႈလဵၵ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼမ်ႉထူမ်ႈလိူဝ်ႁႅင်း မိူၼ်ၵၼ်။ ၶူဝ်းၶွင် ၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇ လႆလွင်ႈ ၸွမ်းၼမ်ႉ လူႉသုမ်းၼမ် မိူၼ်ၵၼ်။