Monday, October 7, 2024

ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈငၢႆးတီႊမူဝ်ႊၵရေႊသီႇ သိုပ်ႇသူၼ်သၢႆလင် တေမႃးထႅင်ႈယဝ်ႉႁိုဝ်?

Must read

ၼႂ်းလုၵ်ႈလိူၼ်ဢွၵ်ႊထိူဝ်ႊပိူဝ်ႊၼႆႉ လႆႈႁၼ် ၶွမ်ႊမတီႊငူပ်ႉငီႉ လွင်ႈၶွတ်ႇလိူတ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈလႄႈ ၵၢၼ်သၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ် ဢၼ်ၸွမ်ႁၢၼ်ယႃႇပျေႉ ဢွၼ်ႁူဝ်ၼၼ်ႉလႄႈ ပႃးတင်း UEC ၶွမ်းမသျိၼ်ႊၵမ်ၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢၼ်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈတၢင်းပႃႇတီႇပၢႆးမိူင်းၶဝ်ၼၼ်ႉ ႁူမ်ႈၵၼ် ႁဵတ်းၵၢၼ်မႃး ႁၢဝ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းႁႅင်း။

Photo by – RFA/ လုမ်းၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်

မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ (အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်မှု ညှိနှိုင်းရေး ကော်မတီ) ဢၼ်ၸွမ်ၸွမ်ႁၢၼ်ယႃႇပျေႉ ဢွၼ်ႁူဝ် ၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈၶိုၼ်းၶိုင်သၢင်ႈၼႃႈၵၢၼ် ဢၼ်ယၢမ်ႈတူၵ်းလူင်းၵၼ်မႃး ၼႂ်းပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢွင်ႇသၢၼ်းသူႉၵျီႇဢွၼ်ႁူဝ် ဢၼ်လႆႈႁဵတ်းမႃးဝႃႈ ပၢင်ၵုမ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်/ ပၢင်ၵုမ်ပၢင်လူင် ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 လုၵ်ႉတီႈၼၼ်ႈသေၵေႃႈ တေမီးမႃးၶေႃႈတူၵ်းလူင်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ် ႁွင်ႉဝႃႈ (ပြည်ထောင်စုသဘောတူစာချုပ်) တေမီးယူႇ သၢမ်ၶၵ်ႉတွၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။

- Subscription -

ဢၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်တေမႃးသိုပ်ႇတၢမ်လၢမ်းသေ ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ၽိတ်ႈမွၵ်ႇထိုင် UPDJC ၸုမ်းၾၢႆႇပႃႇတီႇပၢႆးမိူင်း ဢၼ်ၵႂႃႇၶဝ်ႈ ႁူမ်ႈပႃးတင်းၼႂ်း ၵၢၼ်သၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼၼ်ႉ။

ၼႃႈၵၢၼ်ဢၼ်ၶဝ်တေႁဵတ်းၵႂႃႇၼၼ်ႉတႄႉ မီးပဵၼ်သၢမ်သီႇၶၵ်ႉ ၼၼ်ႉတႄႉ ဝႆႉသေၵွၼ်ႇလႃႈ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ တေလႆႈမႃးၼပ်ႉသၢင်ႈဝႃႈ မိူဝ်ႈ ပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢွင်ႇသၢၼ်းသူႉၵျီႇဢွၼ်ႁူဝ်ၼၼ်ႉ ပႃႇတီႇပၢႆးမိူင်း ဢၼ်ၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃးၸွမ်း ၼႂ်း UPDJC ၼၼ်ႉ ၵူၺ်းပဵၼ်ပႃႇတီႇပၢႆးမိူင်း ဢၼ်ဢွင်ႇပေႉၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈ တီႈၵေႇသုတ်းမၼ်း ၼိုင်ႈတီႈၼင်ႈ။ ပေႃးဝႃႈ ဢမ်ႇလႆႈလွင်ႈဢွင်ႇပေႉၼႆ ဢမ်ႇလႆႈၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်လႆႈ ၶဝ်ႈၵႂႃႇပႃးၸွမ်း တေမီး 23 ပႃႇတီႇ။

ယဝ်ႉၵေႃႈ ထိုင်ပၢၼ်ၸၵၸ ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉမႃးသမ်ႉ ယိုတ်းသိမ်းဢႃႇၼႃႇသေ သမ်ႉပူတ်းပႅတ်ႈ၊ ယႃႉပႅတ်ႈၽွၼ်းၵၢၼ်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ 2020 ဢၼ်ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၼႆလႄႈ ယၢမ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် ပႃႇတီႇပၢႆးမိူင်းဢၼ်ဢွင်ႇပေႉပၢင်လိူၵ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီး။

Photo Credit to Sai Tun Aye / ၽူႈတႅၼ်းသၽႃး ၸိူဝ်းၺႃးၵၵ်းတူဝ်ဝႆႉတီႈဢႄႉယဵၵ်ႉတႃႇ ၼေႇပျီႇတေႃႇ 1/2/2021

ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈ တၢင်းၼိုင်ႈ တႃႇတေႁဵတ်းသၢင်ႈၼႃႈၵၢၼ် လွင်ႈငမ်းယဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢၼ်တေမႃးမၵ်းမၼ်ႈပၼ် ယိုၼ် ယၼ်ပၼ် ႁႂ်ႈပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ၼၼ်ႉသမ်ႉ တေလႆႈမီး တႅၼ်းၽွင်း(လွှတ်တော်)။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ တႅၼ်းၽွင်း/ လုတ်ႉတေႃႇ သၽႃးၼၼ်ႉ ၵေႃႈ ဢမ်ႇမီး။ ၽူႈတႅၼ်းၽွင်းဢၼ်ဢွင်ႇပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ပေႃးယႃႉပႅတ်ႈယဝ်ႉ ၽူႈလႂ်ၽႂ်သမ်ႉ တေမႃးသိုပ်ႇယိုၼ်ယၼ် မၵ်း မၼ်ႈၼႃႈၵၢၼ်ၶဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၶေႃႈထၢမ်ဝႆႉ ဢၼ်ၼိုင်ႈ ၼႆႉတႄႉ ၾၢႆႇၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်။

ၼႂ်းၸုမ်းၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ဢၼ်ၼႆႉ ၶဝ်တေမီး ၼႂ်းၼႃႈၵၢၼ်ၶဝ်ၼၼ်ႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၾႅတ်ႊၻရႄႊသေ ၶဝ်လိူၵ်ႈဝႆႉႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်း တေမီး 8 ႁူဝ်ၶေႃႈ ။ ဢၼ်ၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈလႆႈၵႂႃႇဢုပ်ႇၸွမ်းတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ ယၢမ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ တႃႇတေၵႂႃႇဢုပ်ႇၸွမ်းသမ်ႉ တေမီးၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်မၼ်း လုၵ်ႉတီႈ 6 ၵေႃႉ တေႃႇထိုင် 8 ၵေႃႉ တေလႆႈၶွတ်ႇၽွတ်ႈသေ ႁႂ်ႈလႆႈၵႂႃႇဢုပ်ႇၵၼ် ၶဝ်မီးဝႆႉ ၶေႃႈၸီႉသင်ႇ ၼင်ႇၼႆ။

ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ ယူႇတီႈ UEC ၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊၵမ်ၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼၼ်ႉ သမ်ႉဢွၵ်ႇလိၵ်ႈဝႆႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14 ၼၼ်ႉ ပေႃးထိုင်မႃးၼႂ်းလုၵ်ႈလိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ဝူင်ႈထီႉၼိုင်ႈမႃး ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ PR ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ လွၵ်းပိူင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼပ်ႉၸွမ်းဝၢၵ်ႈ (ၶၼႅၼ်း/ အမှတ်) ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ႁိုဝ်မီးႁိုဝ် ႁႂ်ႈလႆႈၵႂႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် ၶဝ်ၽိတ်ႈမွၵ်ႇဝႆႉ ပႃႇတီႇပၢႆးမိူင်းဢမ်ႇၵႃး ၸိူဝ်းၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ ၸွမ်းၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈ တင်း မူတ်းတင်းသဵင်ႈ ႁႂ်ႈလႆႈမႃးဢုပ်ႇဢူဝ်း ၵႄႈၶႆၵၼ် ဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ်ဝႆႉ။

မိူၼ်ယၢမ်းတေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ UEC ဢၼ်ပဵၼ်ၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊၵမ်ၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢွၵ်ႇမႃးမႂ်ႇမႂ်ႇ ဢၼ်ယူႇတီႈတႂ်ႈၸၵၸ သေ မွပ်ႈပၼ်ၶဝ်ၼၼ်ႉ ပႅၵ်ႉ သမ်ႉဝႃႈ ၶဝ်မႃးၶိုင်သၢင်ႈႁၢင်ႈပွင် ၽိတ်ႈမွၵ်ႇဢဝ်ပၢင်ၵုမ်ပေႃးမီးယူႇ 3-4-5 ပွၵ်ႈသေတႃႉၵေႃႈ ပႃႇတီႇပၢႆးမိူင်း ၸိူဝ်းဢၼ်ဢွင်ႇပေႉပၢင်လိူၵ်ႈ တင်ႈဝႆႉ ယႂ်ႇယႂ်ႇၼမ်ၼမ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၽႂ်ဢမ်ႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃးၸွမ်း။

ၵူၺ်းမီးပႃႇတီႇသၢင်ႇသီႈလႄႈ ၸိူဝ်းဢၼ်ၸမ်ၸႂ်ၵၼ်တင်းပႃႇတီႇသၢင်ႇသီႈၼၼ်ႉသေ ၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃးၸွမ်းၼႆ ႁဝ်းၶႃႈ တေႁၼ်ၵၼ်ယူႇ။ မိူၼ် ၸိူင်ႉ ပၢင်ၵုမ်ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း ဢၼ်ႁဵတ်း ပူၼ်ႉမႃးၼႂ်း လုၵ်ႈလိူၼ်ဢွၵ်ႊထိူဝ်ႊပိူဝ်ႊၼႆႉ ၶဝ်မွၵ်ႇယူႇ မီးမွၵ်ႈ 40 ဢၼ်ၵႂႃႇၶိုၼ်ႈၵူၺ်းမီး 18 ၸုမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပေႃးတေမႃးတူၺ်း လၢႆးၵၢၼ်ၶဝ် တႃႇတေၶိုပ်ႈၼႃႈၵႂႃႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁႅင်းဢေႇဝႆႉ ၼင်ႇၵဝ်ႇ။

ဢၼ်ၶဝ်ဝႃႈ တေႁဵတ်း ပေႃးထိုင်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၵမ်းတေမႃး ၼင်ႇၸၵၸ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ၼႂ်းပီ 2023 လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်တေ ၸင်ႇၸၢင်ႈၸတ်းႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၶဝ်ဝႃႈဝႆႉ ၸိူင်ႉၼၼ်။

မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ
ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈလၢတ်ႈမိူဝ်ႈ သိုၵ်းယိုတ်းမိူင်း 6 လိူၼ်တဵမ်ၼၼ်ႉဝႃႈ ပီ 2023 လိူၼ်ထူၼ်ႈ 8 တေၸတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ

ၵူၺ်းၵႃႈ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢၼ်ၼၼ်ႉ ၸွင်ႇမၼ်းတေပဵၼ်မႃးၶႃႈႁႃႉ တိူၵ်ႈတီႈမၼ်းပဵၼ်မႃး သမ်ႉတေပဵၼ်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ မဵဝ်းၼင်ႇႁိုဝ် ႁဝ်းၶႃႈ ႁၼ်ထိုင်တႄႉ ယူဝ်ၶႄးတေပဵၼ်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ လၢႆးၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ သူၼ်သၢႆလင် တေမႃးထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ မိူၼ်ၸိူင်ႉ 1990 ၼၼ်ႉၵူၺ်းႁိုဝ် ႁဝ်းၶႃႈ ၼပ်ႉသွၼ်ႇဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်။

ဢၼ်ၵူႈပွၵ်ႈယၢမ်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းမႃးတႄႉ ပေႃးမီးပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၼိုင်ႈဢၼ်ယဝ်ႉၼႆ လၢႆးလိူၵ်ႈတင်ႈၵၼ် မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈယၢမ်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းမႃးတႄႉ ၽႂ်ပႄႉ ၵေႃႈ မၼ်းၵိၼ်ၶၢတ်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈဢၼ်လႆႈ 51 ၵေႃႉၼိုင်ႈသမ်ႉလႆႈ 49 သေ ၵေႃႉလႆႈ 51 ၼၼ်ႉ တိုၼ်းပေႉယဝ်ႉ လၢႆးၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း ဢမ်ႇပေႃး သွၼ်ႇယၢပ်ႇ။

မိူဝ်ႈလဵဝ် ဢၼ်ၶဝ်ၸႂ်ႉၵႂႃႇၼႆႉတႄႉ သမ်ႉပဵၼ် လွၵ်းပိူင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼပ်ႉၸွမ်းဝၢၵ်ႈမၼ်း/ ၼပ်ႉၸွမ်း (အချိုး) မၼ်း ၶဝ်တေၸႂ်ႉတိုဝ်းလၢႆးၼၼ်ႉ။ ၶဝ် ဢၢင်ႈဢၢၼ်းဝႆႉ ၸိူင်ႉၼၼ် ၵူၺ်းတီႈၼႆႈၵေႃႈ ပေႃးမႃးတူၺ်း ၼႂ်းမိူင်းလုမ်ႈၾႃႉလူင်ၼႆႉ ၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းလၢႆးၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ တေ မီးယူႇ 166 ၸိုင်ႈမိူင်း။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်ႁပ်ႉၸႂ်ႉလွၵ်းပိူင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼပ်ႉၸွမ်းဝၢၵ်ႈ ဢၼ်မိူဝ်ႈၵႆႈ ႁဝ်းဝႃႈမႃးငၢႆႈငၢႆႈ PR ၼၼ်ႉ ၸႂ်ႉတိုဝ်းလၢႆး ဢၼ်ၼႆႉ မီးယူႇ ၸိုင်ႈမိူင်းတႃႇ 90 ပွင်ႇဝႃႈတႄႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈ တႃႇၶိုင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ မၼ်းတေၸႂ်ႉတိုဝ်းလၢႆး ၽႂ်ပေႉၵေႃႈ မၼ်းၵိၼ်ၶၢတ်ႇ တႃႇ 90 မိူင်းတႄႉၵေႃႈ တေၸႂ်ႉလၢႆးတၢင်းဢၼ်ဝႃႈ လွၵ်းပိူင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼပ်ႉၸွမ်းဝၢၵ်ႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ဢၼ်လႂ်ၵေႃႈ မၼ်းတေမီးလွင်ႈၸုတ်ႈလွင်ႈယွမ်းယူႇ ဢၼ်လႂ်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈပေႃးၵုမ်ႇထူၼ်ႈပဵင်းပေႃး ၼႄႉၼွၼ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ တေဢမ်ႇမီး။ ၵူၺ်းမီးၼင်ႇၼၼ် ယူႇတီႈၼၸၵၼႆႉသမ်ႉ ႁဵတ်းသင်လႄႈ သမ်ႉၸႂ်ႉ UEC ၶဝ် မႃးၸႂ်ႉ PR ၼႆႉလႃႈ ၶဝ်တေၼႄၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ ပႃႇတီႇဢၼ် လဵၵ်ႉလဵၵ်ႉ လွၵ်ႉလွၵ်ႉ ဢၼ်တၢင်တူဝ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢွၼ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ် သဵင်ၶဝ် ပေႃးတေမႃးမီး ၼႂ်းသၽႃး/ လုတ်ႉတေႃႇ တႅၼ်းၽွင်း သေယဝ်ႉ ႁႂ်ႈတၢင်တူဝ် ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်တေၸၢင်ႈၼႄၼႃႈတိူဝ်ႈဢၼ်ၼႆႉ ဢၼ်ၼိုင်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸွင်ႇမၼ်း ၸႂ်ႈၶေႃႈဢၢင်ႈဢၼ်မီးၸေႇတၼႃႇ ပိူဝ်ႈတႃႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢွၼ်ႇၶဝ်တႄႉႁႃႉၼႆ တေလႆႈဝူၼ်ႉပၼ်ၶႃႈၼေႃႈ။

ၵွၼ်ႇပႆႇဝႃႈဢၼ်ၼၼ်ႉ ပေႃးမႃးတူၺ်းလၢႆး PR ၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈ တေမီးပဵၼ် 4-5 ယၢင်ႇ။ ၼႂ်း PR ၼၼ်ႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉ လၢႆးၼိုင်ႈ လွၵ်းလၢႆးလိူၵ်ႈ ႁႃ ပၼ်သဵင် တီႈပႃႇတီႇ၊ ပႃႇတီႇပၢႆးမိူင်းဢၼ်ၶွတ်ႈပဵၼ်ဝႆႉ တၢင်းၵၢၼ်ၼၼ်ႉတင်းသဵင်ႈ ဢဝ်တၢင်းမိၵ်ႈမၢႆ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇသေ လူင်းလိူၵ်ႈတင်ႈ လိူၵ်ႈပၼ် သဵင် တီႈပႃႇတီႇၵူၺ်း ၼႆႉလၢႆးၼိုင်ႈ။ ထႅင်ႈလၢႆးသွင်ၵေႃႈ ပၼ်သဵင်တီႈပႃႇတီႇလႄႈ ၼေႃႇတႅၼ်းၽွင်း ၵမ်းဢၼ်ဢၼ် လႆႈပၼ်ႁူမ်ႈၵၼ် ၵမ်း ဢွၼ်တၢင်း ပၼ်တီႈပႃႇတီႇ ထႅင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈပၼ်တီႈ ၼေႃႇတႅၼ်းၽွင်း သွင်ဢၼ်ၼႆႉ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်ဝႆႉ။

ထႅင်ႈလၢႆးထီႉသၢမ်သမ်ႉ လွၵ်းလၢႆးဢၼ်ပၼ်သဵင်တီႈပႃႇတီႇလႄႈ ၼေႃႇတႅၼ်းၽွင်းၵမ်းဢၼ်ဢၼ်သေ သမ်ႉၶိုၼ်းပၼ်တီႈၼင်ႈ တႃႇၽူႈၵူၼ်း ၼေႃႇတႅၼ်းၽွင်းၼၼ်ႉ ၼမ်လိူဝ်သေပႃႇတီႇ ၶူၼ်းၵၼ်ယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈ ပၼ်တီႈၼင်ႈ ပၼ်တင်ႇၼင်ႈတီႈၽူႈတႅၼ်းၽွင်းၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် ၼမ် လိူဝ်သေ ပႃႇတီႇ။

ၵမ်းၼႆႉ လၢႆးထီႉသီႇ ၼႆႉသမ်ႉ လိူၵ်ႈႁႃပၼ်သဵင်တီႈၼေႃႇတႅၼ်းၽွင်းၶဝ် ၵႂႃႇၸွမ်းလွင်ႈလႆႈၸႂ် ထီႉ 1 ထီႉ 2 ထီႉ 3 ထီႉ 4  ။ ၼေႃႇတႅၼ်း ၽွင်းဢၼ်မႃးၶဝ်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းလႆႈၸႂ်ၵေႃႉလႂ် ၽူႈလႂ် လႆႈၸႂ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈၼႆၵေႃႈ ပဵၼ်ထီႉၼိုင်ႈ၊ လႆႈၸႂ်တမ်းမၼ်းၵေႃႈ တေပဵၼ် ထီႉသွင် လႆႈၸႂ် တၢၼ်ႇတၢၼ်ႇၵေႃႈ တေပဵၼ်ထီႉသၢမ် ဢမ်ႇပေႃးလႆႈၸႂ်ၼႆၵေႃႈ တေပဵၼ်ထီႉသီႇ ၸိူင်ႉၼႆ ယႆၵၼ် ၶပ်ႉလူင်းမႃး လၢႆးၼၼ်ႉ။

ၼႆႉတႄႉပဵၼ်လၢႆး PR ဢၼ်တေၸႂ်ႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်း 4-5 လၢႆး ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ဝႃႈမႃး မီးဝႆႉယူႇၼၼ်ႉ ၶဝ်တေၸႂ်ႉလၢႆးလႂ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပႆႇၸၢင်ႈ တႅပ်းတတ်း တႃႇတေတႅပ်းတတ်းၼၼ်ႉၵေႃႈသမ်ႉ ၸွင်ႇပႃႇတီႇပၢႆးမိူင်းၶဝ် ဢၼ်မီးယူႇ 90 ပၢႆၼၼ်ႉ တေဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃးၸွမ်း ႁဵတ်း သၢင်ႈၸွမ်းယူႇႁႃႉ ၼႆႉတေလႆႈပႂ်ႉတူၺ်း။

Photo by SHAN/ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသွမ်ႈ တႃႇၽွင်းတႅၼ်းၵူၼ်းမိူင်းတီႈလၢႆးၶႃႈ ဝၼ်းတီႈ 3/11/2018

ၵမ်းၼႆႉ တိူၵ်ႈတီႈဝႃႈ ၶဝ်တေႁဵတ်းၸွမ်းလွၵ်းပိူင်လိူၵ်ႈတင်ႈ PR ၼႆႉတႄႉယဝ်ႉၼႆ သမ်ႉတေလႆႈမႃးထၢမ်ဝႃႈ ၶဝ်တေၵႂႃႇၸွမ်းပၵ်းပိူင် လၵ်းမိူင်း ဢၼ်လႂ် ။ လၢတ်ႈသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈၼၸၵၼႆႉ မၼ်းငမ်ဝၵ်ႉဝႆႉဝႃႈ တိုၵ်ႉမီးယူႇ ပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်း 2008 ဝႃႈၼၼ်သေတႃႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈမၼ်းတႄႇယိုတ်း သိမ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမိူဝ်ႈလိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ 1 ဝၼ်းၼၼ်ႉမႃး မၼ်းပေႃးပူၼ်ႉပႅၼ်ပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်း 2008 ယဝ်ႉ မၼ်းယင်းဢမ်ႇႁဵတ်း ၸွမ်း 2008 ။ မိူၼ်တင်းဢမ်ႇႁူႉ ဢမ်ႇႁၼ်သေလႄႈ ယႃႉလူႉပႅတ်ႈ 2008 ယဝ်ႉၼႆ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ႁၼ်ဝႆႉ ၸိူင်ႉၼၼ်။ တင်းၵမ်ႇၽႃႇၵေႃႈ ပိူၼ်ႈ ႁၼ် မုင်ႈႁၼ်ဝႆႉ ၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း။

ပေႃးၼႆ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈထႅင်ႈ ဢၼ်ၶဝ်ဝႃႈဢၢၼ်းႁဵတ်းၼႂ်းပီ 2023 ၼၼ်ႉ တေၵႂႃႇၸွမ်း 2008 ႁႃႉ ပေႃးၵႂႃႇၸွမ်း 2008 ၼႆၸိုင် တပ်ႉသိုၵ်း မၢၼ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇၶဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသေ ယူႇလၢႆလၢႆၵႂႃႇ ပေႃးလႆႈတီႈၼင်ႈတႃႇ 25 ဝၢၵ်ႈ (%) တႅၼ်းၽွင်းၵူႈသၽႃးယဝ်ႉ။ သၽႃးၵေႃႈ သမ်ႉတေ မီးယူႇသၢမ်ယၢင်ႇ သၽႃးၸႄႈတိူင်း/ မိူင်း၊ သၽႃးၵူၼ်းမိူင်း ယဝ်ႉၵေႃႈ တေမီးသၽႃးတႅၼ်းၽွင်း ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ တေမီးတႅၼ်းၽွင်း သၢမ်ယၢင်ႇ။

ပိူင် PR လွၵ်းပိူင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢၼ်ၼပ်ႉၸွမ်းဝၢၵ်ႈၼၼ်ႉ တေၸႂ်ႉတိုဝ်းတီႈတႅၼ်းၽွင်းတင်းသၢမ်ယၢင်ႇႁႃႉ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ တေလိူၵ်ႈၸႂ်ႉတီႈ သေဢၼ်ဢၼ်ၵူၺ်းၼႄႇ ၼႆႉၵေႃႈသမ်ႉ ပဵၼ်ဝႆႉၶေႃႈထၢမ် ပိူဝ်ႈတႃႇၶဝ်တေလႆႈၵႄႈတွပ်ႇ။

ပေႃးႁဝ်းၶႃႈ မႃးတူၺ်း ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢၼ်ၶဝ်ဝႃႈ တေဢၢၼ်းႁဵတ်းၼၼ်ႉ တေပဵၼ်ဢမ်ႇပဵၼ် ဝႆႉၵမ်ႉၼိုင်ႈ တိူၵ်ႈတီႈဝႃႈ ပဵၼ်မႃး တေၵႂႃႇၸွမ်း 2008 ႁႃႉ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ တေတႅမ်ႈပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်းမႂ်ႇၼႄႇ။ ၵေႃႉဢွင်ႇပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၼၼ်ႉ မႃးတႅမ်ႈၶိုၼ်းပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်းမႂ်ႇလႄႈ မိူဝ်ႈ 1990 ယၢမ်ႈပေႉပုၼ်ႈၵၼ်မႃးယဝ်ႉ ပွၵ်ႈၼိုင်ႈ၊ ၸၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်း 14-15 ပီသေၵေႃႈ ၸင်ႇၶိုၼ်းမႃး ႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ။

ၽွၼ်းၵၢၼ်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ 1990 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပႅတ်ႈဝႆႉလၢႆလၢႆ ၸိူင်ႉၼၼ်သေ ယႃႉလူႉၵေႃႈ ဢမ်ႇဝႃႈ ၊ ႁႂ်ႈၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ်ၸွမ်းၵေႃႈ သမ်ႉဢမ်ႇ ပၼ်ၶႂၢင်ႉ – ႁဵတ်းၼၼ်ႉသေ ၸၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းမႃး ပွၵ်ႈၼိုင်ႈယဝ်ႉ။

ၵမ်းၼႆႉၼႃႇ ၶဝ်တေႁဵတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ် သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ၶဝ်တိုၵ်ႉဝၵ်ႉဝႆႉ ပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်း 2008 ၼၼ်ႉၼႆ တၢမ်ၼင်ႇ 2008 ၼၼ်ႉ တပ်ႉသိုၵ်းၼႆႉ မိူၼ် လၢတ်ႈမႃး မိူဝ်ႈၵႆႈယဝ်ႉ၊ ဢမ်ႇၶဝ်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈသေ ယူႇလၢႆလၢႆ လႆႈဝႆႉ တီႈၼင်ႈတႅၼ်းၽွင်း တႃႇ 25 ဝၢၵ်ႈ (%) ဢွင်ႈတီႈၼင်ႈတႅၼ်းၽွင်း တင်း သၢမ်တီႈၼၼ်ႉ။

ပေႃးပဵၼ် PR မႃး ပေႃးၸႂ်ႉတိုဝ်းလွၵ်းပိူင် PR မႃးၼႆ တပ်ႉသိုၵ်းဢၼ်လႆႈတီႈၼင်ႈဝႆႉ 25 % ၼၼ်ႉ ႁူမ်ႈၵၼ်တင်း ပႃႇတီႇၶွၼ်ႉတဝ်ႉမၼ်း သေ ဢၼ်ဢၼ်သေယဝ်ႉ ၶဝ်တိုၼ်းတေယူႇၾၢႆႇပေႉပုၼ်ႈ ယူႇလၢႆလၢႆ ၶဝ်တိုၼ်းတေလႆႈၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ်/ မေး လႆႈဝၢၵ်ႈ၊ လႆႈသဵင် ၼမ်လိူဝ်သေပိူၼ်ႈ ၵူႈ ပႃႇတီႇယဝ်ႉ။ ၸႂ်ႉတိုဝ်းလၢႆးၼၼ်ႉသေၵေႃႈ ၶဝ်တေၸၢင်ႈႁူမ်ႈၵၼ်သေ တေဢၢၼ်းၽွတ်ႈပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင် ၊  ယဝ်ႉၵေႃႈ တေတၢင်ႇႁူဝ်ၼႃႈၸုမ်း သိုၵ်းၶဝ် ပဵၼ်မႃး ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်း ၊ၸႂ်ႉတိုဝ်းလွၵ်းလၢႆးၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ သူၼ်သၢႆလင်ၼၼ်ႉသေယဝ်ႉ ၶၢတ်ႈၶွပ်ႇပႅတ်ႈသုၼ်ႇလႆႈ ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊ သီႊလႄႈ သုၼ်ႇလႆႈၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ် ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ မုင်ႈမွင်းမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ၊ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ယိုၼ်ႈယွၼ်းမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေယဝ်ႉ  ပဵၼ် ပိူဝ်ႈတႃႇ ယုၵ်ႉသုင်ႁႂ်ႈ ၼၸၵ  ပဵၼ်မႃးလူင်ပွင်ၸိုင်ႈတၢင်းၵၢၼ်ၵူၺ်း ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ႁၼ်ထိုင် ၸိူင်ႉၼၼ်။

ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႆႉတႄႉ မၼ်းပဵၼ်ၶေႃႈဢၢင်ႈၶဝ်လႄႈ တၢင်းဢဵၼ်းဢၢၼ်းၶဝ် လၢႆးႁဵတ်း တၢင်းသၢင်ႈၶဝ် ၸွင်ႇသမ်ႉ တေပဵၼ်မႃးတႄႉႁႃႉ ပေႃးမႃး တူၺ်းငဝ်းလၢႆး ၼႂ်းမိူင်း မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ။ ပေႃးမႃးတူၺ်းၼႆ ၸဵမ်မိူဝ်ႈတႄႇယိုတ်းသိမ်းဢႃႇၼႃႇ ၶဝ်လႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ၶဝ်လၢတ်ႈဢွၵ်ႇပၢၵ်ႇ ၶဝ်ဝႆႉဝႃႈ ႁဝ်းတႄႉ ဢမ်ႇပေႃးလူဝ်ႇမီးဢူၺ်းၵေႃႉ ၼမ်လၢႆ၊ ဢမ်ႇပေႃးလူဝ်ႇမီးၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်တေပဵၼ်ဢူၺ်းၵေႃႉၵၼ်ၼမ်လၢႆ။ ႁဵတ်းၵေႃႉၵၼ် တၢင်း ၸိုင်ႈမိူင်းဢိတ်းဢီႈသေယဝ်ႉၵေႃႈ ပွင်သၢင်ႈၼႃႈဝၢၼ်ႈတႃမိူင်းႁဝ်းၵႂႃႇ ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်လႆႈယူႇ ၶဝ်ဝႃႈဝႆႉ ၸိူင်ႉၼၼ်။

ပၢင်ၵုမ်ၽူႈၼမ်းၸိၵ်းၸွမ်ဢႃႊသီႊယၼ်ႊ ၵမ်းထူၼ်ႈ 38-39 ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းတၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 26/10/2021 ဢမ်ႇမွၵ်ႇပႃးမိူင်းမၢၼ်ႈ

ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 9 လိူၼ်မီးမႃးၼႆႉ ၸွင်ႇၶဝ်သမ်ႉ ပွင်သၢင်ႈလႆႈ လွင်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇလႄႈ လွင်ႈၵတ်းယဵၼ်ၶႃႈႁိုဝ် တိုၼ်းဢမ်ႇပဵၼ်မႃးၶႃႈ။ ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ ယုင်ႈယၢင်ႈဢူၼ်ဢုင်းမႃး မိူၼ်တင်း ႁုၵ်ႉၸၼ် ႁႂ်ႈပဵၼ်ၵႂႃႇ ၽိဝ်ႊသတိတ်ႊ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ ၸိုင်ႈမိူင်းၵူၼ်ႇပင်းၼၼ်ႉ ၵူႈမိူဝ်ႉၵူႈဝၼ်း ယဝ်ႉ။ လမ်ႁူဝ်ပင်းလူင်းယူႇ ၵူႈမိူဝ်ႉၵူႈဝၼ်းၶႃႈ။

ၵမ်းၼႆႉ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ လွင်ႈႁဵတ်းႁၢႆႉ လိူင်ႇၼမ်မႃး ၵူႈမိူဝ်ႉၵူႈဝၼ်း ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၾၢႆႇၼိုင်ႈ ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ႁၢင်ႈမၢၵ်ႇတႅၵ်ႇသႂ်ႇၵၼ် ၶႃႈၸႂ်ၵၼ်တၢႆ ဢဝ်ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ မီးယူႇၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်း။ ပွင်ႇဝႃႈ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇမီး၊ ၾိင်ႈမိူင်းႁူမ်ႇငမ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ။ မိူၼ်တင်းဝႃႈ ပဵၼ်မိူင်းၸူၼ်၊ မိူင်းၽူႈလၵ်ႉဝႆႉယဝ်ႉ။

ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ပေႃးမႃးတူၺ်းၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးၼႆၵေႃႈ လႅဝ်ၽႅဝ်ႉပႅတ်ႈတၢင်းလူင်ယဝ်ႉ။ ၵၢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇၵႃႉၶၢႆ တေႃႇႁိမ်းႁွမ်းလႄႈ ၼႂ်းမိူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢဝ်ယိုတ်းယိုဝ်ႈၵႂႃႇပႅတ်ႈမူတ်း ၊ထႅင်ႈႁၢႆႉၸႃႉလိူဝ်ၼႆႉသမ်ႉ ၵၢၼ်သိုဝ်ႇသၢၼ်တေႃႇၵူႈမိူင်းမိူင်း ဢဝ်ၶၢတ်ႇပႅတ်ႈမူတ်း ။

ၵမ်းၼႆႉသမ်ႉ ယူင်ႉယႆးတၢင်းၼႂ်းမၼ်း လူမ်လူဝ်ႉမႃး ယူတ်ႇယၢတ်ႇမႃးတိၵ်းတိၵ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ တူၺ်းဢဝ်ၵူၼ်းပၢႆႈသိုၵ်း ၊ ၵူၼ်းပေႃး သိုၵ်းၼႂ်းၶဝ်ၼၼ်ႉ မၼ်းၼမ်လိူဝ်မႃးၵူႈမိူဝ်ႉၵူႈဝၼ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတေႁၼ်ၸွမ်းယူႇ။

ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈဝႃႈ လမ်ႇလွင်ႈသုတ်း ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ တေပဵၼ်လွင်ႈတိူဝ်ႉသၢင်ႈ ယႂ်ႇၼမ်သုတ်း ဢၼ်ဝႃႈ ၵူႈမိူင်းမိူင်း ဢမ်ႇသိုဝ်ႇသၢၼ်တေႃႇၶဝ် ဢမ်ႇႁဵတ်းၵေႃႉတေႃႇၶဝ်ၼၼ်ႉ မၼ်းလမ်ႇလွင်ႈတႄႉ ။  ပေႃးတေမႃးတူၺ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၸိုင်ႈမိူင်းဢၼ်ယူႇတင်းလင်သေ ၵမ်ႉထႅမ်မၼ်းမႃး မိူၼ် ၸိူင်ႉၼင်ႇ မိူင်းၶႄႇ ၼႆၵေႃႈ ၶႂ်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ ပေႃႇလသီႇမၼ်း တေႃႇမိူင်းမၢၼ်ႈ တေႃႇၼၵၸ ၶဝ်ယဝ်ႉ။

မိူၼ်တင်းတေပိုတ်ႇၽၵ်းတူတေႃႇ NUG, CRPH ၶဝ် ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ တေဢီးသူၼ်းႁႂ်ႈ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ တေယွမ်းပေႃးသေယဝ်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈ ၶိုၼ်းဢူၼ်းဢၢပ်ႈပၼ်ဢႃႇၼႃႇတီႈ ၸုမ်းဢွင်ႇပေႉၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢၼ်တေပဵၼ်မႃးလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼႆၵေႃႈ ဢွၵ်ႇသဵင်မႃးယဝ်ႉ။

မိူၼ်ၼင်ႇ ၸုမ်းဢဵၼ်ႁႅင်းယႂ်ႇ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ မိူၼ် မိူင်းၶႄႇၶဝ် ဢမေႊရိၵၼ်ႊၶဝ် တတ်းသဵၼ်ႈၸႂ်သေယဝ်ႉ ၸွႆႈထႅမ်ယူႇ ဢီးသူၼ်းယူႇၼၼ်ႉ၊ မိူၼ်ၸိူင်ႉ မိူင်းဢႃႊသီႊယၼ်ႊ မိူင်းႁိမ်းႁွမ်းၶဝ် ၶွတ်ႇၽွတ်ႈ မၵ်းမၼ်ႈၵၼ်ဝႆႉ မီးယူႇ 9 မူႇ 10 ၸုမ်းၼၼ်ႉၵေႃႈသမ်ႉ ဢမ်ႇမၵ်းမၼ်ႈတေႃႇ ၼၸၵ ပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတၢင်းၵၢၼ်သေယဝ်ႉ မိူဝ်ႈလဵဝ် ႁဵတ်းႁင်းၵူၺ်းၶဝ်ယဝ်ႉ။

ထႅင်ႈသွင်သၢမ်ဝၼ်းမႃး တေမီးပၢင်ၵုမ် ၸိၵ်းၸွမ်မိူင်းဢႃႊသီႊယၼ်ႊၶဝ် 9 မိူင်း 10 မိူင်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမွၵ်ႇပႃးၼၸၵယဝ်ႉ။ ယဝ်ႉ ၵေႃႈ ယူႇတီႈဢႃႊသီႊယၼ်ႊလႄႈ တင်းၸိူဝ်းဢၼ်ၸိုင်ႈမိူင်း ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမူၼ်းလႅင်းၾၢႆႇပၢႆးၸၢၵ်ႈသုတ်းတီႈယွတ်ႈမၼ်း ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ G7 ၼၼ်ႉ ၵေႃႈ မိူဝ်ႈၵႂႃႇႁူပ်ႉၵၼ်ၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇပႃးၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉယဝ်ႉ ဢမ်ႇပႃးလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼၸၵၼႆႉယဝ်ႉ။ မိူၼ်တင်းဝႃႈ ဢမ်ႇမၵ်းမၼ်ႈ ၶဝ်ပဵၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈယဝ်ႉ။

ငဝ်းလၢႆး ၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆၼႆႉ မၼ်းတိူဝ်ႉသၢင်ႈ သင်မႃးၵူၺ်းၵူၺ်းၼႆ ပေႃးမႃးတူၺ်းၸိုင် မၼ်းၵေႃႈတေတိူဝ်ႉသၢင်ႈ လွင်ႈတႃႇတေ ၸုၵ်းမၼ်ႈၵႂႃႇ မိူဝ်းၼႃႈ ပေႃးဝႃႈယူႇတီႈၼၸၵၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇၸုၵ်းမၼ်ႈလႆႈယဝ်ႉ ပိူဝ်ႈတႃႇမၼ်းတေသိုပ်ႇႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း မႃးႁူမ်ႈပၼ်သဵင် မႃးႁူမ်ႈၶွၼ်ႈႁႅင်းသေ တူင်ႉၸွမ်းၼႃႈၵၢၼ်ပၼ်သဵင် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၸွင်ႇတေပၼ်မႃးလႆႈၼႄႇ ဢမ်ႇပေႃးမီးတၢင်းမုင်ႈမွင်း မၼ်း။

ယၢမ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ပေႃးမႃးတူၺ်း မိူၼ်ၸိူင်ႉႁဝ်းၶႃႈ ယၢမ်ႈလၢတ်ႈမႃး ယူႇတီႈၵူႈမိူင်းမိူင်းၵေႃႈ မိပ်ႇငႅၼ်းသူၼ်းဢီးတေႃႇမၼ်း ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈ မႃႇႁႅင်းၶွၼ်ႈတုမ်ၵၼ် ၾၢႆႇၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊလႄႈ ၾၢႆႇၾႅတ်ႊၻရႄႊၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈသမ်ႉ ယုၵ်ႉၶိုၼ်ႈယိုင်ႈယႂ်ႇမႃး ၵူႈမိူဝ်ႉၵူႈဝၼ်း၊ ထႅင်ႈၾၢႆႇ ၼိုင်ႈ ႁႅင်းတိုၵ်းၾၢႆႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၶဝ်ၵေႃႈသမ်ႉၶိုၼ်းၶိုပ်ႈၼႃႈ မႃးၵူႈမိူဝ်ႉၵူႈဝၼ်း။

လိူဝ်ၼၼ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ်ပိူင်ယႂ်ႇသုတ်းမၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်ၶဝ် ၸိူဝ်းပဵၼ်ဝုၼ်ႇထမ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ၶွမ်ႈၶၢတ်း ယႃႇႁႂ်ႈၵၢၼ်ၽွင်း ငမ်းၶဝ် ပၼ်ႇႁွၼ်ႈလႆႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ သမ်ႉတိုၵ်ႉမီးယူႇ ၵူၼ်းဢၢၼ်ႇမိုၼ်ႇဢၢၼ်ႇသႅၼ်မၼ်းၼႆလႄႈ ပိူဝ်ႈတႃႇ ၼၸၵၸဝ် တေၶိင်ႁဵတ်း ၸုမ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်သေယဝ်ႉ ႁႂ်ႈမႃးၸတ်းႁဵတ်းပဵၼ်လႆႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၊ လုၵ်ႉတီႈ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသေ ယူႇတီႈႁူဝ်ၼႃႈ ၼၸၵၸဝ် တေယုၵ်ႉယၢင်ႈၶိုၼ်ႈၵႂႃႇပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးတၢင်းမၼ်း။

တိူၵ်ႈတီႈဝႃႈ ပဵၼ်မႃးပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈဢၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းတေဢမ်ႇၸႂ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်း မုင်ႈမွင်းဝႃႈ တေၵႂႃႇၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်း ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊလႄႈ လၢႆးၾႅတ်ႊၻရႄႊၼၼ်ႉ မၼ်းၵူၺ်းတေပဵၼ် ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈလၢႆးၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊသူၼ်သၢႆလင် ဢၼ်တပ်ႉသိုၵ်း ၶဝ်ပေႉၵိၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၽၵ်းၵႃႇယူႇတႃႇသေႇၼၼ်ႉၵူၺ်းၼႆ ယွၼ်းတေႃႇတႆႇလၢႆးငၢၼ်းမွၵ်ႈၼႆႉသေ ႁႂ်ႈလႆႈၶွတ်ႇယွတ်ႈပၢႆၵႂၢမ်းဝႆႉတီႈၼႆႈၶႃႈ။

မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ

ႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း

23/10/2021

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း